💠 تأثیر «سید قطب» بر تفکر اسلامی ـ ایرانی معاصر ✏ معتز الخطیب - الجزیره ✂ برش‌هایی از متن: 🔹 سید قطب بر روی دو شخصیت برجسته در ایران اسلامی یعنی (امام)روح الله خمینی و (آیت الله)علی خامنه‌ای، تأثیر گذاشته است. در خصوص (امام) خمینی باید گفت که تأثیرگذاری تفکر و اندیشه سید قطب بر وی مُبهم است. علت این مسئله هم آن است که وی در آثار و نگاشته‌های خود ـ تا جایی که نگارنده بررسی کرده است ـ نامی از وی به میان نیاورده و مطلبی را به طور مستقیم از او اقتباس نکرده است. 🔹 تأثیر سید قطب بر تفکر انقلابی شخصیت‌های ایرانی ـ از دیدگاه نگارنده ـ حداقل به 3 عامل بازمی‌گردد: 1⃣ اول: رویکرد انقلابی افکار و اندیشه‌های سید قطب در قرائت و تفسیر متن قرآن. 2⃣ دوم:ارتباط با تفکر و اندیشه سید قطب 3⃣ سوم: برخی از آراء و اندیشه‌های سید قطب در خصوص تاریخ اولیه اسلام و مواضع نقاده وی درقبال برخی شخصیت‌ها نظیر «عثمان» و «معاویه» ❗ این متن یکی از سلسله یادداشت‌های معتز الخطیب استاد دانشگاه حمد بن خلیفه است که توسط شعوبا منتشر شده است. بدیهی است که نقل این مطالب به معنای رد یا تایید آن نیست. برای مطالعه متن کامل اینجا کلیک کنید. ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

💠پشت صحنه قرآن سوزی چه بازی ای در جریان است؟ ✏️ حجت الاسلام سیدعلی موسوی 1⃣ شروع این داستان در مقابل سفارت ترکیه در نگاه اول مسأله عضویت سوئد در ناتو را پر رنگ میکند. شروع این امر توسط یک شهروند عراقی_سوئدی شاید گمانه زنی ها را به سمت توطئه در عراق ببرد، آتش زدن پرچم عراق در دور دوم نیز همین امر را بیشتر آفتابی میکند. واقعیت این است که آتش زدن قرآن و پرچم عراق بیشتر به انسجام داخلی عراق و جهان اسلام کمک خواهد کرد، لذا هدف دیگری باید پشت تکرار این ماجرا باشد. هرچند تقویت جریان الحاد و هرزگی در سراسر جهان اسلام پروژه ای مشهود است که در ایران به وضوح هجمه پر قدرتش را احساس میکنیم . همین هجمه به شکلی دیگر در سراسر جهان اسلام از مصر و مغرب و تونس تا عربستان و عراق جاری است. اما مسأله بیش از جهان اسلام ، یک بازی حرفه ای برای به انحراف کشیدن یک بحران داخلی و پیوند زدن آن به سیاهی لشکر هرزه و ملحد در درون جهان اسلام است. 2⃣ به قدرت رسیدن ترامپ نشانه ای بود از آغاز دومینوی قدرت گرفتن جریان راست در مقابل دموکراتهای لیبرال و سوسیالیست در غرب. زیر بنای این اتفاق رنگ باختن همه شعارهای لیبرال دموکراسی و حتی سوسیال دموکراسی است. دلیل این امر آن است که نه دموکراسی سوسیال توانست رویای عدالت را به ارمغان آورد و نه دموکراسی لیبرال توانست رفاه و رونق رویایی اش را محقق سازد. 3⃣ اما هیچ یک از این دو به اندازه انحطاط اخلاقی غرب برای مردمش درد آور نیست. تنها بدیل، بازگشت به سمت معنویت، خانواده، ارزشهای دینی و اخلاقی است. مدتهاست فشار الیگارشیک حاکمیت غرب از هنجارسازی هرزگی زن به سمت هنجارسازی همجنس بازی رفته است و این یعنی نابودی خانواده. خانواده مسأله مرکزی جریان راست است. 4⃣ دیکتاتوری فئودالیته _سرمایه داری همانطور که توانست قبل از پیمان وستفالیا ، دین را به استخدام منافع کشورگشایانه خود بکشاند، بار دیگر هم به دنبال مصادره خانواده به سمت محوریت بخشی به پیوند خونی، قومیت و ملی گرایی است. اما این چندان با منافع حاکمیت استکبار طاغوتی جهانی امروز سازگار نیست. جهان تک قطبی از خاطرات تلخ جنگ دوم جهانی به نفع خود بهره برده و خواهد برد. 5⃣ مسأله اصلی ساخت دیگری غیر ملی برای دنیای غرب است و چه چیزی بهتر است از اسلام. اسلاموفوبیا همیشه توسط برخی جریان‌های مسیحی ایوانجلیست مرتبط با صهیونیسم مدیریت می شد و توانست سوخت جنگ عراق و افغانستان را فراهم کند. بی آبرویی این جریان نیز جلوی چشمان مردم غرب است. غرب ناچار از هدایت موج رو به رشد راست است. این بار هدف ساخت دوباره دیگری اسلام به عنوان دشمن ، برای مردم غرب است اما از زبان ملحدینی از درون جهان اسلام. 6⃣ اکنون این جریان اسراییلی _ صهیونیستی طمع همه مومنین دنیای غرب را در سر می پروراند، تا دیگری این میل نوین به سمت دین را به خارج از دنیای غرب، یعنی جهان اسلام متوجه کند و در نهایت با تعمیم آن به همه ادیان بتواند دوباره دین گرایی را مهار سازد. هرچند پاپ متوجه این بازی است اما جریان حاکم در غرب با قدرت پروژه اش را به پیش خواهد برد و پاپ بیش از اینها مهار جریان سکولار حاکم است. 7⃣ در این میان بیشترین نفع را از این بازی بزرگ هرچند جریان سرمایه داری صهیونیستی جهانی برده است اما اسراییل در این وضعیت بیشترین بهره کوتاه مدت را خواهد برد آدرس درست را سید حسن نصرالله داد: «پای موساد در میان است» اما مسأله بیش تر بحرانی در داخل غرب است ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

