✍ یادی از دو تن از همفکران و شاگردان مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(اعلی الله مقامه الشریف) که در #ماه_ربیع_الثانی به ملکوت اعلی پیوستند. ❇️ (۱)- آقا سیّد محمّد باقر دُرچه‌ای از فقیهان امامی قرن سیزدهم و چهاردهم قمری و از استادان حوزه علمیه اصفهان (از اساتید، شهید سید حسن مدرس، آقا میرزا رحیم ارباب، حاج آقا حسین بروجردی و...)، که در نجف، نزد میرزای شیرازی و میرزا حبیب الله رشتی و در اصفهان نزد محمد باقر خوانساری شاگردی کرد و از دوستان و همفکران مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری در مشروعه خواهی بود. رضوان الله تعالی علیهم 🔹ارتحال: ربیع الثانی ۱۳۴۲ قمری، آقا سید محمد باقر درچه ای(ره) بر اثر سکته، در حمام درچه وفات یافته و پس از تشییع و عزاداری باشکوه و کم نظیر مردم اصفهان و قصبات اطراف، به تخت فولاد برده شد و در تکیه کازرونی در جوار مزار آخوند گزی(ره) آرمید ./از دانشنامه اسلامی 🔹فعالیت‌های اجتماعی-سیاسی: همفکری با #مرجع_شهید علامه شیخ فضل الله نوری در نهضت مشروطه و فتوای حرام دانستن کمک به تشکیل مجلس شورای ملی[غربگرایان]/ از ویکی شیعه 🔹گوشه ای از زندگانی مرد میدان تقوا، آقا سید محمد باقر درچه ای(ره)👇 https://hawzah.net/fa/Magazine/View/89/3413/15934/ ❇️ (۲)- آقا سید موسی زرآبادی رضوان الله تعالی علیه از شاگردان مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری اعلی الله مقامه، از عالمان ذوفنون، از نوادر روزگار و از متوسلان واصل، و از عابدان و زاهدان و پرهیزکاران بی‌نظیر، و نمونه کامل یک تربیت یافته در مکتب قرآنی در علم و عمل 🔹ارتحال: ربیع الثانی ۱۳۵۳ قمری 💠 امام خامنه ای (حفظه الله): مرحوم سیّد موسی زرآبادی شخصیت عظیمی است که در همین شهر قزوین، مرکز پرتوفشانىِ معنوی و سلوکی و عرفانی به شعاع وسیعی از طلّاب و جویندگان معرفت بود! ۸۲/۹/۲۵ 🔹مزار: شهر قزوین صحن امامزاده حسین 🔹گوشه ای از سیره علمی و عملی آیت الله سید موسی زرآبادی(ره)👇 http://rasanews.ir/fa/news/432536/ 🌹«رحم الله من یقرأ الفاتحة مع الصلوات» اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم ✳️ @ShahidRabe

✳️ @ShahidRabe

📘#معرفی_کتاب ✍ تحریر اثری توسط مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) در شروع ماه #ربیع_الثانی ۱۳۰۳ ه ✍ اجازه آزادی عمل و حق تصمیم گیری زنان در مسائل اقتصادی، توسط مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره)، امر و حق مهمی که توسط دیگر مراجع هم عصر ایشان (به‌خصوص مراجع حامی جریان غربگرای مشروطه در نجف)، کمتر و یا اصلاً به رسمیت شناخته نمی‌شد و همین، حکایت از حفظ کرامت و منزلت مقام زنان در افکار و عملِ علامه شیخ فضل الله نوری داشته است... توضیحات تکمیلی🔰👇👇

