#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_5 #دعا_پنجم_5 #كرامت_انسان 5 #كرامت_انسان_فيض‏ 1 🔴 فيض كاشانى كه در علوم منقول و معقول و حكمت و عرفان و فهم قرآن و احاديث، انسانى كم نظير است، در رساله «زاد السالك» بر مبناى آيات قرآن و روايات، جهت كسب كرامت مى‏فرمايد: «بدان- ايّدَكَ اللّهُ بِروحٍ مِنْه- همچنان كه سفر صورى را مبدئى و منتهايى، و مسافتى و مسيرى، و زادى و راحله‏اى، و رفيقى و راهنمايى مى‏باشد، همچنين سفر معنوى را كه سفر روح است به جانب حق- سبحانه وتعالى- همه هست. مبدأش جهل و نقصان طبيعى است كه با خود آورده‏اى از شكم مادر: وَاللَّهُ أَخْرَجَكُم مِّن بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ لَا تَعْلَمُونَ شَيْئاً و خدا شما را از شكم مادرانتان بيرون آورد در حالى كه چيزى نمى‏دانستيد. و منتهايش كمال حقيقى است كه فوق همه كمالات است و آن وصول است به حق سبحانه و تعالى: وَأنَّ إلى‏ رَبِّك الْمُنْتَهى و اين كه پايان [همه امور] به سوى پروردگارتوست. يَا أَيُّهَا الْإِنسَانُ إِنَّكَ كَادِحٌ إِلَى‏ رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلَاقِيهِ اى انسان! يقيناً تو با كوشش و تلاشى سخت به سوى پروردگارت در حركتى، پس او را [در حالى كه مقام فرمانروايى مطلق و حكومت بر همه چيز ويژه اوست و هيچ حكومتى در برابرش وجود ندارد،] ديدار مى‏كنى. و مسافت راه، دراين سفر، مراتب كمالات علميّه و عمليّه است كه روح طى آنها مى‏كند شَيْئاً فَشَيْئاً، هرگاه بر صراط مستقيم شرع كه مسلوك اوليا و اصفياست ساير باشد: وَأَنَّ هذَا صِرَاطِي مُسْتَقِيماً فَاتَّبِعُوهُ وَلَاتَتَّبِعُوا السُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمْ عَن سَبِيلِهِ و مسلماً اين [برنامه‏هاى محكم و استوار و قوانين و مقرّرات حكيمانه‏] راه راست من است؛ بنابراين از آن پيروى كنيد و از راههاى ديگر پيروى مكنيد كه شما را از راه او پراكنده مى‏كند. و اين كمالات مترتّب است بعضى بر بعضى؛ تا كمال متقدّم طى نشود به متأخّر منتقل نتوان شد، چنانكه در سفر صورى تا قطعه مسافت متقدمه طى نشود به متأخّر نتوان راه يافت. و منازل اين سفر، صفات حميده و اخلاق پسنديده است كه احوال و مقامات روح است، از هر يك به ديگرى كه فوق آن است منتقل مى‏شود به تدريج. منزل اوّل يقظه است كه آگاهى است، و منزل آخر توحيد است كه مقصد اقصى است از اين سفر. و مسير اين سفر، جدّ تمام و جهد بليغ نمودن و همّت گماشتن است در قطع اين منازل به مجاهده و رياضت نفس به حمل أعباى تكاليف شرعيه، از فرائض و سنن و آداب و مراقبه و محاسبه نفس آناً فاناً و لحظةً فلحظةً، هموم را واحد گردانيدن، و منقطع شدن به حق سبحانه و تعالى: وَ اذْكُرِ اسْمَ رَبّكَ وَتَبَتَّلْ إلَيْهِ تَبْتيلًا نام پروردگارت را [به زبان حال و قال‏] ياد كن [و از غير او قطع اميد نما] و فقط دل بر او بند. وَالَّذينَ جاهَدُوا فينا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنا و كسانى كه براى [به دست آوردن خشنودى‏] ما [با جان و مال‏] كوشيدند، بى‏ترديد آنان را به راههاى خود [راه رشد، سعادت، كمال، كرامت، بهشت و مقام قرب‏] راهنمايى مى‏كنيم. و زاد اين سفر تقواست. وَتَزَوَّدُوا فَإنَّ خَيْرَ الزّادِ التَّقْوى و به نفع خود توشه برگيريد كه بهترين توشه، پرهيزكارى است. و تقوا عبارت است از قيام نمودن به آنچه شارع امر به آن فرموده است، و پرهيز كردن از آنچه نهى از آن كرده، از روى بصيرت، تا دل به نور شرع و صيقل تكاليف آن مستعدّ فيضان معرفت شود از حقّ و عزّوجلّ: وَاتَّقُوا اللّهَ وَيُعَلِّمُكُمُ اللّهُ و از خدا پروا كنيد و خدا [احكامش را] به شما مى‏آموزد. و همچنانكه مسافر صورى تا قوّت بدن از زاد حاصل نكند قطع راه نتواند كرد، همچنين مسافر معنوى تا به تقوا و طهارت شرعيّه ظاهراً و باطناً قيام ننمايد و روح را تقويت به آن نكند، علوم و معارف و اخلاق حميده كه بر تقوا مترتّب مى‏شود و تقوا از آن حاصل مى‏شود، بر او فايض نمى‏گردد. و مَثَل اين مَثَل كسى است كه در شب تار چراغى در دست داشته باشد و به نور آن راهى را مى‏بيند و مى‏رود، هر يك گام كه بر مى‏دارد قطعه‏اى از آن راه روشن مى‏شود و بر آن مى‏رود، و تا گام برندارد و نرود روشن نشود، و تا روشن نشود نتواند رفت. آن ديدن به منزله معرفت است، و آن رفتن به منزله عمل و تقوا. حضرت باقر عليه السلام فرمود: مَنْ عَمِلَ بِما عَلِمَ أوْرَثَهُ اللّهُ عِلْمَ ما لَمْ يَعْلَمْ هر كس به آنچه از واقعيت‏هاى دينى كه مى‏داند عمل كند، خداوند آنچه را نمى‏داند به او مى‏آموزد. پيامبر گرامى اسلام صلى الله عليه و آله فرمود: الْعِلْمُ يَهْتِفُ بِالْعَمَلِ، فَإنْ أجابَهُ وَإلَّا ارْتَحَلَ عَنْهُ. دانش و معرفت به سوى عمل فرياد مى‏زند، اگر اجابت كند به آثار معرفت مى‏رسد، ورنه چراغ معرفت به خاموشى مى‏گرايد. حضرت صادق عليه السلام فرمود: