♦️روایتی تاریخی-اگزیستانسیال از دیالکتیک عشق و ایمان: نقد و بررسی کتاب "مشرکی در خانوادهی پیامبر"
✍یوسف شیخی
۹ بهمن ۱۴۰۳
▫️۲ از ۲
شخصیت زینب نیز که میان ایمان به پدر و عشق به همسر سرگردان است، و دست به انتخاب های شجاعانه ای برخلاف سنت رایج همچون پناه دادن به همسر مشرک سابقش میزند، از نکات جالب توجه این کتاب است که نشانگر وجوهی از ایفای نقش سوبژگی زنانه در تاریخ اسلام است.
از ویژگیهای منفی این کتاب چهارده فصلی، پرداخت غیرحرفهای و آماتور داستانی آن و حجم زیاد تکرار و حشو به ویژه در فصول ابتدایی است، چنانکه میتوان حجم کتاب را با یک ویرایش حرفهای از منظر داستان نویسی به نصف کاهش داد. پنج فصل اول، فاقد کنش عینی مؤثر است و غالبا با نثری گزارش گونه و ذهنی مواجه هستیم. از فصل ششم (جنگ داماد و پدرزن) اندک اندک اتمسفر داستانی جان میگیرد و هر چه به پایان کتاب نزدیک میشویم، به تدریج غالب میشود و با روایت جذاب تری رو به رو میشویم. درواقع یکی از ضعفهای کتاب در عدم توزیع متوازن کنشهای شخصیتهاست، لذا تا ۶۰-۷۰ صفحه اول، جز در پارهای موارد که به درونیات شخصیتها پرداخته شده است، بیشتر با ناداستان مواجه هستیم تا داستان.
ضعف دیگر این کتاب در شخصیت پردازی و دیالوگ نویسی است. شخصيتها چهره ندارند، تکیه کلام ندارند، توصیف عینی نمیشوند، دیالوگ نمیگویند و فقط ما افکار و ذهنیت شان را میشنویم. آنها برای شخصیت شدن راه طولانیای در پیش دارند و در حد تیپ های مطرح در قصههای آرکائیک ماندهاند، جذابترین شخصیت کتاب، ابوالعاص است که او نیز به دلیل کنشهای بیشترش نسبت به دیگران و تصمیمهای به ظاهر متضادش متفاوت از دیگران به نظر رسیده و جذاب شده است. از امکانات زبانی جهت شخصیت سازی هیچ استفاده نشده و به همین روی ما با نثر مواجه هستیم تا زبان به معنای دقیق کلمه، با نقل قول مواجه هستیم تا دیالوگ. البته تخصص نویسندگان محترم نیز داستان نویسی نیست، اما با افزوده شدن یک داستان نویس میتوانستیم با اثر قوی تری از منظر داستانی مواجه شویم.
با همهی این نکته گیریهای حرفهای نباید حساسیتهای نزدیک شدن به خلق اثری روایی دربارهی شخصیتهای دینی و مقدس همچون پیامبر را از نظر دور داشت که نویسندگان ضمن آشنایی زدایی از شخصیت پیامبر و خانوادهاش توانستهاند با مستندسازی وقایع هم این مرزهای باریک اخلاقی را رعایت کنند و هم به هدف خود برای ترسیم چهرهای انسانی و ورای اساطیر از اسلام بپردازند.
#مشرکی_در_خانواده_پیامبر
#نقد_و_تحلیل
#حسن_محدثی_گیلوایی
#بیژن_عبدالکریمی
#انتشارات_نقد_فرهنگ
#یوسف_شیخی
@yusefsheykhi
سمانتیکِ سلوک تحلیلِ سمانتیکیِ داستانِ بلند «طوطی و تاول» نوشته¬ی ابراهیم اکبری دیزگاه-یوسف شیخی.pdf
366.4K
♦️سمانتیکِ سلوک: تحلیلِ سمانتیکیِ داستانِ بلند «طوطی و تاول» نوشته ی ابراهیم اکبری دیزگاه
✍️به قلم: یوسف شیخی
مقدمه
در کنار مجموعه روایت هایی مثل کتاب «روایت پیادهروی اربعین: روایت مردم شناسانه و جامعه شناختی از پیاده روی اربعین»، داستان نویسان نیز به این پدیده توجه نشان داده اند که از جمله میتوان به داستان بلند یا رمان کوتاه «طوطی و تاول» نوشتهی ابراهیم اکبری دیزگاه، اشاره نمود. این داستانِ دینی در سال ۱۴۰۰ خورشیدی توسط نشر معارف و در ۹۶ صفحه منتشر شده است.
آثار داستانی اکبری دیزگاه که در بستری حکمی و فلسفی و به دور از سیاست زدگی و ایدئولوژیک اندیشی رایج در ادبیاتِ دینی پساانقلاب آفریده شده اند، از نظر ساختاری به دلیل ذوق تأویلی، فراتر رفتن از زبان ابزاری و رسیدن به مرزهای زبان افزایی یا زبان آوری، خلق جهانیهای داستانی متعدد در عالم رمان، بینامتنیت و ارجاعات متعدد با قرآن به مثابه متن مقدس و سایر متون کلاسیک ادبی و فلسفی، استفاده از رؤیابینی، از نظر مضمونی به خاطر نوعی حال و هوای دینی، معنویت گرایی، نقد اجتماعی دین، طرح تضارب آراء و تلاقی دیدگاههای متکثر در ساحت تفکر دینی، دیالوگ اصناف متفاوت دینداری به نظر می رسد دعوتی است برای تفکر در بنیادهای زیست جهانِ ایرانی و بازسازی انتقادی-معنوی گفتمان دینی.