📘📘 مجموعه دو جلدی، در محضر شیخ فضل الله نوری(ره) 🖋از: دکتر منصوره اتحادیه، سعید روحی ◽ناشر: نشر تاريخ ايران 1385 ش ✍ کتاب، اسناد حقوقى عهد ناصرى و مشتمل بر خلاصه معاملات و اسناد تنظيم شده در نزد مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) است كه جزء آثار به غارت رفته شیخ شهید بوده و به صورت اتفاقی به دست دکتر منصوره اتحادیه (بانوی تاریخدان ایران) می رسد و منبع تألیف این مجموعه دوجلدی می شود. تحرير اين اثر را مرجع شهید نوری از ربيع الثانى سال 1303ه.ق شروع كرده و خلاصه فعاليت‌هاى خویش را تا اواسط سال 1306ه.ق در آن مندرج ساخته است. اطلاعات كتاب، ما را با مسائل گوناگون حقوقى، اقتصادى، بضاعت مالى مردم، اعتقادات، آداب و رسوم، روابط خانوادگى جامعه‌اى كه هنوز قوانين غربى و نفوذ مدرنيسم در آن چندان رسوخ نكرده بود، آشنا مى‌سازد. نكته حائز اهمیت، نقش علماء و مراجع در جامعه‌ است كه در اين كتاب، مصداق بارز آن نقش کارگشا و راه گشای مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره) است. علماء در تمامى قراردادهاى مالى، در مسائل زندگى روزمره مردم از جمله ازدواج، طلاق، ارث، انواع معاملات و حل و فصل دعاوى نقش داشتند. (تا قبل از پیاده شدن سیستم قضایی غربی، توسط مشروطه چیان غربگرا) از نكات جالب توجه فعاليت اقتصادى زنان (با اجازه و فتوای مرجع شهید علامه نوری ره) است. زنان پول قرض مى‌دادند، املاك خود را وقف مى‌كردند، و در معاملات خريد و فروش ملك شركت مى‌جستند. در دعواهاى خانوادگى و غيره حضور داشتند و يا گاه به وصيت شوهر قيموميت فرزندان را داشتند. البته نسبت ثروت زنان و تعداد معاملاتى كه در آن شركت داشتند، كمتر از مردان بود. در حوزه امور مالى و اقتصادى از لحاظ قانونى و شرعى (بنا به فتوای مرجع شهید نوری) بين زنان و مردان تفاوتى وجود نداشت و زنان در اداره اموال خود آزادى تصميم‌گيرى داشتند که این خود حکایت از حفظ کرامت و منزلت مقام زن در افکار و عمل مرجع شهید علامه نوری دارد و این در حالیست که در همان زمان، مراجع حامی مشروطه در نجف برای زنان، چنین حقوقی را کمتر قائل بوده و یا اصلا" قائل نبودند! / ✍تهیه و توزیع: تماس با ⬅️ نشر تاریخ ایران، تهران - پایین تر از میدان فلسطین - ساختمان 110 - ط سوم - واحد 304تلفن : 66463030 - 66496391 ✅ دکتر منصوره اتحادیه (بانوی تاریخ دان ایران):🔰 من هوادار شیخ فضل الله نوری هستم، برای اینکه، می فهمم که او چه می گوید، او به عیان می دید که چه اتفاقی دارد برای مشروطه رخ می دهد.روند کنار زدن علما در مشروطه از دید شیخ فضل الله پنهان نماند.او حق داشت و خیلی زود متوجه برخی نیرنگها شد. شیخ فضل الله، خیلی شخصیت گفتگو برانگیزی است. قانونی که داشت از مجلس مشروطه می گذشت، برگرفته از قانون اساسی بلژیک و فرانسه بود و این قوانین فرنگی بود، غربی بود، و شیخ فضل الله به عنوان یک مجتهد (مرجع)، نمی توانست بپذیرد. او در لوایح می گوید من یک تعدادی از این مجلسیان را قبول ندارم، اینها طبیعیون هستند، سوسیالیست هستند (منکر خدا هستند)، شیخ درست می گفت، واقعا" سوسیالیست ها در مجلس مشروطه بودند، حتی روزنامه صور اسرافیل که شیخ را مورد حمله قرار می داد، ارگان سوسیالیست ها بود. شیخ فضل الله در مقابل التقاطی که در لوای اسلام پدید آمده بود ایستاد. با التقاط چپگرایان، مخالف بود.درک شیخ فضل الله خیلی خوب بود. به اعتقاد من، انقلاب اسلامی، ادامه نهضت ناتمام مشروطه (و شیخ فضل الله) است. آنجا ناتمام ماند، شیخ فضل الله را دار زدند، آن روشنفکر ها، آن اصلاحطلب ها که مدلشان غربی بود، نگذاشتند در آن زمان قوانین اسلام پیاده شود. قوانینی که پیاده شد، مطابق قوانین اسلام نبود./در حاشیه شرح مکتوبات مشروطه، مرداد ۹۵ و گفتگو با پیام فضلی نژاد، برنامه شوکران، آذر ۹۸ 🔸منابع دیگر: ویکی‌نور، دانشنامه تخصصی نور، ک، تنهای شکیبا ✳️ @ShahidRabe

