🔸 ردپای زباله: آینهای بر نابرابری
✍️ "بگو چی دور میریزی تا بگویم کی هستی؟!" این جملهای است که یکی از محققان مطالعات پسماند در خصوص نقش زباله در شناخت وضعیت جوامع بیان کرده است. وضعیت زباله و پسماند در کشورها میتواند نشانههای مهمی از تحولات اجتماعی و اقتصادی و همچنین سبک زندگی شهروندان ارائه دهد. زبالهها نشانههای مهمی از نابرابری را در خود دارند. با استفاده از این دادهها میتوان به نابرابری مصرف در گروهها و کشورهای مختلف دست یافت.
تحقیقات بسیاری بر روی جمعآوری الگوی مصرف و تولید زباله در جهان انجام شده است. در یکی از تحقیقات، بانک جهانی تولید سرانه زباله در جهان را مشخص کرده است. آخرین آمار منتشر شده بانک جهانی نشان میدهد که در سال 2020 حدود 2.2 میلیارد تن زباله در سراسر جهان تولید شده است. نتایج این آمار نشان میدهد که وضعیت تولید زباله در جهان رابط مثبتی با درآمد کشورها دارد و هر چه میزان درآمد کشورها بالاتر باشد، میزان تولید زباله نیز بیشتر خواهد بود. تولید سرانه زباله در ایران 222 کیلوگرم است که نسبت به بسیاری از کشورهای با درآمد بالا میزان کمتری دارد.
این آمار میتواند نشاندهنده ابعاد دیگری از نابرابری جهانی باشد. تولید زباله یکی از عوامل مهم تخریب محیطزیست و کاهش ظرفیتهای زیستی کره زمین است. نابرابری جهانی و افزایش درآمد بیسابقه در برخی کشورها و نظامهای اقتصادی بازار آزاد، با افزایش اشتیاق به مصرف و عدم توجه به آثار افزایش بیرویه مصرف در جهان، وضعیت زیستی تمام بخشهای کره زمین را تهدید میکنند. اما در نهایت این تهدید نیز، پیش از همه، کشورهای با درآمد پایین را دچار بحرانهای عدیده میکند و قدرتهای اقتصادی به هر طریق، از این بحران آسیب کمتری خواهند دید.
🔗 دسترسی به متن اصلی گزارش
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اقتصادی
#شناخت_اجتماعی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸 از هر 4 ایرانی 3 نفر میگویند وضعیت اقتصادی کشور نسبت به 5 سال گذشته بدتر شده است
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اقتصادی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸 از هر 4 ایرانی 3 نفر میگویند وضعیت اقتصادی کشور نسبت به 5 سال گذشته بدتر شده است
✍️ اکثریت قابل توجه ایرانیان با 76.6 درصد اظهار کردند که وضعیت اقتصادی کشور در پنج سال گذشته بدتر شده است. همچنین 63.4 درصد از مردم وضعیت اقتصادی خود را نسبت به 5 سال گذشته بدتر ارزیابی کردهاند. این وضعیت، نشان دهنده درک گستردهای از چالشهای اقتصادی و نارضایتی در میان مردم است. دلیل اصلی این دیدگاه میتواند مشقتهای ملموسی باشد که مردم ایران تجربه کردهاند. کشمکشهای اقتصادی، از جمله تورم بالا، بیکاری و کاهش ارزش پول، مستقیماً بر زندگی روزمره افراد تأثیر میگذارد و باعث میشود آنها به وضعیت اقتصادی منفی نگاه کنند.
ایران به ویژه در سالهای اخیر تحت تحریمهای مختلف بینالمللی قرار گرفته است. این تحریمها که به بهانه نگرانی در مورد برنامه هستهای ایران و سایر مسائل ژئوپلیتیکی اعمال شده، تأثیر شدیدی بر اقتصاد ایران داشته است. محدودیتهای تجارت بینالمللی و معاملات مالی نیز به چالشهای اقتصادی کمک کرده و معیشت بسیاری از ایرانیان را تحت تأثیر قرار داده است.
با این حال عوامل فراتر از مرزهای ایران، مانند عدم قطعیتهای اقتصادی در سطح جهان یا نوسانات قیمت نفت (یکی از اجزای حیاتی اقتصاد ایران) نیز میتوانند بر ثبات اقتصادی کشور تأثیر بگذارند.
