🇵🇸 فلسطیننگاری؛
📖 تجربهنگاری گفتوگو با دانشجویان درباره فلسطین
1️⃣ بخش نخست
✍️ عاطفه صادقی
🟢 طی این مدت دو جلسه گفتوگوی چالشی با دختران دانشجو و کنشگر درباره موضوع فلسطین داشتم. این جلسات یک ویژگی بسیار مهم داشتند و آن اینکه هر جلسه با همراهی مهمانی از غزه به عنوان شاهدی عینی گذشت.
دانشجویان در جلساتِ قبل، کلیت تاریخ انتفاضه و جنبشهای فلسطینی را از لسان صاحبنظر خبرهای مانند دکتر شیخحسینی شنیده بودند ـ اگر چه پس از ایشان، سخن گفتن سخت است ـ ولی سؤالات و مباحثی که طرح شد به سمت زیستجهان انسان فلسطینی و تجربهاش از اشغالگری با نقد کلانروایتهای موجود در حمایت از اسرائیل غاصب پیش رفت. در ادامه نکاتی را از این دو نشست چالشی طرح میکنم:
https://ble.ir/sayehnevesht
eitaa.com/sayeh_nevesht
🇵🇸 فلسطیننگاری؛
📖 تجربهنگاری گفتوگو با دانشجویان درباره فلسطین
2⃣ بخش دوم
✍️ عاطفه صادقی
✅ قبل از طرح مسأله فلسطین، نیاز است برخی پیشفرضهای ذهنی جوانان کنکاش یا اصلاح شود. از نوع سؤالات کاملاً مشخص بود که دانشجویان، انسان ایرانیِ در اشغال تحریم را، از حیث شرایط تحمیلی و تحریمی هم مستحقتر به کمک میدانستند و هم ضعیفتر از آن که بتواند راهگشای فلسطین شود. نکته قابل توجه دیگر این که حتی دانشجویان موافق طوفانالاقصی بسیار حساسیت داشتند دستگاه تحلیل خود را منفک از امر سیاسی کشور سامان دهند و مسأله فلسطین را در وجهی انسانی یا فرهنگی دنبال کنند. این حجم انذار و احتراز دانشجویان از امر سیاسی عجیب بود. نکته آخری که امیدوارانه مینمود این بود که علیرغم انتقاد به هزینههای مخالفت با اسرائیل در سیاستهای جاری کشور با بازگشایی سفارتش در ایران کاملاً و قاطعانه مخالفت داشتند و به نظرشان غیر قابل تحمل مینمود و این یعنی درباره هزینههای مخالفت سیاسی با اسرائیل برای حوزه عمومی نیاز است گفتوگو شود. طبعا در چنین فضایی چارهای جز طرح و نقد کلانروایتهای موجود از مسأله فلسطین نداشتم. کلانروایتهایی که برای بقا و توجیه اشغالگری ساخته شده بودند؛
✅ از ایشان درباره «ایده فلسطین» پرسیدم. در ایده فلسطین است که راهکارهایی چون مقاومت (فرهنگی یا نظامی) و بدیلهای آن مانند مهاجرت و طرح دو دولتی و ... قابل طرحند. پس از آن توضیح دادم که چگونه صهیونیسم غاصب، پیش از اشغالگری، کلانروایتهای ساختگی خود را برای جلب ذهنیت جهانی تولید کرد و بحث در این خصوص را چه در سطح داخلی و چه در مقیاس بینالمللی آغاز کرد و البته که مثالهایی که از کلان روایتهای جهانی میزدم برایشان جذابتر بود و همراهی بیشتری داشتند. بعد در اینباره صحبت کردیم که عملیات طوفانالاقصی چقدر و در چه سطحی موفق شده کلان روایتهای ذهنی را به چالش بکشد. به عنوان مثال در خصوص کلان روایت «مخالفت با اسرائیل به مثابه یهودستیزی» از تاریخ مخاصمه یهودیت و مسیحیت و احوالاتشان خصوصا در میانه دو جنگ جهانی و کتاب «نبرد من هیتلر» تا مطلب اخیر جودیت باتلر گفتم. جالب اینکه شکست کلان روایت «موازنه اشغالگری و مقاومت» بیشتر مورد توجهشان قرار گرفت چرا که مطابق نگاه دیوید گریبر در اینترنشنالتایمز، طوفان الاقصی توانست کلیت رزومه تسلیحاتی و نظامی اسرائیل را زیر سؤال برده و یک خشم غیر قابل کنترل از فلسطینیها به نمایش بگذارد.