📘📘 کتاب در محضر مرجع شهید علامه شیخ فضل‌الله نوری(ره): اسناد حقوقی عهد ناصری، ۲ جلدی ✍ به کوشش: منصوره اتحادیه (نظام مافی)، سعید روحی ▫️پیشگفتار: سید علی آل داود ▫️ناشر: نشر تاریخ ایران، تهران، اول، ۱۳۸۵ ▫️نسخه PDF از: مرکز تحقیقات رایانه‌های قائمیه اصفهان ✳️ @ShahidRabe

✳️ @ShahidRabe

✍ هر سه‌شنبه، بارگذاری سلسله وارِ کتاب فاجعه قرن، تألیف پژوهشگر فقید، استاد جواد بهمنی 🔰قسمت‌‌ ۳۲👇👇

🔴 قسمت‌های ۳۲/ عاقبت کار بهبهانی! 📕 کتاب فاجعه قرن، تألیف پژوهشگر فقید، استاد جواد بهمنی 👈 درباره چرایی این ترور که یک تصفیه «درون‌جریانی» بود! بیشتر بدانید/ در چهار پُست سلسله وار+ کلیپ و تصاویر👇 https://eitaa.com/shahidrabe/7213 ✳️ @ShahidRabe

‼️به بهانه سالمرگ یک عنصر وابسته به اجانب(۱-۲ آبان ۱۲۹۶ ش) 🎭 اسعد بختیاری، عضو لژ فراماسونی، یار صمیمی انگلستان، از عوامل اصلی دستگیری و به شهادت رساندن مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره)، از عوامل سرکوب ستارخان و نیروهایش در تهران ... ‼️مورخین ماسون سعی نمودند با تحریف تاریخ و بهره گیری از احساسات قومی و محلی، چهره ای مبارز از او بسازند! 🎭چهره واقعی او، در۳ بخش 🔰👇👇 https://eitaa.com/shahidrabe/6141 ✳️ @ShahidRabe

🔳 به بهانه ایام ارتحال رئیس فقید مجلس خبرگان رهبری، آیت الله حاج شیخ محمد رضا مهدوی کنی(ره) /۲۹ مهر ۹۳ ش 🌹«رحم الله من یقرأ الفاتحة مع الصلوات» اللّهُمَّ صَلّ عَلَی محَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَجّل فَرَجَهُم ✍ زندگینامه مرحوم آیت الله مهدوی کنی از زبان خودشان/ برنامه بوستان از رادیو معارف گفت و گویی در رابطه با زندگی ایشان داشته که مشروح آن در لینک زیر آمده است؛👇 https://tn.ai/535163 🎥 روایت مرحوم آیت الله محمد رضا مهدوی کنی (ره) از پیش بینی و پایمردی مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری اعلی الله مقامه، زعیم نهضت اسلام خواهی مشروطه(مشروعه) و خسران سید عبدالله بهبهانی، یکی از روحانیون حامی جریان غربگرای مشروطه ✳️ @ShahidRabe