💠 عاشورا در یک قرن گذشته؛ تصاویر منحصربه‌فرد و کمتردیده‌شده از فضای محرم در عراق 🔹 تصاویر منحصربه‌فرد و کمتردیده‌شده‌ای که «لیث سهر» مترجم و رمان‌نویس عراقی منتشر کرده است، گوشه‌ای از مراسمات عزاداری حسینی در شهرهای مختلف عراق طی قرن گذشته را نشان می‌دهد. البته برخی از این تصاویر از آرشیو «گرترود بل» باستان‌شناس انگلیسی استخراج شده‌اند. ❗ تصویر فوق: دسته عزای وحدت شیعه و سنی در حرم حضرت عباس(ع) سال 1958 برای مطالعه متن کامل و مشاهده تصاویر اینجا کلیک کنید. #عراق ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

💠 آیین عزاداری «رکضه طویریج»؛ تاریخ پیدایش و چرایی ممنوعیت آن توسط رژیم بعث 🔺 آیین عزاداری موسوم به «رکضه طویریج» (دویدن از طویریج) یکی از بزرگترین مراسمات و گردهمایی‌های انسانی در سطح جهان است که هرساله در ظهر روز دهم ماه محرم الحرام به منظور بزرگداشت شهادت امام حسین (علیه السلام) برگزار می‌گردد. 🔺 شرکت‌کنندگان در این مراسم حرکت خود را از منطقه «قنطره السلام» در کربلا به سمت بارگاه امام حسین (علیه السلام) در مرکز شهر آغاز می‌کنند و مسافتی بالغ بر دو کیلومتر را می‌پیمایند. 🔺 «سعید رشید زمیزم» تاریخ‌نگار استان کربلاء تأکید می‌کند: «بر اساس برخی از روایت‌ها تاریخ آغاز آیین رکضه طویریج به سال 1855 میلادی بازمی‌گردد. این درحالی است که برخی روایت‌های دیگر سال 1872 میلادی را به عنوان اولین سال برپایی این آیین معرفی کرده و عمر آن را نزدیک به 150 سال تخمین زده‌اند». 🔺 برگزاری آیین رکضه طویریج تا سال 1990 ادامه پیدا کرد، اما پس از شکل‌گیری انتفاضه مبارک شعبانیه در سال 19910 رژیم سرکوبگر بعث عراق، برگزاری آن را به طور کامل ممنوع اعلام کرد. با این حال، اهالی کربلا و عزاداران حسینی همچنان بر روی برگزاری مراسم در روز دهم ماه محرم الحرام اصرار ورزیدند برای مطالعه متن کامل کلیک کنید: https://zaya.io/رکضة_طویریج ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

💠 شیعیان بهره اسماعیلی چگونه مراسم دهه محرم را برگزار می کنند؟ ✂️ برش هایی از متن 🔹 مانند میلیون‌ها مسلمان در سراسر جهان، جامعه داوودی بهره تحت هدایت و رهبری الداعی المطلق ۵۳م، مفضل سیف الدین، این روز‌ها را به ذکر و مرثیه امام حسین اختصاص داده و از این حادثه عمیقاً معنوی، برکت طلب می‌کند. 🔹 هر مرکز اجتماعی بهره­‌های داوودی در سراسر جهان میزبان این رویداد برای جماعت محلی خود با مجموعه‌ای از مجالس است که یک بار در صبح و یک بار در عصر برگزار می‌شود. در مجلس صبح، خطیب به ایراد خطبه می‌پردازد، در حالی که مجلس عصر معمولاً به مرثیه خوانی دسته جمعی می‌گذرد 🔹 بزرگترین گردهمایی در جامعه بهره­‌های داوودی در محلی برگزار می‌شود که مفضل سیف الدین، رئیس جامعه داوودی بهره، مراسم بزرگداشت را رهبری می‌کند. 🔹 داعی مطلق، مفضل سیف الدین در ادامه سنت دیرینه اجداد خود، هر سال یک شهر را به عنوان محل برگزاری مراسم عشره مبارکه انتخاب می‌کند. برای مطالعه این مقاله کلیک کنید: https://zaya.io/محرم_بهره_اسماعیلی 📺 فیلم فوق یک نمونه از مراسم متمرکز بهره ها در محرم ۱۴۳۵ ه.ق (در دوران برهان الدین ربانی سلطان قبلی)‌است که در هندوستان برگزار شد. مراسم امسال در دبی برگزار می شود. ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

