📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 32 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 مراقب باشیم که ولایت ائمّۀ معصومین(ع) ما را به غرور نیندازد ✍️ در روایتی امام باقر(ع) به کسانی که از دوستان شان بودند خطاب فرمودند: بین ما و خداوند قوم و خویشی یی نیست، «وَ لَا لَنَا عَلَى اللَّهِ حُجَّةٌ»؛ و اینکه ما نزد خداوند، حجّت و دلیلی داشته باشیم که هر چه بخواهیم را بتوانیم انجام دهیم، «وَ لَا يَقْرُبُ إِلَى اللَّهِ إِلَّا بِالطَّاعَةِ»؛ و راه قُرب به خدا مطیع بودن نسبت به اوست، «مَنْ كَانَ مُطِيعاً نَفَعَتْهُ وَلَايَتُنَا»؛ کسی که مطیع خدا بود، پیوندی که با ما دارد برایش نافع است، «وَ مَنْ كَانَ عَاصِياً»؛ و کسی که گناهکار بود و از فرمان حق سرپیچی می کرد، «لَمْ تَنْفَعْهُ وَلَايَتُنَا»؛ پیوندش با ما برای او فایده ای ندارد. یعنی ولایت آن ها را کنار یک مقدار اطاعت خودمان بگذاریم تا آن کم و کاستی های مان را آن ها با شفاعت جبران کنند. بعد «ثُمَّ الْتَفَتَ إِلَيْنَا»؛ عمرو بن سعید بن بلال که این روایت را نقل می کند، می گوید که حضرت به ما رو کرد و فرمود: «وَ قَالَ لَا تَغْتَرُّوا»؛ به غرور نیفتید، «وَ لَا تَفْتُرُوا...» 1️⃣؛ اینکه با ما روابط دارید؛ یعنی این روابط، شما را به غرور نیندازد. یک وقت این گونه نشود که بگویی: چون ما از مُوالیان آن ها هستیم، کارمان درست است. بعد، ولایت ما پشتوانۀ معصیت ما بشود. مگر ولایت پشتوانۀ معصیت است؟ برعکس است. 1️⃣ بحار الأنوار، ج‏65، ص 178 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 33 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 شیعۀ واقعی ائمّه(ع) اهل کینه، ناراستی، خیانت، فساد و تباهی نیست ✍️ در روایتی آمده است: «وَ قَالَ رَجُلٌ لِلْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيٍّ(ع)»؛ شخصی به امام حسین(ع) عرض کرد: «يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ أَنَا مِنْ شِيعَتِكُمْ»؛ من از شیعیان شما هستم، «قَالَ اتَّقِ اللَّهَ»؛ بلافاصله امام حسین(ع) به او فرمود: از خدا بترس و پروا داشته باش. حضرت با او مِثل کسی که حرف زشتی زده باشد، برخورد کرد. «وَ لَا تَدَّعِيَنَّ شَيْئاً يَقُولُ اللَّهُ لَكَ كَذَبْتَ وَ فَجَرْتَ...»؛ و چیزی را ادّعا نکن که خدا بگوید: دروغ گفتی و نافرمانی کردی، «إِنَّ شِيعَتَنَا مَنْ سَلِمَتْ قُلُوبُهُمْ مِنْ كُلِّ غِشٍّ وَ غِلٍّ وَ دَغَلٍ»؛ دل های شیعیان ما از هر کینه، ناراستی، خیانت، فساد و تباهی سلامت است، «غِشٍّ وَ غِلٍّ وَ دَغَلٍ»1️⃣؛ یعنی خیانت، فساد و تباه کاری. مگر همین طوری می توانی ادّعای تشیع واقعی بکنی؟! اگر واقعاً کسی دقّت بکند، می بیند که تمام اولیای خدا این طوری بودند. امام حسین(ع) هم قیامش بر محور همین بود و می خواست افرادی مطیع خدا درست کند. البته بحثی مطرح است که هدف از قیام امام حسین(ع) چه بود؟ درست است که هدف ایشان گرفتن حکومت بود، امّا آیا هدف نهایی بود؟ نه، هدف نهایی نبود. 1️⃣ بحار الأنوار، ج 65، ص 156 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 34 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 غرور باور و یقین انسان را به شک و ترس تبدیل می کند ✍️ لذا غرور روی باورهای انسان اثر می گذارد و باور به حق را تبدیل به باور به باطل می کند. در جملۀ امام علی(ع) در نهج‏البلاغه راجع به حضرت آدم(ع) می فرماید: «...ثُمَّ أَسْكَنَ سُبْحَانَهُ آدَمَ دَاراً أَرْغَدَ فِيهَا عَيْشَهُ وَ آمَنَ فِيهَا مَحَلَّتَهُ وَ حَذَّرَهُ إِبْلِيسَ وَ عَدَاوَتَهُ فَاغْتَرَّهُ عَدُوُّهُ»؛ خداوند او را در بهشت قرار داده بود. شیطان آمد و او را مغرور کرد و فریب داد، «نَفَاسَةً عَلَيْهِ بِدَارِ الْمُقَامِ وَ مُرَافَقَةِ الْأَبْرَارِ». بعد دارد:«فَبَاعَ الْيَقِينَ بِشَكِّهِ»؛ نگاه کنید که بازدۀ غرور چیست؛ باور را می فروشد، «باع»؛ یعنی فروخت و رد کرد. به چه فروخت؟ یقین را به شک فروخت. یک باور را داد و جایش شک گرفت. یقین را از دست داد و به شک گرایید. «وَ الْعَزِيمَةَ بِوَهْنِهِ»؛ که این ها از آثار غرور است؛ یعنی آن تصمیم و استواریش را هم رد کرد و به سستی گرایید، «وَ اسْتَبْدَلَ بِالْجَذَلِ وَجَلًا»؛ فرح و شادی رفت و به جایش ترس آمد، «وَ بِالاغْتِرَارِ نَدَماً...»؛ که آخرش هم پشیمانی است و چنین حالتی پیدا می کند. نهج البلاغه، خطبۀ 1 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 35 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 غرور انسان را به سَبُعیّت حیوانی می اندازد ✍️ قبل از آن که مبتلا به غرور شود، فطرت سلامتی که داشت منکر را منکر و معروف را معروف می دانست. زشت را زشت و زیبا را زیبا می دید، ولی الآن درست برعکس می شود. این مواردی که می گویم، کلّیّات است؛ والّا مصادیق آن خیلی فراوان است. مثلاً قبل از آن که به ریاست برسد، اگر به او می گفتند که کسی برای نگه داشتن ریاست باید عدّه ای را بکشد، می گفت: این، سَبُعیّت و آدم کشی است. قبل از اینکه در این خط قرار بگیرد، چنین زمینه ای داشت، ولی وقتی در این خط قرار گرفت، می گوید: داریم با این کار به مردم خدمت می کنیم و شما نمی فهمید. ببینید چه جور تبدیل می شود! منشاء آن، غرور و بدبختی است. حالا برای هر کسی در ردۀ خودش چنین حالت هایی پیدا خواهد شد. گفتم: ابزار شیطان نسبت به افراد مختلف است. سرکرده اش غرور ریاستی است. بر عقل عملی اش اثر می گذارد، زشت را زیبا و زیبا را زشت می بیند. آن موقعی که این عقل عملی سلامت بود، فطرت سلامت داشت، تقوای اسلامی، شرعی و الهی را حُسن می دید. حالا همان تقوا را زشت می بیند و افراد باتقوا را مرتجع می نامد. 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 36 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 پیشگیری و درمان غرور مبارزه با آروزی خام و درمان آن ✍️ با شیاطین برخورد می کند و می بیند، به خصوص شیاطین انسی؛ انسان های دیگر؛ که انسان را تحریک می کنند. انسان در دلش با آرزوهای خام مبارزه کند و نگذارد آن ها در درون انسان ریشه پیدا کنند و زنده بمانند. در خطبۀ هشتاد و ششم نهج البلاغه امام علی(ع) همین نظر را فرمودند: «...