🌹 ایام شهادت فرزند برومند امام در ۱ آبان ۵۷، توسط تیمی مشترک از ساواک شاه و استخبارات رژیم صدام 💠 بیان معنوی شهید، آیت الله سید مصطفی خمینی(ره): 🔹«ای عزیز من و ای خواننده کریم، در محضر ربوبی و عطوفت، رأفت، لطف و محبت وی تدبّر کن و علاوه بر این، تفکر کن در قدرت و غضبی که در برابرش آسمان‌ها و زمین دوام نمی‌آورند چه رسد به تو ای ضعیفِ زندانی در دنیا و ای محبوس در طبیعت. 🔸بر تو باد کوشش و تلاش در کسب اخلاق فاضله و تخلق به فضائل نفسانی و تشبه به #انسان_کامل تا برای عالَم خود رحمت باشی اگر نمی‌توانی رحمة للعالمین باشی. 🔹تدبر کن در آنچه قرآن از حدود رأفت #رسول_الهی_اعظم در سوره شعراء حکایت کرده:«لعلّک باخعُ نفسَکَ علی آثارِهِم إن لم یؤمنوا بهذا الحدیثِ أسَفاً » سبحان الله شأن ایشان صلی الله علیه و آله و سلّم چقدر بالاست که بر حال کفار و منکرین نیز تأسف می‌خورد ومودت و محبتش در رساندن بندگان خدا به دار آخرت و سعادت عظمی به درجه‌ای رسیده که رب العالمین شروع به تسلیت و تسکین قلب شریف ایشان می‌کند.»/ گزیده و ترجمه‌ای از مباحث اخلاقی در تفسیر قرآن کریم شهید سیدمصطفی خمینی 🔸از بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی ✍ لازم به توضیح است که شهید سید مصطفی خمینی، داماد آیت الله شیخ مرتضی حائری(فرزند یکی از شاگردان خاصِ مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری، یعنی آیت الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی، مؤسس حوزه قم) است. رضوان الله تعالی علیهم 🌹شادی روحشان، الفاتحه مع الصلوات ✳️ @ShahidRabe

✳️ @ShahidRabe

📷 #نگارخانه ✳️ @ShahidRabe

⁉️ تاریخ تولد، وفات یا شهادت حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها، چقدر قرین به صحت است؟ ✍ در منابع تاریخی مستند اطلاعات جامع و کاملی درباره زندگی‌نامه حضرت معصومه سلام الله علیها از جمله تاریخ تولد و وفات ایشان ثبت نشده است. مورخ و سیره‌نگار شیعی علامه سیدجعفر مرتضی عاملی،نام مادر حضرت معصومه سلام الله علیها را نجمه خاتون ذکر کرده که مادر امام رضا علیه‌السلام نیز بوده و شهادت ایشان را به وسیله سم در ساوه به دست عوامل بنی‌عباس دانسته که بعد از ۱۷ روز حضور در قم به میزبانی موسی بن خزرج در قبرستان بابلان (حرم فعلی) آرمیده‌ و حرمش به عنوان عش آل محمد پناهگاه مسلمانان و محبین اهل‌بیت علیهم السلام است. در کتابهای حدیثی بحارالانوار و مستدرک، از حضرت امام صادق علیه‌السلام در باب فضیلت زیارت آن حضرت نقل شده است که: "أنَّ زِیارَتَهَا تُعَادِلُ الْجَنَّةَ" به راستی زیارت او برابر با بهشت است.همچنین درباره عظمت علمی و معنوی ایشان از جدش امام صادق علیه‌السلام و پدر بزرگوارش موسی بن جعفر علیه‌السلام و برادرش امام رضا علیه‌السلام روایات معتبری نقل شده است. درباره ازدواج و فرزندان ایشان نیز اطلاعات چندانی در دست نیست، اما مورخین مشهوری مانند یعقوبی (التاریخ یعقوبی،قرن سوم) نوشته اند که به خاطر شرایط ویژه زندگی و طبق سفارش پدرشان و اختناق زمانه، ایشان هرگز ازدواج نکرده اند. از مهمترین القاب ایشان معصومه، کریمه اهل بیت، طاهره، حمیده و اُخت الرضا است. آیت‌الله رضا استادی در کتاب " آشنایی با حضرت عبدالعظیم و مصادر شرح‌ حال او" می نویسد؛نخستین کتابی که در آن، تاریخ تولد و وفات ایشان نقل شده، نورالآفاق نوشته جواد شاه‌عبدالعظیمی است که در سال ۱۳۰۴ شمسی منتشر شده است. در این کتاب، تاریخ ولادت اول ذی‌القعده سال ۱۷۳ قمری و تاریخ وفات یا شهادت ۱۰ ربیع‌الثانی سال ۲۰۱ قمری بیان شده و از آن کتاب به دیگر کتاب‎ها راه‌ یافته که مستندی بر آن نیست. برخی از علمای معاصر نیز مانند آیت‌الله مرعشی نجفی ره به نقل از ریاحین الشریعه محلاتی و آیت‌الله شبیری زنجانی در کتاب جرعه ای از دریا با این نظر شاه‌ عبدالعظیمی در کتابش مخالفت کرده و تاریخ‌های ذکر شده در آن را ساختگی دانسته‌اند. بنا بر همین نقل ساختگی، در تقویم رسمی کشور روز تولد ( روز دختر) و وفات حضرت معصومه سلام الله علیها درج و توجهی به نظرات این علمای بزرگوار نشده است. امیدواریم در مورد درج وقایع تاریخی_مذهبی اهمیت و دقت بیشتری نسبت به نظرات علمای دین و کارشناسان خبره مذهبی صورت گیرد. ✍ هادی حمیدی 🌹 «ألسَّلاَمُ عَلَيکِ يَا فَاطِمَةَ المَعصُومِة السَّلامُ عَلَیْکِ یَا بِنْتَ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ وَ رَحْمَهُ اللهِ وَ بَرَکَاتُهُ 🌹 زیارت‌نامه حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها |صوتی و متنی، پرتال جامع آستان مقدس حضرت معصومه (س)👇 https://amfm.ir/ziaratnameh/ ✳️ @ShahidRabe

