💠 تاملی عبرت‌پژوهانه بر عراقِ این روزها (2) صبا اسداللهی- مدیر میز عراق پایگاه شعوبا 🔹 پس از گذشت حدود یک ماه و به بهانه اعلام انصراف آیت الله سید کاظم حائری، مرجع مقتدا و صدری‌ها نیز، مقتدا در بیانیه‌ای اعلام کرد که از حضور در صحنه سیاسی عراق کنار خواهد رفت. بلافاصله پس از انتشار این بیانیه، خیابان‌های بغداد شاهد حضور هواداران مقتدا بود، از مناره مساجد شهرک صدر بغداد که محل اجتماع صدری هاست، صدای «حی علی الجهاد» بلند شد و منطقه سبز بغداد، هدف صدری‌های در خیابان قرار گرفت. 🔸 در عرض چند ساعت، عراق به پرتگاه بحران رسید. همه مرز‌های ایران به عراق بسته و تمام پرواز‌های به مقصد بغداد و نجف تا اطلاع ثانوی تعلیق شد. اوضاع به طرزی نگران‌کننده به سمتی نامعلوم پیش می‌رفت تا اینکه پس از ۲۴ ساعت، مقتدا در یک مصاحبه تلویزیونی با شبکه الشرقیه، ضمن انتقاد از این نوع از عملکرد، به هوادارانش مهلت ۱ ساعته داد تا از منطقه سبز خارج شده و اوضاع را به حالت سابق برگردانند. این مصاحبه، عراق را پس از یک روز التهاب، به آرامش نسبی خود بازگرداند. 🔹 گرچه بنظر می‌رسد عقب نشینی مقتدا، نه تاکتیکی بر مبنای الگوی بازی‌های دوگانه او، بلکه با دخالت و یا حتی فشار بیرونی-بیرون از اراده جریان صدر- صورت پذیرفته است، اما در هر صورت و فارغ از بررسی جزئیات درگیری‌های لفظی و فیزیکی این روز‌های پسا انتخاباتی، مقتدا را می‌بایست در چارچوب زیست اجتماعی عراقی‌ها فهم کرد. زیرا تحلیل انگیزه و عملکرد مقتدا صدر صرفاً در چارچوب رقابت‌های انتخاباتی، بیشتر رویکردی تقلیل‌گرایانه بنظر می‌رسد تا روشی برای فهم کامل آنچه در عراقِ امروز می‌گذرد. 🔸 مقتدا پیش و بیش از آن‌که در عرصه سیاست میان دار باشد، در کف خیابان‌های عراق میدان دار است و اتفاقاً این قدرت اجتماعی اوست که توان چانه زنی و وصول به اهداف سیاسی را در لایه حاکمیتی برای او راحت‌تر می‌سازد. قدرت او در جامعه‌ای ناامید از امکان شکل‌گیری هرگونه اصلاح در نظام سیاسی فعلی، ملتهب از تنش‌های لفظی مقامات داخلی و خارجی و البته، مشوش از جنبش‌های اعتراضی سال ۲۰۱۹ تا کنون، که به ثوره تشرین ملقب است و در این شرایط، گفتمان ضد فساد مقتدا، همچون ملجا و پناهگاه نقش ایفا می‌کند. 🔹 هرچند که با سقوط جایگاه لایه منتسب به حاکمیت در افکار عمومی جامعه عراق، جایگاه مقتدا نیز به نسبت سال‌های گذشته افول داشته است. در نهایت، این پریشانی در اوضاع عراق نیز بشکل مقطعی به آرامش ختم شد اما مقتدا قطعاً به صحنه سیاست باز خواهد گشت و باز منبع تنش‌های بالقوه خواهد بود که در صورت اقتضاء، بالفعل خواهد شد. 🔸 در نگاهی کلان و عبرت پژوهانه اما، شاید استفاده‌ی هوشمندانه‌ی مقتدا از شارع و قدرت بسیج‌کنندگی اجتماعی او در تغییر تمام معادلات میدانی باقی بازیگران، که از توجه همواره‌اش به مؤلفه «قدرت و شبکه‌سازی اجتماعی» در ارتقاء توان چانه زنی و سهم‌خواهی در لایه حاکمیتی نشات گرفته است، بتواند تلنگری برای سیاست‌گذاران منتسب به محور مقاومت باشد تا بجای تمرکز بر نقش آفرینی صرفاً در قالب الگو‌های سیاسی امنیتی، کمی هم به مفهوم «قدرت اجتماعی» اهتمام ورزند تا بتوانند بازیگرانِ همواره‌ی میادین باقی بمانند و رفته رفته توسط جوامع، از گردونه اثر‌گذاری ملی و منطقه‌ای کنار گذاشته نشوند. 🔹 روشن است که توجه به قدرت اجتماعی و روش‌های رسیدن به آن، به معنای تقلید صرف از علوم اکادمیک غربی نیست و نهایت مطلوب را باید در احیای الگو‌های کنش‌گری اجتماعی در گفتمان انقلاب اسلامی دید؛ توجه به پرورش انسان انقلاب اسلامی و شکل دهی جامعه تراز انقلاب اسلامی و نه صرفاً عملیات‌های لشکر‌های سایبریِ به اصطلاح انقلابی اما تهی از گفتمان اصیل انقلاب! ❗️ تا چه شود… #عراق #مقتدی_صدر ⬅️ شعوبا، پایگاهی برای آشنایی با جامعه و فرهنگ ملل مسلمان @shouba