وَ اعْلَمُوا أَنَّ الْأَمَلَ يُسْهِي الْعَقْلَ»؛ این را بدانید که همین آرزوهای بی مورد، بیجا و خام، موجب به غلط و اشتباه انداختن عقل می شود؛ یعنی عملکرد منفی روی عقل نظری دارد، «وَ يُنْسِي الذِّكْرَ»؛ یاد حق تعالی را در انسان به فراموشی می اندازد و خدا از یادش می رود، «فَأَكْذِبُوا الْأَمَلَ»؛ پس بیایید و آرزو را دروغ انگارید، تکذیبش کنید، «فَإِنَّهُ غُرُورٌ»؛ پس به درستی که آرزوهای خام غرور است؛ یعنی فریب و منشاء فریب است، «وَ صَاحِبُهُ مَغْرُورٌ»1️⃣؛ و کسی که آرزومند به آرزوی خام شده است، فریب خورده است؛ لذا با اَمل و آرزوها مبارزه کنید. بهترین راه برای مبارزۀ با آرزوی خام، مسئلۀ ذکر موت یا یاد مرگ است. یاد مرگ تمام ریشۀ آرزوها را قطع می کند... 1️⃣ نهج البلاغه، خطبۀ 86 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 37 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 پیشگیری و درمان غرور با کسب تقوای عملی ✍️ سوّم، مسئلۀ تقوای عملی برای معالجۀ این بیماری و پیشگیری از آن مطرح است. تقوای عملی به معنای عمل کردن به دستورات شارع مقدّس، عمل به واجبات و ترک محرّمات است. در اینجا هم -به نحو اختصار- برای اینکه همین حالات تقوایی در او برانگیخته شود، باید بیاید به وضع دنیا نگاه کند؛ چون غالباً انسان نسبت به موضوعات دنیوی فریفته و مغرور می شود. ببیند در این بساط دنیایی که هست، چه چیزی برای او می ماند. حساب بکنیم که کدام کار دنیایی برای ما باقی می ماند که وقتی از این دنیا رفتیم، به درد ما بخورد و به عنوان زاد و توشه ای نسبت به سفر ما مطرح باشد. امام علی(ع) در خطبۀ صد و یازده نهج البلاغه راجع به دنیا می فرماید: دنیا این طوری است که مظاهر مادّیّت بسیار فریبنده است؛ یعنی آنچه در آن است فریبنده است، امّا این را هم بدان که «فَانِيَةٌ»؛ از بین رفتنی است، هر کسی هم که در دنیا هست، او هم از بین می رود، «لَا خَيْرَ فِي شَيْ ءٍ مِنْ أَزْوَادِهَا إِلَّا التَّقْوَى...» 1️⃣؛ این دستورالعمل است؛ یعنی فکر کن، وضع دنیا را ببین که همه از بین می رود. در توشه های دنیایی هیچ کدام درش خیر نیست. در بین توشه های دنیایی فقط تقوا را انسان تحصیل می کند. گفتیم: تقوا، محصول ایمان مستمر و عمل مکرّر است. این موارد از رئوسِ دستورالعمل هایی برای درمان و پیشگیری از ابتلای انسان به غرور است. 1️⃣نهج البلاغه، خطبۀ 111 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 38 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 اساسی ترین راه پیشگیری و درمان غرور خود را در پناه خدا قرار دادن ✍️ چهارم، اساسی ترین آن هاست که اگر نباشد، همۀ روش ها بی فایده است. مسئلۀ اینکه انسان خودش را در پناه خدا قرار بدهد، از همه بالاتر از او بخواهد که نظر لطفش را از انسان برنگرداند. می دانید استعاذه یعنی چه؟ «أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ»؛ یعنی انسان خودش را -از دست همین شیطان مضلّ- در پناه خدا قرار بدهد و به خدا پناه ببرد. در دعای چهل و هفتم صحیفۀ سجّادیه که دستورالعمل می باشد. امام زین العابدین(ع) خطاب به خداوند می فرماید: «...