#صوت نهمین جلسه کرسی علمی - ترویجی بهار ۱۴۰۳ پژوهشگاه ادیان و مذاهب ✳️باعنوان: «درآمدی بر مدل تحلیلی بازسازی جغرافیای تاریخی برای فهم دقیق کلام امامان (ع)» 🎤ارائه‌دهنده: دکتر احسان پورنعمان 🔍 ناقد: دکتر محمدعلی موحدی ⏳ دبیر جلسه: دکتر داوود ملاحسنی #صوت #کرسی_ترویجی #مدل تحلیلی #جغرافیای تاریخی #کلام امامان 👥با ما همراه باشید 📋 دبیرخانه کرسی‌های علمی _ ترویجی پژوهشگاه ادیان و مذاهب ➣ ایتا: 🆔https://eitaa.com/sccrrc

✅گزارش جلسه عنوان: «درآمدی بر مدل تحلیلی بازسازی جغرافیای تاریخی برای فهم دقیق کلام امامان (ع)» 👤آقای دکتر احسان پورنعمان (عضو هیئت علمی دانشکده علوم قرآن و حدیث) بحث خود را با این مطلب آغاز کردند که همه اتفاقات و حوادث در حال اقای معانی و مفاهیمی هستند. گفتار مردم عادی نیز در پی القا معانی است. تلقی سنتی از حدیث این است که حدیث سند حدیثی است که چند نفرنوشته شده‌اند و متن حدیثی که از تعدادی کلمات تشکیل شده، که اگر افراد مورد قبول ما باشند آن حدیث را می پذیریم. اما این تعریف حدیث نمی تواند باشد بلکه حدیث شرایط و وقایع بسیاری را به صورت مستقیم و غیرمستقیم در کنار خودش دارد که هر چه از آنها بیشتر اطلاعات پیدا کنیم ما را به فهم دقیق‌تری از حدیث می‌رساند. بهتر است همانند راوی اولیه در همان جغرافیا و زمانه حدیث تنفس کنیم تا بتوانیم متن حدیث را آن طور که هست درک کنیم. اما ما چگونه می‌توانیم به این هدف برسیم؟ هر حدیث یک گزارش تاریخی از یک واقعه خارجی است که القاء معینی از معانی را از طرف امام داشته که برخی با گفتار و برخی با رفتار و یا با هر دوی این‌ها بوده است. مجموعه عوامل در فهم روای اولیه تأثیر داشته که ما این موارد را نمی توانیم نادیده بگیریم. فرهنگ عامل بنیادینی است که در حوزه ها و مکاتب از آن استفاده می کنیم. و بعد از فرهنگ، زمان و مکان از دیگر عوامل بنیادین حوزه‌های حدیثی است. نیاز امروزه بهره برداری کاربردی از این نگرش است که ما برای فهم حدیث بتوانیم از این عوامل استفاده کنیم. یکی از این راه‌های تأثیرگذار بهره‌گیری از علوم اجتماعی است. در این تحقیق از علوم مختلفی همچون تبارشناسی، باستان شناسی، مدل‌های مفهومی تحلیلی، نظریه سیستم‌ها، و نظریه قدرت استفاده شده است. در دوره اول شکل گیری حدیث عالمان فهمیدند فقط با قواعد عربی نمی توان حدیث را فهم کرد که در طول تاریخ این قواعد شکل گرفت و دانش فقه الحدیث نام گرفت. در گام دوم که از نیم قرن پیش شکل گرفت دانش تاریخ حدیث بود، که علاوه بر عوامل فرهنگی عوامل تاریخی را هم درتظر گرفتیم. گام سوم شکل گیری حوزه ها و مکاتب حدیثی بوده که عامل تنوع جغرافیایی نیز اضافه شد. گام چهارم که باید در حال حاضر به این سمت رفت بازسازی جغرافیای تاریخ حدیث است. به این معنا که عوامل فرهنگ، تاریخ و جغرافیا را در قالب یک سیستمی که این عوامل بر هم تأثیردارند، بررسی