ابوجبریل! قهرمان یمنی من؛ آنچه ما به زبان تکرار می‌کنیم، آنچه ما به تئوری بازگو می‌کنیم، آنچه ما تنها در ذهن می‌پروریم شما حقاً بر کرۀ ارض جاری و ساری ساختید. و مگر نفرمود انّ الجهاد باب من ابواب الجنّة؟ شک ندارم این روزها درهای بهشت بر مردمانی از دیار اویس باز شده که در عمل به قرآن از دیگران پیشی گرفته‌اند. گاهی با خود می‌گویم ای کاش من هم یک جوان انصاراللهی بودم که در رکاب شما قدم بر می‌داشت. نفستان گرم جناب عبدالملک بدرالدین! |رُبّ قارئ للقرآن و القرآن یلعنه| -گمنام ۶۱-

به‌بویِ‌زلــفِ‌تو‌دم‌می‌زنم‌درین‌شبِ‌تار وگرنه‌چون‌سَحرَم‌بی‌تو‌یک‌نفس‌نرَود

برای چشم‌تو باید کتاب و دیوان گفت نمی‌شود که تو یک‌بیت مختصر باشی

اکنون در موسم ۴۶ سالگی آن نهال کوچک که حال چونان سروی رشید قد کشیده است، پای سخنان مردی می‌نشینیم که بهشتی بود و در جست‌وجوی بهشت. او می‌گفت: ای معلم با ایمان، آگاه و آزاد! به عنوان یک دوست و همفکر و همراهت خواهش می‌کنم، شما را به خدا در این کلاس‌ها یک مشت انسان‌نمایِ قالبیِ خاک‌برسر نسازید. انسان بسازید، نه یک مشت انسان‌نمایِ قالبیِ ابزاری! و تو ای روحانی و ای عالم دینی! یا تو ای نویسنده و گوینده غیرمعمم! با گفته‌ها و نوشته‌هایت یک مشت موجود قالبی، یک مشت انسان‌نمایی که به کارخانه بزرگ اجتماع سفارش داده‌اند تا با فلان مدل به دنیا بیاید، با فلان مدل بیندیشد، با فلان مدل زندگی کند، و با فلان مدل بمیرد، تحویل آینده نده! |خطابۀ اول؛ آزادی در کلام بهشتی| -سید محمد حسینی بهشتی-

می‌کُنددل،درخَمِ‌زُلــــفِ‌تو‌زاری‌بیشتر شب‌چوشد،بیماردارد‌بی‌قراری‌بیشتر

نام آدمی هم یک رزق است آقا. میان این همه عنوان، در بین این همه نشان و از تمام اسم‌ها چطور می‌شود به دل یک مادر بیست و سه ساله بیافتد ناگهانی و بی‌هماهنگی نام عزیزدردانۀ آمنه را برای فرزند خویش برگزیند؟ چگونه به دلش افتاده قبل از هر چیز کام پسرک را با تربت باز کند؟ چه کسی یادش انداخته موی سر نذر کند برای اباالجواد و ابوفاضل؟ اینها برای ما معنی دارد آقا. یک جایی خاطرت جمع می‌شود که صاحب اسمت شش دانگ هوایت را دارد. مبعث آمده‌ای که محمد شوی. سلام بر تو به تعداد بلورهای برف از آسمان باریده از ابتدای خلقت تاکنون. سلام بر تو به عدد روزهای قبل از بعثتت و ایام بعد از آن. سلام بر تو به بلندای نام مبارک نازدانۀ آسمانیت زهرا که چونان پدرش دلیل خلقت است. |مبعث و نامی که دوستش دارم| -مُنیبْ-

ما دل‌به‌غـم تو بسته‌ داریم ای‌ دوست درد تو به‌جان خسته داریم ای دوست

سال‌ها گـریـه به‌تـو جرم تـلـقی می‌شـد گریۀ هر شــــب ما برکت روح‌الله است

کردم نهفته در دل‌ صد پاره راز عـــــشق غافل‌که بیش می‌شود از برگ بوی گـل

اگر از سر علاقه و اشتیاق معلم شده‌ای و اگر تربیت انسان‌ها را عشق و علاقه‌ی خویش می‌دانی گوش بسپار و دلت را به بهشتی بده! سید مظلوم ما، مدتها علاوه بر اشتغال در کسوت دبیری و تدریس، مدیریت مدرسه و تدوین کتابهای درسی را نیز به عهده داشت. این چنین بود که کلماتش به جان می‌نشیند و حرفهایش از سر حساب است. اما اگر از سر اضطرار آمده‌ای و به قول بهشتی در فکر و اندیشه‌ی اشتغال و کار دیگری هستی، باز هم پای حرفهایش بنشین. استاد ما حرفهای مهمی برایت دارد. |خطابۀ دوم؛ معلم در اجتماع| -سید محمد حسینی بهشتی-

دلم‌زِدستِ زمین‌و‌زمان‌به‌تنگ‌آمد مرا ببر به زمین و زمانه‌ای دیــــگر

دریغ مدت عمرم که بر امیدِ وصــــال به‌سر رسید و نیامد به سر زمانِ‌فِراق