🔎 جهادتبیین، آنتیتز فرایند تحریف، تردید، تغییر و تولید بحران
🔻اینفودمی به معنای انبوه اطلاعات درست و نادرستی است که یافتن منبع موثق و مطمئن را دشوار میسازند. پدیدهای است که در زمانی کوتاه، حجم زیادی از اطلاعات، تولید و منتشر میشود.
🔸چون اطلاعات بیش از حد، مغز ما را خسته میکند، تأثیرگذاری بر ما بسیار راحتتر میشود. با شیوع اینفودمی، بهخاطر آوردن و یادآوری، جای دانستن و دانش را میگیرد.
🔹حال بررسی کوتاهی از فرایند اینفودمیک را در بستر تغییرات فرهنگی داشته باشیم که #فقدان_تبیین چگونه باعث تغییرات جدی در فضای فرهنگی و سیاسی کشور یک جامعه میشود!
🔸لازم به توضیح است که #بمباران_اطلاعات و تکنیک های اقناع مبتنی بر اینفودمی، از مدلهایی است که افکار عمومی را از هنجارها و مبانی پذیرفته شده در جامعه دور کرده و انسجام اجتماعی را متلاشی میکند.
1⃣فاز اول، تحریف یا سانسور یا کتمان واقعیت؛ وقتی #اطلاعات_گمراه_کننده همراه با دادههای درست و نادرست دیگر، وارد رگهای جامعه میشود، همچون ویروس عمل کرده و افکار عمومی را درگیر و مبتلا به اینفودمی میکند.
2⃣فاز دوم، تولید تردید و کاشت ابهام و اجمال در جامعه؛ این اطلاعات گمراه کننده به تدریج و بدلیل عدم شفاف سازی و روشنگری نهادهای مسئول، کاشت تردید و گمراهی و سرگردانی را رقم میزند.
3⃣فاز سوم، تغییر ذهنیت و سلوک اجتماعی؛ تردید و ابهام که عمق میگیرد و تهنشین میشود و از طرف مقابل هم پاسخگویی به تاخیر افتاده و واکنش سریع صورت نمیگیرد، تبدیل به ذهنیت شده و سلوک اجتماعی غیرمطلوب را منجر میشود.
4⃣فاز چهارم، تولید چالش موقعیتی یا بحران عمیق؛ ذهنیت صورتبندی شده و شکلیافته از اطلاعات گمراهکننده، در بزنگاههایی مثل انتخابات و شرایط بنزینی و آبی و...شکافهای ایجاد شده را نشان خواهد داد و سلوک اجتماعی را جلوهای توام با خشونت خواهد بخشید.
◀️آلترناتیو مقابله با فرایند اینفودمیک تا تولید بحران اجتماعی، جهاد تبیین و #الگوی_تولید_روایت و روشنگری است. تولید آگاهی در زمان و موقعیت درست و واکنش سریع نسبت به مسائل، تعمیق مساله را مدیریت و شکل گیری بحران را خنثی خواهد نمود.
✍علیرضامحمدلو
🆔 @sedayehowzeh
🔎اخبار زیگزاگی، اختلال شناختی و ضرورت مراقبت از افکار عمومی
◾️سکانس اول: قمه کشی و دعوای خیابانی #دختران_بوشهری که صحنه های ناراحت کننده و البته قابل تاملی را رقم زد و ذهن و جان هر شهروند عادی و البته مقام مسئول صاحب وجدانی را تکان داد و بررسی زمان و مکان دقیقش را هم از نظرها ربود.
◽️سکانس دوم: انعقاد #بزرگترین_تفاهمنامه_اقتصادی کشور با هدفگذاری تجاری ۷۰ میلیارد دلاری میان ایران_روسیه و ایران_ترکیه بدون نیاز به برجام و FATF که صحبت از نظم نوین جهانی در غیاب غرب را به رسانههای بینالمللی کشانید.
◾️سکانس سوم: برخورد فاجعه آمیز یک گشت و وَن پلیس با دختر بیحجاب و خانواده اش(هرچند که مورد توبیخ شدید قرار گرفت)که باعث تحریک احساسات و ایجاد جو منفی در افکار عمومی شد.
◽️سکانس چهارم: آماری را مرکز افکارسنجی #ایسپا درباره میزان اعتماد مردم به اصناف و نهادهای مسئول مختلف منتشر کرد که #صنف_معلمین در صدر اعتماد مردم قرار داشتند و نهاد پلیس و امنیت با اختلاف خیلی کمی رتبه دوم را به خود اختصاص داده بود.
◾️سکانس پنجم: آزار و اذیت چند دانش آموز توسط یک معلم در یکی از شهرها یا روستاهای خراسان جنوبی که با عنوان آزار و تعرض جنسی به ۱۸ دانش آموز در خبرها نقل شد!
◽️سکانس ششم: جشن _۱۰_کیلومتری عیدغدیر در خیابان ولیعصر تهران که با مشارکت ۳میلیون نفری مردم شریف و دیندار برگزار شد و رکوردی را در جشن های مذهبی با مشارکت مردم به ثبت رساند.
🔸این چند نمونه خبری که ذکر شد، مشتی از خروارها خبر مثبت و منفی است که طی چند روز اخیر، افکار عمومی را در نوردیده است. حجم بالایی از #اطلاعات_گمراه_کننده و دروغ(disinformation) را هم به این حجم خبری متناقض و پارادوکسیکال اضافه کنید که چه میزان تردید، بیاعتمادی و اختلال شناختی را بهمراه خواهد داشت.
🔸سوای از خنثی شدن اخبار مثبت به نفع اخبار منفی، با این اوصاف زیگزاگی از اخبار، چه بلایی بر سر #سرمایه_اجتماعی این نظام، سرازیر می شود و مصرف افراطی، وارونه و غلط اخبار، چه کژکارکردهای فرهنگی و اجتماعی دیگری را به دنبال خواهد آورد؟
🔸مستحضرید که #فیک_نیوزها، بَدنیوزها، آنارشیست ها، اپوزیسیون و البته برخی دوستان غافل و عوامل نادانشان با گافهای عجیب، نقطه مقابل انسجام اجتماعی(Social integration) پیشرفت و توسعه فرهنگی بوده و مرکز تهدید محسوب میشوند.
🔻در #جنگ_روایتها که تهدیدی نرم و تدریجی و قطره چکانی است و باهدف ذهنیت سازی منفی، تولید شکاف و بیاعتمادی میان مردم و حاکمیت بوده و در بازه میان مدت، نافرمانی مدنی فراگیر را دنبال می کند، بایستی با اقدام درست، دلسوزانه، باحوصله و البته روایت بموقع، #هبیتاس_جامعه(عادتواره ها، ارتکازات و ذهنیتهای اجتماعی فراگیر) را از محاصره شناختی دشمن نجات داد و سنگرهای فکری و فرهنگی را با تدابیر هوشمندانه، کمهزینه و با حفظ ادب و کرامت حفظ نمود.
✍علیرضامحمدلو، کارشناش و پژوهشگر رسانه
🆔 @sedayehowzeh