🍃🌸🇮🇷🌸🍃
#شکلگیری_یهود
#تبعید_بابل؛
از افسانه تا واقعیت
قسمت قبل؛ https://eitaa.com/salonemotalee/21499
🕎 تکوین و پیدایش قوم یهود
جنبش پیامبری (۳)
◀️ قسمت هفتم
🔹در سال ۵۶۲ پیش از میلاد بختالنصر درگذشت و این حادثه پیامدهای جدی منطقهای در برداشت.
🔹با مرگ بختالنصر، دولت بابل، به دلیل ستیز درونی قبایل کلدانی و آرامی، با بحرانی سخت مواجه شد.
🔹طی مدت زمانی کوتاه سه پادشاه به قدرت رسیدند تا سرانجام در سال ۵۵۶ ق.م فردی از قبایل آرامی به نام نبونیدوس حکومت را به دست گرفت.
پادشاه جدید بابل به رغم مردوخ، خدای بزرگ بابلیها، کوشید تا مردم را به پرستش سین (خدای ماه)، ترغیب کند و این امر اعتراض شدید مردم و کاهنان را برانگیخت.
این مقارن با زمانی است که تنازع میان دولتهای ماد و پارس نفوذ ایرانیان را در بابل به حداقل خود کاهش داده است.
در نتیجه، نفوذ مصر در دربار بابل افزایش یافت و در سال ۵۴۳ ق.م نبونیدوس با فرعون مصر علیه ایران هم پیمان شد.
🔹این در حالی است که نه امسیس، فرعون مصر، پشتوانه نظامی جدی برای او به شمار میرفت و نه از حمایت مردم خود برخوردار بود.
در بهار سال ۵۳۹ ق.م ارتش مجهز پارس و ماد از رود دجله گذشت و با شکست ارتش بابل و تصرف شهرهای متعدد سرانجام، پایتخت بابل را به تصرف درآورد.
🔹پس از سقوط امپراتوری بابل، کوروش هخامنشی اجازه بازگشت شاه و درباریان و اشراف و کاهنان یهودی را به بیتالمقدس صادر کرد.
ولی شگفت اینجاست که از اعضای خانواده شاه یهود تنها یکی از نوههای یهویاکین، به نام زروبابل (زاده بابل)، در رأس گروهی از بزرگان و کاهنان یهودی به بیتالمقدس رفت.
مأموریت این گروه بازسازی معبد سلیمان بود.
🔹ظاهراً زروبابل مدت کوتاهی بعد به بابل یا ایران بازگشت و از آن پس نشانی از «خاندان داوود» در دست نیست.
🔹این گروه زمانی که به بیتالمقدس رفتند با اتباعشان جمع کثیری را شامل میشدند که از این میان ۷۳۳۷ نفر «غلامان و کنیزان» و ۲۰۰ نفر زنان و مردان خواننده و نوازنده بودند.
و چنان ثروتمند بودند که «۶۱ هزار درهم طلا، پنج هزار منای نقره و صد دست لباس کهانت» به معبد سلیمان اهدا کردند.
این نشانه رفاه و زندگی باشکوه بزرگان یهود در دوران تبعید بابل است.
🔹دایرة المعارف یهود از ناپدید شدن «خاندان داوود» از صحنه تاریخ سرزمین بنیاسرائیل و علل عدم بازگشت آنان به بیتالمقدس ابراز شگفتی میکند.
به گمان ما، هیچ «رازی» در میان نیست.
امروزه حتی برخی از نویسندگان یهودی نیز برآنند که «تعداد قابل توجهی» از بزرگان یهودی «در بابل ماندند».
🔹در تلمود آمده است وقتی یهودیان به شهر شوش رسیدند گفتند اینجا از سرزمین اسرائیل بهتر است؛
"و هنگامی که به شوشتر رسیدند گفتند اینجا دو چندان بهتر از سرزمین اسرائیل است."
در «عقاده»ها (افسانه های کهن یهودی)، زروبابل را یکی از نزدیکان و مقربین داریوش اول، پادشاه هخامنشی مییابیم.
🔹داستان مردخای یهودی و دختر عموی فتنهگرش اِستِر در دربار خشایارشا، پادشاه ایران (۴۸۶-۴۶۵ ق.م)، گواه روشنی است از حضور انبوه یهودیان در قلمرو دولت هخامنشی.
🔹در این داستان، استر زیبا، با نیرنگ مردخای، همخوابه خشایارشا میشود، دل او را میرباید و سپس به ملکه قدرتمند ایران بدل میگردد.
🔗 ادامه دارد ...
قسمت بعد؛ https://eitaa.com/salonemotalee/21581
🔸🌺🔸 --------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
📖 @salonemotalee
🍃🌸🇮🇷🌸🍃
#شکلگیری_یهود
#تبعید_بابل؛
از افسانه تا واقعیت
قسمت قبل؛ https://eitaa.com/salonemotalee/21537
🕎 تکوین و پیدایش قوم یهود
جنبش پیامبری (۳)
◀️ قسمت هشتم
🔹داستان مردخای یهودی و دختر عموی فتنهگرش اِستِر در دربار خشایارشا، پادشاه ایران (۴۸۶-۴۶۵ ق.م)، گواه روشنی است از حضور انبوه یهودیان در قلمرو دولت هخامنشی.
🔹در این داستان، استر زیبا، با نیرنگ مردخای، همخوابه خشایارشا میشود، دل او را میرباید و سپس به ملکه قدرتمند ایران بدل میگردد.
🔹در این زمان تکاپوی یهودیان در سراسر ایران چنان آزاردهنده است که هامان، وزیر پادشاه هخامنشی، تصمیم به اخراج ایشان میگیرد.
ولی او، که «دشمن یهودیان» خوانده شده، با دسیسه استر به دار آویخته میشود.
آنگاه، یهودیان، با حمایت استر، به کشتار خونین و وسیع مخالفان خود دست میزنند و مردخای در مقام مرد قدرتمند ایران جای میگیرد.
🔹توصیف قساوت آمیز «کتاب استر» از قتلعام بزرگان ایرانی به دست این میهمانان نورسیده حیرت انگیز است:
"و یهودیان بر دشمنان خویش استیلا یافتند…
ترس ایشان بر همه قومها مستولی شده بود.
و جمیع روسای ولایتها و امیران و والیان و عاملان پادشاه، یهودیان را اعانت کردند زیرا که ترس مردخای بر ایشان مستولی شده بود…
پس یهودیان جمیع دشمنان خود را به دم شمشیر زده؛ کشتند و هلاک کردند و با ایشان هرچه خواستند به عمل آوردند.
