📜آگاهی چندانی از وضعیت فرقه های صوفیه در ایران امروز ندارید/ پاسخ محمدتقی سبحانی به رسول جعفریان (بخش نخست)
🔻محمدتقی سبحانی در واکنش به یادداشت رسول جعفریان نوشت:
🔹قبل از هرچیز باید به جناب جعفریان یادآور شوم که شما با ارجاع تاریخی به دولت صفوی و مشابهسازیِ شرایط کنونی با اواخر دوره صفویه، دقیقا دچار همان خطائی شدید که خود بارها در باب تحلیل های تاریخیِ سیاستپیشگان تذکر دادهاید. اما در خصوص، آنچه در باب همایش تصوف، نوشتید:
🔹۱. تعجب می کنم که شما چگونه میان یک کار علمی انتقادی با جنگ و ستیزهای زبانی و فیزیکی تفاوت نمی گذارید و هر گونه نقد را بر تفرقه حمل می کنید؟ راستی اگر چنین است، جنابعالی با نوشتههای سراسر انتقادی و غالبا اهانت آمیز خود که سالهاست به خُرد و کلان از فقیهان و فیلسوفان تا عالمان ومداحان به یکسان روا می دارید، خود یکی از اسباب تفرقه افکنی در جامعه ایران هستید! ای کاش شما هم به جای نوشته های پراکنده انتقادی در مورد آسیبهای این عالمان و عملکرد آن گروه، یک نشست یا همایش علمی برپا می ساختید تا معلومشود که این مطالب شما تا چه اندازه از سوی جامعه علمی مورد حمایت قرار می گیرد؟
🔹۲. در خصوص آنچه در باب همایش نوشتید، حاضرم در یک جلسه علنی به گفت و گو با شما بنشینم تا معلوم شود که از وضعیت فرقه های صوفیه در ایران امروز، آگاهی چندانی ندارید و با قیاسهای تاریخی، در مورد شرایط کنونی داوری می کنید. یکی از رسالتهای این همایش و آثار ونمایشگاههائی که در ادامه عرضه خواهد شد، آگاهی بخشی به همین دوستان کمآگاه است.
🔹۳. پایهگذاران همایش «تصوف؛ شاخصهها و نقدها» با رعایت همه ضوابط علمی و با ثبت این همایش در سایت علمی پژوهشی وزارت علوم(isc)، در یک فراخوان عمومی و آزاد به دنبال بررسی انتقادی ریشهها و عملکرد فرقه های تصوف در ایران هستند. حال بفرمایید که اگر کسانی امروز همچون عالمان گذشته، تصوف را یک مخاطره جدی برای فرهنگ شیعه بدانند، با چه روش و زبانی باید مطالب خویش را به جامعه علمی عرضه کنند تا امثال جنابعالی -که بسیار نگران واگرائی و تفرقه در جامعه هستید و همواره در عمل هم این روحیه خود را نشان داده اید! - نگران و دلواپس نشوند؟! شما که این همایش را «به اسم کار علمی» می خوانید، بفرمایید جنابعالی که عضو محترم فرهنگستان علوم هستید، چه کاری را علمی می دانید که در این همایش صورت نگرفته است؟
🔹۴. وقتی که صوفیان در کنار برخی حکومتیان، سالهاست که با برگزاری همایشهای پرخرج از جیب بیتالمال، یک طرفه به قاضی می روند و خرافیترین اندیشهها و آداب را در پناه نام و نشانهای زیبا و غالبا دروغین، به ذهن و ضمیر نسل جوان و بیدفاع ما می ریزند و بر محور قطببازی و کرامتسازی، دکان دغلکاری راه انداخته اند، چگونه است که اگر یک نهاد حوزوی با حمایت مستقیم همه مراجع عظام به مسئولیت اصلی اش که دفاع از حریم تشیع و روشنگری نسبت به خطوط انحرافی است، اقدام کند، به «جریانهای تفرقه انگیز» متهم می شود؟! راستی اگر قاطبه حوزه تشیع و مراجع تقلید و علما و صدها استاد حوزه و دانشگاه که در نقد تصوف می نویسند و بحث می کنند، تفرقه انگیزند، نمی دانم نام چند نفر در حوزه را که در حمایت از این گروهکهای باطل، سرناسازگاری می گذارند، چه باید گذاشت؟!
🔹۵. نقطه تمرکز فعالیتهای انتقادی علیه فرقههای انحرافی در دفتر تبلیغات، از قضا تلاش برای همگرائی جامعه شیعه و بازگردندان پاره های پراکنده به پیکره اصلی تشیع بر محور مرجعیت و بازنمائی راه های متفرق در برابر میراث حقیقی و عقلانی است. مشکل همین است که صوفیان با پنهان ساختن عقاید و آثار اصلی خویش، خود را در پشت کتابها و گفتههای بزرگان ما پنهان می سازند و به تدریج شیعیان ناآگاه را به سمت آراء و آداب خردستیز و شریعتگریز صوفیانه می کشانند و آنان را از پیکره تشیع جدا می سازند. اشتباه جنابعالی این است که این فرقهها را همسو و همراه با جامعه عمومی شیعه می دانید و از عمق شکاف تصوف فرقه ای با تشیع اصیل در ایران امروز اطلاع ندارید. راستی چه کسی باید به همین مردمانی که با ادبیات عرفانی تنفس می کنند و ناآگاهانه اسیر دام آنان می شوند، نشان دهد که در کنار زبان شیرین و پندهای نیکو، چه اندیشههای ناصوابی ترویج می شود؟ اگر کسانی بیان حق و روشنگری عالمانه را تفرقه انگیز می دانند، خوب است که به پیامبران الهی اعتراض کنند که عامل اصلی تفرقه در جوامع بشری بوده اند!
🔸پاسخ محمدتقی سبحانی به رسول جعفریان (بخش دوم) را اینجا بخوانید:
https://eitaa.com/saraeer/139
🔸یادداشت رسول جعفریان را اینجا بخوانید:
https://eitaa.com/saraeer/136
@saraeer
🔗پاسخ محمدتقی سبحانی به رسول جعفریان (بخش دوم)
🔹۶. در پایان توصیه فرمودید:«تجربه نشان داده است که اگر آدم چیزی را باطل هم می داند، کم باید یادش کند تا از بین برود» از نادرستی این سخنان از منظر تاریخ و جریان شناسی معاصر می گذرم و نمی گویم که خردمندان در هیچ فرهنگ و مکتبی، به چنین اصلی باور ندارند و بدان تن نمی دهند و باز نمی گویم که این سخن برخلاف منطق قرآن و سیره و سخنان صریح پیامبران است و فرض بر این می گیرم که شما یا این باورها و آداب صوفیانه را بدعت نمی دانید و یا لزوم روشنگری در برابر اهل بدعت را قبول ندارید، آری همه اینها را کنار می گذارم و دست کم بنابه همین قاعده خودتان،
🔹دو توصیه به شما می کنم:
۱) ای کاش دست کم این تجربه را در حق این همایش که باطل می دانید، اجرا می کردید و یادش نمی کردید تا از بین برود. البته چون این برنامه همچنان ادامه دارد، در مورد برنامه های بعدی نقد تصوف، این تجربه در ذهن شریفتان باشد
۲) بنابر همین تجربه، زین پس به جای این که شبانه روز به فکر نقد اباطیل عالم و عامی باشید، لطفا در برابر آنها سکوت کنید تا یادشان به کلی از میان برود؛ طرفه آن که شما از باطل های زنده و تازه هم فراتر می روید و از حاشیه نسخهها و گورنوشتهها باطل هائی را نبش قبر می کنید که بشر قرنهاست آنها را به فراموشی سپرده است!
🔸پاسخ محمدتقی سبحانی به رسول جعفریان (بخش نخست)
https://eitaa.com/saraeer/138
🔸یادداشت رسول جعفریان:
https://eitaa.com/saraeer/136
@saraeer
📜صدر هنوز میان حوزویان تنهاست
🔻محسن کمالیان:
🔹در خبرها خواندم که حوزویان همایشی برپا خواهند کرد بنام «تصوفشناسی انتقادی». صوفی نیستم. اما ملاحظاتی دارم که در زیر مینگارم: امام موسی صدر دو دهه در لبنان به تبلیغ فرهنگ اهل بیت (ع) پرداخت. در برابرش هم سنیان قرار داشتند هم مسیحیان. روش صدر، اثبات تشیع بود نه نفی دیگران. نه تنها دیگران را نفی نکرد، بلکه آنها را احترام گذاشت، در آغوش گرفت، به گفتگو و تشریک مساعی در ساختن وطن مشترک دعوتشان کرد. صدر هرگز همایش مسیحیتشناسی انتقادی برپا نکرد. به جای آن در الندوةِ اللبنانیة با بزرگان مسیحی گفتگوی اسلام و مسیحیت را راه انداخت. در کلیساها و دیرها نیز حضور یافت و ضمن تاکید بر مشترکات، معنویت پراکند. سخنرانی معروف اسلام و فرهنگ قرن بیستم در همین فضا ایراد شد. صدر همایش تسننشناسی انتقادی نیز هرگز برپا نکرد. به جای آن در همایشهای اسلامی مصر، عربستان و الجزایر با بزرگان اهل سنت به مباحثه نشست و در فضای احترام و صمیمیت، فرهنگ اهل بیت (ع) را با صراحت تبیین کرد. سخنرانی معروف «روح تشریع در اسلام» در همین فضا ایراد شد.
