شاید فردا دیر باشد.
چندی پیش در نشست هوش مصنوعی و فرهنگ در جمع برخی همکاران و دانشجویان گفتم که هوش مصنوعی نه به عنوان یک فناوری که در قالب یک دوره تمدنی جدید مشابه عصر صنعتی شدن به سرعت در حال تغییر نظامات فکری و اجرایی جهان است.
نقطه تمرکز من بر عرصه های آموزش و فرهنگ و تغییرات اساسی در ساختارهای مرتبط بود که می تواند به تعطیلی یا تغییر کارویژه های مراکز آموزشی کنونی و نظامات ارزیابی و سنجش آموزش و فرهنگ و جابجایی گسترده کارکنان و مشاغل مرتبط بینجامد.
این حرف شاید برای اهل مشاهده و مطالعه نه جدید باشد نه عجیب اما شوربختانه کمترین شواهدی از درک واقعی این تحول را نمی توان در رویکردهای سیاستگذاران و ساختارهای فکری و اجرایی کشور مشاهده کرد.
در خوشبینانه ترین شرایط، هوش مصنوعی ابزاری کمک آموزشی یا دستیاری فرهنگی تلقی می شود که در کنار سایر ابزارهایی چون تخته های هوشمند یا نرم افزارهای آموزشی امکان تسهیل آموزش برای دانشجویان و دانش آموزان را فراهم خواهند کرد.
امروز در خبرها آمده بود که کالج دیوید گیم، یک مدرسه خصوصی در مرکز لندن، اولین مدرسه بدون معلم را راه اندازی کرده که برنامه درسی اصلی توسط پلتفرمهای هوش مصنوعی به جای معلمان معمولی آموزش داده میشود.
موفقیت این الگو به معنای پایان یا دست کم تضعیف شدید دوران کلاسیک آموزش مبتنی بر استاد و معلم از یکسو و آفغز دوران تازه ای مبتنی بر نظام ارزیابی کارکردگراست که سنجش هوشمند آموزش با ابزارهای هوش مصنوعی جایگزین برندهای سابق موسسات آموزشی شده و بسیاری از رشته های تخصصی پر مشتری امروز همچون پزشکی یا حقوق جای خود را به تکنیسین های کاربلد و نه لزوما باسواد خواهد داد.
این در حالی است که به جای نگاه آینده نگرانه به علم وفناوری، مهمترین دغدغه مزمن شورای عالی انقلاب فرهنگی و بسیاری از نمایندگان مجلس و.... بررسی تاثیر معدل دبیرستان بر کنکور سراسری است در حالی که ممکن است تا ده سال آینده نه سازمان سنجشی با ساختار کنونی باشد نه کنکوری و نه کمترین انگیزه ای برای پذیرش در رشته های پر مخاطب امروزی.
کافیست تصور کنید ده سال آینده زمانی که جراحی های فوق تخصصی را روبات ها با کمک هوش مصنوعی انجام می دهند آیا همچنان جراحان جایگاه برجسته امروز را خواهند داشت یا تکنیسین های مسلط به روبات های جراح که شاید در ایران هم ساکن نباشند؟ و این حجم از فشار روانی امروز نظام سنجش آموزش کشور و خانواده ها به نوجوانان برای داشتن جایگاه جراح طی بیست سال آینده چه سرنوشتی خواهد یافت؟
سیاستگذاران فرهنگ و آموزش باور کنند که اگر همین امروز هم به آینده علم و فناوری توجه کنند و از مهرماه آینده تغییرات ساختاری در مراکز نمونه آموزشی را آغاز کنند باز هم ممکن است دیر باشد.
#حکمرانی_شایسته
#هوش_مصنوعی
#آینده
#آینده_پژوهی
#آموزش
#فرهنگ
منبع
https://t.me/sabzkhat