✅ به غیر از گفتوگو در فضای بینالاذهانی، درباره آثار عملیات طوفانالاقصی در میدان عینی منازعه صحبت کردیم. جنگ غزه به عنوان جنگی شهری در جغرافیایی که یکی از متراکمترین مناطق انسانی است، مختصاتی متفاوت از سایر جنگها دارد و طبعاً اگر دستگاه تحلیلی موافقان طوفانالاقصی نتواند برای از بین رفتن صدها هزار منبع شغلی، تخریب حداقل چهلهزار خانه، آوارگی حدود 500 هزار نفر در درون نوار غزه، از بین رفتن زیرساختهای توسعه شهری و حتی زیرساختهای تونلی حماس و از همه مهمتر شهادت بیش از ده هزار انسان، تمهیدی نظری بیاندیشد، در حقیقت عرصه واقعیت را باخته است.
✅ از نظر دانشجویان، این حجم تلاش ایران و حزبالله لبنان بر تبلیغات رسانهای در عین توقف در نقش بازدارندگی و عدم تحرک نظامی بیش از هر چیز، تلاشی برای پوشش شکست در عرصه میدانی است. تغییر این ذهنیت خصوصاً با توجه به میزان بسیار زیاد عکسهای وایرال شده از بمباران، تخریب، آوارگی و کشتار کودکان بسیار سخت مینمود و معتقد بودند طبیعی است که با این میزان آوارگی و رنج، شاهد محکومیت اسرائیل و حمایت از غزه در عرصه جهانی باشیم. دانشجویان «جنسِ حمایت» جهانی از غزه را با حمایت جهانی از جنبش زن، زندگی، آزادی یکی میدانستند و میان حمایت از غزه و فلسطین با حمایت از حماس قائل به تفاوت بودند.
این نحوه نگاه نسل جوان به موضوع فلسطین و تأثیر رسانه در این نسبتیابی البته نیازمند تأمل جدی است.
https://ble.ir/sayehnevesht
eitaa.com/sayeh_nevesht
🇵🇸 فلسطیننگاری؛
📖 تجربهنگاری گفتوگو با دانشجویان درباره فلسطین
3⃣ بخش سوم
✍️ عاطفه صادقی
✅ جنگهای شهری از حیث توسعهی زمانی محدودیتهایی دارند و عملیات(نه انتفاضه) نمیتواند بیش از ظرف زمانی خود در چنین جغرافیایی طول بکشد. یکی از شاهدان ما به عنوان بانویی اهل غزه، در عین حمایت از حماس، یک جایی وسط اشکهایش گفت. «از اینکه این همه کشته شویم خسته شدیم. ما نیاز داریم که برای مدتی فرصت داشته باشیم تا حداقل بتوانیم برای عزیزانمان عزاداری کنیم.» و عجیب اینکه همه عزیزان و خانوادهاش در غزه حضور داشتند.
به نظرم فهم این وضعیت در خصوص اینهمانی زندگی و مبارزه در فلسطین است که فهم ما از مقاومت را تصحیح میکند. ما اگر تمهید نظری جدیای برای تحلیل طوفانالاقصی در عرصه عینی به نفع مقاومت نداشته باشیم عملا میبایست باخت را در عرصه نظری بپذیریم چرا که حجم تخریب و کشتار به قدری بالا بود که نه تنها با یک نسلکشی مواجهیم که طوفانالاقصی به تخریب بیشتر موقعیت زندگیمحور در غزه انجامید. در واقع به دلیل فرسایشی شدن، مردم غزه دارند امکان ادامه حیات را به عنوان بخش بسیار مهمی از فرایند مقاومت و مبارزه در غزه از دست میدهند.
✅ روایت معوج، سیاستزده و رسمی ما در توضیح فلسطین معالاسف از واقعیات میدان فاصله دارد. در اینجا طبعا کاری به مخالفان عملیات طوفانالاقصی ندارم ولی دیدگاه موافقان نیز از انقلت بینصیب نیست. برخی از بدنه انقلابی و نخبگانی ما که تمام درگیریاش اثبات مسئله فلسطین به جریان روشنفکری با همان ادبیات دهه چهل و پنجاه و نهایتا رویکردهای جامعهشناسانه است و به دلیل همین درگیری موضوع در سطح وطنی اصولا آن فهم شایسته و قابل گفتوگوی جهانی از مسئله فلسطین برایش حادث نشده است. برخی دیگر نیز که مستغرق در روایتهای رسانهایاند حتی از توضیح «چرخش از انتفاضه مردمی به عملیات جنبشی» نیز عاجزند.
