صرصر آن محبت است و این پر هم، دل است. صَرصر باد محبتی است که کشیده می‌شود، اسیر آن است و می‌برد. اگر نتوانست محبتش را مدیریت کند اسیر محبت می‌شود و به جایی که نمی‌خواهد گاهی کشیده می‌شود. لذا یوسف(ع) اینجا «تَرَكْتُ ... وَ اتَّبَعْتُ» پس در عمل هم باید حبّ و بغض‌های ما مدیریت شود تا بتوانیم این تولی و تبری را درست ایجاد کنیم. کسی نمی‌تواند بگوید: من رهایش کردم، تا رها بکنی نمی‌شود بگویی این بی تفاوت است. اصلاً امکان پذیر نیست. هرکسی که دارد بی تفاوتی نشان می‌دهد خودش یعنی حبّ و بغض را نشان می‌دهد. هیچکس نیست که خالی از حبّ و بغض باشد. حتی کسی که اصرار دارد من فقط محبت به همه چیز دارم. حتی کسی که دارد اصرار می‌کند من محبت دارم، اگر به شیء محبت می‌کند به ضد آن حتماً بغض دارد. و الا نمی‌شود دو تا را با هم جمع کرد، نمی‌شود هم سلامتی را خواست و هم بیماری را، هم راستی و هم دروغ را، اگر علاقه‌اش به صادق بودن واقعی باشد حتماً بغض دروغ را در وجودش دارد. نمی‌شود کسی بگوید من بغض ندارم و فقط محبت دارم. اصلاً راه ندارد چون آن شی‌ء که به آن محبت داری حتماً باید ضد آن را داشته باشی. لذا هرچقدر محبت شدیدتر شود، بغض هم شدیدتر می‌شود. چون بغض یعنی ضد، محبت شدید به این شیء یعنی من ضد این را به همین شدت نمی‌خواهم. با نزیک شدن به محرم که مظهر حبّ و بغض کامل است، سلام و لعن، حق و باطل، ولایت و دوری، عدل و ظلم، اینها همه مظهریت تام دارد که در محرم ایجاد می‌شود و انسان تمرین محبت شدید به اهل‌بیت می‌کند. محبتت را به حقیقت مطلق که امام معصوم است برای رساندن به خدا متصل کنی و بغض در مقابل کسانی که در مقابل امام بودند. هرچقدر لعن و سلام شدیدتر شود، سرعت حرکت انسان بیشتر می‌شود. لذا ماه محرم ماه سیر و حرکت است، ماه سرعت حرکت است. چون محبت و بغض‌ها به اوج خودش می‌رسد. لذا دلها با جریان کربلا به سرعت به کمال می‌رسد. چون اوج محبت و بغض در او تجلی پیدا می‌کند. اینها نظام تربیتی است و نباید دست کم بگیریم. اینها نظام تربیتی اسلام است که خدا ما را اینطور قرار داده است. دشمن فکر کرد با جریان امام حسین(ع) او را سرکوب کرده است. ندانست بنیانی را با کشتن امام حسین بنا کرد که این بنیان که شدت محبت و بغض است الی یوم القیامة کارسازی دارد. این مأموریت امام حسین(ع) بود که شدت محبت و بغض را آشکار کند تا این کارسازی از او بیاید. این هم یک نکته که برای ما باید در زندگی تأثیر گذار باشد.

نکته دیگر این است که «وَ اتَّبَعْتُ مِلَّةَ آبائِي إِبْراهِيمَ وَ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ» اینجا حضرت یوسف خودش را برای اولین بار معرفی می‌کند. نکته دیگر اینکه در قرآن دائماً تبعیت از آباء را تخطئه کرده است. چون وقتی انبیاء به رسالت مبعث می‌شدند اولین جمله که قومشان به اینها می‌گفتند این بود که می‌گفتند: ما از آباءمان تبعیت می‌کنیم و اگر حرف شما را نمی‌پذیریم، برای این است که آباء ما به غیر از این حرکت می‌کردند. لذا تعبیر قرآن این است که آیا از پدرانتان تبعیت می‌کنید، هرچند که پدران شما جاهل باشند. هرچند که پدران شما غیر عاقل باشند. پس اگر اینجا می‌فرماید: «وَ اتَّبَعْتُ مِلَّةَ آبائِي إِبْراهِيمَ وَ إِسْحاقَ وَ يَعْقُوبَ» با توجه به تحلیل‌ها و تخطئه‌هایی که قرآن در رابطه با تبعیت آبائی دارد، به چه معناست؟ این جریان آباء منحصر به پدر خاص نیست. آباء یعنی فرهنگ، آباء یعنی نظامی که بر یک جایی حاکم است. فرهنگی که بر جایی حاکم است. آیا قرآن مطلقاً تخطئه می‌کند یا مطلقاً می‌پذیرد؟ نه، می‌فرماید: معیار داریم. معیار حق است. اگر حقانیت و حق بودن معیار است، اگر سنت و فرهنگ و ملیتی بر غیر حق باشد، بر غیر حقیقت باشد، بر غیر الهیت باشد، مطرود است. جهل است، این ملعون است هرچه می‌خواهد باشد حتی اگر پدران من هستند ولی اگر حق بود، ترویجش می‌کند. نمی‌گوید: بی تفاوت هستیم نسبت به سنت آبائی اگر حق بود. می‌گوید: این انگیزه سازی می‌کند که ببینید آباء شما هم بود و این را قبول داشتند. تسهیل می‌کند در انجام که ببینید قبلاً هم محقق بوده پس ببینید استفاده صحیح از سنت آبائی، ملة یعنی دین، یعنی فرهنگ، دین، آئین، آنجا می‌فرماید: «تَرَكْتُ مِلَّةَ قَوْمٍ» فرهنگ قوم و دین قومم را ترک کردم. آن قومی که «لا یؤمنون بالله» پس ملاک توحید است نه آباء. ما به آباء و اجدادمان نمی‌نازیم حتی اگر کافر باشند ولی اگر حق بودند به این می‌نازیم. لذا پیغمبر اکرم، یا امام حسین(ع)، امام سجاد(ع) در مجلس یزید آبائش را می‌شمارد که می‌گوید: آباء ما اینها هستند. اگر شما آبائی عظیم‌تر از اینها دارید، بیاورید مطرح کنید. اینجا «وَ اتَّبَعْتُ مِلَّةَ آبائِي إِبْراهِيمَ» یک نکته دقیق است که مطلقاً فرهنگ و قومیت ملاک در اسلام نیست بلکه فرهنگ و قومیتی که بر حق باشد یا علائمی از حق درونش باشد، همان علائم را ترویج می‌کند. همان‌ها را می‌گیرد و بزرگ می‌کند. ملاک توحید است. تعبیر دیگری دارد که «ما كانَ لَنا أَنْ نُشْرِكَ بِاللَّهِ مِنْ شَيْءٍ» (یوسف/38) ما هیچ مرتبه‌ی شرکی در وجود ما نیست و شأنیت آن هم وجود ندارد. این خیلی بیان عالی است که آباء انبیاء حتماً موحد بودند و قبلاً در جریان ابراهیم خلیل این بحث را مفصل داشتیم. نکته دیگر این است که یک موقع من هم موحد هستم اما «ما يُؤْمِنُ أَكْثَرُهُمْ بِاللَّهِ إِلَّا وَ هُمْ مُشْرِكُونَ» (یوسف/106) می‌شود ایمان و موحد بودن با شرک جمع شود؟ مگر می‌شود؟ ما موحد هستیم و اهل ایمان هستیم اما شرک خفی داریم. ادعا داریم موحد هستیم و لا اله الا الله می‌گوییم اما عملاً زندگی ما موحدانه نیست و خدا حاکم در وجود ما نیست. اینجا هست که آباء آنها نه تنها موحد بودند، «ما كانَ لَنا أَنْ نُشْرِكَ بِاللَّهِ مِنْ شَيْءٍ» در مرتبه موحد بودنشان هیچ مرتبه شرکی راه ندارد. خود اینکه مرتبه شرک نباشد، آیا همه در یک رتبه می‌شوند؟ نه، خود مراتب توحید بعد از اینکه شک منتفی می‌شود، الی ماشاءالله مراتب دارد. لذا نبی ختمی یک مرتبه از توحید را دارد، انبیاء دیگری مراتب دیگری دارند که پایین‌تر از آن است. یعنی در مراتب توحید هم مراتب بسیاری هست تازه آنجایی که شرک منتفی می‌شود و هیچ مرتبه شرکی نیست. آنجا هم مراتب است. غیر از آنهایی که شرک دارند مثل ما می‌توانیم اهل توحید باشیم اما با شرک هم همراه باشد.

