🏳🏴🏳🏴🏳🏴🏳🏴🏳 🏴 ⭕️ علیه السلام 💠اخلاق کریمه علیه‌السلام در برخورد با دیگران 🔷نوع برخورد و معاشرت پسندیده امام به گونه‌ای بود که بدون استثناء، در دل‌های مردم نفوذ فراوان داشت.[۱] همواره متبسّم و خوش‌رو، و در معاشرت نیکو سرآمد و مثال زدنی بود؛ ابراهیم بن عباس می‌گوید: «امام رضا (ع) با سخن، هرگز به هیچکس جفا نکرد و کلام کسی را نبرید، تا مگر شخص از گفتن باز ایستد و حاجتی را که می‌توانست ‌برآورده سازد، رد نمی‌کرد. پاهایش را دراز نمی‌کرد و هرگز روبه‌روی کسی که نشسته بود، تکیه نمی‌داد و هیچ کس از غلامان و خادمان خود را دشنام نمی‌داد. هرگز آب دهان بر زمین نمی‌افکند و در خنده‌اش قهقهه نمی‌زد بلکه تبسم می‌نمود».[۲] با زیردستان و خادمان خود، با مهربانی و ملایمت برخورد می‌کرد، چون تنها می‌شد همه آنان را جمع می‌کرد، بزرگ و کوچک، و با آنان سخن می‌گفت. او به آنان انس می‌گرفت و آنان با او. 🔷در تنهایی، هنگامی که برای ‌امام غذا می‌آوردند، آنحضرت خادمان و حتی دربان و نگهبان را بر سر سفره‌اش می‌نشاند و با آنها غذا می‌خورد. مردی از اهالی بلخ می‌گفت: در سفر خراسان با امام رضا(ع) همراه بودم، روزی سفره گسترده بودند و امام همه‌ی خدمتگزاران و غلامان حتی سیاهان را بر آن سفره نشاند تا همراه او غذا بخورند. من به امام عرض کردم: فدایتان شوم بهتر است اینان بر سفره‌یی جداگانه بنشینند؛ فرمود: ساکت‌باش، پروردگار همه یکی است، پدر و مادر همه یکی است و پاداش هم باعمال است.[۳] به آمد و شد مومنان با یکدیگر، تاکید داشت و می‌فرمود: «سخی از غذای مردم می‌خورد تا مردم هم در سر سفره او حاضر شوند و از غذاهای او بخورند، و لیکن بخیل برای اینکه مردم از طعام او نخورند از خوردن طعام دیگران خودداری میکند».[۴] 🔷مهمان را دوست می‌داشت و بر اکرام او پای می‌فشرد. شبی امام میهمان داشت؛ در میان صحبت، چراغ نقصی پیدا کرد، میهمان امام دست پیش آورد تا چراغ را درست کند، امام نگذاشت و خود این کار را انجام داد و فرمود: ما گروهی هستیم که میهمانان خود را بکار نمی‌گیریم.[۵] تواضع و فروتنی امام مثال زدنی بود؛ یک بار شخصی که امام را نمی‌شناخت، در حمام از امام خواست تا او را کیسه بکشد، امام(ع) پذیرفت و مشغول شد، دیگران امام را بدان شخص معرفی کردند، و او با شرمندگی به عذرخواهی پرداخت، ولی امام بی توجه به عذرخواهی او همچنان او را کیسه می‌کشید و او را دلداری می‌داد که طوری نشده است.[۶]   💠حقوق دیگران 🔷رعایت حقوق مردم و توجه به حق رنج کشیدگان یک اصل قطعی و غیر قابل خدشه در زندگی اجتماعی امام بود. توجه به دادن دسترنج زحمتکش و تعیین مزد پیش از انجام کار، یکی از نمونه‌های دغدغه‌مندی امام است. 🔷به این ماجرا که سلیمان جعفری آن را گزارش می‌کند، بنگرید: برای برخی کارها خدمت امام بودم، چون کارم انجام شد خواستم مرخص شوم، امام فرمود: امشب نزد ما بمان. همراه امام به خانه‌ی او رفتم، هنگام غروب بود، غلامان حضرت مشغول بنایی بودند. امام در میان آنها غریبه‌یی دید، پرسید: این شخص کیست؟ عرض کردند: به ما کمک می‌کند و به او چیزی خواهیم داد. فرمود: مزدش را تعیین کرده‌اید؟ گفتند: نه! هرچه بدهیم می‌پذیرد. امام بر آشفت و خشمگین شد، من به حضرت عرض کردم: فدایتان شوم خود را ناراحت نکنید... فرمود: من بارها به اینها گفته‌ام که هیچکس را برای کاری نیاورید، مگر آنکه قبلا مزدش را تعیین کنید و قرارداد ببندید. کسی که بدون قرار داد و تعیین مزد کاری انجام دهد، اگر سه برابر مزدش را بدهی باز گمان می‌کند مزدش را کم داده‌یی، ولی اگر قرارداد ببندی و به مقدار معین شده بپردازی، از تو خشنود خواهد بود که طبق قرار عمل کرده‌یی، و در اینصورت اگر بیش از مقدار تعیین شده چیزی به او بدهی، هر چند کم و ناچیز باشد می‌فهمد که بیشتر پرداخته‌یی و سپاسگزار خواهد بود.[۷]   پی نوشت ها ۱) سیراعلام النبلاء، ج ۱، ص۱۲۱ ۲) کشف الغمه، ج‌۲، ص۳۱۶ ۳) کافی، ج ۸، ص۲۳۰ ۴) کافی، ج‌۴، ص۴۱ ۵) کافی، ج ۶، ص۲۸۳ ۶) مناقب، ج۴، ص۳۶۲ ۷) کافی، ج۵، ص۲۸۸ منبع: وبسایت پرسمان @tabyinchannel