#سمانتیک_سلوک
#طوطی_و_تاول
#پیاده_روی_اربعین
#نقد_و_تحلیل
#ابراهیم_اکبری_دیزگاه
#یوسف_شیخی
@yusefsheykhi
♦️تاریخِ خُردِ رُخدادِ ۵۷ در خَلسۀ خِرَدِ «رمان-تاریخ»: تحلیلی انتقادی دربارۀ رمان «سورۀ آفِلین»
✍️به قلم: یوسف شیخی
۱۱ بهمن ۱۴۰۳
وقایع این رمان در شب ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ خورشیدی اتفاق می افتد. تحلیل انتقادی من درباره این کتاب را در قالب یک مقاله خواهید خواند.
آدرس متن کامل:👇👇👇 https://sheykhiyusef.blog.ir/1403/11/14/www.sheykhiyusef.blog.ir.99
#سوره_آفلین
#رخداد_۵۷
#تحلیل_انتقادی
#جیگون_کیم
#ابراهیم_اکبری_دیزگاه
#یوسف_شیخی
@yusefsheykhi
تاریخِ خُردِ رُخدادِ 57 در خَلسۀ خِرَدِ «رمان-تاریخ» تحلیلی انتقادی دربارۀ سورۀ آفِلین نوشتۀ ابراهیم اکبری دیزگاه- به قلم یوسف شیخی.pdf
754.8K
♦️تاریخِ خُردِ رُخدادِ ۵۷ در خَلسۀ خِرَدِ «رمان-تاریخ»: تحلیلی انتقادی دربارۀ رمان «سورۀ آفِلین»
✍️یوسف شیخی
🔸بریده ای از چکیدۀ مقاله
مقالۀ حاضر با رویکرد تحلیل انتقادی به بررسی کتاب «سورۀ آفِلین» به عنوان یکی از مهمترین و متفاوتترین آثار ادبی سالهای اخیر دربارۀ انقلاب اسلامی پرداخته است. نگارنده بر اساس مدل ارائه شده از سوی فیلسوف برجستۀ کرهای، جیگون کیم، با بررسی ساختاری انقلاب اسلامی به مثابه یک رخداد به نتایجی مهم دست یازید، از جمله اینکه رُخداد ۵۷ به وسیلۀ عملکردی میان چهار متغیر (ابژه، حقایق، ویژگی خاص و زمان) تحقق یافته است، به همین روی نگارنده مدعی است که «سورۀ آفِلین» درواقع «رمان-تاریخ» است و نه رمانِ تاریخی، چرا که متون «رمان-تاریخ» قصد دارند تا خواننده را به پرسش درباب حقیقتِ تاریخ رسمی وا دارند و غایتی معرفتشناختی را دنبال میکنند. اکبری دیزگاه به این مسئلۀ بنیادین تذکار میدهد که در تفکر انسان ایرانی، این فره ایزدی است که حکومت می کند نه شخصیت های سیاسی با رویکردهای مختلف اعم از سکولار یا دینی. البته نگارنده ضمن اذعان و عنایت به قوت های «سورۀ آفِلین» در کنشگری مرزی، دو نقد مشخص را بر آن وارد می سازد: اول؛ سرگردانی میان «متن-تحقیق»؛ به مثابه اثری که قصد دارد واقعیت دنیا را بازگو کند، و «متن-تأویل»؛ به مثابه اثری که قصد دارد زمینه ای برای روایتی متکثر و چند صدایی از واقعیت دنیا را ایجاد نماید و دوم: خطر تحویل نگری و غفلت از نقش انسان مثالین ایرانی یا امام در خلق «متن-تأویل» است.
#سوره_آفلین
#تحلیل_انتقادی
#ابراهیم_اکبری_دیزگاه
#یوسف_شیخی
@yusefsheykhi
هدایت شده از نشر معارف
#اخبار_نشر
✔️از منظر سمانتیکی «طوطی و تاول» توانسته است با آمیزش انتقاد اجتماعی و نگاه معنوی، علاوه بر دست یافتن به افقهای مضمونی جدید در ادبیات عاشورایی و داستانِ دینی، به خلقِ رتوریکی نوین برای مفهوم سازی گفتمان انتقادی-معنوی خود نائل شود.🌸
📌به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، کتاب "طوطی و تاول"، نوشته ابراهیم اکبری دیزگاه در دهمین دوره جایزه جهانی اربعین بهعنوان دومین برگزیده بخش رمان مورد تجلیل قرار گرفت. ⤵️
📍یوسف شیخی، نویسنده و فیلمنامهنویس، در یادداشتی به بررسی ویژگیهای این کتاب از اکبری دیزگاه پرداخته است که در ادامه میخوانید:
https://tn.ai/3244432
_🔸🔹_
📱@Nashremaaref_official