یک نکته دیگری که«ما كانَ لَنا أَنْ نُشْرِكَ بِاللَّهِ مِنْ شَيْءٍ» دارد این هست که خدای سبحان شرک را از وجود اینها رفع نکرد. «ما كانَ لَنا أَنْ نُشْرِكَ بِاللَّهِ مِنْ شَيْءٍ» یعنی شرک اصلاً نمی‌تواند به سمت اینها توجه پیدا کند. لذا شیطان می‌گوید: «قالَ فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ أَجْمَعِينَ إِلَّا عِبادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِين» (ص/82) خدایا من همه بندگان تو را اغوا می‌کنم، اغوا حتماً این نیست که از دین خارج شوند، اغوا گاهی مراتب پایین‌تر هست، اما می‌گوید: یک عده هستند که من هیچ دسترسی به آنها ندارم و نفوذ ناپذیر هستند. این هم یک نکته که انبیاء نفوذ ناپذیر هستند. «ذلِكَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ عَلَيْنا» این فضل خداست «عَلَینا وَ عَلَى النَّاسِ» می‌گویند: اراده الهی باشد ما هم این را فضل خدا می‌دانیم، لذا اختیار از اینها سلب نشده است. اینها با اختیار به این کمال رسیدند. کار خدا تأیید و تصدیق اینهاست. می‌فرماید: «مِنْ فَضْلِ اللَّهِ عَلَيْنا و علی الناس» چرا وجود انبیاء هم فضل بر خودشان و هم فضل بر ناس، حبّ بر فضل خودشان آشکار است، حبّ فضل بر ناس هم هست. یک مرتبه این است که اینها انبیاء هستند و دعوت خدا را برای مردم می‌آورند و این روشن است. اما مرحوم علامه یک بیانی دارند. این بیان هم خیلی عالی است. ایشان می‌فرماید: انسان‌ها امکان خلاف و جور و ستم در وجودشان هست. اگر امکان هست همه‌ی نوع ممکن است که در دوره‌هایی همه اهل جور شوند. اینکه خدای سبحان وعده داده همیشه عده‌ای موحد باشند، یعنی در جایی که همه اجتماع بر بدی کردند حتماً خدا در آن دوره یک عده‌ای را دارد که اینها موحد محض باشند تا خط حق گم نشود. تا حجت بر تمام آنها که بد هستند با دیدن او تمام باشد و راه هدایت باز بماند. لذا این فضل خداست بر مردم که با وجود اینها همیشه راه هدایت باز است و مسدود نمی‌شود. لذا سنت الهی است که انبیاء حتماً در هر دوره‌ای باشند. «وَ لكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَشْكُرُونَ» ولیکن اکثر مردم این نعمت را شاکر نیستند و این نگاه را پیدا نمی‌کنند تا جذب شوند. «أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَشْكُرُونَ» مراتب دارد. بعضی کفرشان مطلق است. «لا یشکرون» در مراتب است. بعضی یک قدری را می‌بینند و بقیه را نمی‌بینند. یک نکته را می‌بینند و ده نکته را نمی‌بینند. مراتبی از عدم شکر را دارد. لذا آیا نجات اکثری است یا اقلی است؟ نجات اکثری است چون سبقت رحمت در غضب است. این «أَكْثَرَ النَّاسِ لا يَشْكُرُونَ» دلیل بر این نیست که همه عقاب می‌شوند به جهنم می‌روند. یعنی اکثریت مراتب نهایت شکر را ندارند. بعضی کفر مطلق می‌شوند و بعضی مراتب شکر را ندارند. تعبیر روایت این است که اگر کسی ذره‌ای از ایمان در وجودش باشد، نجات می‌یابد با اینکه ذره‌ای از ایمان بوده و مراتبی از بدی در وجودش بوده، می‌گوید: عقاب‌های دنیا در لحظات احتضار، در برزخ، در مواقف قیامت، سختی‌هایی که می‌کشد کم کم اینها را می‌ریزد و آنها تسویه می‌شوند اما ذره‌ای از ایمان باقی می‌ماند. همین باعث می‌شود این وارد بهشت شود. این برای انسان خیلی سخت است که نکند ما جزء آن اکثر باشیم. شکر نمی‌کنند یعنی نعمت را نمی‌بینند. به خصوص نعمت انبیاء را، «يَعْلَمُونَ ظاهِراً مِنَ الْحَياةِ الدُّنْيا» (روم/7) همه ما گرفتار ظاهر حیات دنیا هستیم و از عمق نگاه غافل هستیم. این گرفتار به دنیا بودن عدم شکر است.

آیه بعد می‌فرماید: «يا صاحِبَيِ السِّجْنِ أَ أَرْبابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَيْرٌ أَمِ اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ» (یوسف/39) از آیات بسیار عالی است که برهان‌هایی که ما می‌آوریم، دلایلی که می‌آوریم اینقدر ذهنی است و با زندگی مردم ملموس نیست که با اینکه می‌فهمیم ولی تغییری در وجود ما ایجاد نمی‌کند. می‌شود برهان را فهمید اما تغییری در وجود ایجاد نشود اما براهینی که انبیاء می‌آورند با زندگی عینی مردم ملموس و همراه است و با محبت در بیان عجین شده است. ما یک فقه داریم، یک فلسفه و کلام داریم، انواع علوم را داریم، هرکدام مرزهایی دارند. در فقه بیان احکام و در کلام بیان اعتقادات را می‌کنیم. در اخلاق بیان ملکات و فضایل و رذایل را می‌کنیم اما دین بیانش معجون اینها با همدیگر است. همه با هم نتیجه می‌دهد، لذا برهان اعتقادی را با یک بیان اخلاقی و با یک نگاه عینی همراه و بیان می‌کند. می‌گوید: در سر تا سر زندگی نگاه کن و برهان را ببین. برهان را بچش! این روش تربیتی دین است که برهان و استدلال را هم عینی و اخلاقی برای ما در صحنه زندگی بیان می‌کند. اینها نزد یوسف آمدند، دو نفری هستند که در دستگاه حاکمیت بودند و چند سال در زندان افتادند، حالا خوابی دیدند و شرایط آزاد شدن و یاد دوران رفاهشان را در خواب می‌بینند. این می‌بیند «أَعْصِرُ خَمْراً» و دیگری می‌بیند بر سرش طبقی از نان هست و پرندگان از این می‌خورند، او سفره دار پادشاه بود و در خواب می‌بینند. اینجا یوسف بعد از اینکه اینها خوابشان را گفتند، بیان حال اینها و جور و ستمی که در وجودشان بوده، اباب متفرقی که در وجود اینها حاکم هستند، تن دادن به ربوبیت‌های افراد مختلف، میل‌های دلشان به افراد مختلف کشیده شده است. حاکمیت‌های محبت‌ها و بغض‌هایشان در دست دیگران است نه خودشان، یکجا متمرکز نیست. دلش کشیده به این طرف و آن طرف می‌شود. قدرت و مقام و پول می خواهد، دلش را به این طرف و آن طرف می‌برد تا بتواند چه کار کند، این الهه‌ها و ارباب متفرق همان جایی است که دل اینها مؤثر می‌بیند. دل اینها از آن تأثیر می‌بیند.