🔹مقدمهی صدر بر کتاب «تاریخ فلسفهی اسلامی» هانری کُربَن نمونهی لطیفی از روش وی در نقد علمی متفکران مسیحی است. وی براحتی میتوانست مقالهای علمی بنویسد با عنوان «نقدی بر کتاب کُربَن» و در یکی از مجلات فرهنگی لبنان یا فرانسه چاپ کند. اما کاری به مراتب زیباتر کرد: بر ترجمهی عربی کتاب کُربَن مقدمهای نوشت با عنوان «با هانری کُربَن، خاورشناس بزرگ» و ضمن تجلیل فراوان از وی، فراز به فراز کتاب را مورد نقد علمی قرار داد (نایونی، ۲۹۳). نوشتهی صدر بر کتاب «الخوارج من انصار الامام علی» شیخ سلیمان داود بن یوسف نیز نمونهی لطیفی از روش وی در نقد علمی متفکران مسلمان غیرشیعه است. نویسنده از رهبران فرقهی «اباضیه» (خوارج) در الجزایر بود. صدر کتاب را خواند و پس از تجلیل، نظرات خود را طی نامهای بیان کرد. آخرِ نامه، تکمیل کتاب را توصیه و تاکید کرده بود: «ارجو الا تتعبوا فان المهمة کبیرة و نتائجها لوحدة المسلمین کبیرة و اکبر» (یادنامه امام موسی صدر، ۵۱۴-۵۱۵).
🔹صدر نیز به تصوف نگاه انتقادی داشت: «ایراد شیعه به متصوفه تنها ناظر به تنظیم روش و مسائل سیر و سلوک نیست. بلکه اختلاف عمیقتر از اینهاست و راه این دو از هم جدا و نقشهای رهبری بسیار متفاوت است» (نایونی، ۲۱۱-۲۱۲). اما روش تعامل وی با صوفیان هم محترمانه و سازنده بود. خاطرهی تکفیر شیخ هادی فخرالواعظین در این خصوص شنیدنی است: فخرالواعظین طی ایام تحصیل صدر در نجف به آنجا سفر کرد و در مسجد هندی منبر میرفت. اهل فلسفه، عرفان و قویا شایع بود که به فرقهی صوفیهی ذهبیه تمایل دارد. آیتالله سید ابراهیم اصطهباناتی تکفیرش کرد. به گفتهی آیتالله سید محمدباقر حکیم: «امام صدر در اصلاح این مسئله نقش مهمی داشت. زیرا ارتباط گستردهای با مراجع و علما برقرار کرد و با آنان در بارهی این خطیب گفتگو کرد تا آنجا که آیتالله العظمی سید محسن حکیم از آن خطیب برای ایراد سخنرانی در مجلسی عمومی دعوت کرد و کارها به سامان درآمد و نگاه علما در قبال تفکر فلسفی و عرفانی اصلاح گردید» (گذرها و خاطرهها، ۱۲۵-۱۲۶).
🔹صوفیان در ایران همان نقشی را دارند که اقلیتهای مذهبی در لبنان و خود شیعیان در جهان عرب. خوب است در جایجای جهان عرب همایش تشیعشناسی انتقادی برپا شود؟ اگر اقلیتهای مذهبی لبنان هر کدام همایش رقیبشناسی انتقادی برپا کنند، تکلیف صلح، آرامش و امنیت مردم در آن کشور چه خواهد شد؟ همچنین آیا صوفیان متقابلا اجازه دارند همایش تشیعشناسی انتقادی در ایران برپا کنند؟ اگر اقلیتها نیز چنین اجازهای دارند، تکلیف اتحاد ملی چه خواهد شد؟ اگر نیز اجازه ندارند و تنها حوزویان اجازهی برپایی چنین همایشهایی دارند، تکلیف اخلاق و جوانمردی چه خواهد شد؟ سخن حقی که در شرایط نابرابر، یعنی بشکل غیراخلاقی و ناجوانمردانه طرح شود، بر کدام دل خواهد نشست؟
🔹نقدِ فکر پدیدهی مبارکی است. به شرط اینکه علمی و اخلاقی باشد. چه ضرورتی دارد که بارِ عنوان همایش، منفی باشد؟ آیا فقط ذیل عناوین نیشدار میتوان فکر را نقد کرد؟ نیز وقتی وطن و دینِ مشترک داریم، چرا راه گفتگو را طی نکنیم؟ از نفی رقیب چه خیر دیدهایم؟ طبیعتاً اولین شرط گفتگو، به رسمیت شناختن همدیگر و احترام متقابل است. امام صدر بیست سال قبل از پیروزی انقلاب، در کشوری غریب، راه صحیح تعامل با اقلیتها را درک و دنبال کرد. نتیجه، عزتِ شیعیان و دوستی آنها با مسیحیان و سنیان لبنان و منطقه بود. برخی حوزویان ما اما شصت سال بعد، در کشور خودشان، هنوز راه صحیح تعامل با اقلیتها را نمیدانند و سرمست از بادهی قدرت، راه تفرقه را میپیمایند. براستی صدر هنوز هم میان حوزویان تنهاست.
@saraeer
📜با این شهریه طلبه فقط میتواند برود گوشه ای بمیرد
🔻سیدمحمد ناظم زاده در کانال «فریاد درون» نوشت:
🔹آیت الله مسعودی خمینی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و تولیت سابق حرم حضرت معصومه سلام الله علیها: «وجوهاتی که تحت عنوان شهریه به طلاب داده می شود برای این است که طلبه به درس و بحث بپردازد یعنی برود گوشه ای بنشیند درس بخواند، عالم شود و بعد در ممالک و مناطق، تبلیغ اسلام و دین کند نه اینکه برود در اداره مشغول کار شود.» جناب آیت الله این شهریه ای که شما 'وجوهات' می دانیدش، بین ۳۰۰ تا ۹۰۰ هزار تومان است. در این وانفسای اقتصادی، اگر طلبه متاهلی به این شهریه بسنده کند، فقط می تواند 'برود گوشه ای بمیرد' نه 'درس بخواند'.
@saraeer
🔺کتاب «درآمدی بر اندیشه سیاسی امام موسی صدر» نوشته شریف لکزایی منتشر شد
@saraeer
📜تنها رسانه ای که مسائل ما میتواند با آن مطرح شود «شفقنا» است/ نگذاشتند مبانی فقهی امام را تقریر کنم
🔻آیت الله یوسف صانعی در دیدار سردبیر و جمعی از دبیران پایگاه خبری «شفقنا»:
🔹در ابتدای سخن باید از حضرت آیت الله العظمی سیستانی تشکر کنم؛ در مرحله بعد از همه شما دست اندرکاران و مدیریت شفقنا که از دوستان بسیار قدیمی هستند تشکر می کنم. در مورد سایت شفقنا هم باید عرض کنم که این رسانه نسبت به بنده خیلی لطف داشتند و شاید تنها راهی که بتوان با استفاده از آن مسائل ما مطرح شود همین شفقناست و همه شما ماجور و موفق باشید و خداوند به همه شما سعادت دنیا و آخرت عنایت بفرماید.
🔹تمام کسانی که در محضر امام تلمّذ می کردند و از بزرگان بودند در زمان حیات امام خمینی(ره) و یا مدت کوتاهی پس از رحلت امام(ره) به شهادت رسیدند یا فوت کردند مانند شهید مطهری، شهید بهشتی، شهید مفتح و لذا کمتر کسی از محققین درس امام باقی ماند بنابراین سیره اجتهادی امام خمینی آن چنان که باید و شاید تداوم نیافت. زمانی که ما درس امام می رفتیم، بعضا نسبت به ایشان بی مهری بود نه اینکه تقصیر باشد بلکه یکسری قصور بود و چه بسا دشمن هم پشت قضیه بود چون آینده امام را می دیدند و لذا نمی خواستند امام نضج و اوج بگیرد.
🔹یادم می آید ما که درس امام می رفتیم بعد از ظهرها در فیضیه راه می رفتیم و بلند مباحثه می کردیم که این سر و صدا به گوش بقیه طلاب برسد و به این طریق، فقه امام را ترویج می کردیم. بنده وقتی کفایه را خوانده بودم و می خواستم درس خارج امام بروم، اینقدر تبلیغات علیه امام خمینی زیاد بود که شک و تردید داشتیم اگر بخواهیم به درس ایشان برویم وقتمان تلف می شود لذا خدمت آقای فکور استخاره کردیم.
