دوستان اگه سؤالی بود، ما در خدمتیم 🙏🏻

🖌 #تجزیه و #ترکیب دعای هفتم صحیفه‌ی سجّادیّه 🍀 و أَنْتَ الْقَادِرُ عَلَىٰ کَشْفِ مَا مُنِیتُ بِهِ، وَ دَفْعِ مَا وَقَعْتُ فيه 🍀 و تنها تو می‌توانی آن‌چه به آن مبتلا شدم را از میان برداری و آنچه را بدان گرفتار آمده‌ام دور کنی. «و»: احتمال دارد که عاطفه باشد و احتمال دارد که حالیه باشد. «أنتَ»: مبتدا «القادر»: اسم فاعل، خبر «علیٰ کشفِ»: جار و مجرور متعلّق به القادِر، «کشفِ» مضاف «ما»: اسم موصول مشترک محلّاً مجرور، مضاف إلیه «مُنیتُ»: فعل ماضی مجهول، فاعلش «تُ»، صله «به»: جار و مجرور متعلّق به مُنیتُ، «ـه» ضمیر عائد صله‌ «و»: عاطفه «دفعِ»: عطف شده است به «کشفِ»، مضاف «ما»: اسم موصول مشترک محلّاً مجرور، مضاف إلیه «وقعتُ»: فعل ماضی معلوم، فاعلش «تُ»، صله «فیه»: جار و مجرور متعلّق به وقعتُ، «ـه» ضمیر عائد صله‌ 🍀 #ترکیب_جملات «أنتَ القادر»: عطف شده است به جمله‌ی مستأنفه و محلّی از اعراب ندارد. «مُنیتُ»: جمله‌ی صله و محلّی از اعراب ندارد. «وقعتُ»: جمله‌ی صله و محلّی از اعراب ندارد. ┏━📚📖━━━━━━━━┓ @sarf_v_nahve join us ┗━━━━━━━━📚📖━┛

🖌 #تجزیه و #ترکیب دعای هفتم صحیفه‌ی سجّادیّه 🍀 فافْعَلْ بِي ذَلِكَ وَ إِنْ لَمْ أَسْتَوْجِبْهُ مِنْكَ، یَا ذَا الْعَرْشِ الْعَظِیمِ. 🍀 پس با من چنین کن، اگر چه شایسته‌ی آن نباشم،‌ای صاحب عرش بزرگ. «فـَ»: حرف استیناف «افعلْ»: فعل امر صیغه‌ی هفت «بي»: جار و مجرور متعلّق به افعلْ «ذلك»: اسم اشاره‌ی بعید، «ك» حرف خطاب، مفعول به برای افعل «و»: عاطفه «إن»: حرف شرط «لم»: حرف جازمه «أستَوجِبْ»: فعل مجزوم، صیغه‌ی سیزده، باب استفعال، ریشه «وج‌ب» «ـهُ»: مفعول به و محلّاً منصوب «منك»: جار و مجرور متعلّق به أستوجب «یا»: حرف نداء «ذا»: از اسماء ستّه، منادای مضاف، مفعول به برای أنادي محذوف، منصوب لفظاً «العرش»: «ال» عهد ذهنی، «العرش» مضاف إلیه «العظیم»: صفت مشبهة، نعت برای العرش 🍀#ترکیب_جملات «افْعَلْ بِي…»: مستأنفه و محلّی از اعراب ندارد. «لَمْ أَسْتَوْجِبْهُ…»: جمله‌ی شرطیه و محلّاً مجزوم «یَا ذَا الْعَرْشِ الْعَظِیمِ»: جمله‌ی مستأنفه و محلّی از اعراب ندارد. ┏━📚📖━━━━━━━━┓ @sarf_v_nahve join us ┗━━━━━━━━📚📖━┛

الحمد لله‌ توانستیم با توفیق الهی، دعای هفتم صحیفه‌ی سجادیه رو تجزیه و ترکیب کنیم و در اختیار علاقه‌مندان به ادبیات عرب قرار دهیم. دوستان می‌توانند از این مطالب استفاده کنند ولی ارسال این مطالب و کپی برداری از آن‌ها بدون ذکر نام کانال ( eitaa.com/sarf_v_nahve ) مجاز نمی‌باشد

🌀 💐ذلكَ الکتابُ لا ریبَ فِیهِ...💐 بقره/2 🔴سؤال: نقش 《الکتابُ》 چیست❓❓ 💠جواب: اسم الف و لام دار بعد از #اسم_اشاره اگر #جامد باشد #عطف_بیان است☘ واگر #مشتق باشد #صفت است.☘ در اینجا الکتاب جامد است و عطف بیان می‌باشد. ▪️ @sarf_v_nahve ▪️

💠 موارد کاربرد "#ال عهد حضوری" به‌طور غالبی👇 1⃣ پس از #اسم_اشاره 🌀 مانند: ذَلِكَ الکِتَابُ لَا رَیبَ فِیهِ 2⃣ پس از اَیُّ منادی 🌀 مانند: یَااَیُّهَا النَّبِیُّ جَاهِدِ الکُفَّارَ 🆔 @sarf_v_nahve 💫

در عصر نزول قرآن، با توجّه به این‌که 《آیین نامه ای جهت نگارش عربی》 وجود نداشته، معضلاتی در 《نگارش قرآن》 رخ داده است؛ مانند: الف زائد(بر خلاف قاعده) در آیات زیر: 🍀《لِشایءٍ》(٢٣ كهف)[صحیح: لِشیءٍ] 🍀《لَأَاذْبَحَنَّهُ》(۲۱ نمل)[صحیح: لَأَذْبَحَنَّهُ] 🍀《جِایءَ》(۶۹ زمر و ۲۳ فجر)[صحیح: جِیءَ] 🍀《مِائَة》《مِائَتَینِ》(۶۵ و ۶۶انفال)[صحیح: مِئَة، مِئَتينِ] منبع: tt-ej.ir نکات زیبا و جالب در کانال صرف و نحو کاربردی👇 🎓 @sarf_v_nahve 🎓

واو زائد در قرآن: سَاُوريكُم(١٤٥ اعراف و ٣٧ نساء)[صحیح: سَاُريكُم] ♦️سَاُريكم از باب افعال(أرَى يُري إرائة) و صیغه ی ۱۳ مضارع است. به دلیل این که در عصر نزول قرآن، آیین نامه ای برای نگارش عربی نبود، این اشتباه ها در قرآن وجود دارد و این اشکال ها اصلاً به قرآن وارد نیست بلکه مربوط به رسم الخط است. بالاتر این که این اشکال ها نشان دهنده ی این است که مسلمانان به خاطر ارزش زیادی که برای قرآن قائلند، حتی به این اشکالات دست نزدند چه رسد به این که آیاتی را کم یا زیاد کنند. منبع: tt-ej.ir نكات زیبا و جالب در کانال صرف و نحو کاربردی👇 @sarf_v_nahve

صرف و نحو کاربردی: 🔶یاء زائد خلاف قاعده در قرآن: 📌》أفَإینْ》(۱۴۴ آل‌عمران و ۳۴ أنبیاء)[صحیح: أفَإنْ] 📌《نَبَإی》(۳۴ أنعام)[صحیح: نَبَإ] 📌《مَلَاِيهِ》(١٠۳ أعراف)[صحیح: مَلَئِهِ] 📌《مَلَإیهِم》(٨٣ یونس)[صحیح: مَلَئِهِم] 📌《بِاَييدٍ》(۴۷ ذاریات)[صحیح: بِاَيْدٍ] 📌《بِاَییِّکُم》(۶ قلم)[صحیح: بِاَیِّکُم] منبع: tt-ej.ir به کانال صرف و نحو کاربردی بپیوندید.👇👇👇 @sarf_v_nahve

💠 #اسم_فاعل ، مفعول به می‌گیرد؛ 🍃 مانند: عليٌّ آکِلٌ تمراً. در این جا، «آکل» (خورنده) اسم فاعل است و «تمراً» (خرما) مفعول به است. 💠 #اسم_مفعول نائب فاعل می‌گیرد؛ 🍃 مانند: هناك مضروبٌ طفلان. در این جا «مضروب» (زده شده) اسم مفعول است و «طفلان» نائب فاعلش است. ┏━📚📖━━━━━━━━┓    @sarf_v_nahve   join us ┗━━━━━━━━📚📖━┛

📌#اسم_معنی ، #اسم_ذات و #اسم_مشتق 🖌 اسم معنی، اسمی است که نمی‌شود آن را مستقلاً نشان داد. اسم معنی فقط سه مورد است: 📍رنگ ها 📍اعداد 📍مصادر 🖌 اسم ذات( #اسم_عین ) اسمی است که بر یک شخص یا یک چیز دلالت می‌کند. مثل: أسد، حسن، کتاب و... 🖌 اسم مشتق، اسمی است که بر یک کار و انجام دهنده‌ی آن کار دلالت می‌کند.(به اصطلاح: بر "حدث+فاعل" دلالت می‌کند.) مانند آکِل(شخصی که کار خوردن را انجام می‌دهد.) 🔴 @sarf_v_nahve

🖌 #اسم_زمان، نمی‌تواند خبر برای #اسم_ذات و #اسم_مشتق باشد. ولی می‌تواند خبر برای #اسم_معنی باشد. مانند الأسد جُمعة. الأسد يومٌ. العالِم في الساعة العاشرة. 👆🏻این مثال ها اشتباه است.👆🏻 مثال درست: القِتالُ في الساعةِ العاشرةِ. (جنگ در ساعت 10 است.) الإختبارُ یومُ الجُمُعَةِ. (امتحان در روز جمعه است.) منبع: مغني الأديب، حرف إذا، ص41 💎 @sarf_v_nahve

📝#نکته 📝 کلمه "کلّ" که از #اسماء_دائم_الاضافة است، وقتی بینِ دو کلمه ای که از جهت لفظی و معنایی مشابه و مثل یکدیگرند، قرار بگیرد، کلّ نعتِ برای اسمِ اول است و اسمِ دوم مضاف الیه برای کلّ می‌باشد. 🍃مانند: انتَ الطالبٌ کلُّ الطالبِ 📚منبع: المنهاج فی القواعد و الإعراب- ص۲۸۷ ┏━📚📖━━━━━━━━┓    @sarf_v_nahve   join us ┗━━━━━━━━📚📖━┛

🖌 #نکته در زبان عربی، کلمه‌ی #رباعی یا #خماسی که در آن، دو حرفِ مثل در کنار هم آمده باشند (یعنی فاء الفعل و عین الفعل، یا عین الفعل و لام الفعل، یا لام الفعل اوّل و لام الفعل دوّم، مثل هم باشد) وجود ندارد. بنابراین کلماتی مانند: «جَلْبَبَ» و «ألَنْدَد»، ثلاثی مزید هستند نه رباعی یا خماسی. ┏━📚📖━━━━━━━━┓    @sarf_v_nahve   join us ┗━━━━━━━━📚📖━┛

🍄 #صرف 🎍 «یُعَفّي» از ریشه‌ی «عفو» است که به باب تفعیل رفته است: «یُعَفِّوُ»؛ امّا از آن جایی که ما قبل واو که لام الفعل است، مکسور است، واو قلب به یاء شده است: «یُعَفِّيُ» و از آن جا که یاء متحرّک در آخر کلمه قرار گرفته است و ما قبلِ آن نیز مکسور است، ضمّه‌ی آن افتاده است: «یُعَفِّيْ». 📚 منبع: درسنامه‌ی صحیفه‌ی سجّادیّه، سطح عالی، ج۱ ┏━📚📖━━━━━━━━┓    @sarf_v_nahve   join us ┗━━━━━━━━📚📖━┛

📜 دعای ۴۶ صحیفه‌ی سجّادیّه 🌱… و ضاعَ المُلِمّون إلّا بِك 🍃و فرودآمدگان جز به آستان تو تباه شدند 🌱و أجدَبَ المُنتَجِعون إلّا مَنِ انتَجَعَ فَضلَك… 🍃و نعمت‌جویان گرفتار قحطی شدند جز آن که از فزونیِ تو نعمت جست. در فراز اوّل، #استثناء از نوع مفرّغ است؛ زیرا در آن‌ها مستثنی منه ذکر نشده است. در فراز دوّم، #استثناء از نوع «تام» است؛ زیرا در آن، مستثنی منه (المُنتَجِعون) ذکر شده است. ┏━📚📖━━━━━━━━┓    @sarf_v_nahve   join us ┗━━━━━━━━📚📖━┛

📜 دعای ۱۲ صحیفه‌ی سجّادیّه 🍀 اللهم إنّه یحجُبُني عَن مسألتِك خِلالٌ ثلاثٌ… 🖌 ضمیر «ه» در این عبارت، ضمیر شأن است و برای توجّه دادن مخاطب به اهمّیت کلامی که پس از آن است، می‌آید. ┏━📚📖━━━━━━━━┓    @sarf_v_nahve   join us ┗━━━━━━━━📚📖━┛

اقسام #بدل: ❤️۱- بدل کل از کل: بدل و مبدلٌ منه یکی هستند؛ مانند جائني زیدٌ اخوك. 💜۲- بدل بعض از کل: بدل، جزئی از مبدلٌ منه است؛ مانند ضربْتُ زیداً رأسَه.(زدم به زید، به سرش.) 💛۳- بدل اشتمال: بدل، از متعلّقات مبدلٌ منه است؛ مانند سُلِبَ زیدٌ ثوبُه. أعْجَبَني سعيدٌ عِلْمُه.(من را شگفت زده کرد سعید، علمش.) 💚۴- بدل مباین: بدل، مخالفِ مبدلٌ منه است؛ مانند رأيتُ رجلاً حماراً.(دیدم مردی را (نه، نه) خری را.)😅 🍀 منبع: الهدایة فی النّحو🍀 به کانال صرف و نحو کاربردی بپیوندید.👇👇👇 🎓 @sarf_v_nahve 🎓

اقسام #بدل مباین: 🕊۱. بدل غلط: بدلی که بعد از اشتباه واقع می شود. وقتی یک حرفی اشتباه گفته می شود، برای تصحیحش این بدل می آید؛ مانند ذَهَبَ سَعْدٌ سعيدٌ. (سعید رفته است ولی ما اشتباه می گوییم سَعد رفته است.) 🕊٢. بدل نسیان: این نوع بدل در جایی می آید که متکلّم چیزی را ذکر می کند ولی بعد از ذکرش یادش می آید که چیزی که ذکر کرده درست نیست؛ مانند ذَهَبَ زیدٌ إلى المدرسةِ السّوقِ.(متکلّم بعد از این که گفته زید به مدرسه رفت، یادش می‌آید که به بازار رفت) 🕊۳.‌ بدل إضراب(بداء): در این نوع بدل، بر خلاف بدل غلط و بدل نسیان، مبدلٌ منه صحیح است ولی متکلّم می‌خواهد چیز بهتری بگوید؛ مانند: حبیبي قمرٌ شمسٌ(عزیزم ماه است بلکه خورشید است.) به کانال صرف و نحو کاربردی بپیوندید.👇👇👇 🎓 @sarf_v_nahve 🎓

🎓 @sarf_v_nahve 🎓 ✅ اقسام #بدل با مثال 🔰 💢بدل کل‌از‌کل 👇 ✴️ حمد/۶و۷ اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ/صِرَاطَ الَّذِينَ أَنْعَمْتَ عَلَيهِم مارا به راه راست هدایت‌کن/راه کسانی که به‌آنها نعمت عطا کردی. 〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰 💢بدل جزء‌از‌کل 👇 ✴️ مانند: آل عمران/۹۷ وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا ﻭ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ حقی ﻟﺎﺯم ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﻣﺮﺩم ﺍﺳﺖ ﻛﻪ [ ﺑﺮﺍی ﺍﺩﺍی ﻣﻨﺎسک ﺣﺞ ] ﺁﻫﻨﮓ ﺁﻥ ﺧﺎﻧﻪ ﻛﻨﻨﺪ؛ [ ﺍﻟﺒﺘﻪ ] ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﻮی ﺁﻥ ﺭﺍﻩ ﻳﺎﺑﻨﺪ. 〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰 💢 بدل اشتمال 👇 ✴️ مانند: بقره/۲۱۷ يَسْأَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَامِ قِتَالٍ فِيهِ از تو درباره جنگ در ماه حرام میپرسند 〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰〰 💢 بدل مباین 👇 #غلط = (در‌قرآن‌بکار‌نرفته) جاء زید عمرو #نسیان = (درقرآن‌بکار‌نرفته) جاء ابی اخی #اضراب = ✴️ مانند: ناس/۱و۲و۳ قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ النَّاسِ/مَلِكِ النَّاسِ/إِلَٰهِ النَّاسِ ﺑﮕﻮ : ﭘﻨﺎﻩ ﻣﻰﺑﺮم ﺑﻪ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﻣﺮﺩم/[به] پادشاه مردم/[به]معبود مردم ✅به کانال صرف و نحو کاربردی بپیوندید.👇👇👇 🎓 @sarf_v_nahve 🎓