کنیم. برای کاربردی کردن، این نظریه ارائه می‌شود که باید الگویی ترسیم کنیم که وقایع تاریخی مرتبط با حدیث را به صورت الگوی خطی به نمایش گذارد. در زمینه حوزه ها و مکاتب حدیثی سرفصل هایی تدوین شود که از عوامل تاریخی و جغرافیای تأثیرگذار در فهم حدیث استفاده شود. و در آخر سیستم همه جانبه نگر از این موارد با تأثیراتی که بر حدیث دارند، معرفی کنیم. نتیجه این موارد بازیابی اطلاعات پیرامونی حدیث است. این اطلاعات پیرامونی بدیهی بودند و در حدیث نیامدند. زمینه بازیابی اطلاعات پیرامون کلام امام نیز به چهار دسته تقسیم می شود. دسته اول فضای صدور، دسته دوم عوامل صدور است و دسته سوم عوامل اختلاف و تعارض حدیث است و دسته چهارم عوامل فرهنگ روایت گری شیعه می‌باشد. 📍 مکان: پردیسان، دانشگاه ادیان و مذاهب، سالن شهید بهشتی #کرسی_ترویجی #مدل تحلیلی #جغرافیای تاریخی #کلام امامان 👥با ما همراه باشید 📋 دبیرخانه کرسی‌های علمی _ ترویجی پژوهشگاه ادیان و مذاهب ➣ ایتا: 🆔https://eitaa.com/sccrrc

👤در ادامه ناقد محترم آقای دکتر محمد علی موحدی (عضو هیئت علمی دانشکده مذاهب) بیان کردند توجه به جغرافیا و عوامل مختلف فرهنگی، اجتماعی و تاریخی در فهم حدیث بسیار مهم است. زمانی که بحث از بوم و جغرافیا می کنیم در مورد همه عوامل بحث می کنیم. الفاظ و واژگان در بوم های مختلف بویژه عراق و مدینه دارای معانی مختلف است. نکته دیگر این است که ما احادیثی به زبانهای دیگر از جمله ترکی، تبطی، سریانی و ... داریم و اینها مربوط به زمانی است که اهل بیت با افراد مختلف با زبان های مختلف مواجه می شدند. بنابراین دو نکته باید درنظر گرفته شود یکی زادگاه آن حدیث و دیگری کسی است که در مقابل امام قرار می گیرد که این می تواند حتی در زبان حدیث اثر گذارد. یکی از مثالها این است که کلمه عدس را اگر در نظر بگیرید این کلمه در قرن دوم هجری در حجاز به معنای نخود بوده است و اگر روایت ها و احادیث مختلف درباره نخود و عدس را نگاه کنید تشتت بسیاری در آراء وجود دارد. حالا اگر برای راوی ملاحظه شود که اهل مدینه است یا حجاز و یا عراق این مشکل حل می‌شود. حتی دستور زبان عرب (نحو) در جاهای مختلف، متفاوت است. راوی وقتی سخنی از امام گرفته متناسب با دستگاه نحو خود ارائه کرده است. و وقتی ما بخواهیم حدیثی را فهم کنیم این تفاوت ها که در قرآن بسیار در قرائت های مختلف واضح است که در حدیث نیز می بینیم. بنابراین موضوع و اهمیت این پژوهش کاملا روشن است. یکی از کاستی های این پژوهش، نداشتن مثال است. در مثالهایی که ارائه شده مناقشاتی وجود دارد مثلا کوفه سال 85 (هجری قمری) که از آن نام بردند فضای هزار مذهب گفتند که اصلا اینطور نبوده است. اتفاقا در قرن اول و ابتدای قرن دوم کاملا بوم ها مستقل از یکدیگر بودند و کوفه اگر چه دارای جریانهای مختلفی بوده اما خود کوفه ازجریان فکری خاصی تبعیت می کرده است. نکته دیگر درمورد وضع حدیث است که کلمه غلو در آن پر رنگ شده. این نکته را باید درنظر گرفت که وضع یا جعل حدیث که فقط ناشی از غلو نیست. گاهی ناشی از حسدی است که به امامان شده، گاهی ناشی از تأثیر مذاهب دیگر است. یا حتی تحریف کلمه می تواند باشد. نکته دیگر این است که هر چند تعارض حدیث با عقل بررسی شده ولی تعارض حدیث با علوم فعلی که ناشی از تساوی اهل بیت با علوم آن زمان بوده، درنظر گرفته نشده است. به این معنا که راوی زمانی که در برابر امام قرار می گرفته مطابق علوم آن زمان می‌اندیشیده و این محتمل است که امام به قدر فهم همان راوی از عالم طبیعت سخن می‌گفته و یا امام درست انتقال دادند و راوی اشتباه فهمیده و انتقال داده است. این تعارض با علم و یا تناسب با علم باید در نظر گرفته شود. 📍 مکان: پردیسان، دانشگاه ادیان و مذاهب، سالن شهید بهشتی #کرسی_ترویجی #مدل تحلیلی #جغرافیای تاریخی #کلام امامان 👥با ما همراه باشید 📋 دبیرخانه کرسی‌های علمی _ ترویجی پژوهشگاه ادیان و مذاهب ➣ ایتا: 🆔https://eitaa.com/sccrrc

🟢دبیرخانه کرسی‌های علمی - ترویجی پژوهشگاه ادیان و مذاهب برگزار می‌کند: 🔟دهمین کرسی علمی - ترویجی بهار ۱۴۰۳ پژوهشگاه ادیان و مذاهب ✳️باعنوان: سلوک عرفانی و رهایی انسان منهای خدا در آیین جینه 🎤ارائه‌دهنده: دکتر محمدمهدی علیمردی (عضو هیئت علمی دانشکده عرفان، دانشگاه ادیان و مذاهب) 🔍 ناقد: دکتر محمد روحانی (عضو هیئت علمی دانشکده عرفان، دانشگاه ادیان و مذاهب) ⏳ دبیر جلسه: دکتر محمد انصاری اصل (عضو هیئت علمی دانشکده عرفان، دانشگاه ادیان و مذاهب) 🗓 زمان: چهارشنبه 6 تیر 1403 ساعت 14:00- 12:30 📍 مکان: پردیسان، دانشگاه ادیان و مذاهب، سالن شهیدبهشتی 🔗 لینک ورود به نشست به صورت مجازی: yun.ir/mqvoc *️⃣ کد دسترسی؛ ۲۲ #کرسی_ترویجی #عرفان #سلوک #رهایی #آیین جینه 👥با ما همراه باشید 📋 دبیرخانه کرسی‌های علمی _ ترویجی پژوهشگاه ادیان و مذاهب 🆔https://eitaa.com/sccrrc

🎤 دهمین کرسی‌ نظریه‌پردازی، نقد و مناظره پژوهشگاه دانشگاه ادیان و مذاهب 👤 ارائه دهنده: دکتر محمدمهدی علیمردی، استادیار گروه عرفان، دانشکده عرفان، دانشگاه ادیان و مذاهب با عنوان: ✅ سلوک عرفانی و رهایی انسان منهای خدا در آیین جینه 🖋خلاصه بحث : یکی از آموزه هاي مشترك آیین جَیْنه با دیگر ادیان هندي، باور به رنج بار (دوکْهه) بودن زندگی دنیوي و قاعدة عمل و عکس العمل (کَرْمَه) و همچنین گردونۀ زاد و مرگ هاي پیاپی (سَمْساره) است . ولی آیین جَیْنه برخلاف اکثر ادیان هندي، انسان را در این گردونۀ رنج بار تنها و محروم از یاور و مددکاري آسمانی میداند که بتواند با استمداد از او به مقام رهایی نائل آید. بنابراین انسان براي رسیدن به مقام رهایی (مُکشه) کاملاً تنهاست، و باید به توانایی هاي خود متکی باشد. به این دلیل بر اساس آموزه هاي این آیین، فرد سالک تنها با کمک دو اصل ریاضت هاي سخت جسمانی (تَپَس) و رعایت اصل عدم خشونت (اهیمْسا) می تواند اثرات کَرْمَه بر روح (جیوَه) خود را نابود کرده و کمالات ذاتی روح را که از ازل در آن نهفته بوده، آشکار سازد. بر اساس آموزه هاي جَیْنه، سالک می تواند روح خود را با طی چهارده مرحلۀ رشد معنوي از تأثیرات منفی آثار کردار گذشته رهایی بخشیده و به جایگاه رهایی نهایی (کِولین) دست یابد. 