🔹ایشان گفت: شما یا سفر اعتاب مقدسه می خواهید بروید یا جلسه درسی می خواهید بروید؛ اگر سفر اعتاب مقدسه می خواهید بروید با دوستانی همسفر می شوید که همیشه اختلاف سلیقه دارید، اگر درس می خواهید بروید باز با دوستانی هم مباحثه می شوید که همواره اختلاف سلیقه دارید اما درس بسیار مفید است و پا به پای زیارت اعتاب مقدسه و امیرالمومنین(ع) است و از آن درس تعبیر به بهشت شده است. ما عرض کردیم که درس فلانی می خواهیم برویم.
🔹ما درس امام رفتیم و عصرها در قسمت شرقی فیضیه ۶-۷ نفر بودیم که مباحثه می کردیم، اختلاف سلیقه به حدی بود که گاهی داد می زدیم. بی مهری ها به امام بعد از فوت آیت الله العظمی بروجردی زیادتر شد و به نظرم همچنان ادامه دارد. شاید ۲۰ سال پیش بود به یکی از آقایان گفتم بیائید مبانی امام را مطرح کنید و در این دروسی که شما می گذارید، تحریرالوسیله را بگذارید، حرف امام را مطرح کنید.
🔹بنده از اول بحث خارجم روی کتابهای امام خمینی بود. البته خوشبختانه دیگرانی هم آمده اند و دارند مبانی امام را مطرح می کنند اما هنوز عمومیت پیدا نکرده است. بعد از رحلت امام خمینی(ره) وضع به سمتی رفت که دیگر نگذاشتند این مبانی را تقریر کنم البته صریح نگفتند این مبانی را تقریر نکنید اما بعد از ۵۰ سال که به فیضیه رفته بودیم از فیضیه رفتن ممنوع شدیم و مقداری هم که مانده ایم مرهون تعریف های سیدنا الاستاد امام خمینی(ره) هستیم.
yon.ir/yY9am
@saraeer
📜نقدی بر یادداشت «صدر هنوز میان حوزویان تنهاست»
🔻محمد جعفری:
🔹پیرامون این مطلبتان https://eitaa.com/saraeer/142 چند نکته به ذهنم رسید: 1. قول و فعل غیرمعصوم برای ما حجت نیست تا نحوه برخورد عالمی هرچند بزرگوار -مانند امام موسی صدر- اینگونه بزرگ شود و هر که به غیر از روش آن عالم عمل کند تخطئه شود. در روایت نیز داریم که:"ُ إِيَّاكَ أَنْ تَنْصِبَ رَجُلًا دُونَ الْحُجَّةِ فَتُصَدِّقَهُ فِي كُلِّ مَا قَالَ. مبادا فردی غیر از حجت خدا را نصب العین قرار دهی و هرآنچه او گفت را تصدیق نمایی" الکافی.ج2.ص298
🔹2. با معیار گذاری سرسختانه ای که نویسنده نوشته مذکور داشته اند، بسیاری از روشهای معصومین هم زیر سوال می رود. آیا روش حضرت ابراهیم با بت شکنان چنین بود؟ روش پیامبر خدا عدم نفی باورهای بت پرستان بود؟ روش برخورد امیرامومنین با مخالفین مسلمان چطور؟ روش امام حسین و امام صادق و...
🔹3. در ملاک گذاری روش امام موسی صدر نیز طریق درستی پیش گرفته نشده است. مگر ایشان حلقه علمی شایسته ای پیرامون خود داشته اند که همایشی علمی برگزار کنند تا نتایج مورد نظر را از آن همایش بگیرند؟ بعید نیست که اگر ایشان در قم امروز می بودند از برگزاری چنین همایشی استقبال می کردند و حتی در انجام آن کمک نمودند. برای روشن تر شدن قضیه به تفاوت لحن ایشان در سخنرانی که در بین بزرگان قم دارند و از روش تبلیغ مسیحیت و اهل سنت و... سخن می گویند با لحنی که در لبنان دارند دقت نمایید. (http://hawzahnews.com/detail/News/395067) آیا این سخنرانی (که همایشی است تک نفره!) با پارامترهایی که نویسنده از رفتار ایشان در لبنان ارائه می دهند هم خوانی دارد؟ رفتار ایشان در لبنان به مقتضای آن مکان بوده و در قم به مقتضای این مکان. پس لازم است جهت مقایسه، اولا" به الگوهای اصیل (معصومین) مراجعه شود و ثانیا" مقتضیات زمان و مکان و شرایط به درستی تطبیق داده شود.
@saraeer
📜واکنش علوی بروجردی به شبهه سکولار بودن حوزه (1)
🔻سیدمحمدجواد علوی بروجردی در آغاز درس خارج فقه:
🔹بعضی از آقایان به حوزه اشکال کردهاند که حوزه سکولار است و حوزه چنین و چنان است؛ اما عزیزان بدانید که این عنوان سکولار و عناوینی از این دست که در بین ما وارد و مطرح شده است، معانی مختلف دارد و معنای جزمی ندارد که بیایند حوزه و روحانیت و دین و همه چیز را با آن بسنجند؛ مرادشان از این اصطلاح چیست؟ اگر مرادشان این است که حوزه به زندگی و مشکلات و وضعیت و دغدغههای مردم کاری ندارد که این به شهادت تاریخ حوزه دروغ است؛ اصلا تشیع یک مذهب سیاسی است و اصلا نمیتواند نسبت به مردم بیاعتنا باشد؛ آنکه به نظر این آقایان سکولار است حوزههای دیگران است که اطاعت از هر کسی را واجب میدانند؛ آنهایی که فقط برای حکومت ظالمین ایدئولوژی درست میکنند سکولار هستند نه حوزههای شیعه که مراجعش هر وقت در هر جریانی که پیش آمده وارد شدند و ملجأ و پناه مردم بودند؛ میرزای شیرزای را ببینید؛ آخوند خراسانی را ببینید؛ میرزای نائینی را ببینید؛ مگر نبوده که این بزرگان در همه امور وارد شدند؟
🔹اگر مرادشان از سکولار این است بحثهایی که در حوزه میشود به دردنخور است من خیلی از بعضی تعجب میکنم؛ گاهی از اوقات میخواهند به حوزه فحش بدهند میگویند آقایان علما در مسائل طهارت ماندهاند؛ ولی در همین طهارت، مسائل ما هنوز حلنشده باقی مانده است؛ در همین طهارت که از نظر این آقایان ساده و پیش پا افتاده است ما امروز مسائل حلنشده داریم؛ من مسائل بسیاری در طهارت به شما نشان میدهم که الان ابتلای عجیب و غریب مردم است و ما برای آن جواب درست و حسابی نداریم؛ بله ما بحث حکومت و بحث حدود داریم؛ اما شما به مشکلاتی هم که برای بحث کردن چنین موضوعاتی وجود دارد توجه داشته باشید؛ حوزه دین و حوزه علم مثل حوزه هنر باید آزاد باشد؛ یعنی چه آزاد باشد؟ یعنی اشخاص آزادانه بحث کنند و مبنا اختیار کنند و نظریهپردازی کنند و یقهشان را کسی نگیرد که چرا اینطور گفتی؟ نتیجه تحقیقات چرا این شد؟ تکامل علوم به آزادی است؛ علم آزاد تکامل پیدا میکند و از نتیجهاش میتوانید بهرهبرداری کنید؛ اما اگر گفتید این بحث را نکن؛ این بحث و آن بحث مصلحت نیست و این مبنا اختیار نشود؛ این نحوه که بحث نمیشود.
🔹شما هم نباید توقع داشته باشید که حوزه فقط طبق سلیقه شما بحث بکند و نظر بدهد؛ چنین چیزی در حوزه ممکن نیست؛ مثلا در همین اقامه حدود در زمان غیبت که آیا ما حدود را در زمان غیبت میتوانیم جاری کنیم یا نه؟ شما ببینید چقدر بحث شده است و اقوال را ببینید و پخته کنید؛ هیچ اشکالی ندارد افرادی اختیار کنند که اقامه حدود در زمان غیبت جایز نیست و فقط بر عهده امام علیهالسلام است؛ این آقا اینچنین اختیار کرد آن آقایی که مخالف است در مقابل اشکال بکند و جواب داده بشود؛ در اثر این اشکال و جوابهاست که علوم ترقی میکند؛ فخر رازی که به او امام المشککین میگویند از خودش خیلی مبنا ندارد ولی مدام اشکال میکند؛ البته اشکالات قوی دارد و مخصوصا در حوزه فلسفه اشکالات عمیقی میکند؛ خدا رحمت کند مرحوم شهید آقای مطهری استاد بزرگوار ما میفرمودند فخر رازی با همین تشکیکاتی که دارد حق بزرگی بر گردن فلسفه مطرح شده در دنیای اسلام دارد به حساب این که شبهاتش را بزرگان در مقام جواب بر آمدند و این باعث تکامل این علم شد؛ در فقه هم همینطور است.