و یهودیان در دارالسلطنه شوشن پانصد نفر را به قتل رسانیده هلاک کردند…
ده پسر هامانبنهمدانای، دشمن یهود، را کشتند…
و [جسد] ده پسر هامان را [در شوش] به دار آویختند…
در روز چهاردهم ماه اذار نیز جمع شده سیصد نفر را در شوشن کشتند…
و سایر یهودیانی را که در ولایتهای پادشاه بودند… هفتاد و هفت هزار نفر از مبغضان خویش را کشته بودند…
در روز چهارده ماه آرامی یافتند و آن را روز بزم و شادمانی نگاه داشتند…"
🔹برخلاف اسطورههای یهودی، دوران ۶۰ ساله «تبعید» بزرگان یهودی در بابل دوران «اسارت» و «تیرهروزی» ایشان نیست؛
دوران رفاه و بهروزی آنان است
و آشناییشان با دنیایی نو که با برهوت صحرای یهودیه فاصلهای عظیم داشت.
«سرزمین موعود» همین است و دل کندنی نیست.
🔹سرآغاز سنت استقرار جوامع یهودی در شهرهای بینالنهرین و تبدیل این منطقه به کانون متنفذ سیاست و اقتصاد و فرهنگ یهود در سدههای نخست میلادی به همین دوران میرسد.
در همین ۶۰ سال است که پایههای شکوفایی سیاست و تجارت و فرهنگ یهود گذارده شد.
و در همین ۶۰ سال است که نخستین نطفههای تبدیل اشرافیت «قبیله یهودا» به یک کانون مرتبط با مراکز قدرتهای بزرگ جهانی تکوین یافت.
🔹این نخستین سنگ پایههای میراثی است که سرانجام در سدههای نخست میلادی اشرافیت یهودی را به یک الیگارشی «جهان وطن» بدل ساخت و بازیگری در میان دو قدرت بزرگ جهان آن روز،ایران ساسانی و امپراتوری روم، را به وی آموخت.
🔗 ادامه دارد ...
قسمت بعد؛ https://eitaa.com/salonemotalee/21600
🔸🌺🔸 --------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
📖 @salonemotalee
🍃🌸🇮🇷🌸🍃
#شکلگیری_یهود
#تبعید_بابل؛
از افسانه تا واقعیت
قسمت قبل؛ https://eitaa.com/salonemotalee/21581
🕎 تکوین و پیدایش قوم یهود
عزرای کاتب و حکومت کاهنان (۱)
◀️ قسمت نهم
🔹پس از سقوط امپراتوری بابل، به مدت قریب به دو سده ایالت یهود یکی از ایالات ایران هخامنشی است؛
دارای استقلال کامل درونی است
و سکههای خود را که بر آن نام «ایالت یهود» منقوش است ضرب میکند.
🔹در این دوران، با شکل جدیدی از ساختار سیاسی در سرزمین یهودیان مواجهیم:
ایالت یهود دارای دو حکمران است:
یکی سیاسی
و دیگری دینی؛
و هر دو از سوی پادشاه ایران منصوب میشوند.
هر دو یهودیاند.
حکمران دینی از خاندان هارون است.
🔹منشأ این تحول را باید در فضای فرهنگی و سیاسی دوران تبعید بابل و پیوند استوار کاهنان یهودی با دربارهای بابل و ایران جست؛
پیوندی که در «کتاب دانیال نبی» و «کتاب استر» کاملاً آشکار است.
🔹در «کتاب حزقیال نبی»، که به وسیله یکی از کاهنان تبعیدی در بابل نوشته شده، نطفههای تکوین دین یهود را، به عنوان ایدئولوژی نژادپرستانه یهودی، میتوان دید.
🔹برخلاف ارمیا، که مخاطبش «یهودا» یعنی حکمرانان بود، مخاطب حزقیال «اسرائیل» است یعنی مردمی که در سرزمین خویش ماندهاند.
این کتاب سرشار از نفرینهای هولناک به این مردم است و پیشگوییهای غضبآلود دال بر فرجام خونین و ذلتبار ایشان.
رجاسات شریر خاندان اسرائیل … به شمشیر و قحط و وبا خواهند افتاد و آنکه باقی مانده … از گرسنگی خواهد مرد.
🔹حزقیال، که کتاب او را باید «مانیفست» اشرافیت تبعیدی یهود دانست، بهویژه مردم شهر اورشلیم را به عذابهای سخت وعده میدهد و به آنان هشدار میدهد که در آیندهای نه چندان دور نظم سیاسی گذشته اعاده خواهد شد و ایشان کیفری شدید خواهند دید.
حزقیال مردم اورشلیم را «حرامزاده» میخواند و بدینسان برای نخستین بار داعیه خلوص نژادی یهودیان را مطرح میسازد:
"ای پسر انسان، اورشلیم را از رجاساتش آگاه ساز. و بگو … اصل و ولادت تو از زمین کنعان است.
پدرت آموری و مادرت حتی بود. و اما ولادت تو. در روزی که متولد شدی نافت را نبریدند و به آب غسل ندادند و طاهر نساختند."
🔹حزقیال مردم اسرائیل و به ویژه سکنه اورشلیم را «زناکار» و «فاحشه» نیز مینامد؛ "«زنای» ایشان خیانت به اشرافیت یهود و تسلیم کردن آنان به کلدانیان است.
«اورشلیم» زانیهای است رسوا که فریفته «سواران پارسی» و «سرداران کلدانی» شد و خویش را به آنان تسلیم نمود.
🔹کاربرد «فارسان اسب سوار» یا «سواران پارسی» در «کتاب حزقیال» بیانگر نقش فعال سپاهیان ایرانی در جنگهای بختالنصر و فتح بیتالمقدس است.
حزقیال تعبیر «سواران پارسی» را در کنار «جوانان دلپسند» به کار میبرد که توصفی است از چهره ظاهری ایرانیانی که در جنگ علیه مصر مشارکت داشتند.
🔹در «کتاب حزقیال»، یهوه به عنوان خدای انحصاری یهود ظاهر میشود و مردم بیتالمقدس را چنین خطاب میکند:
"آیا زناکاری تو کم بود که پسران مرا نیز کشتی و ایشان را تسلیم نمودی؟ … و خداوند یهوه میگوید وای بر تو، وای بر تو."
🔹نمیدانیم پس از بازگشت اشراف و کاهنان یهودی به بیت المقدس بر سر مردم این شهر چه آمد، ولی میدانیم زمانیکه اشراف و کاهنان یهودی بازسازی معبد سلیمان را به دستور کوروش آغاز کردند؛ گروهی از مردم شهر مخالف احداث این بنا بودند.
🔹از این گروه به نام «دشمنان یهودا و بنیامین» یاد شده است.
بازسازی این معبد از سال ۵۳۹ پیش از میلاد آغاز شد و ۲۳ سال بعد، در سال ۵۱۶، به پایان رسید.
این دوران طولانی میتواند بیانگر مخالفت مردمی باشد که احیای این کانون اقتدار اشرافیت و کاهنان یهودی را نمیخواستند و بر ضد آن کارشکنی میکردند.
