☑️مهم‌ترین نگرانی در باب مرجعیت 📌سیدیاسر تقوی 🔸معتقدم در زمانه حاکمیت ولی فقیه هیچ نیازی به مرجعیت، به معنای زعامت دینی نداریم. امروزه راهبری امور مسلمین در اختیار امام امت است. معنا ندارد در عرض ولی فقیه، مرجعیت را به گونه‌‌ای تعریف کنیم که اختیارات امام میان آن‌ها تقسیم شود. به نظر من، پذیرش مرجعیت دینی در کنار ولایت فقیه پس از پیروزی انقلاب اسلامی، از باب مصلحت بوده و تداوم آن فاقد وجه است. 🔸اما اگر مرجعیت به معنای نهاد مورد رجوع جهت دریافت احکام فقه فردی است که ضرورتی ندارد محدود باشد. البته در این‌باره که آیا می‌توان مسائل فردی را خارج از تبعات اجتماعی در نظر گرفت و بر آن حکم راند می‌توان بیشتر تأمل کرد. اما بر فرض امکان «فقه فردی» می‌توان مرجعیت را به عنوان یک جایگاه علمی و کارشناسی در عرض سایر مراجع تخصصی علوم مختلف تعریف کرد. 🔸از این منظر نگرانی اصلی در باب مرجعیت این نیست که چه کسانی بدون اجازه جامعه مدرسین رساله چاپ می‌کنند و یا در رسانه‌های خود مرجعیت خود را تبلیغ می‌کنند؟ نگرانی اصلی در باب مرجعیت، زعیم‌انگاری مرجع تقلید در زمانه حاکمیت ولی فقیه است. این است که مردم را در مناسبات اقتصادی (پرداخت وجوهات) و شرعی دچار دوگانگی می‌کند. 🔸به طور مثال مردم نمی‌دانند بانکداری را مطابق نظر برخی مراجع تقلید محل ربا یا جنگ با خدا بدانند یا طبق نظر شورای نگهبان جمهوری اسلامی که تحت زعامت ولی فقیه است آن را مشروع قلمداد کنند؟ مردم نمی‌دانند به مسئولیت‌های اقتصادی خود در قبال پرداخت مالیات، حمایت از تولید داخلی و... متمرکز شوند یا به خاطر تعطیلی یک مناسب مذهبی خود را آماده استنکاف از قوانین حکومت اسلامی کنند؟ و... 🔸از قضا من گمان می‌کنم تکثر مرجعیت تنها راه بازیابی جایگاه ولایت فقیه است. مرجعیت باید در جایگاه علمی بازتعریف شود و منزلت و اختیارات اجتماعی‌اش را به امام امت واگذارد. در زمانی که امکان این واگذاری عملا وجود ندارد و همچنان زعامت در حوزه‌های علمیه موضوعیت دارد، بهترین سیاست آن است که اجازه دهیم هر مجتهدی که تمایل داشت رساله‌اش را منتشر و عرضه کند. 🔻🔻🔻 @sedyaser

☑️ابهامات در نسبت میان مرجعیت و ولایت فقیه 📌سیدیاسر تقوی 🔸انتشار یادداشت «مهم‌ترین نگرانی در باب مرجعیت» https://eitaa.com/sedyaser/106 بازخوردهای متفاوتی داشت. یکی از سوالاتی که در نقد و نظر مخاطبان تکرار شده این است که اگر اعلمیت و مرجعیت در انتخاب ولی فقیه شرط نیست، تکلیف فقیه اعلمی که حاکم نیست چه می‌شود؟ آیا می‌توان تقلید از او را کنار گذاشت؟ در تعارض میان فتوای فقیه اعلم با ولی فقیه چه باید کرد؟ به نظر می‌رسد این پرسش‌ها خارج از محل نزاع است. اما طرح آن نشان می‌دهد ما در تبیین شرایط ولایت فقیه و مرجعیت دچار تعارض‌هایی هستیم. به عنوان مثال، در کشف جایگاه مرجعیت به عنوان عالی‌ترین مقام فقهی در حوزه، اعلمیت را شرط می‌دانیم اما در کشف ولی فقیه نه تنها اعلمیت که حتی مرجعیت فعلی را نیز لازم نمی‌شماریم. 🔸در واقع ما به مردم می‌گوییم اگر بنا باشد فقیهی بر جامعه‌ شما حکومت کند، همین که به لحاظ فقهی مجتهد باشد کافی است. اما اگر بنا باشد احکام به ظاهر فردی خود را ماننده صلاة، طهارت و ... فرا بگیرید، باید به سراغ مرجعی بروید که اعلم از سایرین باشد. سوالی که اینجا مطرح می‌شود آن است که اعلمیت در کشف کدام احکام ضرورت بیشتری دارد؟ حکومت و یا فقه فردی؟ اگر اعلمیت شرط تقلید و مرجعیت است چطور می‌توان آن را در امر مهم زعامت نادیده گرفت؟ یا از زاویه دیگر، این چه اعلمیتی است که منجر به احراز صلاحیت مرجعیت می‌شود اما لزوما به معنای توانایی در امر زمامداری نیست؟ 🔸این‌ها ابهاماتی است که همچنان حوزه نتوانسته پس از پیروزی انقلاب اسلامی آن را حل کند. پیش از این در یادداشتی با عنوان «مرجعیتی که دیگر شرط نیست» https://eitaa.com/sedyaser/10 اشاره‌ای به آن داشته‌ام. در آنجا آورده‌ام: «علی‌رغم آن‌که نظریه ولایت فقیه در توسعه نقش «مرجعیت دینی» تصور می‌شد، واقعیت‌های میدانی نشان داد که «مرجعیت» که قله‌ فقاهت و اعلمیت در نظام آموزشی حوزه تلقی می‌شود، لزوماً کارکرد مورد نیاز در امر حاکمیت و اداره جامعه را دارا نیست.» 🔸پاسخی که می‌توان در این بین ارائه کرده آن است که بگوییم تلازمی میان اعلمیت و توانایی زعامت وجود ندارد. به عبارت دیگر می‌توان فقهایی را در نظر گرفت که به لحاظ علمی جایگاه ویژه‌ای دارند اما فاقد قوه تدبیر و سیاست هستند. و از سوی دیگر فقهایی را مد نظر داشت که مدیر و مدبر بوده اما جایگاه علمی برجسته‌ای در حوزه‌های علمیه ندارند، اما می‌توان آنان را با همان قدرت اجتهاد به رهبری جامعه منصوب کرد. این پاسخ مورد قبول است. به شرط آنکه الزامات آن پذیرفته شود. یعنی فقیه اعلم بپذیرد که در امر زعامت در عرض فقیه حاکم قرار نگیرد و جامعه دچار حاکمیت چند‌گانه نشود و این همان مدعای یادداشت پیشین بود. واگذاری امر زعامت به ولی فقیه و بازتعریف مرجع دینی در جایگاه کارشناس فقهی 🔸اما از سویی به نظر می‌رسد آنچه ما امروزه آن را «اعلمیت» می‌دانیم، منحصر در میزان اشراف بر تراث فقهی و اصولی است. فرایند اجتهاد و حتی مرجعیت در حوزه از مسیر تراث‌شناسی عبور می‌کند. لذا تدریس علومی همچون ادبیات، رجال، اصول و فقه آن هم با رویکرد تاریخی در ارتقای سطح علمی اساتید به سمت اجتهاد و حتی مرجعیت حائز اهمیت است. از سوی دیگر علوم اجتماعی از سیاست و جامعه‌شناسی تا اقتصاد و حقوق و فرهنگ و هنر هیچ‌کدام در سلوک علمی حوزه لازم دانسته نمی‌شود. لذا تلاش‌های فقهی آنطور که شایسته و بایسته است راه به جایی نمی‌برد و از مرز نظارت و احراز عدم مغایرت با موازین شرعی –آن هم در جدایی مطلق از موضوع‌شناسی- عبور نمی‌کند. 🔸وقتی تخصص در حوزه علوم اجتماعی و موضوع‌شناسی و حتی تجارب اجرایی (به عنوان بستر سواد مدیریتی) جایگاهی در تعریف ما از علمیت حوزوی ندارد، ناچاریم بگوییم یک نفر اعلم در مسائل فقهی باشد و دیگری حاکم بر جامعه. این در حالی است که اگر هنجارهای حاکم بر نظام آموزشی حوزه متناسب با رویکرد «اقامه دین» بازتعریف شود، ممکن است مصداق اعلمیت در حوزه فاصله کمتری با جایگاه زعامت پیدا کند. امروزه چاره‌ای نیست جز آنکه تفکیک میان دو ساحت علمی مرجعیت و ساحت مدیریتی ولی فقیه را پذیرفت، اما این تفکیک زمینه‌ای فراهم می‌کند تا در طولانی‌مدت، نقش فقهای برجسته (با تعریف حوزوی) از محوریت حکومت اسلامی به حاشیه‌نشینی و سپس نظارت صوری تنزل یابد. امری که شاید در دهه‌های آینده بیشتر مورد توجه قرار گیرد. 🔻🔻🔻 @sedyaser