🕣 چهارشنبه 6 تیر 1403، دانشگاه ادیان و مذاهب، سالن شهید بهشتی ساعت 14:00 _ 12:30 👥 با ما همراه باشید 💢 کرسی‌های نظریه‌پردازی، نقد و مناظره دانشگاه ادیان و مذاهب #کرسی_ترویجی #عرفان #سلوک #رهایی #آیین جینه 🔗 لینک ورود به نشست به صورت مجازی: yun.ir/mqvoc آدرس کانال کرسی‌های علمی دانشگاه ادیان 👇 ➣ ایتا: 🆔https://eitaa.com/sccrrc.

🎦 گزارش تصویری از دهمین کرسی علمی _ ترویجی با عنوان «سلوک عرفانی و رهایی انسان منهای خدا در آیین جینه» 📍 مکان: پردیسان، دانشگاه ادیان و مذاهب، سالن شهید بهشتی #کرسی_ترویجی #عرفان #سلوک #رهایی #آیین جینه 📋 دبیرخانه کرسی‌های علمی _ ترویجی پژوهشگاه ادیان و مذاهب ➣ ایتا: 🆔https://eitaa.com/sccrrc

#صوت دهمین جلسه کرسی علمی - ترویجی بهار ۱۴۰۳ پژوهشگاه ادیان و مذاهب ✳️باعنوان: «سلوک عرفانی و رهایی انسان منهای خدا در آیین جینه» 🎤ارائه‌دهنده: دکتر محمدمهدی علیمردی 🔍 ناقد: دکتر محمد روحانی ⏳ دبیر جلسه: دکتر محمد انصاری اصل #صوت #کرسی_ترویجی #عرفان #سلوک #رهایی #آیین‌جینه 👥با ما همراه باشید 📋 دبیرخانه کرسی‌های علمی _ ترویجی پژوهشگاه ادیان و مذاهب ➣ ایتا: 🆔https://eitaa.com/sccrrc

✅گزارش جلسه عنوان: «سلوک عرفانی و رهایی انسان منهای خدا در آیین جینه» 👤دکتر محمدمهدی علیمردی (عضو هیئت علمی دانشکده عرفان) در ابتدا بیان کردند بر اساس عنوان پژوهش این سوال به ذهن می‌رسد که آیا سلوک عرفانی منهای خدا امکان دارد؟ یکی از آموزه‌های مشترک بین آیین جینه و دیگر ادیان هند است بحث رنج یا دوکه در زندگی دنیوی است. نکته دوم قاعده عمل و عکس‌العمل می‌باشد که به آن قانون کرمه گویند. و باور به سمساره یا گردونه زاد و مرگ دیگر آموزه مشترک است. برخلاف دیگر ادیان، آیین جینه انسان را محروم از امر متعالی می‌کند و به تنهایی انسان در جهت رسیدن به مقام مکشه باور دارد. به همین جهت سالک را ملزم می‌داند با تپس (ریاضت) و اهیمسا (اصل عدم خشونت) به این مرتبه دست یابد. در نتیجه کمالات ذاتی روح که در انسان نهفته بوده، پدیدار می‌شود. اما نکته این است که چه چیزی آیین جینه را از آیین هندو متمایز می‌کند؟ اولین نکته که منجر به جدایی آیین جینه شد، مسئله نظام طبقاتی آیین هندو بود. در ادیان خدامحور مقام فناء فی الله وجود دارد اما در آیین جینه اینگونه است که خود را باید شناخت و بعد از آن باید این خود را از میان برداشت. اما مقصد عرفانی که انتهای آن خدا نیست، کجاست؟ در برخی از ادیان شرقی به امور معرفت شناختی تأکید شده و در برخی به امور وجود شناختی ولی در آیین جینه بر هر دو تأکید شده است. البته به دلیل کرمه به امور وجود شناختی اهمیت بیشتر داده شده است. اصطلاحات مهم از جمله کرمه، اهیمسا، تناسخ، جیوه و اَجیوه، تپس تعریف شده است. کرمه در آیین جینه به دو بخش زیانبار و غیر زیانبار تقسیم می‌شود. هر دو این اعمال باعث افزودن گرده‌های کرمه‌ای بر روح می‌شود و این مانع نجات است. اما برای نجات این راه را پیشنهاد می‌کنند که باید از هر نوع کرمه‌ای خود را برهانیم. به توقف عمل یا حرکت از هر نوع کرمه توصیه می‌کنند. توقف از هر نوع آز و دنیاگرایی. از نظر آیین جینه اعمال انسان دو دسته هستند. دسته‌ای انسان را از مکشه دور می کند و دسته دیگر اعمالی است که انسان را به مکشه نزدیک می کند و به دو قسمت سموره و نیرجره تقسیم می‌شود. سموره به معنای توقف جذب ماده‌های جدید و نیرجره نیز به معنای بیرون راندن اعمال گذشته است. در نهایت مراحل سلوک در آیین جینه که تعبیر بنده مراحل فضیلت نامگذاری شده، به چهارده مرحله تقسیم می‌شود. 1. بیرون راندن گمراهی از خود2. چشیدن طعم حقیقت،3. ترک حقیقت و گمراهی (شک و تردید)، 4. دنیا گریزی، 5. جدایی جزئی از امور دنیا، 6. مرحله ترک دنیا،7. ترک کامل دنیا، 8. خوشی و سروری که از این مراحل و رشد معنوی به دست آورده، 9. مرحله پاک شدن گرایش‌های جنسی از انسان، 10. غلبه بر احساسات11. دوری از توهم، 12. در این مرحله خاموشی و دوری از هر آنچه گناه بوده، 13. در این مرحله رهایی از کرمه‌های که مانع دانش مطلق روح، 14. در این مرحله تمام کرمه‌ها پالوده شده و حرکت به سوي نجات نهایی (مُکْشه) ادامه پیدا خواهد کرد. در نهایت بالاترین درجه زهد در آیین جینه عدم فعالیت و مشارکت در امور دنیوی است. آیین جَیْنه خدامحور نیست، اما معتقد است انسان داراي ابعاد ازلی و ابدي است. از طرفی به جهانشناسی باور دارد که انسان در رأس آن به عنوان جیوَه الوهیت یافته است. جیوَه همان روح انسان در بندِ تن است، که در حیات این جهانی خود گرفتار اعمالی است که مانع ظهور و بروز آن صفات ذاتی است که طبیعتش اقتضاء می‌کند. 📍 مکان: پردیسان، دانشگاه ادیان و مذاهب، سالن شهید بهشتی #گزارش #کرسی_ترویجی #عرفان #سلوک #رهایی #آیین‌جینه 👥با ما همراه باشید 📋 دبیرخانه کرسی‌های علمی _ ترویجی پژوهشگاه ادیان و مذاهب ➣ ایتا: 🆔https://eitaa.com/sccrrc

✅گزارش جلسه عنوان: «سلوک عرفانی و رهایی انسان منهای خدا در آیین جینه» 👤و در ادامه ناقد محترم آقای دکتر محمد روحانی (عضو هیئت علمی دانشکده عرفان) بیان کردند که عرفان اگر خدا نداشته باشد چه چیزی دارد و پاسخ آیین جینه این است انسان کامل. انسانی که فطرت و حقیقت وجودش را از ناپاکی‌ها (اَجیوه) پاک کرده باشد. آیین جینه معتقد است انسان فطرتا کمال‌ یافته متولد می‌شود اما در طول زندگی امیال و شهوت و خواسته ها روی گنجینه که نامش جیوه است را می پوشاند