وَ لَا تَرْمِ بِي رَمْيَ مَنْ سَقَطَ مِنْ عَيْنِ رِعَايَتِكَ،»؛ خدایا! مرا دور مینداز! دور انداختن کسی که از چشم نگهداری تو دور افتاده است. تعبیر خیلی زیبایی است! با مثالی معنای آن را توضیح بدهم: فرض کنید پدری بچّۀ کوچکی دارد که راه افتاده و دارد می رود. زیر نظرش می گیرد و تا می آید که بیفتد، او را می گیرد، یا فریاد می کشد: بیا این طرف! در اینجا مراقبت چشمی است و دارد از او نگهداری می کند و رعایتش می کند؛ یعنی من را از جلوی چشم خودت نیندازی! دید رعایت مادر نسبت به بچّه اش این است که او را زیر نظر می گیرد و تا می خواست در چاله بیفتد، سرش داد می کشد. غرور جلسۀ دوازدهم صحیفۀ سجّادیّه، دعای روز عرفه 47 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 39 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 از لغزش فریب خوردگان شیطان؛ دستم را بگیر ✍️ «وَ مَنِ اشْتَمَلَ عَلَيْهِ الْخِزْيُ مِنْ عِنْدِكَ»؛ و کسی که از جانب تو خواری رسوایی او را فراگرفته است، «بَلْ خُذْ بِيَدِي»؛ بلکه خدایا دستم را بگیر! «بَلْ خُذْ بِيَدِي مِنْ سَقْطَةِ الْمُتَرَدِّينَ»؛ دستم را بگیر از آن افتادن افتادگان که افتادن سختی است. «مُتَرَدِّينَ»؛ آن هایی که باز افتادند. شاید مربوط به افتادگان در عذاب باشد.«وَ وَهْلَةِ الْمُتَعَسِّفِينَ»؛ و ترس گمراهان که از حساب روز قیامت است، «وَ زَلَّةِ الْمَغْرُورِينَ»؛ و از لغزش فریب خوردگان شیطان؛ دستم را بگیر، «وَ وَرْطَةِ الْهَالِكِينَ»1️⃣؛ و تباه شدن تباه شدگان بر اثر گناه. لذا انسان در هر حالی که هست، خدا از یادش نرود، خود را در پناه او قرار بدهد و از او بخواهد که مغرور نشود تا در این لغزش ها نیفتد که سرانجامش آن است که سر از بی دینی درمی آورد؛ لذا مطرح کردم که سرآمد اموری که برای پیشگیری یا درمان مسئلۀ غرور شمارش می شود، این چهار مورد است. 1️⃣ سجّادیّه، دعای روز عرفه 47 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 40 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 نقش غرور در ایجاد وسواس در انسان، آب کشیدن مکرر دست ✍️ گاهی هم خودِ عبادت را که واقعاً عمل زیبایی است و در نفسِ عمل اطاعت نهفته است، آن را ابزاری برای فریب دادن قرار می دهد؛ از قبیل طهارت، نماز، روزه، حج، جهاد، دفاع و در مسائل اطاعتی یی که داریم و آن ها را ابزاری برای فریب دادن قرار می دهد. مثلاً در باب طهارت، عدّه ای هستند که به وسوسه در باب طهارت مبتلا می شوند. گاهی طهارت –به قول فقها- از خَبَث است و گاهی از حَدَث (چیزی که طهارت رانقض می کند) است. خَبَث؛ یعنی نجس و پاکی که یکی از شرایط صحّت برای عبادت نمازی طهارت از خبث است؛ یعنی باید لباس نمازگزار پاک باشد، بدنش پاک باشد. شیطان چنان انسان را به مسئلۀ طهارت و نجاست مشغول می کند که تمام همّ و غمّ انسان در باب اطاعت معطوف به آن می شود، به حدّی که اصلاً یگانه راهِ رهایی خودش از عذاب الهی را در آن می بیند... 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 41 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 وسواس فریب شیطان است. نقل یک حکایت نسبت به نیّت نماز ✍️ در ارتباط با طهارت حَدَث، مثل وضو گرفتن، غسل کردن و... اگر از مرز شرعی اش که شارع مقدّس گفته است تجاوز بکند، تمام همّ و غمّش می رود به سمت اینکه مثلاً آب را به بشره برساند، یقین کند که رسیده است یا نه و مرتّب تکرار می کند. گاهی به آنجا می رسد که واجب مهم تری از دستش می¬رود، به خاطر اینکه به این کار چسبیده است. تمام همّ و غمّ او مسئلۀ وضو و غسل است و شیطان او را فریب داده است. نسبت به هیچ یک از واجبات چنین اهتمامی ندارد.