📌می‌گویند نظام به حجامت و جراحی نیازمند است. حال یک سوال... 🔻🔻🔻 @sedyaser

📌کاش قانونی هم برای صیانت از حرمت چادر داشتیم 🔻🔻🔻 @sedyaser

📌برای عدالتخواهی نیازمند مبنای فقهی هستیم 🔻🔻🔻 @sedyaser

📌مشکل از دوگانه‌ها نیست 🔻🔻🔻 @sedyaser

🔺یکی نیست بپرسد: شما؟ 🔻🔻🔻 @sedyaser

📌یعنی باور کنیم آمدنیوز صرفا پروژه زم بوده؟ باشد! 🔻🔻🔻 @sedyaser

☑️لباس روحانیت را از باب مماشات با قوم می‌پوشم 🔸در مناظره‌ی اخیر که درباره لباس روحانیت در دفتر مباحثات برگزار شد، به عنوان دبیر جلسه از آقای اکبرنژاد پرسیدم: شما که تجربه شخصی‌تان می‌گوید این لباس باعث فاصله گرفتن از مردم می‌شود چرا همچنان ملبس به لباس روحانیت هستید؟ پاسخ ایشان را ببینید. 🔻🔻🔻 @sedyaser

✔️گزارش کامل جلسه مناظره سایت مباحثات با موضوع «لباس روحانیت» منتشر شد 🔸این مناظره با حضور حجج اسلام اکبرنژاد و سیفی مازندرانی در تاریخ 15 مهرماه برگزار شد که به دلیل همزمانی با ایام اربعین هم‌اکنون منتشر می‌شود. 🎥فیلم کامل این مناظره را در کانال آپارات مباحثات مشاهده کنید: 👇👇👇 https://www.aparat.com/v/n9ZqQ 🔸مشاهده متن کامل گزارش 👇👇👇 http://mobahesat.ir/21864 🔻🔻🔻 @mobahesat

📌نظر دفتر آیت الله وحید درباره مطالب منسوب شده به ایشان نسبت به ایام محسنیه 🔻🔻🔻 @sedyaser

📌‏«بزن‌بهادر» تیتر خوبی نیست. نزاع عوامل گوناگونی دارد. هم «بدمستی» می‌تواند منشأ نزاع باشد و هم آفت‌زدگی برخی خصوصیات اخلاقی مانند «غیرت». وقتی اسم همه این‌ها را می‌گذاریم «نزاع» و هر که اهل خصومت بود را «بزن‌بهادر» می‌نامیم یعنی مسأله را نفهمیده‌ایم. 🔻🔻🔻 @sedyaser