میدانیم که کمی پس از آغاز بازسازی معبد، عملیات به فرمان کوروش متوقف شد و تنها در سال دوم سلطنت داریوش اول (۵۲۲-۴۸۶) ادامه یافت.
عزرای کاهن تعطیل شدن عملیات را به هراس کوروش از احیاء «پادشاهان قوی» در اورشلیم منتسب میکند که لافی بیش نیست.
🔹به هر روی، اقتدار واقعی و بلامنازع اشرافیت یهود در بیتالمقدس تنها پس از کودتای خونین مردخای و استر و کشتار مخالفان یهودیان در دربار ایران آغاز شد.
🔗 ادامه دارد ...
قسمت بعد؛ https://eitaa.com/salonemotalee/21634
🔸🌺🔸 --------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
📖 @salonemotalee
🍃🌸🇮🇷🌸🍃
#پرونده
#شکلگیری_یهود
#تبعید_بابل؛
از افسانه تا واقعیت
🕎 مقاله اول؛
تکوین و پیدایش قوم یهود - تبعید بابل
https://eitaa.com/salonemotalee/21374
🕎 مقاله دوم؛
جنبش پیامبری
https://eitaa.com/salonemotalee/21478
🕎 مقاله سوم؛
عزرای کاتب و حکومت کاهنان
https://eitaa.com/salonemotalee/21600
🕎 مقاله چهارم؛
اشرافیت یهودی و امپراطوری روم
https://eitaa.com/salonemotalee/21689
🔸🌺🔸 --------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
📖 @salonemotalee
🍃🌸🇮🇷🌸🍃
#شکلگیری_یهود
#تبعید_بابل؛
از افسانه تا واقعیت
قسمت قبل؛ https://eitaa.com/salonemotalee/21600
🕎 تکوین و پیدایش قوم یهود
عزرای کاتب و حکومت کاهنان (۲)
◀️ قسمت دهم
🔹در سال ۴۵۸ پیش از میلاد، فردی به نام عزرای کاتب، که تبار خود را به صدوق، کاهن درباری عهد سلیمان، و از این طریق به هارون «رئیس کهنه» میرسانید، با فرمان اردشیر اول (۴۶۵-۴۲۴ ق.م)، پسر و جانشین خشایارشا، وارد بیت المقدس شد.
🔹او طبق این فرمان، در مسند «کاهن بزرگ» یهودیان و «کاتب کامل شریعت خدای آسمان»، جای گرفت.
🔹بدینسان، عزرای کاتب خاندان حکومتگری را بنیاد نهاد که تا پایان دوره سلوکی بر «ایالت یهود» فرمان راندند؛
و تا اواخر سده اول میلادی به عنوان متولی معبد سلیمان در رأس «جامعه یهودی» جای داشت.
🔹اختیاراتی که پادشاه ایران به عزرا تفویض کرده و نگرش دینی او عجیب و بیسابقه است:
"تو ای عزرا!
موافق حکم خدایت، که در دست تو می باشد، قاضیان و داوران از همه آنانی که شرایع خدایت را میدانند نصب نما، تا بر جمیع اهل ماورای نهر داوری نمایند.
و آنانی را که نمیدانند تعلیم دهند.
و هر که به شریعت خدایت و به فرمان پادشاه عمل ننماید بر او بیمحابا حکم شود؛
خواه به قتل یا به جلای وطن یا به ضبط اموال یا به حبس."
🔹کارکرد عزرا «احیاء شریعت خدا و تعلیم احکام و فرایض» به مردم اسرائیل است.
قاعدتاً این زمانی است که وعدههای شوم حزقیال تحقق مییابد. عزرا در خاطرات خود میان «تبعیدیان» و سکنه سرزمین اسرائیل تمایز قائل است و سرزمینی را که به دست او سپرده شده «سرشار از نجاسات امتهای کشورها» میبیند.
🔹عزرا را باید نماینده اشرافیت یهودی مستقر در بینالنهرین و دربار هخامنشی دانست؛
اشرافیتی که در مرکز قدرت و ثروت جهان آن روز مأوا گرفته و با تکیه بر اهرم نفوذ سیاسی و مالی خویش سرزمین بنیاسرائیل را از راه دور و بهوسیله کسانی چون عزرای کاهن اداره میکند.
🔹توجه کنیم که عزرای کاهن منبع اقتدار خویش را دربار هخامنشی میداند:
"ما بندگانیم …
خدای ما، ما را منظور پادشاهان فارس گردانیده حیات تازه به ما بخشیده است تا خانه خدای خود را بنا نمائیم و خرابیهای آن را تعمیر کنیم و ما را در یهودا و اورشلیم قلعه بخشیده است."
🔹نوع رابطه اشرافیت یهودی مستقر در دربار هخامنشی با اتباع خویش در سرزمین بنیاسرائیل به شکلی شگفت به نوع رابطه الیگارشی زرسالار یهودی اروپا و آمریکا در سده بیستم با اتباعشان در سرزمین فلسطین و دولت اسرائیل شباهت دارد.
🔹در فقراتی از «کتاب عزرا» زمزمههای نژادپرستی یهودی اوج می گیرد.
عزرا در آغاز استقرار در بیتالمقدس، زمانی که از ازدواج مردم بنیاسرائیل با سایر اقوام، در دوران غیبت اشراف و کاهنان یهودی، مطلع میشود سخت برمیآشوبد:
"سروران نزد من آمده گفتند قوم اسرائیل … خویشتن را از امتهای کشورها جدا نکردهاند،
بلکه موافق رجاسات ایشان … [رفتار نمودهاند.]
از دختران ایشان برای خود و پسران خویش زنان گرفته و ذریت مقدس را با امتهای کشورها مخلوط کردهاند و دست روسا و حاکمان در این خیانت مقدم بوده است.
پس چون این سخن را شنیدم جامه و ردای خود را چاک زدم و موی سر و ریش خود را کندم و متحیر نشستم."
🔹او آنگاه به تصفیه نژادی بنیاسرائیل دست میزند:
"شما خیانت ورزیده و زنان غریب گرفته، جرم اسرائیل را افزودهاید.
پس الان یهوه خدای پدران خود را تمجید نمایید و به اراده او عمل کنید و خویشتن را از قومهای زمین و از زنان غریب جدا سازید."
🔗 ادامه دارد ...
قسمت بعد؛ https://eitaa.com/salonemotalee/21666
🔸🌺🔸 --------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
📖 @salonemotalee
🍃🌸🇮🇷🌸🍃
#شکلگیری_یهود
#تبعید_بابل؛
از افسانه تا واقعیت
قسمت قبل؛ https://eitaa.com/salonemotalee/21634
🕎 تکوین و پیدایش قوم یهود
عزرای کاتب و حکومت کاهنان (۳)
◀️ قسمت یازدهم
🔹عزرا حتی به سبک نژادپرستان جدید، فهرستی از کسانی تهیه میکند که همسر بیگانه گرفتهاند و «ذرّیت مقدس» را آلودهاند!