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اقتصادی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸 تغییرات تورم در ایران
✍ نتایج آخرین گزارش مرکز آمار ایران نشان میدهد که روند تغییرات تورم در یک سال گذشته کاهشی بوده است. این نتایج نشان میدهد که تورم سالانه در کشور از ۴۹.۱ درصد در اردیبهشت ۱۴۰۲ به ۳۷ درصد در اردیبهشت ۱۴۰۳ کاهش یافته است.
بیشترین میزان تورم نقطه به نقطه در میان کالاها و خدمات مصرفی در اردیبهشت ۱۴۰۳ مربوط به هزینه هتلها و رستورانها بوده است که تورم ۴۴.۱ درصدی داشتهاند. همچنین کمترین میزان تورم نیز مربوط به هزینه ارتباطات بوده است. همچنین در میان استانها، استان یزد و اصفهان بیشترین میزان تورم سالانه را در اردیبهشت ۱۴۰۳ داشتهاند.
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اقتصادی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸نرخ تورم در دولتهای پس از انقلاب
✍️ بر اساس دادههای صندوق بینالمللی پول که در سال ۲۰۲۳ منتشر شده، بیشترین نرخ تورم در دولتهای پس از انقلاب مربوط به سال ۱۳۷۴ با تورم ۴۹.۳ درصدی و کمترین نرخ تورم نیز در سال ۱۳۶۴ و برابر با ۴.۴ درصد بوده است. نمودار فوق فراز و فرود نرخ تورم در دولتهای مختلف را نشان میدهد.
دادههای صندوق بینالمللی پول نشان میدهد در سال ۱۴۰۲ رشد تورم شیب منفی داشته است. باید به این نکته توجه داشت که تورم ادراک شده توسط جامعه میتواند متفاوت از نرخ رسمی تورم باشد.
✍️ شناخت، با نزدیک شدن به انتخابات ریاستجمهوری، تلاش میکند دادههایی پیرامون عملکرد دولتهای پس از انقلاب را با رجوع به منابع معتبر، منتشر کند.
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اقتصادی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸 نرخ رشد اقتصادی در دولتهای پس از انقلاب
✍️ براساس دادههای صندوق بینالمللی پول، ایران در سالهای نخست دولت جنگ، بیشترین میزان رشد اقتصادی را تجربه کرده است. با ادامه جنگ تحمیلی وضعیت اقتصادی کشور نیز تغییر کرده و پایینترین میزان رشد اقتصادی در چهل سال اخیر، در سالهای آخر جنگ بوده است.
در سالهای اخیر، با خروج ترامپ از برجام، نرخ رشد اقتصادی کشور نیز سقوط کرده و منفی شد. اما از سال آخر دولت روحانی تا ادامه آن در دولت سیزدهم، نرخ رشد اقتصادی مثبت و تقریباً ثابت بوده است.
✍️ شناخت، با نزدیک شدن به انتخابات ریاستجمهوری، تلاش میکند دادههایی پیرامون عملکرد دولتهای پس از انقلاب را با رجوع به منابع معتبر، منتشر کند.
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اقتصادی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸 آیا وضعیت مالیاتها از دیدگاه مردم عادلانه و کارآمد است؟
✍️براساس دادههای بخش نگرشهای اقتصادی در پیمایش ارزشها و نگرشهای ایرانیان سال ۱۴۰۲، از نظر ۷۷.۸ درصد مردم، وضعیت دریافت مالیات در کشور عادلانه نیست. تقریبا همین میزان از مردم معتقدند که وضعیت فعلی دریافت مالیاتها، خدمات دولتی را بهبود نبخشیده است. افراد با درآمد و تحصیلات بالا بیش از سایر گروهها چنین نگرشی داشتهاند.
✍️ ناعادلانه و ناکارآمد بودن وضعیت مالیات بر اساس نظر مردم، نسبت به سال ۱۳۹۴ رشد قابل توجهی داشته است.
✍️همچنین این دادهها نشان میدهد مردم استانهای گلستان و هرمزگان بیش از سایر استانها معتقدند که وضعیت دریافت مالیات عادلانه نیست.
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اقتصادی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸 تحولات نگرشهای اقتصادی
اهمیت مالیاتدهی در اداره کشور
✍️ نتایج آخرین پیمایش ارزشها و نگرشها در سال ۱۴۰۲ نشان میدهد همچنان فرهنگ مالیاتدهی در جامعه ایران فراگیر نشده و بخش قابل توجهی جامعه نیازی به پرداخت مالیات نمیبینند.
