✅شرح و تفسیر حکمت ۲۱۸ نهجالبلاغه...👇🏻👇🏻👇🏻
💠دوستى وقتى سالم و خالى از غل و غش است که انسان آنچه را براى خود مىخواهد براى دوستش نیز بخواهد و آنچه را براى خویش ناخوش دارد براى دوستش نیز ناخوش دارد و در بعضى از روایات آمده که #حداقل مودت و دوستى همین است.
⁉️با این حال چگونه ممکن است #دوستى با #حسد جمع شود.
🔹حسد به معناى انتظار زوال نعمت از دیگرى است و تفاوت آن با رقابت این است که حسود، خواهان زوال نعمت از دیگرى است، ولى در رقابت شخص سعى مىکند خود را به پاى دیگرى برساند بىآنکه بخواهد چیزى از او #کاسته شود.
❇️دوست واقعى کسى است که خواهان #پیشرفت و #ترقى دوست خود باشد، هرچند تلاش کند خودش نیز به پیشرفت و ترقى برسد، بنابراین آن کس که چنین نیست دوست واقعى نیست و یا به بیان امام (علیه السلام) دوستى او گرفتار بیمارى است.
✨امام حسن مجتبى در وصیتى که به «جناده» (ابن ابى سفیان) در لحظات آخر عمر خویش فرمود، چنین مىگوید: «با کسى دوستى کن که دوستى با او زینت تو باشد و هنگامى که به او خدمت مىکنى تو را محفوظ دارد و هرگاه که از او کمکى بخواهى یارىات کند، اگر سخنى بگویى (از روى اعتمادى که به تو دارد) گفتار تو را تصدیق کند و اگر در جایى (به حق) حمله کنى تو را تقویت نماید و اگر دست خود را براى حاجتى به سوى او دراز کنى او دستش را به سوى تو دراز کند و هرگاه نقطه ضعفى از تو ظاهر شود آن را بپوشاند و اگر کار نیکى از تو ببیند آن را بشمارد (و آشکار سازد) و اگر چیزى از او بخواهى به تو بدهد حتى اگر سکوت کنى (ولى نیازمند باشى) بدون مقدمه کمک کند و اگر مشکلى براى او پیش آید تو را ناراحت سازد».
✅شرح و تفسیر حکمت ۲۲۹ نهجالبلاغه...👇🏻👇🏻👇🏻
🔺امام (علیه السلام) در این گفتار حکیمانه به دو نکته مهم به زبان کنایه اشاره کرده است:
1⃣نخست مُلک قناعت را براى انسان #کافى مىداند، زیرا کسى که به #حداقل زندگى قانع شود نه نیازى به #خلق روزگار دارد و نه محتاج به حاجت بردن نزد این و آن؛ #آرامشى بر وجود او حکمفرماست و لذتى را که او از زندگى توأم با #قناعت خود مىبرد هیچ سلطانى از مملکت وسیع و گسترده خود نخواهد برد.
🍃در حدیث پرمعنایى از امام صادق (علیه السلام) در کتاب کافى آمده است: «خداى متعال پیامبر خود را به فضایل اخلاقى اختصاص داده است. کسى که آن فضایل را داشته باشد خدا را به سبب آن #شکر گوید و کسى که نداشته باشد از پیشگاه خداوند متعال آن را #تقاضا کند». راوى مىگوید: از امام (علیه السلام) پرسیدم آن فضایل اخلاقى چیست؟ امام (علیه السلام) فرمود: «تقوا و #قناعت و صبر و شکیبایى و شکر و بردبارى و حیا و سخاوت و شجاعت و غیرت و نیکوکارى و راستگویى و اداى امانت. (که مجموعا دوازده صفت برجسته مىشود)».
🔹در حدیث دیگرى از همان حضرت مىخوانیم: «کسى که به آنچه خدا به او روزى داده #قانع باشد از #غنىترین مردم است».
2⃣دومین نکتهاى را که در اینجا امام (علیه السلام) به آن اشاره فرموده همان #حسن_خلق است که آن را نعمتى مهم و باعظمت شمرده و به راستى حسن خلق هم #نعمتى است در دنیا، چرا که قلوب مردم را به انسان متوجه مىسازد و همه به عنوان انسانى #بافضیلت به او مىنگرند و هم مایه نجات وى در آخرت است.
🔺در حدیثى از پیغمبر اکرم (صلى الله علیه وآله) مىخوانیم: «بیشترین چیزى که امت من به وسیله آن وارد بهشت مىشوند پرهیزگارى و حسن خلق است».
🔸در حدیث دیگرى از همان حضرت آمده است: «در ترازوى اعمال هیچ کس در قیامت چیزى بهتر از حسن خلق گذارده نمىشود»
✅اما جمله اخیر امام (علیه السلام) اشاره به آیه شریفه ۹۷ سوره «نحل» است که مىفرماید: «(مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَر أَوْ أُنْثى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً)؛ هر کس کار شایستهاى انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالى که مؤمن است، به طور مسلّم او را حیات پاکیزهاى مىبخشیم».
🔹در تفسیر «حَیاةً طَیِّبَةً» مفسران تعبیرات مختلفى دارند:
🔺بعضى آن را به #قناعت آن گونه که امام (علیه السلام) در اینجا تفسیر فرموده، تفسیر کردهاند
🔺و برخى به #عبادت توأم با روزى #حلال و یا توفیق به #اطاعت فرمان خدا
❇️و روشن است که این امور با هم منافاتى ندارد و حیات طیبه همه آنها #مخصوصا قناعت را شامل مىشود، زیرا قناعت، انسان را #بىنیاز از مردم و آزاد از پیچ و خمهاى زندگى ثروتمندان مىسازد و فرد مىتواند آسوده خاطر و سربلند زندگى کند.