🔹بهگمان ما، این مضمونی نو است و حال و هوای آن بیشتر به دورانی میماند که الیگارشی حاخامی خود را با خطر انقراض نسل یهودیان مواجه میدید.
🔹«کتاب عزرا» را باید از نظر مضمون، بیانیه یهودیت جدیدی دانست که در سدههای نخست میلادی تکوین یافت.
پیام و روح این کتاب به دوران یهودیت تلمودی تعلق دارد.
🔹با فروپاشی ایران هخامنشی، دوران سلطه اسکندر و جانشینان او بر ایران فرارسید و یهودیان به اتباع این امپراتوری هلنی بدل شدند.
🔹پیشینه آشنایی یهودیان با سکنه قاره اروپا قاعدتاً به سده هشتم پیش از میلاد میرسد؛
زمانی که یونانیان دادوستد با بنادر فنیقی شرق مدیترانه را آغاز کردند.
معهذا، سندی در تأیید این رابطه در دست نیست.
🔹در سال ۳۳۲ پیش از میلاد، فلسطین و بندر اسکندریه بهوسیله مقدونیها فتح شد و حاکمیت آنان بر سرزمینهای مدیترانه آغاز گردید.
🔹در سال ۳۲۳ ق.م اسکندر مقدونی درگذشت و جنگ میان جانشینان او درگرفت.
سرانجام، در سال ۳۰۱ ق.م سرزمین فلسطین به تصرف پتولمی اول، حکمران مقدونی مصر، درآمد و تا سال ۲۰۰ پیش از میلاد بخشی از دولت خاندان پتولمایی مصر بود؛
و سپس به تصرف دولت سلوکی سوریه درآمد.
🔹در دوران حکومت یونانیان، تقسیمات کشوری دوران هخامنشی کم و بیش محفوظ ماند و «ایالت یهود» نیز، با نام یونانی آن، به یکی از ایالات امپراتوری هلنی بدل شد.
یونانیان سرزمین فوق را یک «واحد قومی» به شمار آوردند و سکنه آن را «یهودی» خواندند.
این ایالتی خودگردان به مرکزیت بیتالمقدس بود که خاندان کاهنان هارونی به شکلی موروثی بر آن فرمان میراند؛ و حاکمیت سیاسی و دینی ایشان شامل «یهودیان» و غیریهودیان ساکن «ایالت یهود» هر دو بود.
🔹بدینسان، ساختاری که عزرای کاتب در زمان اردشیر هخامنشی بنیان نهاد در دوران هلنی تداوم یافت.
روشن است که تداوم طولانی این ساختار سیاسی، که با اقتدار وسیع کاهنان یهودی توأم بود، به تدریج و از طریق بازسازی سنن دینی و میراث فرهنگی بنیاسرائیل، بنیادهای «دین یهود» و «قوم یهود» را قوام میبخشید.
در این معنا، «دین یهود» فرهنگ و ایدئولوژی قومی جدید به نام «یهودی» بود که در پیرامون و بر بنیاد تعالیم و سنن «دین یهود» نضج میگرفت.
🔹در این دوران، سکنه شهر بیتالمقدس (اورشلیم) حدود ۱۲۰ هزار نفر گزارش شده است.
معبد سلیمان قلب تپنده این شهر و محور اصلی ساختار سیاسی «ایالت یهود» بهشمار میرفت.
اهمیت این نماد در تکوین «قوم یهود» چنان است که پولیبیوس مورخ یونانی سده دوم پیش از میلاد، یهودیان را «ملتی» میخواند که در پیرامون «معبد سلیمان» مجتمعاند.
🔹تولیت معبد سلیمان با طبقهای از کاهنان ثروتمند و مقتدر بود که «نخبگان» سیاسی «ایالت یهود» بهشمار میرفتند؛
و از این رو بیگانگان «ایالت یهود» را سرزمینی میدیدند که بهوسیله کاهنانی بسیار متنعم اداره میشود.
در کنار طبقه کاهنان، یک الیگارشی اشرافی زمیندار نیز وجود داشت.
مقتدرترین آنان خاندان طوبیاس بود که زمینداران بزرگ و حکمرانان محلی جنوب جلعاد بودند.
اعضای خاندان طوبیاس از زمان هخامنشیان اقتدار یافتند و ظاهراً از تبار همان خاندان طبئیلاند که در اواخر سده هشتم پیش از میلاد رقیب خاندان داوود به شمار میرفت.
🔹نخستین اشاره به حضور یهودیان در جزایر و سواحل یونان به سده سوم پیش از میلاد میرسد.
به نوشته رافائل پاتای، در این دوران یهودیان از فرهنگ هلنی تأثیر فراوان گرفتند و بسیاری از سنن خود را از دست دادند.
یهودیان به زبان یونانی تکلم میکردند و اشاعه نامهای یونانی در میان آنان بیانگر تأثیرپذیری شدیدشان از فرهنگ هلنی است تا بدانجا که حتی اعضای خاندان صدوقی (کاهن بزرگ) نیز نامهای یونانی بر خود داشتند.
🔹در آینده با خاندانهای سلطنتی حشمونی و هیرود آشنا خواهیم شد و رواج گسترده نامهای یونانی و رومی را در اشرافیت یهود خواهیم دید.
🔗 ادامه دارد ...
قسمت بعد؛ https://eitaa.com/salonemotalee/21689
🔸🌺🔸 --------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
📖 @salonemotalee
🍃🌸🇮🇷🌸🍃
#شکلگیری_یهود
#تبعید_بابل؛
از افسانه تا واقعیت
قسمت قبل؛ https://eitaa.com/salonemotalee/21666
🕎 تکوین و پیدایش قوم یهود
اشرافیت یهودی و امپراتوری روم (۱)
◀️ قسمت دوازدهم
🔹از سده سوم پیش از میلاد امپراتوری سلوکی رو به افول نهاد و بر ویرانههای آن دولتهای جدید سربرکشید.
اشکانیان از طریق جنگ مسلحانه با حکمرانان سلوکی در سال ۲۴۷ ق.م دولت خود را پدید ساختند.
🔹در این زمان دولت عرب نبطی نیز در اردن پدید شده بود که مهمترین شاهراه تجاری آن عصر را به دست داشت.
🔹دولت نبطی در زمان ظهور حضرت عیسی بر سرزمین پهناوری، از دمشق تا دریای سرخ، سیطره داشت تا سرانجام در سال ۱۰۶م با نام «ایالت عربستان» به امپراتوری روم منضم شد.
🔹با فروپاشی دولت سلوکی سوریه، در نیمه سده دوم پیش از میلاد، دولت یهودی حشمونی نیز در فلسطین پدید شد.
دولت یهودی حشمونی، دولت عرب نبطی را از مهمترین دشمنان خارجی خود میدانست.