مواردی که فعل مضارع در معنای حال به کار می‌رود: ✅1- داخل شدن اِن نافیه بر مضارع ✅2- داخل شدن ما نافیه بر مضارع ✅3- داخل شدن لیس نافیه بر مضارع ✅4- لام مفتوحه بر مضارع ✅5- وجود لفظ اَلآنَ در جمله #منبع: القواعد الأساسيّة للّغة العربیّة ┏━📚📖━━━━━━━━┓    @sarf_v_nahve   join us ┗━━━━━━━━📚📖━┛

از ملحقات به #بدل 《کُل از کُل》، بدل 《تفصیل》 است. 🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄🍄 بدل تفصیل برای تفصیل ما قبلش می آید؛ مانند الإسمُ عَلى قِسْمَیْنِ: منصرفٍ و غيرِ منصرفٍ. (منصرف و غیر منصرف، بدل تفصیل از "قِسْمَیْنِ" است.) ✨امام علی علیه السّلام: يَهْلِكُ فِيَّ رَجُلاَنِ: مُحِبٌّ مُفْرِطٌ وَ بَاهِتٌ مُفْتَر. (حکمت ۴۶۹) (دو كس در مورد من هلاك خواهند شد: دوستى كه در حق من افراط و غلو مى كند و دشمنى كه بهتان مى زند و افترا مى بندد.) ✅ در این حکمت، 《مُحِبٌّ》و《باهِتٌ》بدل تفصیل از "رجلان" هستند و چون رجلانِ مرفوع است، محبٌ و باهتٌ هم مرفوع شده اند. به کانال صرف و نحو کاربردی بپیوندید.👇👇👇 🎓 @sarf_v_nahve 🎓

نکته:💡⁉️ 🔵عین بمعنای چشم بر وزن أفعُل جمع بسته می شود: أعیُن 🔴عین بمعنای چشمه بر وزن فُعول جمع بسته می شود: عُیون ⚫️عین بمعنای شریف و بزرگ بر وزن أفعال جمع بسته می شود: أعْیان #لغت #صرف #نکته ┏━📚📖━━━━━━━━┓    @sarf_v_nahve   join us ┗━━━━━━━━📚📖━┛

نکته: 💡‼️ مرور #وزن چند کلمه: 1.ناس: بر وزن «عال» است که در اصل أُناس بوده است. 2.مُختار: بر وزن «مُفْتَعِل» یا «مفتعَل» است که می‌تواند اسم فاعل باشد یا اسم مفعول یا صفت مشبهه یا اسم زمان یا اسم مکان یا مصدر میمی که با قرائن، معنایش مشخص می‌شود. 2. آراء: بر وزن «اعفال» است که قلب مکانی در آن صورت گرفته است و از رأی گرفته می‌شود. رأی⬅️أرآء(افعال)⬅️ آراء(اعفال) 3.شیطان: بر وزن فیعال از شطن به معنای ریسمان محکم یا بر وزن فعلان از شاطَ یعنی کسی که راه اشتباهی را رفته است 4. قِسِيّ: بر وزن «فُلوع» است و جمع کمله (قوس) که قلب مکانی نیز در آن صورت گرفته است. قوس ⬅️ قُووس ⬅️ قُسُوّ(فلوع) که واو در آخر کلمه قرار گرفته(اگر ماقبل واو مضموم بود وجوبا یاء می‌شد؛ مثل ترجُّو) ⬅️ ترجُّي اما ماقبل واو واو دیگری هست که ماقبل آن مضموم است جوازا واو یاء شده است(تطرف جوازی) ⬅️ قُسُوْی ⬅️قُسُيّ(مجاورت واو با یاء که اولی ساکن غیرمنقلب است) ⬅️ قُسِيّ(بدلیل مناسبت کسره با یاء) ⬅️ قِسِيّ (به دلیل اتباع قاف از سین که البته جوازی هست) خلاصه : قوس ⬅️ قُوُوس ⬅️ قُسُوْو⬅️قُسُوْي ⬅️ قُسُيّ ⬅️ قُسِيّ ⬅️ قِسِيّ #نکته ┏━📚📖━━━━━━━━┓    @sarf_v_nahve   join us ┗━━━━━━━━📚📖━┛