🔳 به بهانه ایام قمری درگذشت شیخ الشریعه اصفهانی(ره)، از دوستانِ آخوندخراسانی(مرجعی که در مقطعی با خراسانی همفکر بود! اما رفته‌رفته، حقایق بر او آشکار گشت!)/ فوت: ۸ ربیع‌الثانی ۱۳۳۹ ق 📜 برگی از تاریخ ناگفته و ناشنیده🔰 ⁉️‌ ماجرای اعتراض شیخ الشریعه اصفهانی، به آخوند خراسانی(بابت رفتارهای جسارت آمیز و ناشایستِ پسر آخوند)، چه بود؟! ⁉️عاقبت کار پسرِ آخوند خراسانی چه شد؟ ⁉️ آیت الله العظمی امامی مازندرانی(استاد امام راحل و شاگردِ مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری)، مُعممینِ مُسببِ قتل شیخ (یعنی، آخوند محمدکاظم خراسانی، حسین خلیلی طهرانی، عبدالله دیوشلی مازندرانی..‌.) را به چه تشبیه نمود و چگونه توصیفشان کرد؟! 👈جواب‌ها در ۲ بخش👇 https://eitaa.com/shahidrabe/6331 ✳️ @ShahidRabe

🔳 به بهانه ایام ارتحال مرحوم آیت الله حاج سید احمد زنجانی(ره)، از پیروان مکتب مرجع شهید علامه شیخ فضل الله نوری(ره)، از دوستان صمیمی امام راحل و امام جماعت مدرسه فیضیه/ در ۵ آبان ۱۳۵۲ ش 🌹«رحم الله من یقرأ الفاتحة مع الصلوات» 💠 مرحوم آیت الله سید احمد زنجانی(ره): شیخ [ فضل الله نوری(ره)] در مرکز، استخوان علمیش محکم بود. آن روز از جهت ریاست[مذهب]، شخص اول بود. خداوند جزای مسببین را بدهد که در ۱۳ رجب ۱۳۲۷ق که روز عید ولادت حضرت امیرالمؤمنین(ع) و روز سرور بود، آن مرحوم را به دار زدند./ ک، میراث اسلامی ایران، ر، جعفریان، ۵۹۶/۹ آیت الله زنجانی(ره) از آقای بروجردی نقل می کرد که ما در نجف [طلبه]بودیم و از طرف شیخ فضل الله(ره) نامه ای آمد که: «مظفرالدین شاه مکرر قرض می گیرد و مسافرت خارج می رود و از کشور به خارجی ها امتیاز می دهد. اگر این قرض دادن ها و مسافرت کردن ها و امتیاز دادن ها ادامه یابد، کشور از آنِ بیگانگان می شود. خوب است که جمعی بر کارهای شاه نظارت داشته باشند.» در این مورد همه علما موافقت کردند...اصلا ورود آخوند خراسانی به مشروطه، به خاطر شیخ فضل الله(ره) بود. بعد، مرحوم شیخ فضل الله از این مطلب[به دلیل انحراف مشروطه] برگشت. آخوند... اطلاعاتی که داشت در حد اطلاعاتی بود که [از طرف افراد غیر صالح] می رسید، منتهی بعدا" متوجه شد که آن طور که خیال می کرد، نبوده!/ حیات سیاسی... آخوندخراسانی، در گفتگو با آقا‌سیدموسی‌شبیری‌زنجانی(فرزند‌آقاسید‌احمد)، از نوید شاهد(پایگاه اطلاع رسانی فرهنگ ایثار و شهادت) و ماهنامه فرهنگی شاهد یاران... ✳️ @ShahidRabe