یک کسی که می‌گوید: اول خدا و دوم تو، این رب متفرق است. یک کسی که سیر شدن را از غذا می‌بیند. هر تأثیری را از غیر دید یک مرتبه از توحید پایین آمده است. با اینکه اسباب در عالم است، می‌گوید: به اسباب رجوع کنید اما مؤثر را فقط او ببینید. چون این ربط به خداست در همین حالتی که دارد تأثیر می‌گذارد، لحظه‌ای نخواهد آتش نمی‌سوزاند. همانطور که در قصه ابراهیم دیدیم. لحظه به لحظه خداوند در آب سیراب شدن را افاضه کرده که وقتی می‌خوری سیر می‌شوی. نه اینکه خودش ذاتاً داشته باشد. اینها رب متفرق می‌شود حالا رب‌های متفرق گاهی خورشید و ماه و ستارگان و ملائکه و انسان‌هایی مثل نمرود و فرعون بودند، گاهی رب‌های متفرق علل و اسباب ظاهری‌تر برای ما هستند. ما هم دلمان ارباب متفرق درونش است. سببیت‌های مختلف درونش تأثیر دارد و تأثیر را از آنها می‌بینیم. لذا این برهان فقط خطاببه مشرکین محض نیست، به مشرکین رفتاری هم هست. کسی که در رفتار مشرک است. فقط در رفتارش با خدا محشور نیست،«يا صاحِبَيِ السِّجْنِ أَ أَرْبابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَيْرٌ أَمِ اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ» می‌گوید: این خوابی که شما دیدید و حالی که دارید، این است. نمی‌خواهد مستقیم خطاب کند شما مشرک هستید. با سؤال بیان می‌کند که دو هم زندانی من، ما با هم مشترک هستیم. ای هم سلولی و هم زندانی من، «أَ أَرْبابٌ مُتَفَرِّقُونَ» می‌گوید: این حکم فطرت است که هیچ فطرتی کثرت و نزاع را نمی‌پذیرد. «يا صاحِبَيِ السِّجْنِ أَ أَرْبابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَيْرٌ أَمِ اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ» اگر وجود انسان پخش باشد و متکثر باشد، نزاع در تکثر بیاید بهتر است یا یک وحدت بر آن حاکم باشد و صفا حاکم باشد؟ هر تکثری منشأ نزاع است طبق فطرت. امکان ندارد تکثر باشد و نزاع نباشد. نزاع مراتب دارد، به خصوص در رب که می‌خواهد تأثیر بگذارد. اینکه تأثیر از این است، با اینکه تأثیر از آن است دو تا تأثیر است و دو نظام و قانون و سنت دارد. می‌گوید: «أَمِ اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ» الله یعنی حقیقت و ذاتی که همه کمالات درونش است. الواحد یعنی تکثر بردار نیست، القهار یعنی وحدتش مطلق است. آیه دیگر که این مسأله را ساده‌تر می‌کند، «کیف ضرب الله مثلاً» (زمر/29) می‌‌گوید: نگاه کن به مردی که مردان مختلفی در وجود این تأثیر دارند و امر می‌کنند، تا کسی که «ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا رَجُلًا فِيهِ شُرَكاءُ مُتَشاكِسُونَ وَ رَجُلًا سَلَماً لِرَجُلٍ» آن کسی که فقط یک نفر در وجودش حکم می‌کند. یک موقع کسی در یک اداره ده رئیس دارد، این بیچاره نمی‌داند چه کند. کسی که در سرپرستی در دنیا رجال متعدد باشند، این در زندگی آرامش دارد یا کسی که فقط یک نفر به او امر می‌کند؟ می‌گوید مثال«يا صاحِبَيِ السِّجْنِ أَ أَرْبابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَيْرٌ أَمِ اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ» مثل این است که کسی در دنیا چند رئیس داشته باشد و هر جزء این را کسی به طرف خودش می‌کشد با کسی که یک رئیس دارد. در زندگی ما ارباب متفرق عملاً وجود دارد. لذا اینجا دعوت یوسف نبی بر همین است. می‌گوید: اصلاً نمی‌خواهد تو مؤمن باشی، تو اهل فطرت هم باشی تصور این مسأله را بکنی، بلافاصله تصدیق می‌کند که یک نفر حاکم باشد از اینکه افراد مختلف در وجود انسان حاکم باشند کاملاً متفاوت است. شریعتی: خیلی نکات خوبی را شنیدیم. وقتی این آیات را مرور می‌کنیم گلایه امیرالمؤمنین به ذهنم می‌رسد که مراقب باشید و حواستان باشید نکند دیگران در عمل به آیه‌های قرآن کریم از شما سبقت بگیرند. انشاءالله بتوانیم عامل به آیه‌های قرآن کریم باشیم.

امروز صفحه 436 قرآن کریم، آیات 12 تا 18 سوره مبارکه فاطر را تلاوت خواهیم کرد. این هفته قرار است از شهید محراب آیت الله مدنی یاد کنیم و با شخصیت این عالم مجاهد آشنا شویم. «وَ ما يَسْتَوِي الْبَحْرانِ هذا عَذْبٌ فُراتٌ سائِغٌ شَرابُهُ وَ هذا مِلْحٌ أُجاجٌ وَ مِنْ كُلٍّ تَأْكُلُونَ لَحْماً طَرِيًّا وَ تَسْتَخْرِجُونَ حِلْيَةً تَلْبَسُونَها وَ تَرَى الْفُلْكَ فِيهِ مَواخِرَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ «12» يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهارِ وَ يُولِجُ النَّهارَ فِي اللَّيْلِ وَ سَخَّرَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي لِأَجَلٍ مُسَمًّى ذلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ لَهُ الْمُلْكُ وَ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ ما يَمْلِكُونَ مِنْ قِطْمِيرٍ «13» إِنْ تَدْعُوهُمْ لا يَسْمَعُوا دُعاءَكُمْ وَ لَوْ سَمِعُوا مَا اسْتَجابُوا لَكُمْ وَ يَوْمَ الْقِيامَةِ يَكْفُرُونَ بِشِرْكِكُمْ وَ لا يُنَبِّئُكَ مِثْلُ خَبِيرٍ «14» يا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَى اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ «15» إِنْ يَشَأْ يُذْهِبْكُمْ وَ يَأْتِ بِخَلْقٍ جَدِيدٍ «16» وَ ما ذلِكَ عَلَى اللَّهِ بِعَزِيزٍ «17» وَ لا تَزِرُ وازِرَةٌ وِزْرَ أُخْرى وَ إِنْ تَدْعُ مُثْقَلَةٌ إِلى حِمْلِها لا يُحْمَلْ مِنْهُ شَيْءٌ وَ لَوْ كانَ ذا قُرْبى إِنَّما تُنْذِرُ الَّذِينَ يَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ بِالْغَيْبِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ مَنْ تَزَكَّى فَإِنَّما يَتَزَكَّى لِنَفْسِهِ وَ إِلَى اللَّهِ الْمَصِيرُ «18» ترجمه : دو دريا يكسان نيستند: اين يكى شيرين، لطيف (و) نوشيدنش گواراست، و آن يكى، شور و تلخ است، ولى شما از هر دو گوشت تازه مىخوريد و زيور (و مرواريد) بيرون مىآوريد و مىپوشيد. كشتىها را در آن مىبينى كه امواج را مىشكافند تا از فضل او (روزى) طلبيد و شايد شكرگزار باشيد. شب را در روز فرو مىبرد و روز را در شب داخل مىكند. (از يكى مىكاهد و به ديگرى مىافزايد.) و خورشيد و ماه را رام و مسخّر نمود، هر يك از آنها براى مدّتى معين در حركتند. اين است خداوند پروردگار شما، فرمانروايى مخصوص اوست. و كسانى كه به جاى او مىخوانيد مالكِ پوست هستهى خرمائى نيستند. اگر آن (بت) ها را بخوانيد، دعاى شما را نمىشنوند و اگر بشنوند پاسخى به شما ندهند، و روز قيامت شرك شما را انكار خواهند كرد، و هيچ كس مانند (خداوند) خبير، تو را (به حقيقت كارها) آگاه نكند. اى مردم! اين شماييد كه به خداوند نياز داريد و (تنها) خداوند، بىنياز و ستوده است. اگر بخواهد شما را مىبرد و آفريدهى جديدى مىآورد. و اين كار بر خداوند سخت نيست. و هيچ فردى بار (گناه) ديگرى را بر دوش نكشد، و اگر سنگين بارى براى حمل بارش، حتّى از نزديكان خود دعوتى كند، چيزى از بارش حمل نشود (و كسى به او رحم نكند.) تو تنها كسانى را كه در نهان از پروردگارشان مىترسند و نماز به پا مىدارند هشدار مىدهى، و هر كس (از گناه) پاك شود، پس اين پاكى به نفع خود اوست و بازگشت (همه) تنها به سوى خداوند است.