🔸واکنش علوی بروجردی به شبهه سکولار بودن حوزه (2)
https://eitaa.com/saraeer/149
🔸واکنش علوی بروجردی به شبهه سکولار بودن حوزه (3)
https://eitaa.com/saraeer/150
@saraeer
📜واکنش علوی بروجردی به شبهه سکولار بودن حوزه (2)
🔻سیدمحمدجواد علوی بروجردی در آغاز درس خارج فقه:
🔹ما هم منجمد نیستیم بگوییم پنجاهودو کتاب از طهارت تا دیات بیشتر در فقه نداریم و دیگر کتابی لازم نیست؛ این کتابها بر اساس روایاتی که به ما رسیده است و بر اساس اطلاعاتی که مردم داشتند شکل گرفته است؛ شما بیایید کتاب جدید بیاورید؛ بحثهای جدید لازم داریم؛ در مسائل بانکها ما خیلی حرف زدیم؛ گاهی حرف میزنیم و از خود حوزه ما را نمیتابند؛ حرف را باید گوش کنید و در آن تامل کنید؛ این بساطی است که ما با بانکها بر سر مردم آوردیم و خودمان هم همگی اشکال میکنیم این بهرهها چیست که میگیرید؟ سود و جریمه چیست که میگیرید؟ اما اینها را چه کسی برای بانکها درست کرده است؟ ما خودمان به نام اسلامی کردن بانکها این بساط را درست کردیم؛ آیا قبلا بانکها اینجوری بوده است؟ ما به اسم اسلامی کردن نظریات بعضی از آقایان فقها را وارد کردیم؛ اما این اشتباه بوده است؛ شما اقتصاد را هم بخواهید تفسیر کنید بر اساس پیشدادهها و پیشذهنیتها آن را بحث نکنید و آزاد بگذارید؛ از طرفی هم به نظر شما اقتصاد اسلامی است ولی ما این حرف را میزنیم که ما اقتصاد اسلامی یا فلسفه اسلامی یا روانشناسی اسلامی نداریم؛ اینها علوم دیگری هستند؛ بله اسلام در مقایسه با این حقایق، مطالبی و ارشاداتی دارد که حرف ما این است این ارشادات را درست تبیین کنیم.
🔹حوزه باید ریشهای وارد شود و بحث کند؛ این که حوزه به همه مسائل بپردازد قطعا خواسته ما همین است؛ ما از خدا میخواهیم که درسها در همه زمینهها پختگی پیدا کند؛ اما بعضی فکر میکنند فقط در حوزه درس خارج اگر کسی مثلا کتاب قضا بگوید خیلی خوب و انقلابی است اما اگر کتاب حج یا صلاه بگوید ضد انقلاب است؛ توجه داشته باشید که درس خارج برای تربیت افراد به جهت استنباط احکام است؛ یعنی ما وارد میشویم طرق استنباط احکام را یاد میدهیم؛ یعنی چه یاد میدهیم؟ یعنی فرق نمیکند کتاب مورد بحث چه کتابی باشد؛ این آقای طلبه و فاضل این رویه و روش استنباط را طبق مذاق استاد میآموزد؛ این تازه خودش در ورطه تحقیق می افتد و میخواهد کار کند دیگر چه فرقی میکند آموزش در کتاب طهارت یا صلاه یا حج یا حدود و قضا باشد؛ آن قواعد اصولی که به کار برده میشود همان است؛ آن روشی که برای استظهار از روایات به کار برده میشود همان است.
🔹لذا اینگونه اشکال کردن عوامانه است؛ آقایان خیال میکنند اگر کل درسهای خارج مسائل مورد نظرشان را مطرح کنند، حوزه خیلی فوقالعاده میشود؛ اما اینطور نیست در درسهای خارج هرچه بحث بشود خوب است؛ درس خارج بحث استنباطی است و ما روش استنباط یاد میدهیم؛ معیار مرجعیت هم در استنباط است؛ ما در بحث اجتهاد و تقلید هم گفتیم معیار اعلمیت، اقواییت در استنباط است؛ حتی طبق این نظریه ما به تجزی در اجتهاد قائل نیستیم چون تجزی در اجتهاد معنا ندارد؛ این آقا یا قوه استنباط دارد یا ندارد؛ اگر قوه استنباط دارد در هر کتابی وارد بشود همین است؛ بله تجزیه در فعلیت اجتهاد است؛ کسی در کتاب حج کار کرده است و در مکاسب کار نکرده است؛ این فعلیت است اما تجزی در اجتهاد که قوه استنباط در این کتاب داشته باشد و در آن کتاب نداشته باشد اصل این حرف غلط است؛ اعلمیت هم به اقواییت در این استنباط است؛ هر کس استنباطش از دیگران اقوی باشد، اعلم میشود. حوزه این است.
🔸واکنش علوی بروجردی به شبهه سکولار بودن حوزه (1)
https://eitaa.com/saraeer/148
🔸واکنش علوی بروجردی به شبهه سکولار بودن حوزه (3)
https://eitaa.com/saraeer/150
@saraeer
📜واکنش علوی بروجردی به شبهه سکولار بودن حوزه (3)
🔻سیدمحمدجواد علوی بروجردی در آغاز درس خارج فقه:
🔹لذا درسهای خارج را تخطئه نکنید؛ حوزه قم را بعضیها به بیسوادی رمی نکنند؛ بله ما سر برنامهها و درسها و امتحانات اشکال داریم و به آقایان هم تذکر میدهیم و محترمانه هم میگوییم و آقایان هم دارند زحمت میکشند؛ اما حوزه قم الان بزرگترین حوزه علمیهی نه شیعه بلکه دنیای اسلام است؛ اینجا در قم اساتید بسیار قابل و فاضل و قوی هستند؛ ما میشناسیم و با خیلی از این آقایان همدوره بودیم و اساتید بزرگوار هستند؛ طلبههایی که واقعا از صمیم قلب با تمام محرومیتها دارند زحمت میکشند و با کمترین امکانات درس میخوانند؛ حق این ها را ضایع نکنیم؛ گاهی موسساتی هستند قوی دارند کار میکنند؛ نویسندگانی داریم با ابتکار و با شهامت دارند کار میکنند و مطلب مینویسند؛ حوزه قم امروز حوزه پویایی است؛ حوزه قم امروز سرمایهای برای شیعه است نه فقط سرمایه برای ایران و نه فقط سرمایه برای نظام؛ من بارها گفتم نظام جمهوری اسلامی ولید حوزه است و نمیتوانیم نسبت به آن بیتفاوت باشیم اما حوزه، حوزه شیعه است نه حوزه ایران؛ ما در هندوستان تنها به اندازه کل جمعیت ایران شیعه داریم؛ مگر میشود حوزه و مرجعیت فقط فکرش را به یک نقطه منحصر کند و از بقیه غافل بماند؟ ما چهارصد میلیون شیعه در دنیا داریم و حوزه برای مجموعه شیعه دارد کار میکند؛ حوزه دارد کار میکند که اگر فردا ندای اهل بیت در سراسر عالم یا سراسر دنیای اسلام طنینانداز شد جوابگوی همه مسائل باشد؛ فقه باید پویا و بهروز باشد؛ ما در موضوعشناسی مشکل داریم و باید این مشکلات را برطرف کنیم؛ ما اگر دینی داریم جاودانه که تا آخر دنیا میخواهیم بمانیم باید زندگی مردم را هم بتوانیم اداره کنیم.
🔹گاهی با نظراتی به اصطلاح بسیار تنگنظرانه اینجور نمیشود اداره کرد، بلکه باید پخته و با تدبیر کار بکنیم؛ بین فعلیت استنباط در درس و فعلیت آن در اجتهاد افراد فرق بگذاریم؛ شما در تمام طول تحصیلتان فقط چند کتاب فقهی میتوانید بخوانید اما بعد از آن احتیاج دارید به استنباط در پنجاه و دو کتاب موجود؛ مگر ما همه کتابها را بالفعل نزد اساتید خواندهایم؟ آن قوه استنباط باید حاصل بشود و طلبه خودش به این قوه در کار بیفتد و بر حسب ضرورتها که میبیند فعلیت داشته باشد؛ لذا این که تخطئه کنیم درسهای خارج را درست نیست؛ این را فقط حساب نکنید؛ بله مسائل فردی و مسائل اجتماعی هست اما در مسائل اجتماعی هم همانطور که عرض کردیم بهگونهای باشد که زمینه برای ورود حوزه و بحث اساتید باشد؛ نروند یقه استاد را بگیرند که آقا این بحث را دیگر نکن؛ اینجور نباشد؛ بحث آزاد باشد و بعد ما باید در فقه بر اساس روایات اهل بیت و منابعی که داریم تولید فکر و ایده و نظریهسازی بکنیم؛ به روایات ما آنجور که باید و شاید رسیدگی نشده است و ما پختگی لازم را نداریم؛ نمیگوییم اخباری باشیم اما این میراث فوقالعادهای است که ما داریم و دیگران از آن محروم هستند و باید از آن بهرهبرداری کنیم.
🔹امیدواریم این شهامت را داشته باشیم و در همه بحثها وارد بشویم و نظر بدهیم و دیگران هم اینقدر باشهامت باشند که تحمل این نظرات را داشته باشند و نظریه در مقابل نظریه است؛ شما هم نظریه در مقابل اعلام بکنید و این جور مقابله کنید نه با آبرو بردن و هوچیگری و داد و فریاد کردن و این در حوزهی ما حداقل جا بیفتد؛ اگر در حوزه ما جا افتاد در بقیه مملکت جا میافتد ان شاءالله.
