✅شرح و تفسیر حکمت ۲۲۶ نهجالبلاغه...👇🏻👇🏻👇🏻
✨طمع معمولا به معناى #علاقه_شدید به چیزى است که #فوق_استحقاق انسان و غالباً به دست دیگران است شخص طمعکار براى به دست آوردن آن باید در مقابل این و آن #خضوع کند و طناب #ذلت بر گردن خویش نهد، شاید به مقصود برسد و شاید هم نرسد.
💠به تعبیر دیگر طمع ریسمانى نامرئى است که انسان بر گردن خود مىنهد و سرِ آن را به دست کسى که از او طمع دارد مىسپارد و همچون برده یا حیوانى در اختیار او قرار مىگیرد.
❇️نقطه مقابل طمع #قناعت است که انسان را از همگان #بىنیاز و #عزت و #کرامت او را حفظ مىکند.
🔺اضافه بر اینها، اموال و مقامات و اشیایى که مورد طمع طمعکاران است؛
در بسیارى از موارد #دست_نیافتنى است، به همین دلیل طمعکار براى رسیدن به آن عمرى دست و پا مىزند و چه بسا ناکام از دنیا برود در حالى که سرمایه عمر خود را #بیهوده از دست داده، نه به مقامى در دنیا رسیده و نه در پیشگاه خدا منزلتى دارد.
🔹در حدیث معروفى که ملاصالح مازندرانى در شرح اصول کافى آورده است، مىخوانیم: «کسى که قناعت پیشه کند #عزیز مىشود، و کسى که طمع بورزد #ذلیل خواهد شد».
✅شرح و تفسیر حکمت ۲۲۹ نهجالبلاغه...👇🏻👇🏻👇🏻
🔺امام (علیه السلام) در این گفتار حکیمانه به دو نکته مهم به زبان کنایه اشاره کرده است:
1⃣نخست مُلک قناعت را براى انسان #کافى مىداند، زیرا کسى که به #حداقل زندگى قانع شود نه نیازى به #خلق روزگار دارد و نه محتاج به حاجت بردن نزد این و آن؛ #آرامشى بر وجود او حکمفرماست و لذتى را که او از زندگى توأم با #قناعت خود مىبرد هیچ سلطانى از مملکت وسیع و گسترده خود نخواهد برد.
🍃در حدیث پرمعنایى از امام صادق (علیه السلام) در کتاب کافى آمده است: «خداى متعال پیامبر خود را به فضایل اخلاقى اختصاص داده است. کسى که آن فضایل را داشته باشد خدا را به سبب آن #شکر گوید و کسى که نداشته باشد از پیشگاه خداوند متعال آن را #تقاضا کند». راوى مىگوید: از امام (علیه السلام) پرسیدم آن فضایل اخلاقى چیست؟ امام (علیه السلام) فرمود: «تقوا و #قناعت و صبر و شکیبایى و شکر و بردبارى و حیا و سخاوت و شجاعت و غیرت و نیکوکارى و راستگویى و اداى امانت. (که مجموعا دوازده صفت برجسته مىشود)».
🔹در حدیث دیگرى از همان حضرت مىخوانیم: «کسى که به آنچه خدا به او روزى داده #قانع باشد از #غنىترین مردم است».
2⃣دومین نکتهاى را که در اینجا امام (علیه السلام) به آن اشاره فرموده همان #حسن_خلق است که آن را نعمتى مهم و باعظمت شمرده و به راستى حسن خلق هم #نعمتى است در دنیا، چرا که قلوب مردم را به انسان متوجه مىسازد و همه به عنوان انسانى #بافضیلت به او مىنگرند و هم مایه نجات وى در آخرت است.
🔺در حدیثى از پیغمبر اکرم (صلى الله علیه وآله) مىخوانیم: «بیشترین چیزى که امت من به وسیله آن وارد بهشت مىشوند پرهیزگارى و حسن خلق است».
🔸در حدیث دیگرى از همان حضرت آمده است: «در ترازوى اعمال هیچ کس در قیامت چیزى بهتر از حسن خلق گذارده نمىشود»
✅اما جمله اخیر امام (علیه السلام) اشاره به آیه شریفه ۹۷ سوره «نحل» است که مىفرماید: «(مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَکَر أَوْ أُنْثى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیاةً طَیِّبَةً)؛ هر کس کار شایستهاى انجام دهد، خواه مرد باشد یا زن، در حالى که مؤمن است، به طور مسلّم او را حیات پاکیزهاى مىبخشیم».
🔹در تفسیر «حَیاةً طَیِّبَةً» مفسران تعبیرات مختلفى دارند:
🔺بعضى آن را به #قناعت آن گونه که امام (علیه السلام) در اینجا تفسیر فرموده، تفسیر کردهاند
🔺و برخى به #عبادت توأم با روزى #حلال و یا توفیق به #اطاعت فرمان خدا
❇️و روشن است که این امور با هم منافاتى ندارد و حیات طیبه همه آنها #مخصوصا قناعت را شامل مىشود، زیرا قناعت، انسان را #بىنیاز از مردم و آزاد از پیچ و خمهاى زندگى ثروتمندان مىسازد و فرد مىتواند آسوده خاطر و سربلند زندگى کند.