گاهی شیطان از راه نماز وارد می شود. وقتی انسان می خواهد در نماز نیّت کند، نیّت او نمی آید. غافل است از اینکه مغرور شیطان شده است و شیطان او را فریب داده است. شخصی خدمت یکی از بزرگان مراجع رفت و گفت: من مقلّد شما هستم. نماز که می خواهم بخوانم، نیّتم نمی آید، چه کار کنم؟ ایشان فرمود: شما مقلّد من هستی؟ گفت: بله. فرمود: فتوای من نسبت به شما این است که نماز را باید بی نیّت بخوانی. او رفت و دوباره آمد و گفت: نمی¬توانم. هر کاری می کنم، نمی شود. بالاخره وقتی می ایستم، معلوم می شود که می خواهم نماز بخوانم؛ به تعبیر من، مردِ ناحسابی نیّتم نمی آید، یعنی چه؟ 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 42 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 وسواس، فریب شیطان است. نقل یک حکایت نسبت به غسل در خزینه ✍️ راجع به غسل -باز هم ظاهراً- از همین مرجع بزرگوار نقل شده است. می دانید که حمّام ها در گذشته به صورت خزینه بود. آن مرجع می بیند شخصی آمده و می خواهد در خزینه غسل بکند، ولی بالا و پایین می پَرد. ایشان ناراحت می شود و می پرسد: چرا این گونه رفتار می کنی؟ می گوید: می خواهم غسل بکنم. می گوید: غسل کن. این همه تکان خوردن ندارد. در جواب می گوید: گفته اند که باید این گونه غسل کنم. از او می پرسد: مقلّد کی هستی؟ اسم خودِ این آقا را می برد و نمی دانسته که ایشان خودِ آن مرجع تقلیدش است. در جواب می گوید: فلانی غلط کرده اگر گفته است که این طوری غسل بکن. این واقعه را بعضی از دوستان نقل کردند. تا این را می گوید، او ناراحت می شود که به مرجع تقلیدش اهانت کرده است و می آید دعوا کند. افرادی که در حمّام بودند، می آیند او را متوجّه می کنند که مرجع تقلید خودش است و از این آقا تقلید می کند. در نهایت، معذرت خواهی می کند. 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet

📹 اخلاق ربانی (غرور) | قسمت 43 🎙 #آیت_الله_مجتبی_تهرانی (ره) 📖 در رابطۀ با علاج وسواس، مقایسه کند چه مقدار گناه برای کار وسواسی اش انجام می دهد و... ✍️ برای علاج افرادی که مبتلا به مسئلۀ وسوسه هستند. در مورد کسی که به مسئلۀ وسوسه در طهارت و نجاست مبتلاست: اوّل توجّه کند با عملی که به عنوان اطاعت انجام می دهد، در کنارش چند معصیت را مرتکب می شود: گاهی به اسراف در مال کشیده می شود. گاهی تضییع عمر و گاهی اضرارِ به نفس و به بیماری هم کشیده می شود. خطاب به خودم بگویم: «أیَّهَا الْمَغْرُورُ، اَیُّهَا الَجَاهِل، ایُّهَا الخَبیث»؛ مبتلا به خبیث هستم. آخر این چه کاری است؟! یک عبادت و اطاعت می خواهی انجام بدهی، در کنارش چند تخلّف می کنی. انسان توجّه کند که در باب اطاعات، آیا در مورد همۀ فرمان های الهی این چنین وسوسه دارد و احتیاط می کند؟ دین، فقط نجس و پاکی است؟ دین فقط مسئلۀ طهارت و نجاست و یا وضو و غسل است؟ یا جاهای دیگری هم باید مراقب باشد.... 📚 #اخلاق_ربانی 📕 #غرور ┄┅┅┅┅❀┅┅┅┅┄ 🌐 www.serajnet.org 🆔 @serajnet