✳️ @ShahidRabe

🔰👇👇

🎤 گفت‌وگوی سهیلا عباسپور، خبرنگار گروه اندیشه روزنامه فرهیختگان ⏪ با سید مقداد نبوی‌ رضوی، تاریخ پژوه و نویسنده کتاب‌های «تاریخ مکتوم» «میزا مهدی اصفهانی» «اندیشه اصلاح دین در ایران» و «مکتب شیخیه» ⏪ درباره بررسی اندیشه مرجع شهید علامه شیخ‌ فضل‌ الله نوری(ره) و موضع آن شهید بزرگ اسلام در قبال مشروطه‌خواهان و حوادث آن دوران ✍ نبوی‌ رضوی با برشمردن خاستگاه فکری علامه شیخ فضل‌‌الله نوری و تاثیر حوزه علمیه سامرا بر شکل‌گیری وقایع آن دوران ایران، با تایید موضع‌گیری درست و بهنگام شیخ در برابر مشروطه‌خواه‌نماها به جریان پویای نهان و خزنده روزهای مشروطیت و برنامه‌های آنان برای ایران پس از مشروطه اشاره می‌کند و براساس شواهد و مستندات تاریخی معتقد است بابیه و تحرکات بابی‌ها با پشتیبانی انگلیس، نقش عمده‌ای در تخریب چهره شیخ داشت تا جایی که شهادت آن عالم بزرگ زمانه را رقم زد.  🔰👇👇