🔸واکنش علوی بروجردی به شبهه سکولار بودن حوزه (1)
https://eitaa.com/saraeer/148
🔸واکنش علوی بروجردی به شبهه سکولار بودن حوزه (2)
https://eitaa.com/saraeer/149
@saraeer
📜تجمع ۲۵ مرداد ۹۷ فیضیه را چه کسی به سمع و نظر مراجع انقلابی قم رساند؟!
🔻کانال تلگرامی روزنه:
🔹بعد از تجمع اعتراضی مدرسه فیضیه تیم رسانه ای و حوزوی زاویه دار با جریان انقلابی که از قضا حامی دولت هم هست فعال شد و عملیات روانی شدیدی را رقم زد. فارغ از نقدهایی که به برخی سخنان سخنران محترم جلسه و محتوای متشابه برخی شعارها ممکن است وارد باشد٬ توجه به عملیات روانی پیچیده منتقدان جریان انقلابی بسیار عبرت آموز و قابل پی جویی است و بدین جهت بعد از گذشت یک ماه و نیم از واقعه٬ فرصت برای طرح برخی پرسش ها و نکات فراهم است.
🔹۱) عکس پلاکاردها که به طور موقت و محدود در فضای جلسه برافراشته شد توسط خبرگزاری شفقنا (مربوط به ابوالفضل فاتح) بازتاب گسترده یافت! ۲) برخی چهره های سیاسی بدسابقه مانند کرباسچی به میدان آمده و به انتقام کشی و موج سواری علیه حوزه پرداختند. ۳) جریان مرحوم هاشمی رفسنجانی که منتظر وقت بود٬ فرصت را برای ترویج و تایید دروغ پیشین و تهمت به نظام مناسب دید! حال آن که اگر قرار به محاکمه باشد٬ آنکه تهمت قتل هاشمی به نظام را مطرح کرده بود و نشر داده بود٬ احق به محاکمه است. و اینکه در مورد آقا سید احمد نیز برخی محافل سیاسی شخص آقای هاشمی را متهم کردند که نشان می دهد نمی توان این قبیل اتهامات را جدی گرفت!!
🔹4) دو تن از روحانیون برای تبیین جهت دار ماجرا به دیدار دو تن از مراجع عزیز انقلابی قم رفتند. یکی از سران نشست اساتید به دیدار با یک مرجع و یکی از مؤسسین مجمع محققین و مدرسین با مرجع عزیز دیگر دیدار کرد که حاصل گزارش های جهت دار آنان در بیانیه ها نمود یافت.
@saraeer
📜از جوسازیها خسته شده بودم
🔻محمدنقی لطفی، نماینده ولی فقیه در استان ایلام در گفتگو با خبرگزاری حوزه:
🔹بنده خیلی وقت است که به دنبال استعفا از سمت نمایندگی ولیفقیه در استان ایلام بودم زیرا حدود ۲ دهه است که در این سنگر و مسئولیت خطیر حضور داشتم و خسته شده بودم و بنده 6 ماه گذشته نیز درخواست استعفا از سمت نمایندگی ولیفقیه در استان ایلام دادم که مقام معظم رهبری قبول نکردند و واقعاً خسته شده بودم که علت برخی از آنها جوسازیهایی بود که علیه بنده در این مسئولیت مطرح کرده بودند که بنده از این سمت استعفا دادم تا مبادا در جهت حواشی و ایجاد جوسازیهایی علیه بنده، خدشهای به جایگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی وارد شود؛ نظیر آن مسئله ماشین که همه آن دروغی بود که در فضای مجازی درست کردند و بنده گفتم شاید لایق این تصدی نباشم و باید از این سمت کنارهگیری کنم.
@saraeer
📜مرز میان مکتب اهل بیت(ع) و فرقههای انحرافی روشن شود
🔻آیت الله صافی گلپایگانی در دیدار دست اندرکاران همایش ملی «تصوف؛ شاخصه ها و نقدها»:
🔹با کارهای علمی، جوانان و حتی برخی از اهل علم که گرفتار انحراف می شوند را روشن کنید، در پژوهش ها باید مبانی اسلام و ولایت اهل بیت(ع) به صورت دقیق و صحیح مطرح شود و انحراف این گروهها از اصول مکتب بیان گردد، زیرا این ها در مقابل ولایت اهل بیت(ع) هستند و آرای دیگران را به نام اسلام در مقابل مکتب اهل بیت(ع) قراردادهاند.
🔹این کار بسیار بزرگی است که شروع کردید و دیگران هم استفاده خواهند کرد، زیرا در زمان کنونی باید مرز میان مکتب اهل بیت(ع) و فرقههای انحرافی روشن شود تا دیگران به اشتباه نیفتند و شیعه خیلی بالاتر از مکاتبی است که در آن موارد انحرافی در قالب شعر و نثر و رقص به مردم القا می شود.
🔹در اوایل انقلاب هم ما درگیری هایی را با این ها داشته ایم و با فرقههای تصوف مبارزه می کردیم و امیدوارم با اهتمام شما مکتب اهل بیت(ع) روز به روز گسترش پیدا کند. الحمدلله این کاری که شروع کردید کار بسیار بزرگی است و تا حالا هم خیلی کوتاهی کردهایم و امیدوارم که موّفق و مؤیّد و منصور باشید.
@saraeer
📜از «شایان مصلح» تا «مولوی کوهی»/ نقدی بر تحریک احساسات فریقین
🔻حسین کاظمی در «اخوت» نوشت:
🔹اخیرا در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی دو اتفاق باعث داغ شدن تنور اختلاف و تفرقه بین شیعه و سنی شده است. آقای شایان مصلح در یک مجلس عمومی با خواندن اشعاری اظهار برائت از مقدسات اهل سنت کرده و احساسات آنها را به شدت جریحه دار نموده است و از طرفی آقای مولوی فضل الرحمن کوهی در شب عاشورا با شرکت در یک مجلس عروسی و سخنرانی در آن مجلس، به تحریک احساسات شیعیان دامن زده است.
🔹اختلافات در مسائل دینی و اعتقادی به خاطر حساسیت بسیار بالای مسأله، بعضا تبدیل به تنش و برخوردهای شدید و شکستن حرمتها از طرفین منازعه میشود. یعنی خشونت گفتاری در این حوزه میتواند منجر به خشونت رفتاری هم بشود. از این رو احترام گذاشتن به مقدسات و حفظ حرمت و نزدیک نشدن به خطوط قرمز یکدیگر، جهت "حفظ شیرازه اجتماع" امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.
🔹وحدت و همدلی یک مسأله اجتماعی است و خواستگاه اصلی آن زندگی مسالمت آمیز و بدون تنش در کنار یکدیگر میباشد. حفظ اجتماع و تعامل با مخالف فکری و عقیدتی از مسلمات عقلی و توصیههای اکید دینی است و هیچ عقل سلیمی اختلاف و دودستگی را نمیپذیرد، کما اینکه در متون دینی هم از آن برحذر داشته اند.
🔹طرح مسائل اختلافی و حساسیتزا به بهانه اینکه مورد تایید فقهی و عقدیتی دسته ای قرار دارد، همان چیزی است که عملا تعایش و همزیستی مسالمت آمیز با مخالفین آن فقه و عقیده را بر هم زده و به حکم عقل و شرع بایستی از آن اجتناب شود.
🔹بنابراین همانطور که آقای شایان مصلح با اشعار و مواضع به قول خود برائتیاش، نباید به تحریک احساسات اهل سنت میپرداخت، جناب مولوی کوهی هم به خاطر احترام به غم و ناراحتی شیعیان در شب عاشورا، نباید در آن مجلس عروسی شرکت میکرد، حال چه در فقه این و اعتقاد آن جایز باشد یا نباشد!
🔹لازم است که شیعه و سنی مقدسات و حساسیت های یکدیگر را بصورت کامل بشناسند و از آنچه موجب تحریک حساسیتهای دیگری میشود اجتناب کنند و اگر شخصی آگاهانه و یا از روی جهل، به توهین و یا تحریک مخالف خود پرداخت، بنابر توصیههای دینی باید از روی خیرخواهی و بدون فحش و ناسزا مورد نقد قرار گیرد و چه خوب است که افراد هم مذهب فرد خاطی او را نقد و برحذر دارند، تا هم اثر گذاری بیشتری داشته باشد و هم خود این نقد باز تبدیل به مساله ای اختلافی نشود.
@saraeer
📜تشریح طرح هدایت علمی و تربیتی طلاب
🔻محمدرضا حامدی، سرپرست مدیریت سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم:
🔹طرح هدایت علمی، تربیتی از سال گذشته در دو پایگاه مرکز تخصصی فقه و اصول و پایگاه امام هادی(ع) با حدود 500 طلبه شروع به کارکرده که در سال جاری با توجه به کثرت متقاضی پایگاههای این طرح تا 30 پایگاه افزایشیافته است.