💠 مراسم محرم و اعتقادات مربوط به آن در بین فرقه بکتاشی و علویان ترکیه ✂️ برش هایی از متن 📍در میان پیروان بکتاشی اصلی -ترین سوگ مصیبت کربلا را به صورت روزه‌داری در ۱۰ روز اول ماه محرم می‌بینیم و بسیاری از آنان روزه‌داری در این ایام را عبادتی بزرگ می‌دانند. عده‌ای نیز ۱۲ روز روزه می‌گیرند و هر روز برای یکی از ائمه؛ زیرا داستان زندگی ائمه داستان شهادت‌های بی‌وقفه‌ای است. 📍صرف نظر از امساک مردم این منطقه گاهی از بسیاری از امور روزمره نیز دست می‌کشند؛ مانند به کار بردن صابون، تراشیدن ریش، نگاه کردن در آینه، استعمال عطر، آواز خواندن، نواختن آلات موسیقی، خندیدن و تفریح کردن، نوشیدن مشروبات الکلی، کشتن حشرات، هم خوابگی، استعمال دخانیات و بسیاری از اعمال عادی دیگر در ایام روزه غیر مجاز است. 📍یکی دیگر از مراسم‌های مشهور محرم تهیه نوعی غذاست که معمولاً در روز عاشورا می‌پزند و آن را عاشوره می‌نامند. تهیه این غذا به منظور یادآوری گرسنگی ستمدیدگان کربلاست. 📍اصلی‌ترین منبع سوگواری، حدیقه‌السعداء است که ازسوی فضول بغدادی، شاعر بزرگ علوی با ترجمه روضه‌الشهدای ملاحسین کاشفی انجام شده است برای مطالعه متن کامل اینجا کلیک کنید. ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

💠 مبارزین فلسطین و امام حسین(ع)؛ ذهن فلسطینی در میدان است، نه در کتب! ✏️ محسن فائضی 📍 همواره واکنش اهل سنت به بزرگداشت مراسمات محرم و یا نگاه ایشان به اباعبدالله(ع) محل گفت و گو و بحث قرار می­گیرد. یکی از افرادی که در محرم سال جاری در منابر خویش به این مساله مهم پرداختند، حجت الاسلام حامد کاشانی بودند. یکی از موضوعات منبر ایشان در سال جاری به صورت خلاصه “اصلاح نگاه اهل سنت به امام حسین(ع)” بود. فارغ از این که این مساله را اولویت نخست بدانیم یا خیر، و این که در مقام فعلی آیا اصلاح نگاه شیعیان به امام حسین(ع) چه در جانب سکولار آن و در چه در جانب نومرجئه اولویت دارد یا تصحیح نگاه اهل سنت؟ از این مساله می­گذریم. 📍 در روزهای گذشته مقطعی از کلام ایشان ناظر به فلسطینی­ها، بیش از سایر مطالب بازنشر شده است که با توجه به حساسیت موضوع اندکی بدان می­پردازیم. در کلام ایشان اینگونه آمده است: “فلسطین رو نگاه کن، این فلسطین خودش که پاره تن اسلامه بیت المقدس مثل حرم امام رضا مثل کعبه برای ما مهمه….یک عده اونجا میرن میجنگند، اقا آدمی که حاضره بره جون بده یعنی یک صدقی داره، ما تو این فلسطین آدم هایی داریم که شش تا هفت پسرشون کشته شدند، خب این خیلی ظرفیته…. خودش رو در راه اسلام میدونه اما پرچم امام حسین سر دست نیست، من باشم می گویم خاک بر سر کاشانی! این کسی که اینقدر ظرفیت داشته هفت تا بچش رو داده نفهمیده که تاسی به امام حسین کنه… چرا امام حسین الگوت نیست! چون تصویرش رو خراب کرده؛ تصویر امام حسین (س) در ذهن این فلسطینیه، چیزی نیست که تو ذهن شماست!” 📍 کلام روایت شده ایشان بیش از آنکه روایت جوانان مبارز فلسطینی باشد، برخاسته از روایت کتب و یا برخی بزرگان اهل سنت است که طبعا نقد و بررسی آن در جای خود، کاری بس لازم است. اما باید پرسید ایشان چقدر با تفکرات جریان­ها و شخصیت­های مبارز فلسطینی در میدان آشنایی دارند؟ مثال­های متعددی از جملات ایشان در مورد امام حسین(ع) که نه فقط محدود به جهاد اسلامی که نزدیک به تفکرات جمهوری اسلامی است بلکه حتی در میان روشنفکران غیردینی مانند باسل الاعرج یا جوانان و نوجوانان نسل جدید معروف به نسل Z جملاتی در مورد تاثیرپذیری­شان از امام حسین(ع) وجود دارد. مروری ساده در زندگی فلسطینی­های مبارز روشن می­کند که بسیاری از مبارزین و مجاهدین، ایستادگی و تن ندادن به ذلت را از حسین(ع) آموخته اند. مگر نه این است که اوج سعادت همین است که انسان خود را فدا نماید و از خود هیچ نیابد. 📍 البته باید گفت اگر منظور از اصلاح نگاه به حسین(ع) و قیامش تحقق تمدن و حاکمیت اسلامی به منظور ایجاد فرصت سعادت، عدالت و ولایت سیاسی بشریت است، این دو قطبی و مسئله نه در اهل سنت بلکه در شیعه و ایران خودمان هم بوده و هست و این روزها بنظر جدی تر رواج دارد و باید ابتدا این اصلاح را در میان خودمان دنبال کنیم. ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

💠 کلیپ : کلام برخی چهره‌های فلسطینی ناظر به امام حسین (ع) پیشتر نیز سید قطب در کتاب فی ظلال در این باره گفته بود: حسین – رضوان الله علیه – از یک سو با آن شکل بزرگ و سترگ شهید می شود، و البته از دیگر سو شهادت او فاجعه بسیار عظیمی است، ولی آیا همچون شهادتی پیروزی است یا شکست؟ به صورت ظاهر و با معیار کوچک انسان، این امر شکست به شمار می آید. ولی در اصل حقیقت و با معیار بزرگ الهی، پیروزی است. در روی کره زمین شهیدی نیست که همچون حسین – رضوان الله علیه – دلها به عشق او بتپد و قلبها لبریز از مهر و محبت او شود و جانها شیدای او گردد و از غیرت و فداکاری او به جوش و خروش درآید، چه دلها و قلبها و جانهای شیعیان مسلمان و چه مسلمانان غیر شیعه و حتی دل ها و درونها و جانهای بسیاری از غیرمسلمانان! [1] سید قطب، فی ظلال القرآن، ج 5، ص 3086، چاپ دارالشروق، 1425ق، ذیل آیه 51 سوره غافر ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

