روشنای تبیین✔️
#
امامشناسی
#
شرحزیارتجامعهکبیره
🔅
و ذوی النهی و أولی الحجی
🔅 «
و صاحبانِ خرد و فرمانروایانِ عقل کامل»
ذو به معنای صاحب و مالک میآید. نُهی از ماده «نهی»، به معنای عقل است که از زشتی نهی میکند. «أُولوا» نیز به معنای صاحب و مالک است. «حجی» به معنای عقل آمده که ریشه در قصد و آهنگ چیزی کردن دارد. 🔸
صاحبان عقل کامل
همهی انسانها به لحاظ اصل آفرینش، دارای این دو نعمت الهی (حجی و نهی) هستند، لکن غیر معصومان، گرفتار مخالفت و فرمانروایی نیروی مخالف (هوایِ نفس و طبیعت) در مقام اندیشه و انگیزه هستند و به لحاظ معصوم نبودن، ممکن است گرفتار انحراف و لغزش شوند، اما امامان معصوم(ع) مصون از کژاندیشی و محفوظ از کج رفتاری هستند. بدین ترتیب یکی از برجستهترین کمالات ائمّه اطهار(ع) برخورداری آنان از عقل ویژه است.
پس این فتوای عقل ناب نَبَوی و عَلَوی است که هم حکمت و کلام را تغذیه میکند و هم اخلاق و حقوق را فربه میسازد و در نتیجه، تعلیمِ کتاب و حکمت را با تزکیه، قرین مینماید و هر چه غیر این باشد، سفاهت است و ضلالت؛ که هر دو ناشی از نبودِ عقل کمیاب و از دست دادنِ گوهر خردورزی است. 🔸
آن دسته از عالمان دین که معارف دین را فقط در ذهن حفظ میکنند و به همین روال، آنها را به دیگران منتقل میسازند، عقلشان از دین، عقل روایت است، نه درایت. لکن سیره اهل بیت (ع) بر این است که مآثر دین را گذشته از حفظ ذهنی و نقل و نشر لفظی و مفهومی، کاملاً تعقّل و معانی آنها را به خوبی تحلیل و تحقیق کنند. عقل اینان از دین، عقل درایت و روایت است، نه صرف روایت.
📚
#
ادبفنایمقربان
، ج۲
🆔
eitaa.com/tabyien