شریعتی: قرار هست یک کانالی را راه اندازی کنیم، قرار هست فایل‌های متنی برنامه را در آن کانال قرار بدهیم، خیلی‌ها دوست دارند در فضای مجازی از محتویات و مطالب برنامه سمت خدا استفاده کنند. انشاءالله این کانال را به دوستانتان هم معرفی کنید. خیلی از افراد ناشنوا دوست داشتند از محتوای برنامه سمت خدا با خبر شوند و خیلی مشتاق بودند. فایل‌های متنی به همراه یکسری از کلیپ‌ها و بخش‌هایی از برنامه را زحمت کشیدند با زیرنویس در کانال قرار خواهند داد. انشاءالله از محتوا و معارف ناب قرآن و اهل‌بیت در برنامه سمت خدا بهره‌مند شوند. اشاره قرآنی را بفرمایید و بعد هم از شهید مدنی برای ما بگویید. حاج آقای عابدینی: آیه 15 این سوره که تلاوت شد، می‌فرماید: «يا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَى اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ» این آیه جزء غُرر آیات قرآن است. غُرر یعنی می‌درخشد در بین این آیات، جزء غرر آیات قرآنی است که در کل قرآن می‌درخشد. بیان این است که رابطه ما براساس نیاز است، یعنی خدا همه موجودات را نیازمند خلق کرد تا با مقدار نیازشان به خدا مرتبط شوند. اگر موجودی می‌خواهد خلیفه خدا باشد باید نیازش چقدر باشد که می‌خواهد خلیفه خدا در بین همه موجودات باشد. باید اشد نیاز باشد. بیشترین نیاز باشد تا خلیفه خدا، باید همه نیازهای همه عالم در وجود این باشد تا خلیفه خدا بر زمین باشد. باید همه وجودت حاجت و فقر شود، چرا؟ هر حاجت و فقری ارتباط با خداست. «يا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَى اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ» از یک طرف تو اوج فقر هستی، از طرف دیگر خدا اوج غنا است. این فقر با غناء رابطه برقرار می‌کند، اگر ما در حاجتمان در خانه دیگری را زدیم و سراغ غنی حمید نرفتیم، اشتباه رفتیم. دنبال سراب رفتیم، خدا انسان را نیازمندترین خلق کرد چون می‌خواهد خلیفه‌اش باشد و می‌خواهد بیشترین ارتبط را با انسان ایجاد کند. پس هرگاه دیدیم حاجت‌ها زیادتر است، بدانیم پیش خدا و با خدا ارتباطمان بیشتر است و باید آنجا برویم نه جای دیگری. چون گاهی انسان محتاج به یک غنی می شود که هرکسی مالک می‌شود خودخواه می‌شود. دادن برایش سخت است اما خدا اینگونه نیست. غنی حمید است. ثروتمندی است که حمید است و هرکس آنجا می‌رود خوشحال برمی‌گردد و دست خالی برنمی‌گردد چون غنی حمید است. فقط او غنی حمید است. لذا به ثروتمندها توصیه می‌کند اگر شما ثروتی دارید مظهر غنی حمید شوید. در دادن‌ها حمید باشید. مورد حمد مردم قرار بگیرید و فقرا خودشان را محتاج خدا ببینند نه غیر و این عزت است و ذلت نیست.

خدا شهید مدنی را رحمت کند. امام برای شهید مدنی پیام داد و همچنین یک سمیناری برای ایشان برقرار شد که مقام معظم رهبری پیام دادند و من دیدن این دو پیام را به دوستان توصیه می‌کنم. شهید مدنی طول دوره زندگی‌اش همیشه انقلابی بود و در هر دوره‌ای مناسبت آن دوره انقلابی بود. در زمان شهید نواب صفوی با نواب بود. در دوران آیت الله کاشانی با ایشان بود، در دورانی که امام نجف رفت، امام را به نجف تبعید کردند، تا آنجا امام تحت تأثیر درسهای آنجا محو شود. در حالی که در نجف اگر کسی درس و کفایه‌اش پنجاه نفر پای درسش می‌رفتند جزء اعاظم محسوب می‌شود. شهید مدنی چون قبل از امام نجف بود، بیش از 150 شاگرد در کفایه داشت. نجاه نفر جزء اعاظم محسوب می‌شدند. وقتی امام وارد نجف شدند، درسش را تعطیل می‌کند و با تمام شاگردانش درس امام می‌آیند. یعنی یک درس 150 نفری را تعطیل می‌کند و می‌آید. ایشان وقتی مریضی سختی می‌گیرد به رسول خدا متوسل می‌شود که من دو حاجت دارم و می‌خواهم دو چیز را بدانم. یکی اینکه آیا من فرزند شما محسوب می‌شوم. یکی اینکه عاقبت من با این مریضی از دنیا می‌روم یا نه؟ در خواب پیغمبر را می‌بیند که «یا بنیَّ أنت مقتول» می‌فهمد هم فرزند است، «یا بنیَّ» ایشان با بیماری از دنیا نمی‌رود و با شهادت از دنیا می‌رود. شریعتی: ما را که یا مُجیر و أَجرنا عوض نکرد *** دلتنگ روضه‌های محرم شده دلم «السلام علیک یا أبا عبدالله»

🔊 فایل صوتی برنامه سمت خدا 👤 #حجت_الاسلام_عابدینی 📚 با موضوع سیره ی تربیتی حضرت یوسف علیه السلام در قرآن کریم - شرح آیات ۳۷ و ۳۸ سوره مبارکه یوسف 🗓 شنبه هفدهم شهریور ماه 🗂 حجم : ۱۲.۵ مگابایت 📝 متن کامل برنامه ➡️ https://eitaa.com/samtekhoda3_matn/1167 💠 @samtekhoda3

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

🔸 برنامه سمت خدا 📝 موضوع برنامه : #تربیت_فرزندان_از_نگاه_قرآن_کریم 👤 كارشناس : #حجت_الاسلام_والمسلمين_بهشتی 🗓 تاريخ پخش : هجدهم شهریور ماه 🔻🔻🔻

برنامه سمت خدا موضوع برنامه : تربیت فرزندان از نگاه قرآن کریم كارشناس : حجت الاسلام والمسلمين بهشتی تاريخ پخش : 18- 06-97 بسم الله الرحمن الرحیم، اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم. شریعتی: سلام علیکم و رحمة الله. سلام می‌کنم به همه بیننده‌های خوب و شنونده‌های گرانقدرمان، همینطور مخاطبین خارج از کشور، به سمت خدای امروز خیلی خوش آمدید. حاج آقای بهشتی سلام علیکم و رحمة الله. خیلی خوش آمدید. حاج آقای بهشتی: سلام علیکم و رحمة الله. من هم خدمت بینندگان و شنوندگان این برنامه سلام می‌کنم و بهروزی و صحت و سلامت را برای همه می‌خواهم. از خدا می‌خواهیم این گفتگوها را با خیر و رشد و نور و به دور از هر اشتباه و آفتی تقدیر بفرماید. شریعتی: ما خدمت شما هستیم و بحث امروز شما را خواهیم شنید. حاج آقای بهشتی: موضوع بسیار مهمی را از قرآن انتخاب کردم، اینکه ما چه فرزندانی از خدا بخواهیم. خداوند ما را طوری آفریده که تمام نمی‌شویم و بچه‌های ما ادامه ما هستند. دوازده آیه قرآن را انتخاب کردیم که پیامبران به ما یاد دادند چنین فرزندانی را از خدا بخواهید. این بحث هم برای کسانی است که ازدواج نکردند یا ازدواج کردند و فرزند ندارد، یا فرزنددار نمی‌شوند، این آیات به ما کمک می‌کند فکر کنیم در مورد تربیت چطور فرزندانی؟ خود بچه‌ها هم باید کمک کنند. یکوقتی یکی از وزرای آموزش و پرورش مرا به اتاق خودش دعوت کرد و از من پرسید: تو اگر وزیر آموزش و پرورش بودی چه کار می‌کردی؟ گفتم: در حد و اندازه ما نیست ولی اگر بودم این آیه‌ها را در اتاق خودم نصب می‌کردم، هرکس می‌پرسید: دنبال تربیت چه نسلی هستی؟ اینها را جواب می‌دادم. این نقشه‌ای است که خدا برای ما طراحی کرده و از زبان انبیاء طرح شده است. امام حسن مجتبی(ع) به ما توصیه کرده که در دعاهایتان سراغ دعاهای قرآن بروید. امروز می‌خواهیم دوازده دعای قرآنی را که مرتبط با فرزندان هست را بیان کنیم. گاهی پدر و مادرها تلاش می‌کنند ولی نتیجه نمی‌دهد. در پیشگاه خدا حجت دارند. پروردگارا ما تا آنجا که توان داشتیم تلاش کردیم ولی بچه‌ها از خودشان اختیارات دارند و به هر سویی می‌خواهند می‌روند. ما تلاش کنیم اول در دستگاه فکری ببینیم از خدا چه فرزندانی بخواهیم، بعد مقدماتش را آماده کنیم. وقتی به خدا می‌گوییم: خدایا به ما سلامتی بده، خودمان هم باید بهداشت را رعایت کنیم، در تغذیه نکاتی را رعایت کنیم.

