💢 پدیدارشناسی بهشت
قسمت دوازدهم: الگو
✳️«لئو اشتراوس می گفت: سرشت جامعه را آن شخصی نشان می دهد که در آن نظام، آن شخص، بیش از همه تحسین برانگیز است»
❇️لیندا زگزبسکی پس از آنکه جمله بالا را در کتاب الگوگرایی گفت ادامه داد: «نمی توانم بگویم دیدگاه اشتراوس درست است یا نه اما به نظرم می رسد انواع متفاوتی از الگوها بر فرهنگ های مختلف حاکم هستند. چین باستان بدون فرزانگان غیرقابل فهم است و یونان باستان بدون قهرمانان مفهومی ندارد. ظاهراً قدیسان با مسیحیت ظهور کردند.»
✅او در ادامه می گوید:« ...فرهنگ های قهرمانی در حال زوال اند و امروزه در جوامع غربی فرزانگان چنان اندک اند که حتی مفهوم فرزانه در خطر زوال است. در آن بخش های از جهان هم که خود را پسامسیحی به شمار می آورند قدیسان رو به زوال اند.»
✳️آنچه زگزبسکی گفته درخور تامل و قابل نقد است. چراکه الگوها بهشت سازند بویژه الگوهایی که سه مولفه «احسان» در قدیسان و «حکمت» در فرزانگان و «شجاعت» در قهرمانان را در خود بنحو اعلا دارا هستند. این سه مولفه را زگزبسکی در کتاب الگوگرایی گفته است اما از اجتماع آنها سخنی نگفت و از مصادیق این اجتماع هم شخصیتی را نام نبرد.
❇️پیش از این از مقولات بهشتی یاد کردیم حکمت و احسان و شجاعت از مقولات بهشتی اند و واجدان این مولفه ها به میزان بهره مندی از این مقولات از بهشت سهم دارند. حال آن که در هر یک از این مولفه ها الگو باشد سهمش از بهشت بیشتر است.
✳️ و بالاتر، آن که این مقولات را بنحو مجتمع و در حد اعلا دارد خود میشود میزان بهشتی بودن و نزدیک شدن معنوی به این الگو دقیقا به معنا و مفهوم نزدیک شدن به بهشت است. از آنجاکه امام علی علیه السلام مقولات بهشتی بویژه احسان و حکمت و شجاعت را با هم و بنحو اعلا دارد، بلکه بالاتر از آن، اصل مقولات هستند، عنوان قاسم را داراست، یعنی میزان بهشتی بودن و جهنمی بودن است و یاد ایشان و اقتدا و تقرب به این شخصیت باشکوه، یاد بهشت و تقرب به بهشت است.
❇️در جامعه ما، برخلاف فرهنگ غربیِ کنونی به روایت زگزبسکی، الگوهای ناب و قدرتمندی چون حضرت محمد (ص) و امامان معصوم (ع) حضور دارند و با حضور آنها مقولات بهشتی چون احسان و حکمت و شجاعت از خطر زوال مصون هستند. گفتنی است: این عدم زوال مقولات بهشتی مشروط به نفس کشیدن در زیست جهان الگوهای ناب، یعنی اهل بیت (ع) است و تغییر زیست جهان و حاکمیت فرهنگ غربیِ کنونی این سرمایه و امکان را از ما می گیرد.
عبدالله صلواتی
(استاد دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران)
بیست و پنجم خرداد ۱۴۰۳
#یادداشت
#بهشت
#پدیدارشناسی
#پدیدارشناسی_بهشت
#الگو
#الگوگرایی_زگزبسکی
#الگوگرایی_ترجمه_خداپرست
#عبدالله_صلواتی
https://eitaa.com/salavati_hekmatha