🔹منشأ نام حشمونی ناشناخته است.
جوزفوس فلاویوس، مورخ یهودی سده اول میلادی، آنرا به نیای این خاندان به نام «آسامونائیوس» منسوب میکند و برخی آن را به منطقهای به نام «حشمونه» یا روستایی به نام «حشمون» منتسب میکنند.
🔹خاندان حشمونی یک خانواده کاهن یهودی بود که در زمان افول قدرت سلوکیها به رهبری رئیس خود، یک روحانی به نام متاتیاس بن یوحنان شورشی را آغاز کرد.
متاتیاس در سال ۱۶۶ ق.م درگذشت.
🔹پسر او به نام یهودای مقابی کار پدر را ادامه داد و پس از چند جنگ با ارتش سلوکی و مردم منطقه در سال ۱۶۳ بیتالمقدس را اشغال کرد.
پس از مرگ او، پسرانش سرزمینهای همسایه، افرائیم و لودیه و بندر حیفا، را به تصرف درآوردند و دولت خود را تأسیس نمودند.
🔹در سال ۱۵۲ ق.م، یوناتان افوس، پسر کوچک متاتیاس، به عنوان «کاهن بزرگ» یهودیان منصوب شد.
در سال ۱۴۰ ق.م مجمع بزرگی تشکیل شد و شمعون، پسر دیگر متاتیاس، را به عنوان کاهن بزرگ و رئیس نیروهای نظامی و رئیس دولت حشمونی منصوب کرد و این سمت در خانواده او موروثی شد.
🔹پسر شمعون، به نام جان (یوحنا) هیرکانوس در دوران ۳۰ ساله حکومت خود (۱۳۴-۱۰۴) سیاست توسعهطلبی نظامی را ادامه داد.
او بخشهایی از سرزمین اردن و نواحی پیرامون را تصرف کرد و سکنه آن را به زور یهودی نمود.
پیروزیهای حشمونیها با حمایت دولتهای روم و پتولمایی مصر به دست آمد و آنان متحد روم و مصر در منطقه به شمار میرفتند.
🔹پسر هیرکانوس، به نام یهودا آریستوبولوس، در دوران یک ساله حکومتش به خود لقب شاه داد.
او مناطق جدیدی را تصرف کرد و سکنه آن را به زور یهودی نمود.
با سقوط او، برادرش اسکندر ینایی به سلطنت رسید.
🔹دوران ۲۷ ساله سلطنت اسکندر ینایی (۱۰۳-۷۶ ق.م) اوج اقتدار دولت حشمونی به شمار میرود.
در این زمان نیز توسعهطلبی نظامی اشرافیت یهودی ادامه یافت و ینایی برای چنگاندازی بر تجارت دریای سرخ به جنگ علیه دولت فلسطینی غزه و حامیان نبطیاش دست زد.
🔹اسکندر ینایی شاهی خودکامه بود و منصب «کاهن بزرگ» یهودیان را نیز به دست داشت.
در دوران حشمونی، اشرافیت یهود در پیوند با رومیها و دولت مقدونی مصر، به تدریج به نیرویی متنفذ در منطقه بدل شد که دامنه اقتدار آن فراتر از سرزمین یهود بود.
برای نمونه، دو برادر به نامهای آنانیاس و هلکیاس را میشناسیم که سرداران ارتش کلئوپاترای سوم، ملکه مصر (۱۱۴-۱۱۰ ق.م)، بودند.
🔹آنان در رأس سپاه مصر در جنگ با پسر متمرد ملکه به فلسطین لشکر کشیدند.
در کتیبههای مصری (۱۰۲ ق.م) نام هلکیاس به عنوان فرماندار ایالت هلیوپولیس به ثبت رسیده است.
🔗 ادامه دارد ...
قسمت بعد؛ https://eitaa.com/salonemotalee/21749
🔸🌺🔸 --------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
📖 @salonemotalee
🍃🌸🇮🇷🌸🍃
#شکلگیری_یهود
#تبعید_بابل؛
از افسانه تا واقعیت
قسمت قبل؛ https://eitaa.com/salonemotalee/21689
🕎 تکوین و پیدایش قوم یهود
اشرافیت یهودی و امپراتوری روم (۲)
◀️ قسمت سیزدهم:
🔹پس از مرگ اسکندر ینایی، دولت حشمونی درگیر دسیسهها و جنگهای خانگی میان پسران او شد.
در سال ۶۳ ق.م، در زمانی که شاهزادگان و اشراف یهودی سخت درگیر جنگ داخلی در میان خود بودند، امپراتوری روم متصرفات دولت یهود را در سواحل شرقی مدیترانه به اشغال درآورد و تنها «ایالت یهود» در قلمرو حکومت خاندان حشمونی باقی ماند؛ یهودیه به عنوان یک دولت کوچک تابع امپراتوری روم شد.
🔹حکمرانان رومی عنوان «شاه» را از هیرکانوس دوم، پسر اسکندر ینایی، سلب کردند و تنها او را به عنوان «رئیس قوم یهود» و «کاهن بزرگ» به رسمیت شناختند.
«ایالت یهودیه» در زیر نظارت حکمران رومی سوریه قرار داشت.
🔹در این زمان در میان اشرافیت یهودی یک گروه سخت همبسته با رومیها و آمیخته با فرهنگ و سیاست روم پدید شد.
مقتدرترین این یهودیان رومیگرا فردی به نام آنتیپاتر بود.
🔹از حوالی نیمه سده اول پیش از میلاد پیوند اشرافیت یهودی با سیاست روم به اوج خود رسید.
هم هیرکانوس حشمونی و هم آنتیپاتر در جنگهای خونین میان حکمرانان رومی برای تصرف قدرت سیاسی شرکت جستند و پس از پیروزی جولیوس سزار بر پمپی کنسول و مرد قدرتمند امپراتوری روم (سال ۴۸ ق.م)، یعنی زمانی که تفوق سزار بر رقبا کاملاً آشکار بود، در جبهه هواداران او جای گرفتند.
و آنچه که تاریخ یهود آن را «نیروی اکتشافی یهود» میخواند، در زمانی که موضع سزار در بندر اسکندریه در مخاطره قرار گرفت به او یاری رسانید.
🔹منظور از این «نیروی اکتشافی» همان «نیروی اطلاعاتی» است.
به نوشته دایرة المعارف یهود، جولیوس سزار در جنگهای خود، یهودیان را «متحد خویش» میدانست و به پاس خدمات اشرافیت یهودی بندر حیفا را پس از اشغال به آنتیپاتر بخشید.
🔹تاریخ یهود میافزاید:
«جولیوس سزار به یهودیان مستقر در سراسر امپراتوری روم علاقمند بود و آنان را متحدین ارزشمند خود میشناخت.»
در دوران حکومت سزار مواضع یهودیان در منطقه تحکیم شد.