شریعتی: هروقت مشاهد مشرفه می‌رویم، عتبات، حرم امام رضا یا مناسبات و ایام خاص پیام‌های بسیاری به دست ما می‌رسد از پدر و مادرهایی که مدت‌هاست در آرزوی فرزند هستند. همین ابتدای بحث دعایی کنید و آمین بگوییم و وارد بحث شویم. حاج آقای بهشتی: این چیز مهمی است. بعضی از آنهایی که بچه‌دار نمی‌شوند می‌گویند: اگر خدا بخواهد می‌دهد. نه این تفکر درست نیست. چون خود خدا به ما فرموده: «أدعُونی» بخواهید. این خواستن به ما نورانیت می‌دهد. فقر ما را جدی می‌کند، ای خدا من نیازمند تو هستم. ابراهیم(ع) به نود سالگی می‌رسد می‌گوید: می‌خواهم. خدا به او این خواستن را یاد داده است. اگر با دکتر درست شد یا با کرامتی، معجزه‌ای درست شد ولی بخواهیم حتی اگر درست نشد این خواستن پاداشی را برای ما فراهم می‌کند. یک نکته دیگر هم اینکه چه بسا فرزند‌دار شدن نیاز به مداوا داشته باشد، هزینه‌هایی دارد، چه بسا خانواده توانش را ندارد، دیگران باید بیایند و کمک کنند. نوزادی، پسر یا دختری مسلمان، گوینده «لا اله الا الله» به این جهان پا بگذارد و ما در ثواب خدمات و عبادات او سهیم باشیم. یکی از هزینه کردن‌های مناسب برای پولدارها اینطور جاها است. پس بحث امروز این است که از خداوند چطور فرزندانی بخواهیم؟ آیه اول سوره آل عمران آیه 38 است. فرزندان پاک «رَبِ هَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً» پروردگارا به من فرزندانی پاک ببخش!

نکته دیگر که باید بگوییم این است که چشم اندازی که اسلام به ما برای آینده یاد می‌دهد، فقط بچه‌های ما نیستند. بچه‌های بچه‌های ما و بچه‌های بچه‌های بچه‌های ما، یعنی برای پانصد سال بعد خودمان هم دعا کنیم. برای نوه‌ها، نتیجه‌ها و ندیده‌ها دعا کنیم. حدیث داریم اگر صد نسل از شما گذشته باشد، هر نسلی را طبق قاعده علمی 25 سال حساب می‌کنند. یعنی 2500 سال از مرگ ما گذشته است. یکی از دودمان ما خدمتی می‌کند یا عبادتی می‌کند، یک نسخه از ثوابش به حساب ما واریز می‌شود و دارایی ما در آن جهان زیاد می‌شود. لذا در این دعاهای دوازده گانه گاهی کلمه فرزند آمده و گاهی کلمه ذریّه، یعنی نسل. فرزندانِ فرزندان فرزندان ما تا روز قیامت از ما هرچه روی این زمین به دنیا می‌آید خدایا پاک باشد! سؤال: پاک باشد یعنی چه؟ فکرش پاک باشد، دلش پاک باشد، چشمش پاک باشد، دستش پاک باشد به دارایی مردم دست درازی نکند، دامنش پاک باشد، زبانش پاک باشد یا همه اینها؟ همه اینها. یک نسلی، یک دختران و پسرانی از ما وارد صحنه اجتماع شوند، پاکیزه باشند. چطور می‌شود چنین چیزی؟ یک آیه دیگر به ما کمک می‌کند. آیه در مورد زمین و کشاورزی است ولی امام صادق در مورد پدر و مادر و فرزندان به کار بردند. «وَ الْبَلَدُ الطَّيِّبُ يَخْرُجُ نَباتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ» (اعراف/58) خاک و سرزمین پاک و حاصلخیز، گیاهان و میوه‌های خوش می‌دهد. امام صادق فرمود: این یعنی پدر و مادری که خود پاکیزه هستند، بچه‌های پاکیزه تحویل می‌دهند. بچه‌ی پاک می‌خواهیم خودمان باید پاک باشیم. نمی‌شود پدر اهل دست درازی باشد، اهل چشم چرانی باشد، زبان ناپاک و دامن ناپاک داشته باشد، توقع داشته باشد فرزندان پاکیزه داشته باشد. سرچشمه این پاکیزگی پدر و مادرها هستند. پس اولین دعا این شد، سوره آل عمران آیه 38. در احادیث داریم آنهایی که بچه‌دار نمی‌شوند، این آیه را زیاد بخوانند. «رَبِ هَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سَمِيعُ الدُّعاء» پروردگارا فرزندان پاکیزه و بدون آلودگی، نه دستشان، نه چشمشان، نه دامنشان. آیه دوم، فرزندان صالح؛ «رَبِ هَبْ لِي مِنَ الصَّالِحِين» (صافات/100) یعنی پروردگارا از صالحان نصیب من کن. از دعاهای حضرت ابراهیم(ع) است که به دنبال این آیه خداوند اسماعیل را به او داده است. «فَبَشَّرْناهُ بِغُلامٍ حَلِيمٍ» (صافات/101) یک پسر بردبار را بشارت داده است. صالحین یک کلمه آشنایی است. ما در سلام دوم نمازمان می‌گوییم: «السلام علینا و علی عباد الله الصالحین» به عمل مربوط می‌شود. یعنی خدایا فرزندان درستکار به ما بده. کاری انجام می‌دهد، مهندس است، پزشک است، کارگر است، معلم است، کارمند است، مغازه‌دار است، درست کار کند. غل و غش نداشته باشد و مردم را فریب ندهد. اگر بخواهیم چنین نسلی داشته باشیم، در گام اول باید خودمان درستکار باشیم. این بچه نگاهش از اول به پدر و مادر است. این وسیله‌ای که نزد مکانیک آورده درست تعمیر کند. خیاط است می‌خواهد خیاطی کند، طبیب است و می‌خواهد طبابت کند، هرکس در حوزه خودش، مرد یا زن، صالح به عمل مربوط می‌شود. «رَبِ هَبْ لِي مِنَ الصَّالِحِين» خدایا دختران و پسرانی به من بده درستکار باشند. مقابل صالح، فاسد است. فساد نکنند، فساد مالی و اخلاقی و فکری و روحی! اینها یک عنوان‌هایی هستند که باید در خانه‌ها و وزارت آموزش و پرورش بنشینیم و برای ما به ازا تعریف کنیم. چه کنیم فرزندان ما صالح شوند، یعنی از نظر رفتار و عمل درست یک کاری را انجام بدهد. مشقش را از ابتدا درست انجام بدهد. تکالیف را درست انجام بدهد. معلم سر کلاس وظیفه‌اش را درست انجام بدهد. قرآن وعده داده پایان عالم حکومت به دست صالحان خواهد افتاد. به حرام به هیچ وجه نزدیک نمی‌شود. این دعای دوم بود.

دعای سوم سوره ابراهیم آیه 40 است. یک نسل نماز خوان، ما هرچه داریم برای خداست. نعمت‌های ما، زیبایی‌های ما، امکانات ما، حافظه ما، هرچه هست برای خداست. حضرت ابراهیم(ع) از خدا می‌خواهد، خودش و نسلش، «رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلاةِ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي رَبَّنا وَ تَقَبَّلْ دُعاءِ» (ابراهیم/40) پروردگارا خودم و نسلم را، بچه‌هایم را، بچه‌های بچه‌های مرا اهل نماز قرار بده. حاج آقای قرائتی می‌فرماید: نماز چهار نوع است که اولین پله‌اش، نماز شکر است. پروردگارا ما قادر نیستیم نعمت‌ها را بشماریم، حداقل با این نماز خواندن تو را شکر کنیم. نیاید روزی که بچه‌هایی به جا بگذاریم از نظر مالی به آنها رسیدیم، خانه دارند، مغازه دارند، در بورس سهیم هستند، داخل و خارج کشور اما از پدر و مادر می‌پرسیم: بچه شما نماز می‌خواند؟ حتی تحصیلات دارد، می‌گوید: نه متأسفانه نماز نمی‌خواند.این را قرآن در سوره مبارکه مریم هشدار داده است. می‌فرماید: انبیاء آمدند انقلاب‌هایی را به پا کردند، «فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ» (مریم/59) اما نسل‌های بعدی آمدند، نسل دوم و سوم و چهارم، «أَضاعُوا الصَّلاة» ضایع کردند نماز را و «وَ اتَّبَعُوا الشَّهَواتِ» دنبال هوس بازی رفتند. این یک خطر است. ما در مورد نماز هنوز پیش نیامده، بحث نماز بحث دامنه داری است. چگونه بچه‌هایمان را به نماز دعوت کنیم، یک بحث مهمی است. یک کسی از من در انجمن اولیاء و مربیان پرسید: از چه زمانی بچه‌هایمان را به نماز دعوت کنیم؟ من گفتم از خواستگاری، حدیث داریم به خواستگاری می‌روید از نماز آن خانم یا آقا سؤال کنید. الآن در مورد هر چیزی سؤال می‌کنند. داماد شغل دارد، درآمد دارد. کسی در مورد نماز سؤال نمی‌کند. بچه نماز خوان باید پدر و مادر نماز خوان داشته باشد و این خیلی موضوع مهمی است. یک نماز مستحبی است برای کسانی که بچه بی نماز دارند. یعنی اینقدر مهم است که برای این موضوع یک نماز تعریف شده است. الآن یک خانواده می‌خواهد بچه‌دار شود، در دستگاه فکری‌اش باید این باشد که بچه نماز خوان می‌خواهم. «رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلاةِ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي» خدایا من و بچه‌هایم را از اقامه کنندگان نماز قرار بده و بعد تأکید می‌کند. «رَبَّنا وَ تَقَبَّلْ دُعاءِ» پروردگارا دعای مرا قبول بفرما.