حدود ۵۰ درصد از پاسخگویان با اینکه «با پرداخت خمس و زکات دیگر نیازی به پرداخت مالیات نیست»، موافق یا کاملاً موافق بودهاند. همچنین، ۵۰/۱ درصد نیز با اداره کشور با استفاده از مالیات و سرمایهگذاری پول نفت، مخالف یا کاملاً مخالف بودهاند.
با توجه به اهمیت مالیات در اداره امور کشور، این نتایج میتواند نشاندهنده این باشد که جامعه ایران نیازمند فرهنگسازی و رفع موانعی مانند فساد اداری است تا جهتگیریهای جامعه نسبت به این امر به تدریج تغییر کند.
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اقتصادی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸 تحولات نگرشهای اقتصادی
ارزیابی از تغییر شرایط اقتصادی در کشور
✍️ نتایج آخرین پیمایش ارزشها و نگرشهای ایرانیان نشان میدهد که نگرش غالب در جامعه نسبت به تغییر وضعیت اقتصادی ناامیدانه است. این نتایج نشان میدهد که بیش از ۸۰ درصد از پاسخگویان معتقدند که وضعیت اقتصادی نسبت به ۵ سال گذشته بدتر شده و بیش از ۷۰ درصد نیز فکر میکنند در ۵ سال آینده وضعیت اقتصادی بدتر خواهد شد.
این نتایج همچنین نشان میدهد که استان کردستان نسبت به دیگر استانها، بدترین ارزیابی را نسبت به تغییر وضعیت اقتصادی گذشته و تغییر وضعیت در آینده داشته است. در خصوص چشمانداز وضعیت اقتصادی در آینده استانهای مرزی و غربی، نگاه منفیتری نسبت به سایر استانها دارند.
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اقتصادی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸 بنزین ارزان یا عادلانه؟!
✍️ بنزین و گازوئیل به دلیل کاربرد فراوانی که در حمل و نقل و جابجایی کالاها و مسافران دارند، اثری مسقیم بر روی زندگی و رفاه مردم دارند.
در بیشتر کشورها قیمت بنزین عددی متغیر است که تابع عواملی از جمله قیمت نفت خام، هزینههای عملیاتی و پالایشگاهی، هزینهی توزیع و بازاریابی، میزان عرضه و تقاضا و مالیات است. ایران پس از ونزوئلا کمترین مقدار قیمت بنزین را دارد.
با این حال از دیدگاه برخی کارشناسان، مقایسهی قیمت بنزین به صورت مطلق در کشورهایی مثل ایران و فرانسه با توجه به اختلاف درآمدی میان شهروندان این دو کشور، جامع نیست. با در نظر گرفتن درآمد، جایگاه قیمت بنزین در ایران، در میانه جدول کشورها قرار میگیرد.
علاوه بر این، آمارها نشان میدهند که میزان مصرف بنزین در ایران به ازای پیمایش مسافت مشخصی بیشتر از میانگین جهانی است (میانگین مصرف بنزین خودروها در ایران حدود ۱۱ لیتر به ازای هر ۱۰۰ کیلومتر است) که نشاندهنده کیفیت نامناسب خودروهای تولیدی در کنار فرسودگی خودروهای موجود است.
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اقتصادی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸نگاهی به لایجه بودجه ۱۴۰۴
بخشی دوم: وضعیت صندوقهای بازنشستگی در بودجه
✍️ گزارش مرکز پژوهشهای مجلس از لایحه بودجه ۱۴۰۴، وضعیت پیچیده و چالشبرانگیز صندوقهای بازنشستگی را بررسی کرده است. بر اساس این گزارش، صندوقهای بازنشستگی به دلیل ساختار مالی نامتعادل و روند افزایشی کسری بودجه، به طور فزایندهای به منابع بودجه عمومی وابسته شدهاند.
نمودارهای ارائهشده در گزارش نشان میدهند که از سال ۱۳۹۵ به بعد، بودجه اختصاصیافته به صندوقهای بازنشستگی با شیب تندی افزایش یافته و پیشبینی میشود که این روند در سالهای آینده نیز ادامه یابد. برای مثال، بودجه پیشبینیشده برای صندوقها در سال ۱۴۰۴ نسبت به سالهای گذشته به طور چشمگیری افزایش یافته است.