و ما آن را نمی بینیم. آیین جینه می گوید خاک بیشتر نریز (از طریق اهیمسا) و مرحله دوم این خاک را کنار بزن و گنجینه را دربیاور از طریق (تپس). نکته دیگر این است که بحث توجه به نگاه درون دینی بسیار مهم است. باید زمینه های مختلف را از منظر آن دین فهمید و بعد ما به آن بپردازیم. بحث دیگر که در این پژوهش به آن توجه شده بحث دقیق واژه شناسی و زبانشناسی است. اما چند نکته پیشنهادی قابل مطرح است یکی این است که آیین جینه چگونه بدون خداوند عرفانی را تعریف می کند و آن واژه‌ای که توجه را به خود جلب می‌کند واژه بی خدایی است. و هر آنچه که من انتظار دارم بشنوم حول این موضوع است. این مقاله به نظرم بسیار پرمطلب و حجیم شده است و بهتر بود که به دو مقاله تبدیل شود. نکته دیگر اینکه اگر نفی خدا را در آیین جینه یک محور درنظر بگیریم، سوال اول من این است که آیین جینه چطور به بی خدایی رسید؟ حتما بر اساس یک منطق و استدلالی بوده است. و نهایتا به یک وجه جمعی می رسند که به آن «ستکاریه وادا» به معنای اصل علت و معلولی است و براساس این آیین جینه خدا را نفی می کند و جا داشت که در این مقاله بیاید. و بهتر است که از مطالب جانبی مثل انواع کرمه گذر کرد و به مطالب مهمتر اشاره شود. و نکته ای که هست پیشفرض ما این است که هر آیینی که خدا را قبول ندارد ماتریالیست است، این مقاله می‌تواند نشان دهنده این باشد که لزوما اینطور نیست مثل آیین جینه. جینه خداباور نیست و ماتریالیست هم نیست و به زندگی پس از مرگ و مقام جایگاه ارواح آزاد معتقد است. نکته بعدی در هستی شناسی آیین جینه چیزی به نام انسان کیهانی یا پروشه لوکه داریم. در این هستی شناسی انسانی فرض می‌شود که نشان دهنده هستی است. هستی به شکل انسان فرض می شود و به پیشانی، بالاتنه، شکم و پایین تنه تقسیم می‌شود. پیشانی جایگاه ارواح آزاد، بالاتنه طبقات بهشت و محل حضور خدایان دئوه لوکه، (دئوه به معنای خداست، همین جا سوال مطرح می‌شود که مگر آیین جینه خداباور است ؟ پس دئوه از کجا آمده. سوال بعدی که منتظر پاسخ آن در این مقاله هستیم همین سوال است. که دئوه ها همان انسان هایی هستند که به کمال نرسیدند. بنابراین به بهشت رفتند و در مقام خدا قرار گرفتند. 📍 مکان: پردیسان، دانشگاه ادیان و مذاهب، سالن شهید بهشتی #گزارش #کرسی_ترویجی #عرفان #سلوک #رهایی #آیین‌جینه 👥با ما همراه باشید 📋 دبیرخانه کرسی‌های علمی _ ترویجی پژوهشگاه ادیان و مذاهب ➣ ایتا: 🆔https://eitaa.com/sccrrc

با سلام و احترام ضمن تشکر و قدردانی از همکاری اساتید گرامی، به استحضار اساتید محترم شرکت کننده در فصل بهاره کرسی های علمی ترویجی پژوهشگاه ادیان و مذاهب می‌رساند، گواهی های مربوط به فعالان در این کرسی ها (ارائه دهنده، ناقد و دبیر جلسه) حاضر است. از اساتید محترم درخواست می شود جهت دریافت گواهی به ساختمان مطهری اتاق 5(از ساعت 8 الی 12) مراجعه فرمایند.