📜 شأن نزول
آیه ۳۷ سوره عبس
☀️۱) الف. در منابع اهل سنت از انس بن مالک روایت شده است که:
عایشه به رسول الله ص گفت: آیا روز قیامت ما عریان محشور میشویم؟
فرمود: بله!
گفت: وای از این رسوایی!
پس این آیه نازل شد: «برای هر شخصی از آنان در آن روز کاری است که وی را کفایت کند» (عبس/۳۷)
📚اسباب نزول القرآن، ص472
👈
سند و متن حدیث فوق👉
✅ اصل این حدیث درمعتبرترین منابع اهل سنت آمده، اما نه به عنوان شأن نزول این آیه، بلکه صرفا به عنوان گفتگویی بین عایشه و پیامبر ص؛ و از ظاهر برخی از نقلهای این حدیث هم معلوم میشود که ظاهرا واقعه به این صورت شأن نزولش نبوده است، بلکه پیامبر ص صرفا در پاسخ او بدین آیه استشهاد کردهاند (مثلا: ر.ک: البداية والنهاية، ج19، ص375 ).
☀️در هر صورت معتبرترین نقل این واقعه در متون اهل سنت این است که خود عایشه روایت کرده است:
رسول الله ص فرمود: شما پابرهنه و عریان و پوستنمایان محشور میشوید.
گفتم: یا رسول الله! آیا مردان و زنان به همدیگر نگاه میکنند؟
گفت: اوضاع دشوارتر از این است که این برایشان اهمیتی داشته باشد
📚صحيح بخاري، ج5، ص2391
📚صحيح مسلم، ج8، ص156
👈
سند و متن حدیث فوق👉
📝نکته: آیا در حشر همگان عریاناند؟
در
حدیث ۲ ذیل آیه قبل (جلسه ۱۱۲۲
https://yekaye.ir/ababsa-80-36/ ) اشاره شد که از آن حدیث منقول از عایشه، با توجه به سایر احادیث نبویای که در خود منابع اهل سنت آمده، میتوان فهمید مقصود پیامبر ص این بوده است که من در آن موقعیت برای تو کاری نمیکنم.
حدیث فوق نیز که باز در معتبرترین منابع اهل سنت آمده موید همان مدعاست؛
زیرا
🔹در این حدیث صراحت دارد که عایشه هم از آن دسته افرادی است که عریان محشور میشود و پیامبر ص هم صرفا به اینکه همه در آنجا مشغولاند بسنده کرد و نفرمود که من کاری برای عریان نبودن تو میکنم؛
🔹در حالی که در معتبرترین منابع اهل سنت، وقتی سخن از برهنه بودن همگان مطرح میشود بلافاصله تصریح میشود که ولی برخی پوشیده ظاهر میشوند؛
مثلا:
☀️ج. از ابن عباس روایت شده است که:
رسول الله ص فرمود: همانا شما پابرهنه و عریان و پوستنمایان محشور میشوید. سپس این آیه را تلاوت کردند: «همان گونه كه بار نخست آفرينش را آغاز كرديم، دوباره آن را بازمیگردانيم. وعدهای است بر عهده ما، كه ما انجام دهنده آنيم.» (انبیاء/104). و روز قیامت اولین کسی که لباس بر او پوشیده میشود حضرت ابراهیم ع است؛ و همانا عدهای از اصحابم را از سمت چپشان میگیرند [که راهی جهنم کنند]. من میگویم: اصحاب من! اصحاب من! پس گفته میشود: آنها همواره از زمانی که از آنها جدا شدی به پشت سر خویش برگشتند؛ پس من همان سخنی را میگویم که آن عبد صالح فرمود: «و مادامی كه در ميان آنها بودم بر آنها گواه بودم و چون مرا [به سوی خود] برگرفتی تو خود بر آنها مراقب بودی و تو بر همه چيز آگاه و دانايی؛ اگر آنها را عذاب كنی آنان بندگان تواند و اگر بر آنها ببخشايی ،همانا تو خود شكستناپذير و حكیمی» (مائده/۱۱۷).
📚صحيح البخاري، ج3، ص1222و ۱۲۷۱ ؛ ج۴، ص۱۶۹۱ و۱۷۶۶ ؛ ج۵، ص۲۳۹۱ ؛
📚صحيح مسلم، ج8، ص157
👈
سند و متن حدیث فوق👉
🔹 و این گونه احادیث در منابع اهل سنت فراوان است چنانکه
☀️د. در حدیث دیگری که در منابع اهل سنت آمده پیامبر ص میفرماید:
اول از همه خلعت و لباسی برای حضرت ابراهیم ع میآورند، سپس برای خود پیامبر اکرم ص، و سپس برای حضرت علی ع ؛ و ...
📚المعجم الأوسط للطبراني (ج4، ص171)
👈
سند و متن حدیث فوق👉
🔹از طرف دیگر با استناد به احادیث متواتر نبوی، شیعه و سنی بر وقوع شفاعت پیامبر در قیامت توافق دارند؛
و در همین راستا، در منابع روایی آمده است که همین سوال را دیگران (به طور خاص
حضرت فاطمه زهرا س و
فاطمه بنت اسد مادر امیرالمومنین ع که سالها همچون مادر مراقبت از حضرت محمد ص در دوره طفولیت را برعهده داشت) از پیامبر ص میپرسند، و ایشان به هر دو وعده میدهد که با شفاعت حضرت ص، ایشان و برخی پیروان راستین اسلام در محشر پوشیده ظاهر میشوند:
@yekaye
اما در مورد حضرت فاطمه زهرا س:
👈
ادامه مطلب👉