✅ در مجموع میتوان گفت ما به دلیل خلود در این سطح از منازعه گفتمانی، نه تنها موفق نمیشویم جز طرح ادبیاتی شعارگونه و کلی، دستگاه تحلیلی درخوری تولید کنیم که حتی این دستگاه فکری، توانایی توجیه همین بدنه همراه را در بلندمدت نخواهد داشت و حتی ممکن است به دلیل ناهمترازی سطح بالای درد و رنج عاطفی در تصاویر و تبلیغات با نتیجه حاصل شده پس از آتشبس دچار سرخوردگی شود.
✅ ما نیازمند تجربه درک آلام انسان فلسطینی و ذهنیت او از تجربه اشغالشدگی از دریچه هنر خصوصا رمان، سینما و زیستجهانی عینی او از زبان زنان فلسطینی هستیم و دقیقا به همین دلیل است که ادوارد سعيد در کتاب فراتر از واپسين آسمان تاکید میکند؛« تا زماني که گفتههاي زنان را آگاهانه و عميق درک نکنيم، تجربه غصب خاک فلسطين توسط صهيونيستها را به تمام و کمال درک نخواهيم کرد.» تا این مواجهه اجتماعی و از دریچه خیال و هنر و در تجربه زیسته زنان فلسطینی حاصل نشود امکان پیوند عاطفه اجتماعیِ انسان ایرانی با موضوع فلسطین در سطح میماند و معناساز نمیشود و حتی در مواقفی مانند وضعیت کنونی به عنوان یک لجبازی سیاسی، ظهور و بروز مییابد.
✅ همچنین دستگاه توضیحی ما نیازمند ارتقای سطح تحلیلی در گفتوگوی جهانی و رویکردهای جدید و متفاوت نظری است تا از کلیگویی و شعارگرایی خارج شود. ایده جایگزینی موشک به جای سنگ و توسعه قدرت انسان فلسطینی در میدان اشغالگری البته اتفاق در خور تحسینی است ولی ظرفیت انسان ایرانی علاوه بر افزایش قدرت تسلیحاتی میبایست تولید ادبیات و اندیشه متناسب باشد لذا نیاز است یکبار همه داشتههای نظریمان را در موضوع فلسطین وسط ریخته و آن را سطحبندی کنیم. ما هر چقدر که بتوانیم کلان روایتهایی جهانی و مقاومتمحور در حمایت از ایده فلسطین تولید و ارائه کنیم به آرمان قدس نزدیک شدهایم و تولید کلان روایتها در حمایت از ایده فلسطین است که مخالفتهای کور و لجوجانه داخلی را در خود هضم و حل میکند.
https://ble.ir/sayehnevesht
eitaa.com/sayeh_nevesht
📖 "نمی از عصمت کلمه فاطمه"
✍ عاطفه صادقی
✅ بر "فص حکمۀ عصمتیه فی کلمه فاطمیه" که علامه حسن زاده آملی، آن را فصّ بیست و هشتم فصوصالحکم شیخ اکبر دانسته و به سیاق آن نوشته ایراد گرفتهاند که: چنین مبحثی در عرفان نظری از جهاتی ابداعی است و "ملکه عصمت" اختصاص به حضرت صدیقه (س) ندارد و بنابرین اختصاص یافتن چنین فصی به ایشان نادرست است. ضمن اینکه فصوص الحکم با فص آدمی (ع) شروع شده و با فص محمدی (ص) خاتمه مییابد و از آنجا که وارثین حقیقی پیامبر اسلام(ص) در ظهورات اسمائی، تابع ایشان هستند، احکام و مسائل عرفانی مرتبط با حضرت فاطمه (س) در فص محمدی (ص) جای میگیرد و نیازی به فصی جداگانه و متمایز نبوده است.
همچنین ایراد گرفتهاند که: اگر حضرت زهرا (س) مادر یازده معصومند، مادر امیرالمومنین، فاطمهبنتاسد، مادر دوازده معصوماند و چنین مقامی، چرا چنان مادری را نشاید؟!
در پاسخ به شبهه اول عرض شود که ورود آیتالله حسنزاده در فص فاطمی شدیداً ناظر به مسأله جنسیت است، یعنی در مقام عصمت، تنها بانو حضرت صدیقه فاطمهاند و طبعاً موشکافی چنین عصمتی و چنان مقامی بر اهل راز، مهم است.
پاسخ پرسش دوم نیز در همان چارچوب عصمت مطرح است؛ یعنی در اینجا مسأله صرفاً خویشاوندی که نیست، مسأله بنیه الهی است: "لیله القدر هی بنیه الانسان الکامل ای القلب الذی هو عرش الرحمن"
اینجاست که آن مقام عظیم لیلقهالقدری زهرای مرضیه رخ مینماید که حکایت از جایگاه و محل نزول یازده قرآن ناطق دارد که بدون ایشان امکان وقوعی نداشت.