نخستین شماره دو ماه‌نامه الهیاتی باور، از امروز ۱۴ مردادماه ۱۴۰۲، توزیع و در اختیار مخاطبان قرارمی‌گیرد. این شماره با ۶ پرونده و ۴ یادداشت آزاد پیش چشم شما مخاطبان عرصه عمومی اندیشه، الهیات و دین‌پژوهی است. 🗒نخستین پرونده ويژه باور، به مناسبت درگذشت ویلفرد مادلونگ، شیعه پژوه نامدار غربی، به دبیری حمیدرضا تمدن تهیه وتنظیم شده است.‌طرح جلد نخستین شماره باور به پاس تکریم شیخ تمام شاخه‌های شیعه‌شناسی به ایشان اختصاص دارد. 🗒دیگر پرونده خواندنی نخستین شماره باور، دین و هنر است که به دبیری ساجده ابراهیمی و به بهانه خودکشی کیومرث پوراحمد به سراغ فراز و فرودهای نمایش نیستی درسینما، انیمه و ادبیات می‌رود و با مرور پیوند میان هنر و دین، خودکشی را در تاریخ هنر مطالعه می‌کند. 🗒پرونده تاریخ به دبیری یاسر قزوینی کار خود را در باور با وضاح خنفر، مدیر جنجالی الجزیره در روزهای انقلابی بهار عربی، آغاز می‌کند. خنفرکه در میانه بهارعربی از مدیریت الجزیره استعفا داده، حالا با نگارش نخستین بهارکه به تازگی توسط نشر هرمس ترجمه و روانه بازار شده است، درصدد است تا با گرته‌برداری از سیره نبوی طرحی نو در خاورمیانه کنونی دراندازد.‌ این پرونده، شامل مصاحبه اختصاصی باور با وضاح خنفر، یادداشت‌هایی انتقادی بر نخستین بهار، میزگرد و مصاحبه‌هایی با اهل فن درباره کتاب و پروژه فکری- رسانه‌ای خنفر و برنامه آن برای آینده خاورمیانه و جهان اسلام است.‌ @baavarmag

🗒الهیات اجتماعی دیگر پرونده این روزهای باور است که به دبیری سید جواد نقوی، الهیات اجتماعی را از اسم تا رسم بررسی می‌کند، به سراغ ایده غربی تمدن سازی می‌رود و در آرزوی تمدن از دست رفته، راه ناهموار تمدن را می‌کاود.‌ 🗒پرونده اسلام سیاسی به همت محمدصابر صادقی، در آستانه یک‌سالگی رویدادهای ۱۴۰۱، بر نسبت دولت دینی و اجرای شریعت دست می‌گذارد و به خوانش‌های نو از حکومت اسلامی و الگوهای اجرای شریعت می‌پردازد. 🗒پرونده نهایی این شماره، پرونده شخصیت‌ است که در هرشماره به دبیری طاهره حبیبی، تهیه و منتشر می‌شود. وی در نخستین پرونده خود، به سراغ اولویه روآ، تیمارگر زخم‌های مدرنیته، می‌رود و با مرور انتقادی آثار روآ، مقصد نهایی همه راه‌ها، سکولاریسم، را بررسی می‌کند. 📎 خاتمه نخستین باور، مروری بر ۲۰ اثر از تازه‌ترین آثار منتشرشده حوزه الهیات و دین‌پژوهی به گزینش محمدعلی محمدی است. به "دین" و با "دین" بیندیشیم. @baavarmag

💠 قبایل سودان؛ سایه‌ی قدرتها ✂ برش هایی از متن 📍 سودان کشوری آفریقایی است که در طول ۶دهه گذشته همواره درگیر مشکلات داخلی و جنگ و درگیری بوده و این بحران‌ها سر انجام منجر به تجزیه این کشور پهناور به دو بخش شمالی و جنوبی شد. 📍 قبایل سودانی نظامی موروثی هستند که در حوزه عمومی فعالیت‌هایی را انجام می‌دهند، اما به دلیل فقدان جهت‌گیری سیاسی مشخص در این قبایل، همه‌ها رژیم‌ تلاش کرده‌اند تا با اعطای منافعی، از آنها به نفع خود استفاده کرده و تاحد ممکن در راستای قدرت خودشان از قبایل سود ببرند. 📍 نخستین بار استعمار این قدرت را شناخت و از این قبایل برای تحکیم ارکان حکومت خود بهره برد. چرا که ایده آنها برای حکمرانی استفاده از یک سیستم غیرمتمرکز با هزینه‌های اداری و مالی پایین بود. 📍 تقریبا 570 قبیله در سودان وجود دارد که بر اساس ویژگی‌های قومی، فرهنگی و زبانی به 57 طایفه تقسیم شده‌اند و به 114 لهجه نوشتاری و گفتاری سخن می‌گویند. 📍 در حالی که گسترش سلاح در شرق و غرب کشور منجر به تزلزل اقتدار روسای قبایل سودان شده بود، اما در شمال و مرکز، این توسعه نظام آموزشی بود که روند کاهش قدرت رؤسای قبایل را کامل کرد. اگرچه تفکر قبیله‌ای که با تعصب به منشاءهای قومی و زمین بروز می‌کند، بر ذهن جامعه سودانی سیطره کامل دارد. برای مطالعه متن کامل این جا کلیک کنید: https://zaya.io/قبایل_سودان ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