🔹طرح هدایت علمی، تربیتی با هدف حفظ سنتهای اصیل حوزه علمیه مانند انتخاب آزادانه دروس و اشراف اساتید نسبت به مشکلات علمی و تربیتی طلاب برنامهریزیشده است. در این طرح طلاب آزادانه درس خود را انتخاب میکنند و همچنین از طریق سامانه مشاور علمی و تربیتی خود را انتخاب میکنند و در هفته حداقل یک ساعت و سی دقیقه با مشاوران علمی و به همین میزان با مشاور تربیتی خود ارتباط دارند که البته این کف زمان مشاوره علمی و تربیتی است و بنا به درخواست طلاب و با صلاحدید گروه علمی و مدیر پایگاه این زمان تغییر و افزایش پیدا خواهد کرد.
🔹فضای عمومی دروس بهگونهای است که غالباً بعد از تبیین درس از سوی استاد، طلاب فرصت کمی جهت ارتباط با استاد در اختیاردارند و این طرح زمینه اشراف بیشتر اساتید با طلاب محترم را درزمینهٔ علمی و تربیتی فراهم میآورد. کارگاههای متعددی در این طرح پیشبینیشده است، (حدود 90عنوان) و برای طلابی که در این کارگاهها و برنامههای علمی و پژوهشی فعالیت داشته باشند، امتیازات آموزشی لحاظ خواهد شد. یکی از عمده مزیتهای رابطه طلاب با مشاوران علمی و تربیتی ارزیابی وضعیت تحصیلی و پیشرفت طلاب و توجه ویژه به مسائل تربیتی آنان است.
🔹در بخش تربیتی این طرح، طلاب محترم مشاوره ابتدایی را دریافت خواهند نمود و در صورت نیاز، به مرکز مشاوره حوزه جهت مشاورههای تخصصی ارجاع داده میشوند، البته طرح استعداد سنجی طلاب نیز یکی از برنامههای مدیریت سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم است که در کنار این طرح و جهت طلاب شرکتکننده در آن برای اولین بار در حوزه اجرا میشود. طرح هدایت علمی، تربیتی مبتنی بر فقه و اصول صرف نیست و طلاب میتوانند به نسبت علاقه و رشته انتخابی خود مشاور انتخاب کنند و در به تحصیلات خود ادامه دهند.
@saraeer
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🔺مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان: خواسته ملت آن است کسانی که حرف های تفرقه افکنانه می زنند، چه شیعه باشند چه سنی، بازداشت و مجازات شوند
@saraeer
📜دیگر از حوزه چهرههای چند بعدی و صاحب نظریه خارج نمیشود
🔻مهدی سلیمانیه در گفتگو با ایرنا از تحولات حوزه در چهل اخیر گفته است:
🔹با تشکیل نظام سیاسی اسلامی بخشهایی از روحانیت (نه همه روحانیون) به مسندهای اجرایی و سیاسی راه پیدا کردند. آن بخش از روحانیون که وارد نهاد قدرت شدند، نهاد روحانیت را به سمت پذیرش نقشهای جدید سوق دادند، نقشهایی به صورت سنتی بر عهده روحانیت نبود.
🔹میبینیم بعد از انقلاب فقه در عمل و در ساحت قدرت وظیفه قانونگذاری و اجرای این قوانین را در همه حوزههای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فردی را بر عهده میگیرد. به موازات اینکه فقه مبنای نظام سیاسی میشود، جریانی پا میگیرد که میخواهد نهاد حوزه علمیه را برای پذیرش نقشهای جدید از قانونگذاری تا اجرا و نظارت بر اجرا آماده کند.
🔹این فرایند تا همین امروز ادامه دارد و دورههای مختلفی داشتهاست. شکلگیری « شورای مدیریت حوزههای علمیه» در اولین سالهای بعد از انقلاب از اولین نهادسازیهایی است که در این مسیر اتفاق میافتد.
🔹تا پیش از این حوزههای علمیه مدیریت سنتی داشتند. تحت نظر یک مرجع تقلید مثل دوران استثنایی مرجعیت عام آیتالله بروجردی یا مراجع مختلف فعالیت میکردند و وجهه سازمانی نداشتند . اما وقتی می خواهیم برای حوزه سیاستگذاری کنیم نیاز به تمرکز قدرت داریم.
🔹اینجا است که نهاد شورای عالی مدیریت حوزههای علمیه به وجود می آید و کم کم قدرت اداره حوزه را از مراجع سنتی به سمت نهاد سیاسی و آن بخشی از روحانیت که وارد نهاد قدرت شدهاست، منتقل میکند. این اتفاق تبعات متنوعی دارد. اولین پیامد آن ایجاد تمرکزِ مبتنی بر خواست نهاد قدرت، در مدیریت حوزههای علمیه است.
🔹دومین تغییراساسی در نهاد حوزههای علمیه، وابستگی اقتصادی حوزه به بودجههای حاکمیتی است. مجموعه تغییرات گفتهشده حوزه های علمیه را روز به روز بیشتر از قبل به لحاظ مالی و اقتصادی به بودجههای حاکمیتی (دولتی و غیردولتی) وابسته میکند. این اتفاق نیز از منظر اقتصاد سیاسی حوزه تبعات بسیاری را به وجود می آورد.
🔹تغییر سوم که بیشتر جنبه فرهنگی و اجتماعی دارد، تغییر منزلت اجتماعی کنشگران حوزه علمیه است که تحت تاثیر تغییرات کلان اجتماعی اتفاق افتاده و شامل تمام سطوح حوزه از مرجعیت و فضلا و علما تا طلاب میشود. در ساحت اجتماعی حوزویان رقبای جدیدی پیدا کردهاند که پایگاه سنتی آنها را تهدید میکند.
🔹خود این موضوع پیامدهایی داشتهاست. از جمله شکلگیری تیپهای جدید «حجتالاسلام دکتر»، حضور نهادهای حوزوی در دانشگاه و تمایل به دانشگاهی شدن حوزویان و در برخی موارد کاهش روزافزون تمایل به تلبس در میان طلاب.
🔹تغییر چهارم که موضوع مهم و اثرگذاری است بروکراتیزه شدن حوزه علمیه است که خودش به تنهایی ابعاد متنوعی دارد. با توجه به اینکه در ساختار جدید سیاسی و دینی مقرر است حوزه علمیه نقش بدنه اجرایی و فکری قدرت سیاسی را بازی کند، به این منظور باید حوزه علمیه را پیشبینیپذیر و برنامهپذیر کرد.
🔹باید میزان ورودیها، کارشناسان هر حوزه، فارغ التحصیلان، تخصصهای مورد نیاز برای آموزش و ... از قبل مشخص شود. همه این موارد باعث میشود حوزه از حالت سنتی خود خارج شود و به «شبهدانشگاه» تبدیل شود.
🔹این تغییرات در ساختار و فرم به برخی از تغییرات محتوایی منجر میشود. از جمله اینکه خروجیهای حوزه از حکیم، فقیه و عالم به تکنسینهای متخصص در حوزههای تخصصی کوچک و محدود تبدیل میشود. به نظر میرسد دیگر از حوزه چهرههای چند بعدی و صاحب نظریه خارج نمیشود. حوزه در بهترین حالت تکنسین تولید میکند.
@saraeer
📜گفتگوی متفاوت خبرگزاری حوزه با ابوالقاسم علیدوست/ وضعیت معیشتی طلاب قابل دفاع نیست/ گفتمان غلطی در پشت این سخن که «حوزه علمیه دیگر بروجردی ندارد» وجود دارد/ تقسیم کردن افراد به بهانه «ساکت فتنه» به نفع انقلاب نیست
🔻در بخش هایی از این گفتگو آمده است:
🔹 برخی از طلاب حوصلهشان کم است؛ طلبهای که رسائل میخواند، باید صبر کند تا این قوره انگور بشود، بعد ببینیم مشتری دارد یا خیر؟ انسان اگر نوآور، نظریهپرداز و اهل تحول باشد، بیکار و بیفایده نمیماند؛ یا مبلغ میشود، یا مدرس و یا پژوهشگر، گاهی هم چند ویژگی را باهم دارا خواهد شد. قبول نمیکنم که یک فاضل حوزوی، مدیر و خوشسلیقه بیمصرف بماند؛ این قابل قبول نیست.