این وابستگی به معنای نیاز به تأمین مالی مستمر از سوی دولت است که فشار زیادی بر سایر بخشهای اقتصادی وارد میکند. این مسئله سبب کاهش منابع در دسترس برای بخشهای دیگر از جمله زیرساخت، آموزش و سلامت میشود. در بلندمدت، این وضعیت میتواند به کاهش کارآمدی کلی بودجه دولت و کندی روند توسعه پایدار کشور منجر شود.
یکی دیگر از جنبههای مهم این گزارش، روند افزایشی کسری صندوقهای بازنشستگی و افزایش سهم آن از تولید ناخالص داخلی (GDP) است. این رشد کسری نشان میدهد که صندوقها به طور فزایندهای از منابع مالی عمومی برای پوشش هزینههای خود استفاده میکنند و این در حالی است که سهم آنها از اقتصاد کلان به نسبت کمتر است. این مسئله نگرانیهای اقتصادی و مدیریتی بسیاری را به همراه دارد، زیرا نشاندهندهی عدم تناسب بین نیازهای مالی صندوقها و توان اقتصاد کشور در تأمین آنهاست.
گزارش به بررسی منابع و مصارف صندوقها نیز پرداخته است. منابع صندوقهای بازنشستگی عمدتاً از حق بیمهی پرداختی توسط کارکنان و کارفرمایان و سود سرمایهگذاریهای مالی تأمین میشود. اما با افزایش تعداد بازنشستگان و کاهش تعداد بیمهپردازان، پیشبینی میشود این منابع نیز روندی کاهشی داشته باشد. از طرف دیگر، مصارف صندوقها که شامل حقوق و مزایای بازنشستگان و هزینههای درمانی بیمهشدگان است، به دلیل افزایش تورم و بالا رفتن هزینههای زندگی، به شدت افزایش یافته و منجر به کسری شدید مالی شده است.
وابستگی فزاینده صندوقها به بودجه عمومی پیامدهای مختلفی دارد. از منظر اقتصادی، این وابستگی میتواند به افزایش فشار بر منابع عمومی و در نهایت افزایش بدهیهای دولتی منجر شود که در نتیجه، میتواند تورم را تشدید و اقتصاد را به سمت رکود سوق دهد. از منظر اجتماعی نیز، اگر دولت به دلیل فشارهای اقتصادی نتواند بودجه کافی به صندوقها اختصاص دهد، احتمال تأخیر یا کاهش پرداختیهای بازنشستگان وجود دارد که میتواند نارضایتی اجتماعی را به دنبال داشته باشد.
مرکز پژوهشها در این گزارش بر لزوم انجام اصلاحات ساختاری در نظام بازنشستگی تأکید کرده است. این اصلاحات میتواند شامل بازنگری در نحوه تأمین مالی صندوقها، افزایش مشارکت افراد در برنامههای بازنشستگی و مدیریت کارآمدتر منابع باشد. برای کاهش فشار بر بودجه عمومی، دولت میتواند از روشهایی مانند اصلاح قوانین بازنشستگی، بهبود سیستم سرمایهگذاری صندوقها و ارتقای بهرهوری مالی آنها استفاده کند. بدون اصلاحات ساختاری و مدیریتی، روند فعلی میتواند پایداری نظام بازنشستگی و اقتصاد کشور را با چالشهای جدی مواجه کند و اثرات منفی گستردهای بر جای بگذارد.
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اقتصادی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center
🔸 بازار جهانی نفت در سال ۲۰۲۴
✍️ بر اساس دادههای جدید، ایران در میان ۱۰ کشور برتر صادرکننده نفت خام در سال ۲۰۲۴ با صادرات روزانه ۱.۵ میلیون بشکه در رتبه هفتم قرار گرفته است. عربستان سعودی و روسیه همچنان در صدر جدول قرار دارند. این نتایج، نشاندهنده سهم کمتر ایران در بازار نفت، نسبت به دیگر رقبای اصلی منطقهای است.
در واردات نفت، چین با فاصلهای چشمگیر و واردات روزانه ۱۰.۲ میلیون بشکه، بزرگترین واردکننده نفت خام است. این امر نقش تقاضای آسیایی را در شکلدهی به بازار نفت نشان میدهد. پس از چین هند مهمترین خریدار بازار نفت در سال ۲۰۲۴ بوده است.
🔅 میتوان شناخت!
#شناخت_اقتصادی
| اینستاگرام | توییتر | تلگرام |
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
@shenaakht_center