💠 فقه مقاصدی و بزرگان تشیع 🔹 آیا فقه مقاصدی نزد علمای امامیه پیشینه تاریخی داشته است؟ 🔹 آیا فقه امامی امروز نسبتی با فقه مقاصدی دارد؟ ـ🔹 انگیزه امثال شیخ مهدی شمس الدین و امام خمینی (ره) و علامه فضل الله برای رفتن به سمت فقه مقاصدی چه بود؟ 🔹 نصوص متضاد با فقه مقاصدی کدامند؟ و ... مصاحبه استاد حیدر حب الله در مورد فقه مقاصدی در میان شیعیان بزودی از پایگاه شعوبا ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

💠 شیخ حیدر حب الله: تفکر شیعی تفکری وفادار به نص است؛ بررسی جایگاه فقه مقاصد در اندیشه‌ی شیعی(بخش اول) 🔹 فقه المقاصد، علل الشرایع، مقاصد الشریعه و مذاق شارع و واژگانی از این دست روایت از مسئله‌ای مهم در حوزه فقه اسلامی دارد که در آن توجه فقیه به مقاصد و غایات شریعت جلب می‌شود و مبتنی بر آن روند استنباط و تفقه صورت می‌‌گیرد. 🔹 فقه المقاصد که تاثیر بسزایی در پویایی فقه و روزآمدی احکام شریعت دارد، بیشتر از جنبه پرداخت اهل سنت مورد بررسی قرار می‌گیرد و کمتر به نگاه‌های شیعی و تاریخ آن در تراث شیعی پرداخته شده است. حال آنکه مسائل و چالش‌های دنیای امروز ضرورت پرداختن با این رویکرد به تراث شیعی و اسلامی را برای همه روشن کرده است. 🔹 در این مصاحبه استاد حیدر حب الله به پیشینه حضور فقه مقاصدی در تراث شیعی پرداخته و در مورد نگاه‌‌‌های نو در این زمینه و همچنین اهمیت این مسئله نکات مهمی را بیان کرده‌اند. 🔹 شیخ حیدر حب‌الله عالم شیعی لبنانی الاصل مقیم ایران است. او از اساتید درس خارج فقه، اصول، رجال و حدیث در شهر قم می‌باشد. وی همچنین دارای تألیفات و مقالات بسیاری در علوم اسلامی است. از کتابهای مهم ایشان می‌توان به نظریه السنه، حجیه السنه، حجیه الحدیث،فقه المصلحه (مدخلا للنظریه المقاصد واجتهاد المبادی والغایات) و منطق نقد سندی در مباحث رجالی اشاره کرد. برای مطالعه بخش اول از این مصاحبه کلیک کنید: https://zaya.io/فقه_مقاصد_شیعه_بخش_اول ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

1⃣ تفکر شیعی تفکری وفادار به نص است؛ بررسی جایگاه فقه مقاصد در اندیشه‌ی شیعی(بخش اول) ✂ برش‌هایی از متن 📍 فقه و اصول شیعی از زمان رونق مدرسه بغداد یعنی قرن 4 ـ 5 هجری، تا زمان وحید بهبهانی تعدی از نص را به‌مثابه خطایی بزرگ می‌دانست. اما وحید بهبهانی در قرن 12ـ 13 هجری عملا در عملیات اجتهاد و استنباط خودش تعدی از نص داشته است. 📍 برخی از مستشرقین که تحقیقاتی در تفکر شیعی داشته‌اند هم این نکته را متذکر شده‌اند که تفکر شیعی، تفکری نص‌گرا و وفادار به نص و نگرانِ تعدی از نص و ازطرف دیگر نگران مجال به عقل برای تحلیل و روشنگری بوده است. 📍 فهم ابن جنید از روایات نهی از قیاس با فهم مشهور علمای شیعه فرق داشته و این روایت را دال بر نهی تعدی از نص نمی‌دانسته، بلکه فهمی که ابن جنید از قیاس مرفوض اهل بیت داشته این بوده که؛ قیاس یعنی کنار گذاشتن نصوص و احادیث در صورتی که مخالف مزاج عقلی باشد! 📍 به نظر بنده اگر دیدگاه ما درمورد قیاس عوض شود آفاق جدیدی جلوی ما گشوده می‌شود. به همین دلیل شاید یکی از اسباب اساسی که سخت است نظریه مقاصد در فضای شیعی احیا بشود، دیدگاه شیعه در قضیه قیاس است. برای مطالعه بخش اول از این مصاحبه کلیک کنید: https://zaya.io/فقه_مقاصد_شیعه_بخش_اول ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

💠 به بهانه حوادث دردناک شیراز؛ سرودهای مرگ نزد گروه داعش اضاءات ✂ برش‌هایی از متن 🔹 سازمان «داعش» به طرز شگفت‌انگیزی، بیش از هر گروه جهادی دیگر به سرود اهتمام می‌ورزد، تا جایی که حتی به سرودهای مخصوص کودکان توجه داشته و در عین حال نسبت به برگزاری مسابقات سرود برای جوانان و کودکان اقدام کرده است. 🔹 ازجمله برجسته‌ترین مراکز تولید سرود می‌توان به مرکز «أجناد» اشاره کرد. این مرکز خود به تنهایی بیش از 150 سرود تولید کرد. در کنار این مرکز می‌توان به مرکز «الولایات» نیز اشاره کرد. این مرکز هم توانست در طول تنها چند سال تعداد زیادی سرود تولید نماید. 🔹 تمرکز اکثر موضوعات و مضامین سروده‌های سازمان داعش بر روی امور نظامی و انتقام‌جویی از دشمنان است. این دسته از اشعار و سروده‌های داعشی‌ها هجومی هستند نه دفاعی 🔹 داعشی‌ها در این سروده‌ها، دشمنان خود را به قطع اعضای بدن، سوزاندنِ در آتش و … تهدید کرده‌اند. از محتوای این اشعار و سروده‌ها می‌توان یک فرهنگ لغتِ جامع از اصطلاحاتِ جنگی تهیه و منتشر کرد. برای مطالعه متن کامل این جا کلیک کنید: https://zaya.io/سرود_جهادی_داعش ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

