25 👈👈این مباحث تدریس هم شده که بسیار مطالب بیشتری در تدریس گفته شد، برای دریافت بهتر مطالب، صوتهای تدریس را گوش کنید. ⏪ مباحث مطرح شده نهایی نیست و مقاله احتیاج به ویرایش دارد 🔅🔅🔅 ▪ با توجه به آنچه گذشت و دقت در این نکته که همه علوم ادبی در یک رتبه نیستند باید گفت علوم ادبی در ظهور گیری و استفاده دقیق و صحیح از قرآن و روایات نقش مهمی دارند لذا مجموعه این علوم جز علوم پایه برای اجتهاد محسوب شده و فراگیری آنها برای اجتهاد بسیار مهم است البته در جای استفاده از این علوم و در روش استفاده از این علوم باید دقتی ویژه داشت. 🔹 البته شیخ اعظم به الفاظ هر روایت توجه دارند و از هر روایت برداشت فقهی میکنند و نگاه مجموعی به روایات ندارند که میتوان این نکته را با توجه به حجیت خبر واحد توجیه کرد . ✅ علوم نقلی : در این بحث به مبانی و مباحث راهگشای مباحث قرآنی و تفسیری که راهگشای مباحث فقهی خواهد بود پرداخته و تاثیر داشتن مبانی منسجم و منظم و روشمند را متذکر شده ایم . ⏪ 1)علوم قرآنی : پرداختن به علوم قرآنی از نظر بسیاری از فقها لزومی ندارد در این بند به مباحث تاثیر گذار علوم قرآنی و احتیاج فقیه به این مقدمه و اتقان آن پرداخته شده . ▪ مشهور ترین کتاب در این زمینه کتاب الاتقان سیوطی است و در عصر ما التمهید فی علوم القرآن آیة الله معرفت نیز از شهرت به سزایی در حوزه ها برخوردار است در این کتب مباحث تاریخ قرآن ، چگونگی جمع آن ، شناخت تفسیر ، غرائب تفسیر و تاویل آیات ، آیات و سور مکی و مدنی ، کیفیت نزول قرآن ، تجوید و اعراب آیات ، آیات محکم و متشابه ، مقدم و موخر ، عام و خاص ، مجمل و مبین ، ناسخ و منسوخ ، مطلق و مقید و مباحث حقیقت ، مجاز ، استعاره ، کنایه ، خبر و انشا ،همچنین فواتح ، خاتمه ، فضائل و خواص سوره ها ، اعجاز ، مثلها و جدلها در قرآن ، و طبقات مفسرین مطرح شده است . 🔹 روشن است که این مباحث حول محور قرآن میچرخد اما آنچه از این مباحث مهم است مطالبی است که در فهم آیات قرآن و احکام آن کمک میکند . 🔹 عده ای قائلند که اکثر اینگونه مباحث در ضمن مباحث مفسرین و فقها در ذیل آیات مطرح میشود و بعضی مباحث آن در علم اصول بحث شده لذا به نظر میرسد مجتهد برای استنباط مستقیما نیازی به علوم قرآن نداشته باشد و با مراجعه به بحثهای علم اصول و مباحث فقها ذیل آیات میتوانند نیاز خود را در علوم قرآنی برطرف کنند بنا براین مباحث علوم قرآنی جز علوم پایه برای اجتهاد محسوب نمیشوند و پرداختن به این مباحث به طور مستقل لزومی ندارد . 🔹 اما به نظر میرسد با توجه به اینکه بعد از کتاب قوانین مباحث محکم و متشابه و ناسخ و منسوخ که از اصلی ترین مباحث علوم قرآنی اند از کتب اصولی حذف شده اند و فقهای ما هم معمولا رابطه ای منظم و روشمند بین مباحث و مبانی قرآنی و مباحث فقهی خود ندارند و معمولا به مناسبت هر آیه ای که مطرح میشود به مباحث ذیل آن آیه میپردازند مباحث علوم قرآنی از جایگاه مهمی برخوردار باشند البته بحث از حجیت و عدم حجیت محکم و متشابه و ناسخ و منسوخ در علم اصول مطرح خواهد شد اما بحث از رابطه بین ناسخ و منسوخ و محکم و متشابه باید در علوم قرآنی مورد بحث قرار گیرد تا مباحث ویژه زبانشناسی و رابطه دقیق قانونی و علمی بین آیات روشن شده و استفاده علمی تر ، دقیق تر ، روشمند و بهتری از آیات صورت گیرد . 🔹 لذا به نظر میرسد کلام کسانی که گفته اند ، مباحث علوم قرآنی ذیل هر مبحث به مقدار لازم بحث شده صحیح نباشد و مباحث علوم قرآنی آنطور که شایسته تحقیق است مورد تحقیق قرار نگرفته است خصوصا بحث ناسخ و منسوخ و محکم و متشابه که در روایات وارده نسبت تفسیر به قرآن مورد تاکید قرارگرفته است و از جایگاه ویژه ای دراحادیث مبنایی تفسیری برخوردارند. ⏪ ادامه در پست های بعدی... @salmanraoofi