هدایت شده از نقد اندیشه کافران
💥خطبه ٨٠ نهج البلاغه {معنایِ نَوَاقِصُ الْعُقُول}
{ قسمت دوم}
http://bit.ly/2uLHwdO
🔵 بخشی از خطبه ٨٠ :
...أَمَّا نُقْصَانُ عُقُولِهِنَّ فَشَهَادَةُ امْرَأَتَيْنِ كَشَهَادَةِ الرَّجُلِ الْوَاحِدِ
...و اما تفاوتِ عقل زنان با مردان بدان جهت که شهادتِ دو زن برابرِ شهادتِ یک مرد است.
بر فرضِ پذیرشِ سندِ این روایَت:
https://goo.gl/VXQ8vJ
مفهومِ واژه های #عقل و #نقص "متفاوت" از مفاهیمِ رایج در زبانِ فارسی است، و در اغلبِ موارد وجودِ اشتراکات لفظی است که دُشمنان، فرصتِ مغالطه و عوام فَریبی پیدا می کنند. در این خطبه منظور از عقل، تجربه و آگاهی است:
1⃣ #مفهوم_عقل
💥 امام علی (ع):
اَلْعَقْلُ عَقْلانِ عَقْلُ الطَّبْعِ وَ عَقْلُ التَّجْرَﺑَﺔِِ وَ کِلاهُما یُؤَدِّی اِلی اﻟﻤَﻨْﻔَﻌَﺔِ
عقل بر دو نوع است: #عقل_طبیعی و #عقل_تجربی
و هر دو تای آنها به سود انسان منجر میشود.
📚 بحار الأنوار، ج ٧٨، ص ۶
https://goo.gl/Zn55CZ
📚 مطالب السؤول، ج ١ ، ص ١٨٣
https://goo.gl/ujeczB
💥 امام علی (ع):
رَأَيتُ العَقلَ عَقلَينِ فَمَطبوعٌ و مَسموعُ و لا يَنفَـعُ مَسـمـوعٌ إذا لَـم يَـكُ مَطبـوعُ كَما لا يَنفَعُ الشَّمسُ وضَوءُ العَينِ مَمنوعُ
عقل را دو گونه يافتم: فطری {سرشتی} و شنيدنى {اكتسابى} عقلِ اکتسابی بدون عقل فطرى سودمند نيست؛ چنان كه با فقدان نور چشم، خورشيد سودى ندارد.
📚 دانش نامه، ج ١، ص ١٨۶
https://goo.gl/BC6nbv
2⃣ توضیحِ انواعِ عقل :
🖊 #الف: عقل طبیعی {ذاتی}: همان منبع درکی است که خداوند در انسان قرار داده تا از حیوان و جمادات متمایز باشد
🖊 #ب: عقلِ تجربی یا اِکتسابی: عقلِ پرورش يافته به وسيله تحصیلِ دانشها و تَجارب اِكتسابی است.
عقلِ تجربی در اثر معاشرت با مردم، تبادل افکار و مباحثه و فعالیت های اقتصادی، بدست می آید.
3⃣ منظور از عَقل در خطبه ٨٠ عقلِ تجربی است. علت آن ممکن است محدود بودن فرصت تجربه اندوزی با توجه به وظایف اصلی زنان باشد و یا عدم تکلیف به اشتغال و کسب و کار و حضور در اجتماع
در هر صورت کم تجربگی، ضَعفی برای زنان محسوب نمی شود و افزایشِ آن {با تحصیلِ علوم و اشتغال} در اختیارِ خودِ هر فرد است. ⬇️
💥 امام علی (ع): العَقلُ غَريزةٌ تَزيدُ بالعِلْمِ و التَّجارِبِ
#عقل، قريحه اى است كه با #دانش و #تجربه ها زياد مى شود.
📚 عيون الحكم، ج ١، ص ۵٢
http://bit.ly/2te28Z8
💥امام على (ع) : حِفْظُ التَّجارِبِ رأسُ العَقلِ
اندوختنِ تجربه ها ريشه عقل است.
📚عيون الحكم، ج ١، ص ٢٣١
https://goo.gl/1DWCCj
❇️ روایاتِ مشابهِ فوق👇
http://bit.ly/2qnHxSZ
4⃣ با اینکه در خطبه ٨٠ زنان به طور عام مخاطب قرار گرفتند، اما در واقع عبارتِ {نَوَاقِصُ الْعُقُول = کم تجربه} مشمول همه زنان نیست؛ به دو دلیل ⬇️
🖊 #الف: در قرآن، آیاتی هستند که ظاهراً همهٔ انسانها را خطاب قرار داده، اما بدیهی است که منظور همه نیستند:
.. إِنَّ الإِنسَانَ لَظَلُومٌ كَفَّارٌ
.. انسان، ستمگر و ناسپاس است.
📚 ابراهيم - ٣۴
آیا طبق این آیه همهٔ انسانها ستمگرند!! پس پیامبران و امامان و انسان های صالح چه می شوند!!
✍ علامه طباطبایی: این آیه قهرا با انسانهایى منطبق مى شود که فعلا مبتلا به کفر و افراط در آن هستند، و با حق دشمنى مى ورزند. {نه همهٔ انسانها}
📚 المیزان، ج ٢٠، ص ٣۴٠
https://goo.gl/6R6Vym
🖊#ب: در کلامِ امام علی (ع)، زنان می توانند با تجربه و دارای عقلِ کامل باشند ⬇️
💥 امام علی (ع) :
✍ إیاک و مُشاوَرَةَ النِّساءِ إلّا مَن جُرِّبَتْ بکمالِ عَقلٍ..
از مشورت با زنان بپرهیز، مگر زنى که 👈 به کمالِ عقل تجربه شده باشد ..
📚 كنزالفوائد، ج ١، ص ١٧٧ ( کتابخانه ⬇️ )
https://goo.gl/91nX9K
5⃣ مفهومِ واژهٔ نَقص و ناقِص: {مَعانی مختلف} ⬇️
١ ـ ناقص: ناتمام , ناکامل
https://goo.gl/awrXZW
٢- نقص : تفاوت
http://bit.ly/2vLJM1Y
٣ - النَّقْصُ: الخُسْران فِي الحظِّ : کاهش در بهره برداری
http://bit.ly/2sff9k0
📗 #منابع :
📚لسان العرب، ابن منظور، ج ٧، ص ١٠٠
http://bit.ly/2twiRdr
📚المفردات في غريب القرآن، ج ١، ۵٠٣
https://goo.gl/VR5jbV
نتیجه : با توجه به مفهومِ عَقل و نَقص، عبارتِ ناقص العقل می تواند ٣ معنا داشته باشد:
١ ـ ناتمام بودنِ تجربه و آگاهی
٢ـ تفاوت در بهره وری از تجربه
٣ـ کاهش در بهره وری از تجربه
✔️ هر سه معنای فوق ⬆️ می تواند صحیح باشد؛ غیر از گزینه اول، که همیشه با واقعیت صِدق نمی کند، چون زنان نیز می توانند با تجربه باشند.
6⃣ در پست بعدی شرح می دهیم که چرا #شهادتِ زن نصفِ مرد است و چطور #کم_تجربگیِ شاهد منجر به صدور حُکم اشتباه می شود و چه #مسئولیتهایی (حقوقی و کیفری) در انتظار شاهد است. پس این مورد در جهت حمایت از زنان می باشد که چنین تکلیفی را از دوششان برداشته است..
@Antikafaar