دعای چهارم نسل به دور از انحراف است. خداوند انسان را آزاد آفریده است. درست است که ارث می‌برد از اجداد و نیاکان و درست است محیط در او اثر دارد اما حرف آخر را اراده می‌زند. بچه‌ها وقتی بزرگ می‌شوند و وارد جامعه می‌شوند، کسانی در کمین آنها هستند تا آنها را منحرف کنند. یک پیغمبر دعا می‌کند و به خدا می‌گوید: «وَ اجْنُبْنِي وَ بَنِيَّ أَنْ نَعْبُدَ الْأَصْنامَ» (ابراهیم/35) حضرت ابراهیم بت شکن بود اما باز هم می‌بیند این خطر هست. «رَبِّ إِنَّهُنَّ أَضْلَلْنَ كَثِيراً مِنَ النَّاسِ» آدم‌های منحرف افراد زیادی را منحرف کردند. من به تو التماس می‌کنم پروردگارا که بچه‌ها و نوه‌های مرا، حتی بچه‌هایی که من زیر خاک خوابیدم و آرام آرام به دنیا می‌آیند، سلامت فکری و اعتقادی آنها را از تو می‌خواهم. پدر و مادر خوب پدر و مادری است که دلسوز است. بهشتی‌ها از هم می‌پرسند: چطور شد شما به بهشت آمدید؟ یکی از جواب‌هایی که می‌دهند این است «إِنَّا كُنَّا قَبْلُ فِي أَهْلِنا مُشْفِقِينَ» (طور/26) ما نسبت به اعضای خانه شفقت داشتیم. شفقت مهربانی با دلسوزی است. گاهی بنشینیم برای پاکی و نماز بچه‌هایمان گریه کنیم. چطور گاهی در مسائل مادی گاهی پدر یا مادر خانواده در یک خلوتی گریه می‌کند و برای رزق دعا می‌کند. گاهی پدر و مادر برای تهیه کردن لباس و کیف و کفش بچه‌ها گریه می‌کنند که ندارم! برای هدایت آنها، برای اعتقادات بچه‌هایمان گریه کنیم. شریعتی: یک روز جوانی پیام فرستاده بود که من یک اشتباه فاحشی کردم و یک گناه آشکار مرتکب شدم و پدرم متوجه این گناه شد. من منتظر بودم که چه برخوردی قرار است با من بکند و من بسیار نگران بودم. یک روز وقت سحر دیدم صدای گریه پدرم بلند است. پشت در اتاقش ایستادم و دیدم زار زار برای من گریه می‌کند و مرا دعا می‌کند. حاج آقای بهشتی: این یک پدر صالح است که برای خوشبختی فرزندش گریه می‌کند. خوشبختی شامل همه چیز می‌شود. تحصیل، ازواج، مسکن، اعتقاداتش، دغدغه دارد. بچه‌اش در یک شهر دیگر درس می‌خواند، یا خارج از کشور است ولی این پدر و مادر تا به حرم امام رضا می‌روند زود یاد این بچه می‌افتند. یا امام رضا بچه‌ام را به تو سپردم، سلامتی اعتقاد او و خوشبختی او را می‌خواهم. عاقبت بخیری او را می‌خواهم.

دعای پنجم نسلی برخوردار است. حضرت ابراهیم از خدا خواستند این بچه‌های من که در این سرزمین آرام آرام جمع خواهند شد، «وَ ارْزُقْهُمْ مِنَ الثَّمَراتِ» (ابراهیم/37) اینها را از بهره‌ها و منافع برخوردار کن، نمی‌خواهم یک لشگری اینجا گرسنه و اسیر بمانند. جلوی شرق و غرب دستشان دراز باشد. در رفاه و آسایش باشند. نمی‌خواهم جمعی از من باشند که حقیر شوند جلوی دیگران دستشان دراز باشد. «لَعَلَّهُمْ يَشْكُرُونَ» اینها را برخوردار کن. اینها هم برنامه‌ریزی لازم دارد. کسی در مدینه بعد از اینکه مکه آمده بود، خدمت امام صادق(ع) رسید. جوانی بود، جمعیت زیادی بود، آخر جمعیت نشست تا خلوت شد. خدمت امام رسید و گفت: من پسر فلانی هستم. حضرت فرمود: پدرت چه کار می‌کند؟ گفت: پدرم به رحمت خدا رفته است. اولین سؤالی که امام پرسید: این بود که آیا چیزی برایت به جا گذاشته است؟ این سؤال معنا دار است. یعنی ما برای فرزندانمان و رفاه آینده‌شان، برای معیشت آنها باید تلاش کنیم و اینها همه عبادت است. هم از خدا بخواهیم و هم خودمان و بچه‌ها تلاش کنیم. خداوند به بچه‌اش اجازه ذلت پذیری نداده است. اجازه داده هرکاری خواست بکند ولی اجازه نداده حقیر شود و ذلیل شود. دو روز دیگر ماه محرم ماه عزت خواهی حسین بن علی(ع) شروع می‌شود. دعای دیگر، نسل راهبر؛ خداوند در قرآن می‌فرماید: ما ابراهیم را به امتحانات متفاوتی مبتلا کردیم، او هم در امتحانات قبول از آب درآمد و بزرگترین مدالی که بر شانه او گذاشتیم، رهبری بود. خداوند فرمود: «إِنِّي جاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِماما» (بقره/124) ما تو را برای مردم پیشوا قرار دادیم. یک پدر اولین درخواستش بعد از این حکم این است که خدایا می‌خواهم فرزندم امام شود. نسل و ذریه‌ی من پیشوایان مردم باشند. خداوند جواب داد: «قالَ لا يَنالُ عَهْدِي الظَّالِمِين» به بچه‌های صالح و عادل تو می‌دهم اما امامت به ظالم نمی‌رسد. ما در بحث امامت درباره غدیر خم هم این بحث را می‌کنیم که خداوند امامت را واگذار می‌کند. امیرالمؤمنین را خداوند نصب کرده و پیامبر اعلام فرمود. امام کسی است که نباید ظلم کند. نه در گذشته، نه در حال، نه در آینده! ولی این دعا خودش یک پیامی برای ما دارد. الآن من یک جمعی را رهبری می‌کنم، فقط به خودم اکتفا نکنم. بچه‌هایم در این مسیر باشند. یک قوت و نخبگی داشته باشند. جمعیت‌هایی را هدایت کنند. راهبری کنند، چون بعضی از خانواده‌ها هستند منشأ خیر هستند ولی بچه‌هایشان طور دیگری هستند.