🔰قسمت اول در ۲ بخش🔰 ⁉️درخصوص اندیشه مرجع شهید علامه شیخ فضل‌ الله نوری(ره) و عوامل موثر بر شکل‌گیری آن بیشترین نقش را مربوط به کدام‌یک از عوامل می‌دانید؟ به‌عبارتی با توجه به عامل استعمار، حوزه فقهی، وضعیت اجتماعی ایران، روشنفکران و جو فکری آن زمان، شیخ چگونه توانست جریان‌ساز شود؟ آن آگاهی که ایشان داشت از کجا سرچشمه گرفته بود؟ شیخ‌فضل‌الله نوری از خانواده‌ای علمی به‌پاخاست. پدرش از علمای سرشناس زمان خود و به‌ویژه پدربزرگ مادری ایشان علامه محمدتقی نوری، عالم بزرگ خطه مازندران و مورد احترام زیاد مردم آن منطقه بود. دایی‌های‌شان که چهارتا بودند همه از مجتهدان محلی بودند به غیر از مرحوم حاج‌میرزاحسین نوری که با مهاجرت به عتبات و قرار گرفتن در کنار میرزای‌شیرازی در سامرا و نگارش آثار علمی گوناگون از شهرت بسیار بالایی برخوردار شده بود. پس خاندان ایشان، یک خاندان علمی بود. او همراه با محدث نوری، دایی خود به عتبات رفت و در نجف نزد فقیهان بزرگ بعد از شیخ انصاری درس خواند و در میان همه آنها به میرزای‌شیرازی تعلق خاطر خاصی پیدا کرد. در سال ۱۲۹۱ هجری قمری، میرزای‌شیرازی سفر زیارتی به سامرا داشت که طولانی شد و او برنگشت. در میان اصحاب میرزای‌شیرازی، ملافتحعلی سلطان‌آبادی محدث نوری و شیخ‌فضل‌الله نوری به سامرا رفتند که ببینند چرا استاد بازنگشته است و اگر می‌خواهد آنجا بماند آنها هم آنجا بمانند. زیرا نظام درسی آنها در نبود وی به‌هم خورده بود. میرزای‌شیرازی که قصد اقامت در سامرا داشت امر را به استخاره موکول کرد و با خوب آمدن استخاره، آنجا ماند. شیخ‌فضل‌الله نوری و محدث نوری و ملافتحعلی که استاد اخلاق آن دو بود، اولین مهاجران به سامرا بودند که هر سه نزد میرزای‌شیرازی جایگاه والایی داشتند. حوزه علمیه سامرا در این مسیر شکل گرفت که این کار درحقیقت احیای شهر منسوب به امام حی شیعه بود. هدف میرزای‌شیرازی احیای شهر سامرا، محل تولد و غیبت امام‌زمان(عج) و بارگاه عسکریین(ع) بود؛ خانه امام هادی(ع) و امام حسن عسکری(ع) بود و به ارث به حضرت عصر(عج) رسید و در دیوان شیعی عراق به نام حضرت سند خورده و ثبت شده است. درواقع، هدف میرزای‌شیرازی شیعی کردن سامرا و پایتخت معنوی شدن آن شهر سنی‌نشین بود که از جنبه زیارتی هم گاهی برای شیعیان خطرات جانی به همراه داشت. پس با مهاجرت خود و شاگردانش و طلبه‌هایی که به وی و شاگردانش ارادت و تعلق خاطر داشتند، حوزه معتبری آنجا ایجاد کرد با ریاست خودش و شیعیانی را به سامرا مهاجرت داد. برایشان خانه و مغازه تهیه کرد و دو حمام برای زنان و مردان ساخت، کتابخانه درست کرد و در سال‌های بعد مدرسه علمیه جعفریه را بنیان کرد. او تعمیر حرم عسکریین(ع) که سال‌ها قبل از مهاجرت ایشان توسط شیخ عبدالحسین تهرانی «شیخ العراقین» شروع شده بود را ادامه داد و سامرا را در راستای همان شیعی کردن شهر پیشرفته کرد. البته مقاومت‌هایی از جانب ساکنان سامرا در برابر این امر بوده که به دو جنگ میان ساکنان آنجا و شیعیان مهاجر انجامید و در یکی از آنها فرزند بزرگ میرزای‌شیرزای که میرزامحمد نام داشت و نوادگانش الان در ایران و عراق هستند کشته شد. اما میرزای‌شیرازی قاتل را بخشید. در آن زمان انگلیسی‌ها قصد نفوذ در عراق را داشتند، کما اینکه ۳۰ سال بعد سامرا را تصرف کردند. انگلیسی‌ها که دیدند میان اهل سنت سامرا و شیعیان مهاجر جنگ پیش آمده تصمیم گرفتند از آب گل‌آلود ماهی بگیرند برای نفوذ در عراق عثمانی و برای واسطه شدن به میرزای‌شیرازی مراجعه کردند که وی نپذیرفت و آن را یک درگیری و دعوای داخلی شمرد که انگلیسی‌ها نباید در آن دخالت می‌کردند. خبر بخشش میرزا به سلطان عبدالحمید پادشاه عثمانی رسید و او بسیار خوشحال شد، چون خود او نیز با انگلیسی‌ها درگیر بود و هدایایی همراه با پیغام سپاس نزد میرزای‌شیرازی فرستاد و این مساله در حافظه تاریخی سنی‌های سامرا تا به امروز مانده است و سبب شده نگاه مثبتی به میرزا داشته باشند، طوری‌ که حتی الان کسانی که در سامرا هستند و برای تعمیر حرم مطهر می‌رفتند، گفته‌اند اگر نواده‌ای از میرزای‌شیرازی همراه ما باشد اهل سامرا با ما طور دیگری رفتار می‌کنند و احترام دیگری قائل می‌شوند. بیش از ۱۳۰ سال از وفات میرزای‌شیرازی گذشته و من در کتاب‌هایی خوانده‌ام پیرمردهایی که در زمان آن درگیری نوجوان بوده‌اند یا کودک، گفته‌اند: نحن طلقاء المیزرا؛ یعنی ما آزادشدگان میرزا هستیم. چون می‌توانست از ما انتقام بگیرد، اما انتقام نگرفت. شیخ‌فضل‌الله نوری در سامرا از شاگردان برتر میرزای‌شیرازی بود. حتی در کتاب «المآثر و الآثار» که منسوب به اعتماد‌السلطنه وزیر انطباعات قاجار است، او را برترین شاگرد میرزا معرفی کرده‌اند. 🔰ادامه در بخش دوم🔰