‏ 2 ✳️ انسان بايد براى مرتبه‏هاى اسلام تلاش كند تا به مرتبه‏هاى كمال ايمان و تقوا برسد، سپس براى مراتب تقوا كوشش كند و اگر از متّقين است بايد بكوشد تا به علم اليقين كه مرتبه اوّل معرفت شهودى است، برسد. بعد با يارى خداوند به عين اليقين و مرتبه بالاتر حق اليقين كه برترين يقين نزد خداوند است، توفيق يابد كه خداوند در اين زمينه مى‏فرمايد: وَ اعْبُدْ رَبَّكَ حَتَّى‏ يَأْتِيَكَ الْيَقِينُ» «حجر 99» و پروردگارت را تا هنگامى كه تو را مرگ بيايد، بندگى كن. نهايت اين مرتبه‏ها پايان راه نيست، بلكه آغاز سير آسمانى است. تا به درجات بالاتر از حد يقين برسد؛ هميشه مورد خطاب آيه شريفه است به گونه‏اى كه همواره براى او تازگى و شادابى ويژه‏اى دارد. حارثة بن مالك و همّام به اين مرتبه‏ها رسيده بودند به طورى كه حق اليقين حال ظاهرشان را پژمرده و بى‏حس نموده بود. اين مقامات تنها با داشتن دانش روز و كوشش طبيعى پيدا نمى‏شود، بلكه با مبارزه شديد با نفس امّاره و رياضت‏هاى شرعى به دست مى‏آيد. كسى كه پس از هشتاد سال زندگى با كمترين رنجش نمى‏تواند خود را كنترل كند و اندوه و كمبود ناله او را درمى‏آورد و قلبش را فرا مى‏گيرد؛ چگونه مى‏خواهد به يقين و مقام رضا و فناى حق برسد و چگونه مى‏خواهد به فرمايش امام سجّاد عليه السلام عمل نمايد كه فرمود: الرِّضَا بِمَكْرُوهِ الْقَضاءِ أَرْفَعُ دَرَجاتِ الْيَقِينِ. كسى كه به تقديرهاى ناخوشايند الهى رضايت دارد، به بالاترين درجه باور و يقين رسيده است. پس تا مهلت داده‏اند بايد كارى كرد و خود را از دل مردگى و افسردگى نجات داد و غم‏هاى وارد را با صبر و اراده محكم و باور خوب از خويشتن دور ساخت. از بيانات نورانى امام اوّل على عليه السلام به فرزندش حسن عليه السلام است كه مى‏فرمايد: احْىِ قَلْبَكَ بِالْمَوْعِظَةِ وَ امِتْهُ بِالزَّهادَةِ وَ قَوِّهِ بِالْيَقِينِ وَ نَوِّرْهُ بِالْحِكْمَةِ. دلت را با اندرز زنده كن و با بى‏رغبتى به دنيا بميران و با نيروى يقين قوى كن و با حكمت نورانى نما. ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه، ج‏8، ص: 288 ادامه دارد ... ◀️کانال انس با 🆔 @sahife2