دعای دیگر نسل محبوب است. سره ابراهیم آیه 37 « فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوِي إِلَيْهِمْ» پروردگارا دلهای مردم را به سوی بچه‌های من سرازیر کن. من یک بچه‌هایی می‌خواهم که مردم دوستشان داشته باشند. خاطرات حاج آقای قرائتی را من در کتابی نوشتم و چاپ شده است. یکی از آن خاطرات این است. ایشان فرمود: من جبهه رفتم و در جبهه در مورد چند نفر دعوا بود، یکی آقای آهنگران که ایشان در این گردان بخواند یا آن گردان، حاج آقای قرائتی هم وقتی تشریف می‌بردند جاهای مختلف صحبت کردند و به سمت اهواز آمدند. در راه با خودشان گفتند نمی‌دانم این تبلیغات برای خدا بود یا نه؟ دلم را مرور کردم. گفتم: یک جا بدون دعوت بروم. به راننده گفتم: همین جا برو که این رزمندگان هستند، بدون اطلاع رفتند. رفتیم و یک دژبان لب در ایستاده بود، گفتم: من قرائتی هستم. ایشان هم گفت: من شما را نمی‌شناسم، کارت شناسایی نشان بدهید! خدا یک حالی از ما گرفت! گفتم: برو به فرمانده‌ات بگو بیاید. چند دقیقه صبر کردیم و فرمانده آمد. فرمانده آمد و گفت: من شما را نمی‌شناسم! گفتم: اصلاً من کسی نیستم یک طلبه هستم و می‌خواهم چند مسأله برای رزمندگان بگویم. گفتند: بفرمایید! رفتیم دیدیم جمعیت زیادی آنجا هستند. گفتم: برادرانی که مرا می‌شناسند بایستند. هیچکس بلند نشد! گفتم: شما اهل کجا هستید؟ برنامه درسهایی از قرآن را نمی‌بینید؟ گفتند: ما از روستاهای اطراف یاسوج هستیم و آنجا برق نیست. پرسیدم: چطور شده جبهه آمدید؟ گفتند: صدای امام را از طریق رادیو ترانزیستوری شنیدیم، امام دستور نداد به جبهه بیاییم. با یک آهنگی سخن گفت که ما فکر کردیم دوست دارد ما به جبهه بیاییم. این شد ما به جبهه آمدیم. این را محبوب می‌گویند، بدون اینکه فرمان بدهد. مهرش در دلها آمده است! امام باقر(ع) فرمود: مهر ما اهل‌بیت در دلها هست و این نتیجه دعای ابراهیم است. در تفسیر همین آیه که فرمود: این دعایی که ابراهیم کرد که خدایا نسل مرا محبوب قرار بده. یعنی مردم دوستشان داشته باشند. «تَهْوِي إِلَيْهِمْ» به سمت آنها سرازیر کن. محبوبیت کلیدی دارد؟ بله، قرآن می‌فرماید: «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدًّا» (مریم/96) آنهایی که از نظر اعتقادی باور درست دارند، از نظر رفتاری هم کارشان درست است و محبوب می‌شوند. خداوند کاری می‌کند مهر اینها را در دل می‌اندازد. می‌گوییم: کار این مکانیک درست است، پیش او برویم. پیش این خیاط و بنا برویم. وقتی نور ایمان در دل بود ما را محبوب می‌کند. ما می‌خواهیم برای فرزندانی که محبوب باشند دعا کنیم، خودمان باید زمینه‌اش را بسازیم. دعاهای قرآن به شمارش 160 دعا هست و بیشتر از چهار پیامبر است. حضرت نوح، حضرت ابراهیم، حضرت موسی و پیامبر اسلام حضرت محمد(ص). بیشتر دعاهایی که در مورد فرزندان است از حضرت ابراهیم است، شخصیتی که صاحب فرزند نمی‌شد. بچه‌دار نمی‌شود ولی دامن کبریایی خدا را رها نمی‌کند. چطور بچه‌ای از خدا بخواهم؟

دعای دیگر، نسل خوشنام؛ بعد از ما بچه‌های ما می‌آیند، از خدا می‌خواهیم که ما رفتیم بچه‌های ما یادگارهای خوبی برای ما باشند. خوشنام باشند، «وَ اجْعَلْ لِي لِسانَ صِدْقٍ فِي الْآخِرِينَ» (شعرا/84) در آینده‌ها بچه‌های من خوشنام باشند. تا کسی نگاهش به بچه‌های من می‌افتد بگوید: خدا پدرش را بیامرزد. این پسر فلانی است؟ عجب پدری داشت. عجب مادری داشت! حدیث داریم کاری کنید که پدر و مادرهای شما را دعا کنند تا مردم به رفتار و منش شما لعنت نکنند. اینها مقدمات نیاز دارد و ما باید برای خوشنامی بچه‌ها تلاش کنیم. هم دعا کنیم و هم در تربیت یک روش و منشی را پیش بگیریم که بچه‌های ما مایه‌ی آبروی ما باشند. پیغمبر فرمود: انسان که از دنیا می‌رود پرونده اعمالش بسته می‌شود مگر چند گروه. یکی آنهایی که وقف می‌کنند، بیمارستانی، مسجدی، جاده‌ای، اثر یا بنایی از خودش گذاشته است. یا آنهایی که کتاب تألیف می‌کنند، خودش از دنیا رفته ولی دیگران از کتابش بهره‌مند می‌شوند، یکی آنهایی که فرزند صالح بر جای می‌گذارند. یعنی نباید ما به خودمان قناعت کنیم و یک چشم‌اندازی را برای خودمان به تصویر بکشیم، پانصد سال دیگر، هزار سال دیگر، بگویند: اینها از دودمان فلانی هستند. عجب شجره طیبه‌ای! شجره طیبه به فامیل خوشنام هم تفسیر شده است. همه عالم، همه خَیّر، همه پاکیزه و صالح! نسلی که ادامه دهنده راه و مرضی خدا باشد. سوره مریم آیات 5 و 6، از کسانی که بچه‌دار نمی‌شد و سرگذشت او در چند سوره قرآن آمده است حضرت زکریا(ع) است. زکریا بچه‌دار نمی‌شد. سنش به پیری رسید و خانمش به سنی رسید که دیگر امید بچه‌دار شدن نداشت. ولی همچنان مانند ابراهیم(ع) دعا می‌کند. می‌گوید: پروردگارا یک بچه دوست داشتنی به من ببخش که «يَرِثُنِي» از من ارث ببرد «وَ يَرِثُ مِنْ آلِ يَعْقُوبَ» (مریم/6) اولین چیز از ارث که به ذهن ما می‌آید، مال و منال است. مغازه‌ها و برج‌ها و باغ‌ها، ولی هرکس آهنگ آیات را ببیند، می‌بیند یک پیغمبر که دنبال ارث مادی نیست. نه اینکه نداشتند، چرا آنها هم داشتند ولی الآن گریه می‌کند ارثی از خاندان یعقوب، آن ارث چیست؟ آن فرهنگ، آن مکتب، الآن کسانی هستند در تهران یا شهرهای دیگر هیأت‌های عزاداری دارند. وقتی صحبت می‌کنی می‌گویند: این هیأت نود سال سابقه دارد. قبل از من پدرم و قبل از پدرم، پدر پدرم بوده است. اینها خیلی خوب است. «یَرثُنی» بچه‌های ما از ما ارث ببرند. این اعتقادات و دلبستگی‌ها به سالار شهیدان و امام زمان(ع)، به امام رضا را ارث ببرند.

ما خَیّر زیاد داریم، خیرین مدرسه ساز، خانه ساز، بیمارستان ساز داریم. ولی فقط خودش خَیّر است. باید یک طرح و برنامه‌ای باشد که به نسل‌های بعد برسد. یکوقتی مرا به یکی از نهادهایی که کار خیریه می‌کنند، دعوت کردند. من پیشنهاد کردم و گفتم: سن شما از هفتاد سال به بالاست، چقدر خوب است که بچه‌هایتان هم در این هیأت امنا بیاورید و هرکس بگوید: نایب من این پسر من است، این دختر من است. با رفتن ما خلأ پیش نیاید. به ما فرمودند: تا یک سوم دارایی‌تان را می‌توانید وصیت کنید در همان مسیری که دوست دارید. ولی مسئولیتش را به بچه‌هایمان بدهیم. امیرالمؤمنین(ع) موقوفاتی داشت. فاطمه زهرا(س) موقوفاتی داشتند. مسئول و متولی موقوفات امام حسن(ع)، امام حسین(ع) و فرزندانشان بودند. ما مادرهایی داریم که فوق العاده از نظر حجاب درجه یک هستند. نگاه می‌کنی دخترش حجاب قابل قبولی ندارد. دخترِ دخترش خیلی جای نقد دارد. یعنی با کمک خدا و با تلاش خودمان نسلی به جا بگذاریم که وقتی رفتیم از ما یاد کنند. در زبان فارسی وقتی کسی می‌میرد، می‌گوییم: فوت شد. در اسلام فوت نداریم. وفات داریم! یعنی جای دیگر رفت. ما با چشم‌مان نمی‌بینیم، وجود دارد، در عالم برزخ و بعد قیامت می‌رود که قرآن می‌فرماید: «إِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِيَ الْحَيَوانُ» (عنکبوت/64) زندگی واقعی آنجاست. ما به آنجا منتقل می‌شویم. از عالم برزخ مرده‌ها نگاه می‌کنند به این عالم و بچه‌هایشان را تماشا می‌کنند. مخصوصاً شب‌های جمعه، صبح‌های جمعه، به آنها اجازه می‌دهند که بیایند به خانواده‌هایشان سر بزنند. نگاه می‌کند بچه‌هایش یک گوسفند قربانی می‌کند، یکی برای امام حسین گریه می‌کند، یکی سینه می‌زند، یکی کمک به دیگری می‌کند. ما برای بچه‌هایمان باید یک چنین تمهیداتی را فراهم کنیم. شریعتی: انشاءالله به حق این آیات نورانی که خوانده شد و به حق صاحب این ماه که کم کم بوی محرم و خیمه‌های نورانی عزای سیدالشهداء می‌آید، همه آنهایی که در آرزوی فرزند هستند، خداوند به آنها فرزند صالح عنایت کند انشاءالله.