🔹وضع موجود طلاب را نه قابل دفاع میدانم و نه عقلایی؛ امروز زندگی طلاب از سادهزیستی گذشته و به ناچیز زندگی کردن رسیده است. شما میدانید که بالاترین شهریهای که اساتید حوزه و آن هم از جاهای گوناگون دریافت میکنند، قریب به یک میلیون و پانصد هزار تومان است. این استاد، فرزند دارد؛ نوه دارد؛ عروس دارد؛ بچه دانشگاهی دارد و... ولی سؤال اینجاست که آیا با دست خالی و نابرخورداری نمیتوان درس خواند؟
🔹حجاب معاصرت نمیگذارد که خوبیها دیده شود؛ به همین دلیل وقتی با مسئولان حوزه صحبت میکنیم، میگویم که اینقدر که به فکر تولید نظریه هستید، به فکر پخش و نشر نظریات تولیدشده و منتشرشده هم باشید. بنده مسئول کرسی نظریهپردازی هستم؛ اما باید کرسی مصرف نظریههای تولیدشده هم راه بیندازیم. مگر چندی قبل همایش کتاب سال حوزه نبود؟ بسیار خب؛ دست مسئولان درد نکند ؛ اما تمام شد؛ از تلویزیون، رسانه و... (برای معرفی آثار و صاحب آثار) خبری نیست. در پشت این سخن که حوزه علمیه دیگر بروجردی ندارد، گفتمان غلطی وجود دارد؛ این سخن ندیدن ظرفیتهای موجود است.
🔹من نمیدانم چرا بعضیها [در حوزه] فکر میکنند، اگر یک دولتی سر کار آمد که بهخصوص اگر همفکرشان هم بود، حتماً باید تأییدش کنند و اگر کسی نقد مشفقانه داشت برنمیتابند؛ شما ببینید الآن بحث استقلال حوزه در فضای سیاسی و اجتماعی کشور است، خوب یک عده موافق این بحث هستند و یک عده هم حساس شدهاند و مخالفت میکنند؛ ولی اگر واقعاً ما بخواهیم این مسئله را دقیق و عاقلانه بررسی کنیم، اصلاً جای نزاع دارد؟ اگر به این معنا حساب کنیم که حوزه هیچگاه خودش را وابسته به پول دولت نکند و اگر در جایی کجی و بد اندیشی دید، تذکر بدهد، اگر استقلال به این معنا باشد، [خوب است]؛ اما اگر به این معنا بگوییم که استقلال یعنی اینکه روحانیت یک مسیری دارد و نظام هم یک مسیر دیگری دارد و کاری به هم ندارند، این قابل دفاع نیست.
🔹عقیده بنده این است که ما گاهی دلسوزانی هستیم که لطمه میزنیم و هرکه دقیقاً مثل ما نیندیشد، میگوییم بر ماست [علیه ماست]. تکلیف کسی که نظام، مصالح کشور، انقلاب، شهدا و رهبری و... را هدف گرفته باشد، مشخص است؛ اما نباید این عقیده را داشته باشیم که همه باید همانند ما فکر کنند. [*حوزه: آیا از این سؤال و جواب میتوانیم نتیجه بگیریم که شما واژه «ساکتین فتنه» را قبول ندارید؟] ما باید ببینیم وجه سکوت چیست؟ شاید برای برخی حوادث،آن گونه که برای دیگران روشن است، روشن نباشد، این گونه تقسیم کردن ها به نفع انقلاب نیست.
🔹[حوزه: نظر شخصی شما در این خصوص که جامعه مدرسین اعلام نظری درباره کاندیدای ریاست جمهوری داشته باشد، چیست؟] به نظرم؛ نیازی نیست. [حوزه: صحبتی هم در این رابطه در جامعه مدرسین انجام شده است؟] صحبت شده است؛ اتفاقاً ایام انتخابات ریاست جمهوری 92 و 96 واقعاً بحث شد. یکی از کسانی که صحبت کرد، خود بنده بودم و بیان کردم که آیا هیچ موقع آمدیم کار میدانی انجام دهیم که نظر جامعه مدرسین به چه مقدار موثراست؟ آیا ضرورت دارد که این کار را انجام دهد؟ به نظرم جامعه مدرسین باید اهداف و شرایطی را که مدنظر دارد بیان کند؛ اما اینکه اکثریت جامعه به فلان شخص رسیدند یا اکثریت حاضر در جلسه به فلان شخصیت رأی دادند را قبول ندارم.
🔸ادامه این گفتگو را اینجا بخوانید:
http://hawzahnews.com/detail/News/463662
@saraeer
📜نباید زندگی مسئولان با مردم فرق کند
🔻آیت الله نوری همدانی، در دیدار معاون حمایت و سلامت خانواده کمیته امداد امام خمینی(ره) و مدد جویان سالمندان این کمیته:
🔹امروز گرانی مشکلات زیادی برای مردم ایجاد کرده، همه مردم از نظر معیشتی در زحمت هستند. گرانی، فقر و بیکاری بر خلاف موازین اسلام است و لازم است فکری برای حل این مشکل شود، مسئولین درخدمت رسانی طوری عمل کنند که مردم از نظر اقتصادی مشکلی نداشته باشند.
🔹مسئولین باید برای از بین بردن فقر، بیکاری و ایجاد رفاه برای مردم احساس مسئولیت کنند و طوری رفتار نکنند که زندگی آنها با مردم فرق کند. اسلام می فرماید «باید بین همه آحاد مردم، مساوات باشد، و همه در سطوح مختلف زندگی با هم توازن داشته باشند، این طوری نباشد زندگی مسئولین با مردم فرق کند.»
@saraeer
📜انتقاد شدید آیت الله مکارم از برخی از احکام حبس دستگاه قضا/ چرا زندان ها را پر و ما را بدنام می کنید؟/ چرا حکمی می دهید که هرشخصی می شنود، بخندد؟
🔻آیت الله مکارم شیرازی در درس خارج امروز:
🔹در حال حاضر عده ای از جوانان بی گناه به واسطه مسئله مهریه در زندان به سر می برند که اشکالاتی در این موضوع وجود دارد. تفاوتی میان «عندالمطالبه» و «عندالاستطاعه» وجود ندارد، اگر طرف مقابل، مطالبه هم کند؛ ولی قدرت و استطاعت وجود نداشته باشد، این مطالبه اثر نمی کند؛ قدرت، شرط عامه همه تکالیف است؛ فرقی میان این دو لفظ نیست که اصرار دارند این دو را از هم جدا کنند. اشکال دوم آن است که در دستورات اسلامی آمده شخصی که توانی مالی داشته و بدهی خود را نمی دهد را زندانی کنیم؛ اما کسی که توانایی ندارد را نمی توان زندانی کرد؛ اگر شک بر توانایی مالی داریم، اصل بر نداشتن اوست. امروز چند هزار جوان در زندان به خاطر مهریه حضور دارند؛ بیایید مسائل شرعی را بنشینید و حل کنید؛ اصل بر اعسار و نداشتن است؛ نه توانایی مالی اشخاص.
🔹چرا زندان ها را پر و ما را بدنام می کنید؟ دستگاه قضایی باید مطابق احکام اسلامی باشد؛ چرا عده ای بر خلاف احکام اسلامی زندانی می شوند؟ اصل بر اعسار است؛ اما اگر عده ای هم ثابت کردند که این شخص توانایی مالی ندارد، سراغ تقسیط می روند و می بینیم که این اقساط 40 تا 50 سال طول می کشد و می گویند که تا تمام قسط ها را نداد، زن تمکین نباید بکند؛ بارها گفته ایم که چرا حکمی می دهید که هرشخصی می شنود، بخندد؟ آیا باید حکمی داد که مردم بخندند؟ ما می گوییم که بدهی اول را که داد، بدهی امروز او تمام شده و بدهی بعدی برای ماه بعد است؛ این شخص تا امروز بدهی خود را داده و زن باید تمکین کند؛ این مسئله مطابق آداب اسلامی است؛ عیب ماست که حوزه ما از دستگاه قضائی و دستگاه قضایی از حوزه جدا شود.
🔹نکته سوم اینکه مهریه را 110 سکه بهارآزادی قرار دادند و آن روز قیمت هر سکه، یک میلیون بود، اما امروز قریب به 5 میلیون است؛ آیا باید همین قیمت امروز را داد؟ که ما می گوییم خیر؛ باید به صورت متعارف پرداخت کرد؛ نه اینکه 5 برابر قیمت آن روز پرداخت کنند. تفاوت های متعارف قابل قبول است؛ اما تفاوت های غیرمتعارف باید تعدیل شود؛ آیا هیچ عاقلی می گوید که اگر فلان جنس 10 برابر شد، ما باید 10 برابر پرداخت کنیم؟ امیدواریم مسئولان دستگاه قضا با حوزویان نشسته و مشکلات موجود را مرتفع ساخته تا مردم سرگردان نباشند.
@saraeer
📜نامه معیشتی آیت الله علوی گرگانی به رئیس جمهور/ تا دیر نشده برای کاهش مشکلات مردم اقدامی جدی و عملی انجام شود
🔻متن نامه آیت الله علوی گرگانی به حسن روحانی به این شرح است:
بسمهتعالی
حضور محترم جناب حجت الاسلام والمسلمین آقای روحانی ریاست محترم جمهور
سلامعلیکم
🔹همانگونه که حضرتعالی میدانید، مشکلات اقتصادی مردم بهواسطه رکود حاکم بر بازار و عدم فعالیت کامل واحدهای تولیدی همچنین برخی مشکلات بانکی و افزایش سالیانه مالیات و مسائل دیگر موجب سنگینی بر دوش مردم مخصوصاً قشر ضعیف و متوسط جامعه شده است. گر چه بخشی از این فشارها نیز ناشی از فشارهای بینالمللی و تحریمهای ناجوانمردانه است و همگان نیز اذعان به آن دارند، لکن این موضوع مسبوق به سابقه نیز بوده است و مردم آن را قبلاً هم تجربه کردهاند.