💠 شیخ حیدر حب الله: نزدیک‌ترین فقه به نگاه مقاصدی، اندیشه فقهی امام خمینی(ره) است؛ بررسی جایگاه فقه مقاصد در اندیشه‌ی شیعی(بخش دوم) ✂ برش‌هایی از متن 📍 در 70 سال اخیر، اشخاصی مثل شیخ محمد مهدی شمس الدین یا سید محمد حسین فضل الله به‌نوعی ذهنیت مقاصدی داشته‌اند، اما بااین‌همه وقتی به سراغ فقه این اشخاص می‌رویم مقاصدی بودن آن‌ها در تمام دستگاه فقهی ایشان جاری نیست. 📍 من مقاصدی را به دو قسمت تقسیم می‌کنم. مقاصدی جزئی و مقاصدی کلی و عام، مقاصدی جزئی این است که فقیه گاهی در یک مسئله فقهی یا در یک باب اهتمام به توجیه عللی برای یک حکم دارد 📍 مقاصدی کلی با قرائت شاطبی می‌گوید من تمام احکام جزئی را تحت‌عنوانی عام مثل مقاصد خمسه قرار می‌دهم و اگر احکام جزئی با چارچوب کلی مقاصد تعارض داشت آن احکام جزئی را ملغی می‌کنم! یعنی می‌گوید فهم و اجتهاد من بر اساس مقاصد مقدم بر اطلاق نصوص است. 📍 در فقه امامیه جریان فقه مقاصدی به‌معنای خاص کلمه نداریم! اما در قرن 20 میلادی حرکت‌های ابتدایی داریم و در فقه مقاصدی برخی فقها به‌صورت افراد و نه یک جریان، نظریه‌پردازی داشته‌اند، اما هیچ‌گاه تبدیل به یک جریان فقهی و یک مدرسه نشد! 📍 نزدیک‌ترین شخص به این نگاه مقاصدی به‌لحاظ نظری در شخصیت‌ فقهی امام خمینی(ره) باشد، زمانی که می‌گوید این احکام جزئی چیزی جز تجلیاتی برای احکام حکومتی نیستند. البته امتداد این سخن را ما در مثل تحریر الوسیله یا دیگر کتب فقهی ایشان نمی‌بینیم. برای مطالعه بخش دوم از این مصاحبه کلیک کنید: https://zaya.io/فقه_مقاصد_شیعه_بخش_دوم ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

💠 شیخ حیدر حب الله: ایجاد یک موسوعه عللی که از تمام تراث اسلامی استفاده کند،مجموعه آفاق جدیدی را در مقابل ما ایجاد می‌کند؛ بررسی جایگاه فقه مقاصد در اندیشه‌ی شیعی(بخش پایانی) ✂ برش‌هایی از متن 📍 اگر ما آگاهی تاریخی را از خلال سیاقات تاریخی لبی مسکوت کشف کنیم و تعلیلات نصی که هزاران یا حداقل صدها نص هستند را جمع کنیم، گام اول تفکر مقاصدی را بطور حقیقی و عملی برداشته‌ایم و این گام ما را از تفکر جامد تعامل با نصوص رهایی می‌بخشد. 📍 شهید سید محمد باقر صدر وقتی کتاب اقتصادنا را می‌نوشت این نگاه را کشف کرد و گفت برای حل برخی مسائل مکتب اقتصادی اسلام و ایجاد انسجام در نظام اقتصادی می‌توانیم به سراغ فتاوای فقهای دیگر برویم حتی اگر فقیهی مرده باشد. 📍 آیت الله خویی نه مقاصدی کلی است و نه جزئی، اما گاهی در مواردی فتوای مقاصدی دارد. بلکه شاید بتوانیم بگوییم آقای خویی فقه را از منهج مقاصدی دور کرده است و در جهت تضعیف طریقه مقاصدی است، این بحث را در کتاب “اجتهاد مقاصدی” توضیح داده‌ام. 📍 شیخ مهدی شمس الدین متوجه بوده که کلمه مقاصد در فضای شیعی منفور است و به همین دلیل سعی می‌کند از آن استفاده نکند و به‌جای آن عنوان “ادله تشریع علیا” را می‌آورد. چون اصطلاح ادله تشریع علیا خیلی نزدیک به ادله حاکمه در اصول امامی است. او تلاش می‌کند برخی تبریرات مقاصدی را در ضمن فضای امامی بیاورد و این یک گام مثبت بوده است. برای مطالعه بخش سوم و پایانی از این مصاحبه کلیک کنید: https://zaya.io/فقه_مقاصد_بخش_پایانی ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

