پرسش و پاسخ:
آیا مطلب زیر که در فضای مجازی از آیت الله شبیری زنجانی نقل می شود صحت دارد؟
" این آیه ذهن مرا بخود مشغول کرده بود: ( وَ سِیقَ الَّذِینَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَی الْجَنَّةِ زُمَراً ( سوره زمر؛ آیه 73) یعنی مومنین را به سمت بهشت می کشانند . از خود پرسیدم چرا گفته شده «به سمت بهشت میکشند» ؟ هرچه تحقیق کردم به جایی نرسیدم تا اینکه به روایتی از امام صادق(ع) در بحار الانوار برخورد کردم که می فرماید: « مومنین در روز حساب از خدا می خواهند قبل از ورود به بهشت ، مولایشان حسین(ع) را ملاقات نمایند . در این ملاقات ، هر دو طرف غرق تماشا می شوند و آنقدر طول می کشد که خدا به مأموران بهشت می فرماید: "این مومنین و دوستان حسینم را به طرف بهشت بکشید " »
پاسخ خلاصه:
مطلب فوق قابل اعتماد نیست و در سایت رسمی آیت الله شبیری وجود ندارد. روایت معتبری که آیه 73 سوره زمر را به موضوع «ملاقات مومنان با امام حسین(ع) در قیامت» ربط بدهد در اختیار نداریم. ترجمه ای که برای آیه بیان شده نیز دچار اشکال است.
پاسخ تفصیلی:
1 - آیت الله شبیری زنجانی (حفظه الله) چنین مطلبی بیان نفرموده اند. ایشان از علمای بزرگ و متخصص در شناخت احادیث هستند اما چنین ماجرایی در سایت رسمی ایشان یافت نمی شود. گویا برخی از افراد ، برای جلب اعتماد مردم ، نظرات شخصی خود را از قول علمای بزرگ نقل و نشر می کنند که گاهی مصداق «افترا» یا «تخریب وجهه علما» است.
2 - جستجوی رایانه ای نشان می دهد ، هیچ روایتی نداریم که آیه « و سیق الذین اتقوا ...»(زمر:73) را به امام حسین(ع) ربط بدهد. چنین روایتی نه تنها در بحارالانوار بلکه در سایر کتب شناخته شده ی حدیث و تفسیر شیعه و اهل سنت - حتی با سند ضعیف – یافت نشد.
3 - فعل «سیقَ» در زبان عربی اساسا معنای «کشاندن» نمی دهد بلکه به معنای «سوق داده شدن» و «راهنمایی شدن به جلو» است. سوق دادن در زبان عربی لزوما با «فشار» و «زور» همراه نیست بلکه شامل «راهنمایی کردنِ میهمان از پشت سر بدون اجبار و فشار» نیز می شود. بنابراین مقصود آیه شریفه اینست که فرشتگان ، اهل تقوا را از پشت سر و با ملایمت و ادب به بهشت راهنمایی می کنند. با اینهمه ، «سوق دادن» برای اهل جهنم به این صورت است که آنان را همچون حیوانی به زور به کشتارگاه می رانَند و هُل می دهند.
4 - در این مطلب طوری وانمود شده که «امام حسین(ع) بیرون از بهشت هستند و مومنان وقتی می خواهند به بهشت بروند در میانه راه با ایشان برخورد می کنند» در حالی که امام حسین(ع) خودشان پیش از دیگران وارد بهشت می شوند زیرا « سرور جوانان بهشت » هستند: " الحسن و الحسین سَیّدا شَبابِ اَهلِ الجَنّة "
وانگهی قرآن کریم بارها تصریح فرموده که مومنین در بهشت با یکدیگر دیدار دارند و در باغ های پرنعمت ، بر تخت هایی (شاهانه) رو به روی یکدیگر تکیه زده اند: « في جَنّاتِ النَّعيم ، علی سُرُرٍ متقابلینَ »(صافات: 43-44)
به طور کلی نباید چنین وانمود شود که ورود به بهشت ، موجب محرومیت از دیدار پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) است بلکه یکی از بزرگترین نعمت های بهشت آنست که اهل ایمان با انبیا و اولیا و صالحان دیدار دارند.
5 – روایتی با سند ضعیف در کامل الزیارات آمده که در مقام تفسیر آیه 73 سوره زمر نیست و سخنی از «کشاندن مومنان به سوی بهشت» نمی گوید اما در بخشی از آن تصویری زیبا از «دیدار بین امام حسین(ع) و گریه کنندگان ایشان» ارائه می کند. در این بخش از روایت آمده که « گریه کنندگانِ امام حسین(ع) در سایه عرش با ایشان دیدار می کنند و آنچنان غرق احترام و شادی می شوند که تا مدتی از ورود به بهشت خودداری می کنند»(کامل الزیارات، صص:81-82). گرچه سند و متن کل این روایت دچار ایراداتی است اما محتوای این بخش از آن را نمی توان قاطعانه رد یا تایید کرد.
نتیجه:
آنچه از آیت الله شبیری زنجانی درباره ربط دادن بین آیه " و سیق الذین اتقوا الی الجنة " با "عشق مومنین به چهره دلربای امام حسین (ع) در قیامت" نقل می شود ، قابل اعتماد نیست. این مطلب در سایت رسمی آیت الله شبیری زنجانی یافت نمی شود. جستجوی رایانه ای نشان می دهد در کتب شناخته شده ی حدیث و تفسیر شیعه هیچ روایتی - حتی با سند ضعیف – نداریم که این دو موضوع را به یکدیگر ربط بدهد. بر فرض اگر برخی از علما چنین مطالبی را نشر دهند همین دلیل بر تسامح و تساهل آنها در مباحث علمی خواهد بود.
سهل انگاری در تایید یا نشر اینگونه مطالب به تدریج و در درازمدت موجب ایجاد اختلال در منظومه فکری دینداران و شیعیان اهل بیت(ع) خواهد شد و چه بسا زیانهای عقیدتی و رفتاری به وجود بیاورد.
عضویت کانالها در ایتا و تلگرام👇
@pasokhvoice
@pasokhtext
@shenakhtehadis