#گزارش_درسگفتــار
وضعیت سیــاسیواجتمــاعی زنان درعصرقاجار
دکتر #زهراروحاللهیامیری
عضــو هیئتعلمی دانشگــاهباقــرالعلوم(ع)
🔰 اهمیت موضــوع زن در نقطه تاریخی قاجــار این است که این دوره مرحلهای از تاریخ ایــران است که در یک سوی آن جهــان سنتی و در ســوی دیگر جامعه ای است که در حال گــذار به جهان مــدرن است.
🔻جامعــه عصــر قاجــار بر ساخت پدرســالار بنا نهــادهشده بود. این ســاخت تأثیــر خود را بر ســایر نهادهای زیرمجموعه خود گذارد و از حوزه سیــاسی تا حوزه اجتمــاعی؛ متاثر از فرهنگ پدرســالار بود. ایدئولوژی پدرســالاری همانطور که مجــرای قدرت را در انحصار یک فرد یعنی پادشــاه می بیند در نهاد خانواده نیز از استیــلای مردانه بهمثابه امــری طبیعی دفاع میکند.
🔻 مسائلی همچون شیءوارگــی زنــان، فرصتهای محــدود شغلی، ازدواج در سن پایین، عدم آشنــایی با مسائل بهداشتی، عدم آشنایی با حقــوق شرعی و قانونی در نوشتههای سفــرنامهنویسان و نشریات این دوره نشان از شــرایط و وضعیت اجتمــاعی فرهنگی و سیاسی زنــان آن دوران دارد.
🔻 محدودشدن نقش زنــان در درون خانه و نقش همســری و مادری؛ کنشگــری زن را محــدود به خانه نشــان میدهد. محدودیتهای اجتماعی، اقتصــادی و حقوقی، عدم حمایت حقوقی، نداشتن حق انتخاب همســر، عدم تحرک و فعالیت اجتماعی شاخصههای دنیــای زن در جهان سنت است. با تغییــر و تحولاتی که روی داد ایرانیــان با مفاهیم جدیدی چون قانــون و عدالت آشنا شدند، مؤلفــههایی چون آگــاهی و علم ، داشتن حق آزادی در انتخاب همســر، میل به پیشرفت و ضروری دانستن حضــور اجتماعی مورد توجه قرار گرفت.
نکات تکمیــلی:
ساختــار سنتی جامعه در دورهی قاجــار در تحمیل برخی عقــائد و باورهای غلط در مورد زنان، آنها را از جایگاه واقعی خودشــان دور نموده بود. آمــوزش و تعلیم که امــری عادی برای زنــان شناخته میشد و آنان همپــای مردان در مسجد به معلمی پیامبر آمـوختن را تجــربه کرده بودند؛ بعد از دوران حکــومتهای ترک و مغول و سایهانــدازی فرهنگهای ایلیــاتی همه آمــوزش او منحصر در مکتبخانه شد. سواد خوانــدن و نوشتــن منحصر در طبقات اعیــان و دختــران اشراف گشت. در این وضعیت اسفبار که نویسندگانی چون شمیم معتقدند بیش از ۹۰ درصد جمعیت کشــور از نعمت ســواد محروم بودند، وضعیت زنــان بسی اسفبارتر بود. فرهنگ سنتی رایــج، تحصیــل برای دختــران را ننگ و عار میدانست و لذا همپــای با آن به دلیل دعوای سنت و مدرنیته، تحصیل دختــران در دبستــانها، امری خلاف دین و سنت دانسته شد. اگرچه بانیــان این دبستانها همه سعی و همتشان را در مطابقت آمــوزش دختــران با شرع گذاردند سالیان درازی حتی تا روزهای آغــازین انقــلاب مقدس اسلامیمان تحصیل دختــران یکی از پرچالشترین مســأله زنان محســوب میشد.
#عصر_زنان
#مدرسه_فکرت
#دانشگاه_باقرالعلوم
#پژوهشکده_باقرالعلوم
✨آگـاهـے بـــراے سامـــانے دیگــر✨
مدرســـه تـ؋ــــکر و نــوآوری نگــــــاهـ
🆔 @sch_negah