تعبیر حضرت علامه در فص فاطمی را ببینید؛ "فنزل احدعشر قرآنا ناطقا من تلک اللیله المبارکۀ التی هی لیله القدر و هی ام الائمه . فافهم ثم تدبر قوله سبحانه انا اعطیناک الکوثر"
🟢 پ ن: جالب اینکه علامه، متواضعانه درباره نگارش کتاب مینویسد؛ "دلیل بر تدوین این صحیفه مکرّمه، القائی سبّوحی بود که روزی بر یکی از شاگردان ما شد. وی که حائز منقبت علم و عمل است، هنگامی که تدریس ما در کتاب فصوص الحکم شیخ اکبر به «فص عیسوی» رسید، در یک توجه روحانی، عنوان این صحیفه نوری «فصُّ حکمةٍ عصمتیّةٍ فی کلمةٍ فاطمیةٍ» از قلبش بر زبانش جاری شد. از این عنوان خیلی خوشم آمد، در روح من دمیده شد و در بیان آن مطالبی را القا کردیم که آن را به شما هدیه میدهیم."
در این مقام، تنها اخلاص، فضل تقدم ایجاد میکند و نه حتی مناسبات استادی و شاگردی؛
👌 در کوی ما شکستهدلی میخرند و بس
بازار خودفروشی از آن سوی دیگر است
https://ble.ir/sayehnevesht
eitaa.com/sayeh_nevesht
https://www.instagram.com/sayeh.nevesht
#نشست_علمی
🔔 نشریه دیدهبان اندیشه با همکاری شورای فرهنگ عمومی کشور برگزار مینماید:
|تقنین و زیست عمومی|
🖇 با سخنرانی
#روحالله_ایزدخواه
#سید_مجید_امامی
#مرتضی_جابری_مقدم
#امیرحسین_بانکیپور
#میثم_ظهوریان
#مسعود_براتی
#زهرا_عباسپور
#عاطفه_صادقی
#حسین_مهدیزاده
#اسماعیل_نوده_فراهانی
#علی_سعیدی
#یزدان_حبیبی
🔸شیوه برگزاری: حضورے
🔸 سهشنبه ۱۷ بهمنماه، ساعت ۸:۳۰ تا ۱۲:۳۰
🔸تهران، میدان بهارستان، خیابان کمالالملک، پلاک ۱۸، روبروی وزارت ارشاد، شورای فرهنگ عمومی کشور
🔰 جهت شرکت حضوری در نشست، به آیدی @m110614 در ایتا پیام دهید؛ ظرفیت بسیار محدود است.
⚠️ پخش مجازی نشست در لایو کانال «دیدهبان اندیشه» در ایتا انجام خواهد شد.
📌آدرس کانال؛
🆔 @Didebane_andisheh
🟢 سایه نوشت:
https://ble.ir/sayehnevesht
eitaa.com/sayeh_nevesht
📚 گزیده_نشست
✴️ انفکاک از قشری تاثیرگذار
✍️ دکتر عاطفه صادقی
📌 «...معمولا در ساحت نظر، زن را یک قشر میبینند در کنار اقشار دیگر که نیاز به حضور مشاورانی در فرآیند قانونگذاری دارد. لذاست که پستهای اجرایی و مهم کارشناسی یا مدیریت به زنان داده نشده و از آنها غالبا به عنوان مشاور استفاده میشود. یعنی شأن اجرایی ندارد و صرفا مشورتهایی متناسب با جنسیت خود میدهد...»
📌 «....انفکاک حاکمیت از زیست عمومی باعث شده که حاکمیت به فعالیتهای فنمحور دست بزند مثل رتوریک و افکارسنجی و امثال اینها؛ اما واقع امر این است که مشکل مردم و جامعه با حوزههای تقنینی و حوزههای حکمرانی در زمین دانش سیاسی دارد رقم میخورد و وقتی قرار است علوم اجتماعی یا سیاستگذاری فرهنگی جای این دانش را بگیرند، مدام خطاها بیشتر میشود....»
✅ مشروح این سخنرانی در شماره آتی نشریه دیدهبان منتشر خواهد شد.
🆔 @Didebane_andisheh
🟢 سایه نوشت:
https://ble.ir/sayehnevesht
eitaa.com/sayeh_nevesht
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💠 فاصله با زیست عمومی زنان
🎙 عاطفه صادقی
❇️ ویژهنامه بررسی رابطه تقنین و زیست عمومی؛ در دیدبان اندیشه
🆔 @didebane_andisheh
🟢 سایه نوشت:
https://ble.ir/sayehnevesht
eitaa.com/sayeh_nevesht
.