❓پرسش 59:
حکم وضعی و تکلیفی را توضیح دهید؟
✍🏽پاسخ:
🔰#حکم در یکی از تقسیمات، به دو قسم وضعی و تکلیفی تقسیم می شود که توضیح آن به شرح زیر است:
💠حکم تکلیفی: حکمی که مشتمل بر انشاء #بعث یا #زجر یا #ترخیص است. به عبارت دیگر، حکمی است که به مباشرتاً به فعل مکلف از حیث اقتضاء فعل یا اقتضاء ترک یا تساوی تعلق گرفته است. حکم تکلیفی به 5 قسم #وجوب ، #استحباب ، #حرمت ، #کراهت و #اباحه تقسیم می گردد.
🍀مثال: وجوب صلاة حکم تکلیفی است.
💠حکم وضعی: حکمی است که مشتمل بر بعث و زجر یا ترخیص نیست و به فعل یا ترک مکلف تعلق نگرفته است بلکه به اشیاء یا اشخاص تعلق گرفته است و ارتباطی با واسطه یا بی واسطه با فعل مکلف دارد.
🍀مثال: صحت صلاة حکم وضعی است.
🔅نکته: کلیه احکام یا مجعولات شارع برای موضوعات مختلف به غیر از #احکام_خمسه مانند ملکیت، زوجیت، طهارت، نجاست، شرطیت، سببیت، مانعیت، حجیت، ولایت، جواز، صحت و... احکام وضعیه است.
#حکم_تکلیفی #حکم_وضعی
#ارشاد_العقول #درسات_فی_الاصول #دروس_فی_علم_الاصول
#اصول_فقه #فقه
📚إرشاد العقول الى مباحث الأصول ؛ ج4 ؛ ص82
📚دراسات في الأصول، ج4، ص: 154
📚دروس في علم الأصول ( طبع انتشارات اسلامى )، ج1، ص: 63
https://eitaa.com/saluni
❓پرسش 96:
مرحوم #آخوند در تنبیه یازدهم #استصحاب می فرمایند:
« #شک_در_تقدم_و_تأخر_حادث نسبت به حادث دیگر اگر به نحو #کان_ناقصه باشد، استصحاب جاری نمی شود اما اگر به نحو #کان_تامه باشد، استصحاب جاری میشود.»
تفاوت این دو چیست❓❓
✍🏽پاسخ:
🌀مقدمه: برای جواب به این سؤال، ابتدا #مفاد_کان_تامه و #مفاد_کان_ناقصه را بیان می کنیم:
❇️مفاد کان تامه( وجودی،محمولی،ثبوت شیء): در کان تامه، بحث از تحقق اصل وجودموضوع است(حتی اگر وصف داشته باشد)
🌿مثال: کان زید ولکن بکر لم یکن.
🌿مثال2: کان الله و لا شیئ معه.
❇️مفاد کان ناقصه(نعتی،ثبوت شیءلشیء): در کان ناقصه اصل وجود شی مفروض گرفته می شود و اتصاف آن به یک وصف بیان میشود.
🌿مثال: کان زید عالما. (در این مثال، اصل وجود زید مفروض است و از اتصاف زید به عالم بودن خبر داده می شود.)
🌿مثال2: نجاسة الثوب یکون مانعه فی الصلاة
🔅نکته1: این که مفاد حکم از قبیل کان تامه یا ناقصه باشد، بستگی به #دلیل و #استظهار از آن دارد.
🔅نکته2: این که حکم از قبیل مفاد کان تامه یا ناقصه باشد، منوط به وجود لفظ کان و مشتقات آن در لسان خطاب نیست بلکه منوط است به نوع لسان خطاب است که «ثبوت شیء» یا «ثبوت شیء لشیء» باشد.
🌀تفاوت کان تامه و ناقصه در کلام #مرحوم_آخوند:
پدر وپسری در زلزله از دنیا می روند که سبق موت یکی بر دیگری روشن نیست. دو صورت قابل فرض است:
⭐️الف) به صورت تامّة: اصل عدم سبق موت پدر نسبت به پسر است
⭐️ب) به صورت ناقصة: موت الوالد السّابق علی موت الولد
❇️مرحوم آخوند خراسانی می فرماید: استصحاب به نحو مفاد کان تامه جریان دارد زیرا ارکان آن تمام است(مگر این که کسی #استصحاب_عدم_ازلی را از حیث مبنایی نپذیرد)، اما استصحاب به نحو کان ناقصه جاری نمی شود زیرا #حالت_سابقه ندارد و موت والد از همان اوّل برای ما مشکوک است.
#استصحاب #تنبیهات_استصحاب
#کفایة_الاصول #ارشاد_العقول
#اصول_فقه
📚کفایه، ص425
📚ارشاد العقول، ج3، ص21
📚درس خارج #آیت_الله_سبحانی «حفظه الله»، 20بهمن 1393
🌿〰️🌺〰️🌿〰️🌸〰️🌿〰️🌺〰️
دوستانتون رو به پاسخگو(سلونی) دعوت کنید🔻🔻🔻
https://eitaa.com/joinchat/780861721C8c93ba02f5
╭━❀❓❀━╮
@saluni
╰━❀📚❀━╯