جولیوس سزار نه تنها اقتدار هیرکانوس حشمونی، «کاهن بزرگ یهودیه»، را استوار ساخت بلکه آنتیپاتر و پسرانش نیز به پاس دوستی با او به مقامات عالی سیاسی منصوب شدند.
پسر بزرگ آنتیپاتر، به نام فصائل، فرماندار بیتالمقدس شد و پسر دیگر، به نام هیرود، فرماندار جلیل.
🔹هیرود با حکمران رومی سوریه رابطه نزدیک برقرار کرد و چنان «رومی» شد که گروهی از مردم جلیل را، که برخی از آنان «یهودی» بودند، به اتهام مخالفت با رومیها بدون محاکمه به قتل رسانید.
🔹همین ستمگریها بود که زمینه را برای شورشی عظیم در جلیل فراهم ساخت.
کمی بعد این منطقه را به مهد و کانون اصلی انقلاب بزرگ مسیحیت بدل نمود؛ و چنان موجی پدید ساخت که نه تنها امپراتوری پهناور روم بلکه تمامی جهان آن روز را به لرزه درآورد.
🔹در سال ۴۴ ق.م جولیوس سزار در یک توطئه خونین به قتل رسید و مخالفان او به قدرت رسیدند.
با قتل سزار آشوب سراسر منطقه شرقی مدیترانه را فراگرفت تا سرانجام یکی از سران اصلی توطئه به نام کاسیوس حکمران سوریه شد.
در جریان این شورشها، آنتیپاتر نیز در یهودیه به قتل رسید.
معهذا، پسران آنتیپاتر نه تنها به جرم دوستی با جولیوس سزار آسیب ندیدند بلکه به متحدین و یاران نزدیک کاسیوس بدل شدند و به این حکمران قسی رومی در سرکوب شورشهای مردمی یاری رسانیدند.
🔹در سال ۴۲ ق.م، توطئهگران در روم سقوط کردند و مارکوس آنتونیوس (مارک آنتونی) سردار مقتدر رومی، حکومت سوریه را به دست گرفت.
این تحول نیز به سلطه اشرافیت یهودی و پسران آنتیپاتر آسیب نرسانید و اقتدار آنان تداوم یافت.
🔹در سال ۴۰ ق.م سرزمینهای شرق مدیترانه به کانون مهمترین حادثه سیاسی جهان آن روز بدل شد.
ایرانیان، به رهبری دولت اشکانی، تهاجم به مستملکات شرقی امپراتوری روم را آغاز کردند و در این میانه سرزمین فلسطین اهمیت استراتژیک فوق العاده یافت.
با آغاز پیشروی ایرانیان به سوی مدیترانه، یکی از اعضای جوان خاندان حشمونی، به نام متاتیاس آنتیگونوس به رغم هیرکانوس عموی رومیگرای خود و «کاهن بزرگ» یهودیه و به رغم خاندان آنتیپاتر، به نزد ایرانیان گریخت.
او به گرمی مورد استقبال قرار گرفت و در رأس واحدی از ارتش ایران به منطقه وارد شد.
مردم، که از ستم رومیها و اشرافیت یهودی به تنگ آمده بودند، با شور و شوق به او پیوستند. (۴۱)
🔗 ادامه دارد ...
قسمت بعد؛ https://eitaa.com/salonemotalee/22015
🔸🌺🔸 --------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
📖 @salonemotalee
🍃🌸🇮🇷🌸🍃
#شکلگیری_یهود
#تبعید_بابل؛
از افسانه تا واقعیت
قسمت قبل؛ https://eitaa.com/salonemotalee/21749
🕎 تکوین و پیدایش قوم یهود
اشرافیت یهودی و امپراتوری روم (۳)
◀️ قسمت چهاردهم:
🔹با آغاز پیشروی ایرانیان به سوی مدیترانه، یکی از اعضای جوان خاندان حشمونی، به نام متاتیاس آنتیگونوس به رغم هیرکانوس عموی رومیگرای خود و «کاهن بزرگ» یهودیه و به رغم خاندان آنتیپاتر، به نزد ایرانیان گریخت.
🔹او به گرمی مورد استقبال قرار گرفت و در رأس واحدی از ارتش ایران به منطقه وارد شد.
مردم، که از ستم رومیها و اشرافیت یهودی به تنگ آمده بودند، با شور و شوق به او پیوستند.
🔹متاتیاس در رأس نیرویی عظیم از مردم و ایرانیان وارد بیتالمقدس (اورشلیم) شد و به عنوان شاه حشمونی قدرت را به دست گرفت.
🔹فصائل، فرماندار بیتالمقدس و برادر بزرگ هیرود، خودکشی کرد.
شاه جدید گوش عموی خود را برید تا دیگر نتواند در مسند «کاهن بزرگ یهودیه» جای گیرد.
هیرود به روم گریخت.
🔹حکومت متاتیاس سه سال بیشتر دوام نیاورد. اکتاوین و مارک آنتونی، حکمرانان امپراتوری روم، از هیرود فراری به گرمی استقبال کردند و با فرمان امپراتور کلودیوس وی را در سمت شاه یهود منصوب نمودند.
🔹هیرود در رأس لژیونهای مجهز رومی تهاجم به منطقه را آغاز کرد.
مردم، به ویژه در اربیل و جلیل، به مقاومتی سخت دست زدند.
سرانجام، پس از جنگهای خونین میان ایرانیان و مردم از یکسو و رومیها از سوی دیگر، در سال ۳۷ پیش از میلاد بیتالمقدس به اشغال هیرود درآمد.
🔹مدافعان شهر قتل عام شدند و متاتیاس گردن زده شد.
این سرآغاز سلطنت ۳۳ ساله هیرود است.
🔹تاریخنگاری یهود نه تنها از مقاومت و سقوط خونین «اورشلیم» در سال ۳۷ پیش از میلاد «حماسه» نمیسازد بلکه هیرود، این شاه دستنشانده رومیها، را به رغم همه ستمگریهایش هیرود کبیر میخواند.
🔹هیرود یهودی بر بخش وسیعی از مستملکات امپراتوری روم در شرق مدیترانه، که شامل مناطق مهمی از فلسطین و اردن و سوریه امروز بود، سلطنت میکرد؛
و روشن است که اتباع او تنها «یهودیان» نبودند.
🔹هیرود پایگاهی در میان مردم نداشت و یک لژیون رومی مستقر در بیتالمقدس حافظ اقتدار و سلطه او بود.
هیرود مجری سیاستهای امپراتوری روم در منطقه بود.
او به منظور تحقق اهداف مارک آنتونی و معشوقهاش کلئوپاترای هفتم، ملکه مقدونی مصر، سیاست تجاوز به دولت عرب نبطی را، که از زمان اسکندر ینایی آغاز شده بود، احیا کرد.
🔹از سال ۳۱ پیش از میلاد، جنگ با اعراب نبطی آغاز شد و به نوشته تاریخ یهود، هیرود به رومیها نشان داد که چقدر وجود او «به عنوان مسئول نظم و امنیت این بخش از جهان ارزشمند است».
🔹سقوط مارک آنتونی (۳۰ پیش از میلاد) نیز در موقعیت هیرود و دولت یهود در شرق مدیترانه تزلزلی وارد نساخت.
اینک هیرود مهمترین مهره سیاست شرقی امپراتوری روم به شمار میرفت که با شبکهای گسترده از رجال و کانونهای سیاسی روم پیوند داشت.
او با سرداران رومی در سوریه رابطه نزدیک دوستانه داشت؛ گاه آنان را به ضیافتهای باشکوه در بیتالمقدس دعوت میکرد و ایشان قربانیان مفصلی به معبد سلیمان تقدیم مینمودند.
🔹هیرود حکمرانی خودکامه، ستمگر و فاسد بود.
او همسر خود، از خاندان حشمونی، و سه پسر خود از این زن را به قتل رسانید و زنی از خاندانهای زرسالار یهودی بندر اسکندریه گرفت.
از آن پس نیز زنان متعدد به حرمسرای هیرود وارد شدند.
🔹در پرتو اقتدار هیرود و اشرافیت یهودی، یهودیان در سراسر امپراتوری روم از موقعیت برجستهای برخوردار شدند.
در این دوران حضور گسترده یهودیان را در مراکز تجاری اروپا، به ویژه در سواحل یونان و ایتالیا، میبینیم.
یهودیان ساکن شهر رم گاه ۴۰ هزار نفر از سکنه ۸۰۰ هزار نفری این شهر تخمین زده میشوند.
🔹پیوند اشرافیت یهودی با رومیها چنان بود که در سالهای ۱۴ و ۱۲ پیش از میلاد در شهر رم به تأسیس دو کنیسه دست زدند.
در اواخر سده اول میلادی در شهر رم ۱۲ کنیسه وجود داشت.
🔹در سال چهارم پیش از میلاد هیرود درگذشت و سرزمین زیر فرمان او میان سه پسرش (آرخلائوس، هیرود آنتیپاس و فیلیپ) تقسیم شد.
🔹آرخلائوس، پسر بزرگ، چون پدر بیرحم بود.
دوران حکومت او با شورشهای مردمی مقارن است که سرانجام از درون آن مسیحیت ظهور کرد.
🔹در یکی از اجتماعات زائرین بیتالمقدس، آرخلائوس دستور کشتار مردم را صادر کرد و حدود ۳۰۰۰ نفر را به قتل رسانید.
در پی اعتراضات شدید مردم، در سال ششم میلادی سرانجام امپراتور روم او را خلع و تبعید کرد.
🔹هیرود آنتیپاس، پسر هیرود از همسر سامریاش، حکمران روم در مناطق متعدد، از جمله جلیل و فرائیه و یهودیه، بود.
🔗 ادامه دارد ...
قسمت بعد؛ https://eitaa.com/salonemotalee/22164
🔸🌺🔸 --------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
📖 @salonemotalee
🍃🌸🇮🇷🌸🍃
#شکلگیری_یهود
#تبعید_بابل؛
از افسانه تا واقعیت
قسمت قبل؛ https://eitaa.com/salonemotalee/22015
🕎 تکوین و پیدایش قوم یهود
اشرافیت یهودی و امپراتوری روم (۴)
◀️ قسمت پانزدهم:
🔹هیرود آنتیپاس، پسر هیرود از همسر سامریاش، حکمران روم در مناطق متعدد، از جمله جلیل و فرائیه و یهودیه، بود.
او با تیبریوس امپراتور روم (۱۴ تا ۳۷میلادی)، رابطه نزدیک دوستانه داشت و این پیوند تا زمان مرگ تیبریوس محفوظ ماند.
🔹به نوشته جوزفوس فلاویوس، مورخ یهودی، در مذاکرات ایران و روم، که به انعقاد پیمان صلح میان دو دولت انجامید، هیرود آنتیپاس رابط میان امپراتور روم و اردوان سوم پادشاه اشکانی بود.
او سرانجام در اثر توطئه آگریپای اول، برادرزادهاش، مغضوب سزار دروسوس شد و به تبعید رفت.
🔹آگریپای اول، مانند سایر اعضای خاندان سلطنتی یهود، در رم تحصیل کرد و دوست دوران کودکی و نوجوانی سزار دروسوس، کنسول روم و پسر امپراتور تیبریوس بود
او در سالهای ۱۰ تا ۴۴ میلادی حکمران باشان و جلیل و فرائیه و در سالهای ۴۱ تا ۴۴ شاه یهود بود.
در این زمان، حوزه سلطنت او شامل تمامی سرزمین فلسطین میشد.
🔹این داستان ادامه دارد.
در سده اول میلادی اعضای خاندان هیرود حکمرانان مقتدر امپراتوری روم در سرزمینهای مختلف بودند.
آنچه در پژوهش ما از اهمیت بیشتر برخوردار است حکومت خاندان هیرود بر ارمنستان است.
🔹پس از سلطه رومیها بر ارمنستان (سال ششم میلادی) یکی از اعضای خاندان هیرود با لقب تیگران چهارم به عنوان شاه ارمنستان منصوب شد.
سپس، فرزندان و برادرزادگان او سالهای مدید بر این سرزمین حکومت کردند.
این دوران مهاجرت گسترده یهودیان به ارمنستان است.
🔹در اواخر سده چهارم میلادی ارمنستان به وسیله شاپور دوم ساسانی فتح شد.
شاپور، که با الیگارشی یهودی مستقر در بینالنهرین رابطه نزدیک داشت، یهودیان ساکن ارمنستان را به ایران کوچاند.
تعداد این یهودیان گاه تا رقم اغراقآمیز ۸۳ هزار خانوار گزارش شده است.
🔹خاندان هیرود با الیگارشی زرسالار یهودی مستقر در بندر اسکندریه پیوند نزدیک داشت.
در دوران هلنی/ رومی، طبقهای جدید از یهودیان ثروتمند در این بندر مهم تجاری پدید شد که به صرافی و تجارت اشتغال داشت.
🔹استقرار یهودیان در بندر اسکندریه از حوالی نیمه سده سوم پیش از میلاد و اشغال این بندر به وسیله اسکندر مقدونی آغاز میشود.
🔹در حوالی میلاد مسیح، اسکندریه یکی از مهمترین کانونهای تکاپوی سیاسی، مالی و فرهنگی یهودیان به شمار میرفت و تخمین زده میشود که حدود ۴۰ درصد جمعیت آن یهودیان بودند.
🔹نامدارترین چهره فرهنگی یهودی که در دامان فرهنگ هلنی/رومی پدید شد فیلو اسکندرانی، فیلسوف و سیاستمدار نیمه اول سده اول میلادی است.
خاندان فیلو با دربار روم رابطه نزدیک داشتند و رئیس یهودیان اسکندریه به شمار میرفتند.
برادر او، به نام الکساندر (اسکندر)، به عنوان ثروتمندترین صراف اسکندریه و متنفذترین یهودی این شهر شناخته میشد.
🔹علاوه بر خود هیرود که از یهودیان اسکندریه زن گرفت، دختر آگریپای اول با پسر اسکندر اسکندرانی (برادر فیلو) ازدواج کرد و خواهر آگریپا نیز زن دمتریوس، از سران یهودیان اسکندریه شد.
🔹اشرافیت یهودی با چنین سیمایی به سده اول میلادی گام نهاد و با انقلاب بزرگ مسیحیت دشوارترین و تلخترین تجربه تاریخ خویش را آزمود.
انقلاب مسیحیت ساختار دینی و سیاسی یهودیت قومی/ اشرافی را متلاشی کرد و بر ویرانههای آن الیگارشی حاخامی و یهودیت جدید سربرکشید.
🔹برخی محققین، چون الن میلر حاخام آمریکایی، سرآغاز ظهور هویتی نوین به نام «قوم یهود» را تنها از اواخر سده اول میلادی میدانند.
منظور از این هویت نوین «یهودی»، آن روانشناسی قومی و فرهنگ و باورهای دینی و سننی است که امروزه یهودیان را با آن میشناسند.
از این نگاه، نظر حاخام میلر پذیرفتنی است.
🔹این تحول با ظهور الیگارشی حاخامی رقم میخورد؛ پدیدهای که مورخین دانشگاه عبری اورشلیم آن را «دگرگونی بنیادین در ساختار جامعه یهودی» مینامند و میافزایند:
«جالبتوجهترین بعد تطور اجتماعی ملت یهود در این زمان بیتردید ظهور حاخامیگری بهعنوان یک گروه متنفذ و محترم است».
والحمدلله
🔸🌺🔸 --------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
📖 @salonemotalee
هدایت شده از سالن مطالعه
🍃🌸🇮🇷🌸🍃
#پرونده
#شکلگیری_یهود
#تبعید_بابل؛
از افسانه تا واقعیت
🕎 مقاله اول؛
تکوین و پیدایش قوم یهود - تبعید بابل
https://eitaa.com/salonemotalee/21374
🕎 مقاله دوم؛
جنبش پیامبری
https://eitaa.com/salonemotalee/21478
🕎 مقاله سوم؛
عزرای کاتب و حکومت کاهنان
https://eitaa.com/salonemotalee/21600
🕎 مقاله چهارم؛
اشرافیت یهودی و امپراطوری روم
https://eitaa.com/salonemotalee/21689
🔸🌺🔸 --------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
📖 @salonemotalee
هدایت شده از سالن مطالعه
🍃🌸🇮🇷🌸🍃
#شکلگیری_یهود
#تبعید_بابل؛
از افسانه تا واقعیت
قسمت قبل؛ https://eitaa.com/salonemotalee/21537
🕎 تکوین و پیدایش قوم یهود
جنبش پیامبری (۳)
◀️ قسمت هشتم
🔹داستان مردخای یهودی و دختر عموی فتنهگرش اِستِر در دربار خشایارشا، پادشاه ایران (۴۸۶-۴۶۵ ق.م)، گواه روشنی است از حضور انبوه یهودیان در قلمرو دولت هخامنشی.
🔹در این داستان، استر زیبا، با نیرنگ مردخای، همخوابه خشایارشا میشود، دل او را میرباید و سپس به ملکه قدرتمند ایران بدل میگردد.
🔹در این زمان تکاپوی یهودیان در سراسر ایران چنان آزاردهنده است که هامان، وزیر پادشاه هخامنشی، تصمیم به اخراج ایشان میگیرد.
ولی او، که «دشمن یهودیان» خوانده شده، با دسیسه استر به دار آویخته میشود.
آنگاه، یهودیان، با حمایت استر، به کشتار خونین و وسیع مخالفان خود دست میزنند و مردخای در مقام مرد قدرتمند ایران جای میگیرد.
🔹توصیف قساوت آمیز «کتاب استر» از قتلعام بزرگان ایرانی به دست این میهمانان نورسیده حیرت انگیز است:
"و یهودیان بر دشمنان خویش استیلا یافتند…
ترس ایشان بر همه قومها مستولی شده بود.
و جمیع روسای ولایتها و امیران و والیان و عاملان پادشاه، یهودیان را اعانت کردند زیرا که ترس مردخای بر ایشان مستولی شده بود…
پس یهودیان جمیع دشمنان خود را به دم شمشیر زده؛ کشتند و هلاک کردند و با ایشان هرچه خواستند به عمل آوردند.
و یهودیان در دارالسلطنه شوشن پانصد نفر را به قتل رسانیده هلاک کردند…
ده پسر هامانبنهمدانای، دشمن یهود، را کشتند…
و [جسد] ده پسر هامان را [در شوش] به دار آویختند…
در روز چهاردهم ماه اذار نیز جمع شده سیصد نفر را در شوشن کشتند…
و سایر یهودیانی را که در ولایتهای پادشاه بودند… هفتاد و هفت هزار نفر از مبغضان خویش را کشته بودند…
در روز چهارده ماه آرامی یافتند و آن را روز بزم و شادمانی نگاه داشتند…"
🔹برخلاف اسطورههای یهودی، دوران ۶۰ ساله «تبعید» بزرگان یهودی در بابل دوران «اسارت» و «تیرهروزی» ایشان نیست؛
دوران رفاه و بهروزی آنان است
و آشناییشان با دنیایی نو که با برهوت صحرای یهودیه فاصلهای عظیم داشت.
«سرزمین موعود» همین است و دل کندنی نیست.
🔹سرآغاز سنت استقرار جوامع یهودی در شهرهای بینالنهرین و تبدیل این منطقه به کانون متنفذ سیاست و اقتصاد و فرهنگ یهود در سدههای نخست میلادی به همین دوران میرسد.
در همین ۶۰ سال است که پایههای شکوفایی سیاست و تجارت و فرهنگ یهود گذارده شد.
و در همین ۶۰ سال است که نخستین نطفههای تبدیل اشرافیت «قبیله یهودا» به یک کانون مرتبط با مراکز قدرتهای بزرگ جهانی تکوین یافت.
🔹این نخستین سنگ پایههای میراثی است که سرانجام در سدههای نخست میلادی اشرافیت یهودی را به یک الیگارشی «جهان وطن» بدل ساخت و بازیگری در میان دو قدرت بزرگ جهان آن روز،ایران ساسانی و امپراتوری روم، را به وی آموخت.
🔗 ادامه دارد ...
قسمت بعد؛ https://eitaa.com/salonemotalee/21600
🔸🌺🔸 --------------
📚"سالن مطالعه" با کلی رمان، داستان، مقاله و ... مفید و خواندنی
📖 @salonemotalee