امروز صفحه 437 قرآن کریم، آیات 19 تا 30 سوره مبارکه فاطر را تلاوت خواهیم کرد. فایل‌های متنی برنامه ما در یک کانال مجزا قرار دارد. برای دسترسی به آدرس این کانال می‌توانید به کانال سروش و ایتا مراجعه کنید. خیلی از ناشنوایان عزیز که دوست داشتند از محتویات برنامه بهره‌مند شوند می‌توانند استفاده کنند و ما را هم دعا کنند. «وَ ما يَسْتَوِي الْأَعْمى وَ الْبَصِيرُ «19» وَ لَا الظُّلُماتُ وَ لَا النُّورُ «20» وَ لَا الظِّلُّ وَ لَا الْحَرُورُ «21» وَ ما يَسْتَوِي الْأَحْياءُ وَ لَا الْأَمْواتُ إِنَّ اللَّهَ يُسْمِعُ مَنْ يَشاءُ وَ ما أَنْتَ بِمُسْمِعٍ مَنْ فِي الْقُبُورِ «22» إِنْ أَنْتَ إِلَّا نَذِيرٌ «23» إِنَّا أَرْسَلْناكَ بِالْحَقِّ بَشِيراً وَ نَذِيراً وَ إِنْ مِنْ أُمَّةٍ إِلَّا خَلا فِيها نَذِيرٌ «24» وَ إِنْ يُكَذِّبُوكَ فَقَدْ كَذَّبَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ جاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ وَ بِالزُّبُرِ وَ بِالْكِتابِ الْمُنِيرِ «25» ثُمَّ أَخَذْتُ الَّذينَ کَفَرُوا فَکَيْفَ کانَ نَکيرِ «26» أَ لَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ أَنْزَلَ مِنَ السَّماءِ ماءً فَأَخْرَجْنا بِهِ ثَمَراتٍ مُخْتَلِفاً أَلْوانُها وَ مِنَ الْجِبالِ جُدَدٌ بِيضٌ وَ حُمْرٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوانُها وَ غَرابِيبُ سُودٌ «27» وَ مِنَ النَّاسِ وَ الدَّوَابِّ وَ الْأَنْعامِ مُخْتَلِفٌ أَلْوانُهُ كَذلِكَ إِنَّما يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ غَفُورٌ «28» إِنَّ الَّذِينَ يَتْلُونَ كِتابَ اللَّهِ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ أَنْفَقُوا مِمَّا رَزَقْناهُمْ سِرًّا وَ عَلانِيَةً يَرْجُونَ تِجارَةً لَنْ تَبُورَ «29» لِيُوَفِّيَهُمْ أُجُورَهُمْ وَ يَزِيدَهُمْ مِنْ فَضْلِهِ إِنَّهُ غَفُورٌ شَكُورٌ «30» ترجمه : (كافر و مؤمن يكسان نيستند چنانكه) نابينا و بينا يكسان نيستند.تاريكى و روشنايى (نيز يكسان نيستند). و سايه و گرماى آفتاب (يكسان نيستند). و زندگان و مردگان يكسان نيستند. همانا خداوند (حقّ را) به هر كس كه بخواهد مىشنواند و تو هرگز نمىتوانى به كسانى كه در گورها هستند (حقّ را) بشنوانى. تو جز بيم دهندهاى (بيش) نيستى. همانا ما تو را به حقّ براى بشارت و هشدار فرستاديم و هيچ امّتى نبوده مگر آن كه در آن هشدار دهندهاى گذشته است. و اگر تو را تكذيب مىكنند (نگران مباش، زيرا) بدون شك كفّارى كه پيش از آنان بودند نيز (انبيا را) تكذيب نمودند، پيامبرانشان همراه با معجزهها و دلايل آشكار و نوشتهها و كتاب روشنگر به سراغشان آمدند (امّا آنان ايمان نياوردند). و اگر تو را تكذيب مىكنند (نگران مباش، زيرا) بدون شك كفّارى كه پيش از آنان بودند نيز (انبيا را) تكذيب نمودند، پيامبرانشان همراه با معجزهها و دلايل آشكار و نوشتهها و كتاب روشنگر به سراغشان آمدند (امّا آنان ايمان نياوردند). آيا نديدهاى كه خداوند از آسمان، آبى فرو فرستاد، پس به واسطهى آن ميوههايى رنگارنگ (از زمين) بيرون آورديم. و از بعضى كوهها (رگهها و) راههاى سفيد و سرخ، به رنگهاى گوناگون و كاملًا سياه (بيرون آورديم). و همچنين از مردم و جنبندهها و چهار پايان به رنگهاى گوناگون (آفريديم)؛ از ميان بندگان او تنها دانشمندان (ربّانى) خشيت الهى دارند، بى شك خداوند، عزيز و آمرزنده است. همانا كسانى كه كتاب خدا را تلاوت مىكنند و نماز بر پا مىدارند و از آن چه ما روزيشان كردهايم، پنهان و آشكار انفاق مىكنند، به تجارتى دل بستهاند كه هرگز زوال نمىپذيرد. خداوند پاداش آنان را به طور كامل عطا كند و از فضل خويش به آنان بيفزايد، چرا كه خداوند آمرزنده و سپاسگزار است.

شریعتی: دو موردی که از دعاها باقی مانده بشنویم و بعد دعا بفرمایید و آمین بگوییم. حاج آقای بهشتی: در حدیث داریم بیشترین دعای امیرالمؤمنین این دعا بوده است «رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّيَّاتِنا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَ اجْعَلْنا لِلْمُتَّقِينَ إِماماً» (فرقان/74) یعنی خدایا خانواده ما را مایه افتخار قرار بده. بچه‌هایی نداشته باشیم که مایه سرشکستگی باشد و رویمان نشود به کسی بگویم. کسی آمده بود گریه می‌کرد، گفتم: چه شده است؟ گفت: دو تا بچه دارم معتاد هستند. اینقدر گریه کرد و گفت: اصلاً رویم نمی‌شود بگویم: این بچه‌ها را دارم! این دعا را در حدیث داریم که حضرت زیاد می‌خواندند. خوشا به حال خانواده شهدا که یک چنین فرزندانی را تقدیم اسلام کردند. آیه بعد، آیه 128 سوره بقره است. حضرت ابراهیم(ع) از خدا می‌خواهد که خدایا خودم و فرزندانم تسلیم تو باشیم. حضرت ابراهیم و حضرت اسماعیل خانه کعبه را می‌ساختند. بعد از اینکه ساختن تمام شد دست به دعا برداشتند. «رَبَّنا وَ اجْعَلْنا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِنا أُمَّةً مُسْلِمَةً لَكَ» پروردگارا ما دو تا را و نسلی که از ما به وجود خواهد آمد مسلمان قرار بده. یعنی تسلیم تو باشند و چون و چرا نکنند. مثل سالار شهیدان حسین بن علی(ع) که بر شانه پیغمبر تسلیم بود، در گودال قتلگاه بخاطر خدا تسلیم بود. یکی از آیاتی که در این صفحه از قرآن تلاوت شد «إِنَّما يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ» فقط عالمان هستند که از خدا خشیت دارند. شهید مدنی یک از شخصیت‌هایی است که فراوان اشک می‌ریخت و خشیت خدا را داشت، مردم پهنه‌ی صورتش را زیاد دیده بودند و از سال 50 تا 57 به شهرهای مختلفی تبعید شد، خاطرات زیادی از این شخصیت مردمی، در ترکمن صحرا، عشایر ممسنی، مردم خوب همدان و مردم غیور آذربایجان از ایشان دارند که شهر تبریز تنها شهری است که دو امام جمعه شهید دارد یکی شهید قاضی طباطبایی و شهید مدنی. سرگذشت شهید مدنی خیلی خواندنی است. شریعتی: دارد حسین می‌وزد از سمت کریلا! «السلام علیک یا أبا عبدالله»

🔊 فایل صوتی برنامه سمت خدا 👤 #حجت_الاسلام_بهشتی 📚 با موضوع : تربیت فرزندان از نگاه قرآن کریم 🗓 یکشنبه هجدهم شهریور ماه 🗂 حجم : ۱۱.۴ مگابایت 📝 متن کامل برنامه ➡️ https://eitaa.com/samtekhoda3_matn/1183 💠 @samtekhoda3

🔹🔹🔹🔹🔹🔹🔹

🔸 برنامه سمت خدا 📝 موضوع برنامه : #سیری_در_صحیفه_سجادیه_امام_زین_العابدین_علیه_السلام - #شرح_دعای_نهم #توبه 👤 كارشناس : #حجت_الاسلام_والمسلمين_فرحزاد 🗓 تاريخ پخش : نوزدهم شهریور ماه 🔻🔻🔻