🔹امروز آنچه که بنده را نگران کرده و از آن احساس خطر میکنم، عدم توجه کافی به مقوله رفع نیاز اقشار آسیبپذیر و عدم تحرک جدی مسئولان در این زمینه و یا بعضاً اقدامات غیر مؤثر مسئولان در هر سه قوه است. اقتصاد، معیشت و حمایت از تولیدگران داخلی و بخش خصوصی در حال حاضر جزو اولویتهای زندگی مردم و جوانان است. مسئله قیمت ارز و سکه و افزایش غیرمنطقی و نامتعادل آن، همچنین کمبود برخی کالاها در پارهای اوقات و عدم نظارت دقیق بر بازار و قیمتها زندگی همه مردم را درگیر کرده است و حتی تولیدکنندگان محترم نیز از کمی تحرک در جبران آن شکایت دارند.
🔹اینجانب از شما و مسئولان محترم اقتصادی میخواهم که تا دیر نشده و اعتماد مردم به طور کامل سلب نشده است، با کمک گرفتن از کارشناسان دلسوز و متعهد و میدان دادن به جوانان نخبه و پرکار و انقلابی و خوشذوق اقدامی جدی و عملی برای کم کردن مشکلات مردم گرفته شود. طبیعی است که نمیتوان برخی مشکلات را به طور سریع و ضربالاجلی حل نمود، لکن مردم باید احساس کنند که مسئولان اراده جدی برای حل مشکلات دارند و پرکار و خوشفکر هستند که این خود ایجاد نوعی اعتماد عمومی به مسئولان محترم در همه ردهها است.
🔹اینجانب از همه کارشناسان دلسوز و متعهد و رؤسای قوای دیگر نیز میخواهم تمام تلاش خود را برای کمک به دولت محترم به کار بسته تا با همفکری و هماهنگی همدیگر و اتخاذ راهبردهای صحیح و عالمانه از این گذرگاههای سخت با توفیق الهی عبور کنیم. ضمناً از احزاب و جریانهای سیاسی نیز میخواهم مناقشات سیاسی و حاشیهای را کنار گذاشته و در خط مستقیم اسلام و انقلاب با تبعیت از رهنمودهای مقام معظم رهبری حرکت کرده و کمک دولت باشند و همگان در قوای سهگانه توکل به خدا را فراموش نکرده و به نیروهای مردمی مخصوصاً جوانان نخبه و خوب و فهیم این مرز و بوم اعتماد داشته باشند.
🔹در پایان امیدوارم خداوند شر دشمنان اسلام و انقلاب مخصوصاً استکبار جهانی را به خودشان برگرداند و فرج حقیقی را هر چه زودتر محقق بگرداند. والسلام علی من اتبع الهدی
@saraeer
📜حوزه علمیه باید بیدار باشد و با تمام قوا با FATF مخالفت کند
🔻آیت الله نوری همدانی در درس خارج امروز:
🔹یکی از قراردادهایی که در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار گرفته، قرارداد FATF است که جزو قراردادهای عبری، عربی و غربی است. این قرارداد دارای چندین ماده است که می خواهند برای جلوگیری از تروریست و ... قاعده ای وضع کنند که تا همه هم پیمان شوند؛ اما اختیار را در دست کسانی می دهند که تحریم کنندگان ما بوده و با اسرائیل موافق هستند؛ متأسفانه این افراد طرف قرارداد ما هستند و باید با آنان هم پیمان شویم.
🔹اعضای این قرارداد اسرائیل کودک کش اخلالگر و عربستان سعودی را تروریست نمی داند؛ اما حزب الله لبنان را تروریست می دانند؛ این کارها نقشه ای برای جلوگیری از پیشرفت نظام و اسلام است و مجلس و وکلای ملت باید مراقب باشند که این قرارداد شبیه برجام نشود. حوزه علمیه باید بیدار باشد و با تمام قوا با این قرارداد مخالفت کند.
@saraeer
📜گزارشی از وضعیت جلسات درس خارج فقه قم/ اختصاص ۷۲ درصد دروس خارج فقه به عبادات
🔻به گزارش خبرگزاری ایکنا:
🔹«حوزه سکولار» عنوانی است که پس از سخنرانی جنجالی حسن رحیمپور ازغدی در مدرسه فیضیه بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفت و بحث و جنجالها پیرامون آن بالا گرفت.. تا آنجا که برخی از مراجع تقلید علاوه بر پاسخگویی شفاهی به این سخنان، به انتشار بیانیه اقدام کردند. برخی از مراکز و تشکلهای رسمی حوزه نیز با انتشار پیام و بیانیههایی جداگانه این اظهارات را توهین به حوزه علمیه تلقی کرده و به انتقاد از آن پرداختند. سوای بررسی این مسئله که موافقان و مخالفان سکولاریسم در حوزههای علمیه چه استدلالهایی دارند و چه میگویند، بررسی آماری پراکندگی موضوعی جلسات درس خارج حوزه علمیه در سال ۹۷ بیانگر واقعیتهایی است که میتواند در مقام داوری مؤثر باشد.
🔸نگاهی آماری به جلسات درس خارج فقه
🔹در آغاز لازم به ذکر است که براساس موضوعبندی کتاب «شرایع الاسلام» فقه شیعه به ۵۲ باب تقسیم میشود. در یک تقسیمبندی کلی همه ۵۲ باب با دو عنوان عبادات و معاملات قرار میگیرند. عنوان عبادات مشتمل بر موضوعات ذیل است: طهارت، نماز، روزه، حج و عمره، خمس، زکات، اعتکاف، جهاد، امر به معروف. عنوان معاملات به سه گروه عقود، ایقاعات و احکام تقسیم میشود و دربرگیرنده ۴۲ موضوع است که از جمله آنها میتوان به نکاح، تجارت، قضاوت، رهن، اجازه، مضاربه، صلح، مزارعه، وکالت، عاریه، حدود، قصاص و دیات اشاره کرد. بخش معاملات شامل روابط حقوقی و قضایی جامعه است که انعکاس آن در قانون مدنی محسوس است.
🔹براساس نمایه دروس خارج فقه حوزه که در سایت شبکه اجتهاد منتشر شده است، ۱۸۰ جلسه درس خارج فقه در شهر قم برگزار میشود. یادآور میشود نمایه مذکور در حال بهروزرسانی است و برنامه دروس خارج بسیاری از مراجع و چهرههای سرشناس حوزه در آن به چشم نمیخورد. با انجام بررسیها مشخص شد از میان ۱۸۰ کرسی درس خارج فقه شهر قم، که اطلاعات آنها در سایت منتشر شده است، ۱۳۰ کرسی به بحث «عبادات» اختصاص دارد. از این میان ۲۲ کرسی در خصوص نماز، ۱۲ کرسی در خصوص طهارت، ۱۱ کرسی درباره حج، ۱۱ کرسی درباره خمس، ۱ کرسی به زکات و ۱ کرسی به روزه اختصاص دارد. ۷۴ کرسی نیز به عنوان عبادات اختصاص دارد که موضوع آن نامشخص است.
🔹بر این اساس روشن میشود حدود ۷۲ درصد جلسات درس خارج فقه شهر قم به بررسی عنوان «عبادات» اختصاص دارد که کمتر از ۲۰ درصد منظومه فقه شیعی را دربرمیگیرد. با اینکه بخش معاملات فقه تماماً ناظر به مسائل حکومتی و مناسبات حقوقی و اجتماعی مردم است، اما کمترین میزان جلسات درس خارج فقه به این موضوعات اختصاص دارد. این در حالی است که اساس نظام جمهوری اسلامی بر پایه مبانی فقه شیعه استوار است و سازوکار اداره جامعه را در درون آثار و نظارت فقهی جستوجو میکند.
🔹نکته جالب اینجاست که سایت اجتهاد در سال ۹۵ گزارشی از پراکندگی موضوعی جلسات درس خارج در کل کشور ارائه کرده است که بخشی از آن چنین است: «با مقایسه آمار دروس ارائه شده، بیشترین مباحث عبادات دارای بیشترین سهم از کل دروس هستند. شهر قم با ۵۸ درصد دروس در صدر این لیست قرار دارد. همچنین بخش کوچکی از مباحث نیز به عنوان مباحث جدید در حوزههای سراسر کشور تدریس میشود که امید میرود در آینده، این مباحث و کارآمد بخش بیشتری از مباحث حوزوی را به خود اختصاص دهند.» ظاهراً توجه بیش از حد به بحث عبادات و غفلت از موضوعات مورد نیاز جامعه مسئلهای است که سابقه چندین ساله دارد. با این حال خبرگزاری ایکنا این آمادگی را دارد تا در صورتی که آمار متفاوت و بهروزتری از وضعیت دروس خارج حوزههای علمیه وجود داشته باشد، آن را منتشر کند.
@saraeer