💠 سید ابوالحسن نواب: توسعه مفاهیم در زمینۀ فقه المقاصد ثمرات بسیار بزرگی برجهان اسلام بر جای خواهد گذاشت. 🔹 نخستین کرسی علمی – ترویجی معاونت پژوهشی دانشگاه ادیان و مذاهب در تابستان ۱۴۰۲ با رونمایی، نقد و بررسی کتاب «تعلیل مداری در اجتهاد» اثر حجت‌الاسلام ‌والمسلمین سید ابوالحسن نواب، با حضور استا احمد مبلغی و دیگر اندیشوران حوزه و دانشگاه برگزار شد. 🔹 استاد نواب با اشاره به اهمیت اثرگذاری مقاصد الشریعه بر آینده جهان اسلام، تکمیل نظریه فقه‌المقاصد آخرین هدف تحقیقاتی خود عنوان کرد و گفت: تعلیل مداری در اجتهاد پیدا کردن و یافتن یک فهم عقلانی از نص است و تعقل گرایی را با سنجش مقتضیات زمان گسترش می‌دهد. 🔹 استاد مبلغی کتاب «رویکرد تعلیل مداری در اجتهاد» اثر استاد نواب را در رویکرد استظهارگرایی مقاصدی جای داد و گفت: مقاصد برای همین شریعت است. مقاصد چیزی نیست که ما به شریعت تحمیل کنیم. اگر بگوییم که شریعت مقاصد ندارد حکمت خدا را مدنظر قرار نداده‌ایم. برای مطالعه گزارش این نشست اینجا کلیک کنید ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

💠 داستان بنرها؛ هرچه مردمی تر،‌ صدری تر؟ ؛ مشاهدات سفر اربعینی زهرا اسداللهی ✂ برش‌هایی از متن 📍 دو دلیل من را به تصمیمی رساند که پیش‌تر نوشتم؛ پیگیری یک سوژه اجتماعی در عراق اربعین. اول اینکه من در طول سال، بیشتر اوقاتم را در اتمسفر عراقی سپری می‌کنم و تا حدی می‌توانم تفاوت های اربعین و غیر اربعین عراقی ها را تشخیص بدهم 📍 دوم و افزون بر نکته اول هم اینکه عراق، عراق سیدالشهداست و از نظر من، یکی از راه‌های فهم میزان درونی بودن یک جنبش اجتماعی و درجه نهادینه شدگی آن در عمق جامعه عراق، سنجش نسبت آن با مفهوم عاشورا و مشایه اربعین است. 📍 کمتر تحلیلگری است که بتواند درک کند وقتی صاحب یک موکب روستایی که از ظاهر هم حتی مشخص است چیزی برای از دست دادن ندارد و طمعی هم از بازی قدرت نچشیده و اصلا سر هم در نمی‌آورد از دنیای پیچیده سیاست، با آن جسارت و افتخار، به اندازه ارتفاع موکبَش، عکس از آل الصدر می‌کوبانَد کنار جاده، دقیقا یعنی ابراز دو چیز: 📍 اول اینکه مقتدا برای او، صرفا یک رجل سیاسی نیست و رویکرد صاحب موکب کاملاً عقیدتی است، و دوم اینکه این موکب‌دار و هزاران موکب دار و غیر موکب‌دار هم‌قطارش از قشر مستضعف جامعه عراق، چندان داشته ای برای از دست دادن ندارند که در گرو عافیت طلبی و مصلحت اندیشی و گزینش در طرفداری از صدری ها باشند! یعنی حتی از کفن‌پوش های طرفدار مقتدا در شهرک صدر بغداد هم جان‌ بر کف تر، برای صاحب آن عکس. برای مطالعه متن کامل کلیک کنید: https://zaya.io/مشاهدات_اربعینی_عراق ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

آیا جنگ جدیدی در سوریه به راه خواهد افتاد؟ علیرضا صالحی پس از به راه‌افتادن موج جدیدی از تظاهرات مدنی در سوریه که از نیمه اگوست شروع شده و چند هفته‌ای دوام پیدا کرده، گمانه‌زنی‌هایی در خصوص آغاز انقلابی جدید در سوریه به راه‌انداخته‌است. ‌‌ مرکز این تظاهرات شهر سویدا و درعا در جنوب سوریه بوده‌ و در چند نقطه دیگر از جمله شمال این کشور مثل ادلب نیز تجمعاتی برقرار شده است. 🖇 برای مشاهده متن کامل اینجا کلیک کنید #تحلیل_مسائل_روز #سوریه #جنگ_در_سوریه ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

بررسی نقش هویت قومی درهویت اسلامی در گفتگو با دکتر رحال حسین همانطور که میدانیم هر شخص به قومیتی تعلق دارد و دارای هویت قومی ست؛ یک شخص مسلمان نیز علاوه بر هویت اسلامی خود دارای هویت قومی ست. اما در برخی کشورعربی ممکن است هویت قومی نسبت به هویت اسلامی اولویت داشته باشد. به‌طور مثال در کشوری مانند عراق، این هویت قومی است که هویت اسلامی را راهبری می‌کند، یعنی گویا هویت اصلی آن‌ها هویت قومی طایفه‌ای عشیره‌ای است و بعد از آن هویت اسلامی. برش هایی از متن: 📍در جهان عرب مناقشه بزرگی میان اسلام‌گرایان و قومیت‌گرایان عرب حول مسأله «هویت عربی» وجود دارد. ولی هر دو این جریان‌ها، در یک نقطه متفق‌اند و آن این که ملت عربی یک چیز است و دولت عربی چیزی دیگر. 📍در جهان عرب مناقشه بزرگی میان اسلام‌گرایان و قومیت‌گرایان عرب حول مسأله «هویت عربی» وجود دارد. ولی هر دو این جریان‌ها، در یک نقطه متفق‌اند و آن این که ملت عربی یک چیز است و دولت عربی چیزی دیگر. 📍خیرا پژوهشی بر روی DNA مصری‌ها انجام شده بود که نشان داد تنها ۱۴ درصد مصری‌ها اصالتا عرب‌اند، در حالی که همین پژوهش ۵۴ درصد ایرانیان را اصالتا عرب تشخیص داد. 📍معمولا بخش زیادی از این هویت‌ها، هویت‌های خیالی‌اند و حقیقی نیستند. مثلا هویت قومی یک هویت خیالی است و ما وجود آن را تخیل می‌کنیم و ممکن است اصلا وجود نداشته باشد. بسیاری از اوقات ما ادعای وجود یک هویت می‌کنیم که در واقع خیالی است. 🖇 برای مشاهده متن کامل اینجا را مشاهده کنید. #هویت #قومیت #هویت_اسلامی ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba

چرا شیخ ابراهیم زکزکی برای کسی مهم نیست؟ سید روح الله رضوی ✂️ برش‌هایی از متن: 🔹 برای دنیای اهل سنت، شیخ ابراهیم زکزکی نماد شیعه­‌سازی در پنجمین کشور پرجمعیت مسلمان دنیا است. کسی که «به زعم آنها» پول از قم می­گرفته و خرج تغییر مذهب اهل سنت نیجریه می­کرده و توانسته بعد از سال­ها، نفوذی چند میلیونی در قلب آفریقا ایجاد کند. این آدم هر چقدر هم که خوب و دوست داشتنی بوده باشد و هر چقدر هم که مورد ظلم و ستم واقع شده باشد، چون کیان مذهب مقابل را به خطر انداخته، نمی‌تواند جایی در دل آنها باز بکند. 🔹 در فضای عمومی بین المللی هم کشورهای غربی حرکت اسلامی نیجریه را پروژه نفوذ سیاسی جمهوری اسلامی ایران در آفریقا قلمداد می­کنند که می­رفت تا مدل کپی پیستی از حزب الله لبنان باشد. اگر در بعد مذهبی، اظهار نظرات پر از شوق و شعف برخی قم نشینان در قبال معجزه شیعه‌­سازی شیخ ابراهیم زکزکی، بهانه بدست کشورهای اسلامی می­داد، در بعد سیاسی، هیجان رقم زدن حزب اللهی جدید در قلب قاره سیاه، حس­گرهای دستگاه­های امنیتی ـ اطلاعاتی کشورهای غربی را به شدت تحریک کرد. 🔹 فارغ از نگاه ریشه­‌ای وزارت خارجه کنونی جمهوری اسلامی ایران که جای نقد جدی دارد، مجموعه انتقادات مطروحه از سوی جریانات مختلف داخل کشور به وزارت خارجه، در خصوص پرونده حرکت اسلامی نیجریه مبنائا بی­‌اساس است. کسانی که توقع دارند وزارت خارجه در قبال آزادی شیخ ابراهیم زکزکی موضعی صریح و آشکار بگیرد، کمتر توجه و اطلاعی نسبت به شرایط کشور نیجریه و نیز تبعات چنان موضع رسمی‌ای از سوی وزارت خارجه ایران دارند. 🖇 برای مشاهده متن کامل اینجا کلیک کنید #نیجریه #شیخ_زکزاکی #آفریقا 📗 شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان: @shouba

تاثیر حوداث اخیر جهان بر اقتصاد و سیاست کشورهای عربی در دهه های گذشته اتفاقات بزرگی در دنیا رقم خورده که منشا تحولات و تاثیرات عمیقی بر اقتصاد، سیاست و حتی مسائل اجتماعی کشورها در سرتاسر جهان بوده است. یکی از برجسته‌ترین حوداث شیوع ویروس کرونا و شاید مهمترین آنها جنگ‌های روسیه و اوکراین، سودان و سوریه باشد. بسیاری از این حوادث به همراه تغییرات قیمت نفت از عوامل تاثیر گذار بر امور سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کشورها به خصوص کشورهای عربی بوده است که این نوشتار به بررسی این تغییرات و تاثیرات در کشورهای عربی پرداخته است. ✂️برش هایی از متن: 📍بحران‌های پی در پی که در طول یک دهه گذشته در منطقه ایجاد شد، به وضوح نشان از آن دارد که نظام سیاسی و اقتصادی حاکم بر تمامی کشورهای عربی دیگر قابل استمرار نیست. 📍تا زمانی که در ساختار سیاسی نظام‌های عربی، تصمیم‌گیری‌ها در دست یک فردِ واحد و یا یک گروهِ کوچک باشد، اجرای اصلاحات سیاسی میسر نخواهد بود. 📍کشورهای عربی پیشرفته از طریق انجام اصلاحات اقتصادی و اجتماعی تلاش دارند برای خود زمان بخرند تا اصلاحاتی نظیر مشارکت دادن مردم در ساختار سیاسی و تصمیم‌گیری کشور را اجراء نکنند. کشورهای فقیر نیز به اجرای اصلاحاتِ پراکنده‌ای مبادرت می‌ورزند که از رهگذر آن‌ها تنها بخش بسیار کوچکی از چالش‌ها و بحران‌های موجود قابل حل و فصل خواهد بود. 🖇 برای مشاهده متن کامل اینجا کلیک کنید #کشورهای_عربی #اتفاقات_جهان #اصلاحات_سیاسی_اقتصادی_اجتماعی 📗 شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان: @shouba

🔹 در حملات به غزه چه باید کرد؟ محمد خلیلی ❓نزاع با رژیم صهیونیستی را چگونه ببینیم؟ (بخش اول) ⬅️ اتفاقات اخیر نشان داد در ذهن بسیاری از ما ممکن است ریشه نزاع با رژیم صهیونیستی درست شکل نگرفته باشد. ریشه این نزاع، نه دعوا از روی تعصب تاریخی اعراب و اسرائیل، و نه «فقط» یک حمایت بشردوستانه نسبت به اشغال و جنگ و تجاوز است،؛ دو ریشه دیگر که نزاع با این رژیم را حیاتی می کند و این تقابل سرزمینی را همچون قلب تپنده مسائل ایدئولوژیک ما در سیاست خارجی قرار می دهد از این قرار است: