هدایت شده از مدرسه مجازی المرسلات
✳️وظایف حوزه های علمیه (3)
☣ وظایف اصلی
🔰شهید آیت الله مطهری
🔻آنچه در اين اوراق ذکر ميشود ارزش اين که نام طرح به آن داده شود ندارد، يک سلسله تذکرات است که به نظر نويسنده از نظر وظايف و مسئوليتها رسيده است و در اين اوراق يادداشت ميشود.
🔻اين وظايف را در دو بخش ذکر ميکنيم: بخش اول تحت عنوان وظايف اصلي و بخش دوم تحت عنوان وظايف فعلي.
🔻منظور از وظايف اصلي مجموع اموري است که ايدهآل و کمالمطلوب در حوزههاي علميه محسوب ميشود، که اگر اين حوزهها در صدد برآمدند و امکانش را تحصيل کردند همه آنها را بايد انجام دهند،
🔻و منظور از وظايف فعلي مجموع کارهايي است که در حال حاضر شروع به آنها در امکان مدرسين عاليقدر فعلي حوزه علميه قم است.
🔻بديهي است که هر اندازه به حول و قوه الهي بر امکانات تدريجا افزوده شود، قسمتهايي از وظايف اصلي جزء وظايف فعلي قرار ميگيرد.
💢وظايف اصلي
1. احياي همه علومي که هم اکنون جزء علوم اسلامي محسوب ميشود از تفسير، حديث، درايه، رجال، فقه، اصول، ادبيات، تاريخ اسلام، تاريخ ملتهاي مسلمان، کلام اسلامي، فلسفه اسلامي، عرفان اسلامي، اخلاق اسلامي، منطق اسلامي، با توجه به سير تحولي و تاريخي آنها و مشخص ساختن نقش شخصيتهايي که در پيشبرد اين علوم موثر بودهاند؛ يعني علاوه بر اين که خود اين علوم مشمول احياء و اصلاح و آرايش و پيرايش قرار ميگيرند، تاريخ تحول اين علوم نيز دقيقا مشخص ميشود.
2. حفظ و نگهداري و نگهباني مواريث فرهنگي اسلامي، اعم از علمي و فني، از طريق فهرست کردن و گردآوردن در حد امکان.
3. برقراري رابطه علمي با همه مراکز علمي اسلامي در کشورهاي عربي، آفريقايي، آسيايي، اروپايي و اطلاع از فعاليتهاي اسلامي در آن مراکز.
4. تقويت و ترويج زبان عربي در حد مکالمه کامل و استفاده وافي از هر نوع کتاب عربي به زبان معاصر.
5. آشنايي هر فرد لااقل با يک زبان خارجي در حد استفاده از کتابها و سخنرانيها.
6. ادبيات فارسي در جنبههاي ارتباط با فرهنگ اسلامي و شناختن زبان فارسي به عنوان زبان دوم اسلامي.
7. آشنايي با علوم انساني جديد از قبيل روانشناسي، جامعهشناسي، جغرافي جهاني، تاريخ جهاني، در حد بيگانه نبودن.
8. اطلاع بر فلسفه اخلاق، تعليم و تعلّم مکاتب اخلاقي گوناگون قديم و جديدو مقايسه با اخلاق اسلامي، در حد اجتهاد و تخصص.
9. اطلاع بر فلسفه تاريخ و تعليم مکاتب مختلف اين فلسفه و روشن ساختن فلسفه تاريخ از نظر قرآن، در حد اجتهاد و تخصص.
10. اطلاع بر مکاتب و سيستمهاي اقتصادي جهان و تعليم و تعلّم آن مکاتب و روشن ساختن اصول اقتصاد اسلامي، در حد تخصص و اجتهاد.
11. شناخت ماهيت تمدن و فرهنگ اسلامي توأم با مقايسه با همه تمدنها و فرهنگهاي ديگر و روشن ساختن اصالت آن و مميزات آن و معرفي روح اين فرهنگ.
12. تاريخ اديان در حد آشنايي و بيگانه نبودن و احيانا در حد تخصص و اجتهاد.
13. تعليم مکتبهاي رايج الحادي معاصر به صورت بسيار دقيق از قبيل مارکسيسم، اگزيستانسياليسم، نهيليسم و غيره و نقد آنها با موازين اسلامي.
14. تعليم مکاتب حقوقي قديم و معاصر و مقايسه با حقوق اسلامي به عنوان حقوق تطبيقي.
15. فلسفه تطبيقي بر اساس تعليم زندهترين مکاتب فلسفي معاصر و مقايسه با فلسفه اسلامي.
16. منطق تطبيقي بر اساس تعليم روشهاي منطقي جديد، بالخصوص منطق سمبوليک و مقايسه با منطق اسلامي.
17. سيره نبوي و سيره ائمه اطهار عليهم السلام به صورت تحليلي و تفسيري.
18. مسائل قرآني شامل تاريخ نزول آيات و سور، اعجاز قرآن، محکم و متشابه قرآن، ناسخ و منسوخ قرآن، معارف قرآن و غيره.
19. نقش اساسي شيعه در علوم و فرهنگ اسلامي.
20. تاريخ جهادهاي علمي و اخلاقي و اجتماعي شيعه.
21. بحثهاي مربوط به امامت، خصوصا با توجه به انحرافات جديد.
22. اثبات امامت به طور عام و امامت هر يک از ائمه به نحو خاص (جزء کلام است).
23. مسائل مربوط به وحي و نبوت و اثبات علمي بودن وحي (جزء کلام است).
24. مسائل مربوط به معاد (مندرج در کلام است).
25. مسائل مربوط به توحيد (مندرج در کلام است).
26. رشتهاي شدن و تخصصي شدن [علوم اسلامي] به علوم ادبي، تاريخي، اصول ديني، فروع دینی و غیره.
📚 آینده انقلاب اسلامی ایران ص 205
#اندیشه_مطهر
#تحول
@almorsalat
هدایت شده از مدرسه مجازی المرسلات
✅وظایف حوزه های علمیه (2)
💢خروج از انزوای حقارت آمیز
🔰 شهید آیت الله مطهری
🔹نکتهاي که ضرورت دارد از آغاز مورد توجه قرار گيرد اين است که هرگونه تجديد نظر و تحول در برنامههاي حوزههاي علميه بايد بر اساس همان فرهنگ غني و قديم اسلامي و ادامه همان راه و تسريع در حرکت آن و آفتزدايي از آن بوده باشد.
🔹همين فرهنگ که از جوهر حياتي نيرومندي برخوردار است و متأسفانه در اثر غفلت پاسداران آن، قسمتهاي مهمي از آن به فراموشي سپرده شده و دچار زنگزدگي شده و قسمتهايي از آن به نوعي آفتها دچار شده، بايد از نو احياء شود و از عناصري که فرهنگهاي جديد به وجود آوردهاند تغذيه کند و مسير رشد و توسعه و تکامل خود را طي نمايد.
🔹لازم به تأکيد است که هر گونه تجديد نظر مبني بر جايگزين ساختن يک فرهنگ ديگر به جاي فرهنگ اصيل هزار و سيصد ساله اسلامي، خيانت به اسلام و مسلمين است و نتيجهاي جز کشاندن امت اسلامي به دامن فرهنگ و تفکر بيگانه شرقي يا غربي، چپ يا راست ندارد.
🔹خوشبختانه تحولات جديد و پيشرفتهاي علوم جديد ضمن اين که مسئوليتها را دشوارتر و سنگينتر کرده، فرصتهاي بسيار مناسبي نيز به وجود آورده و اصالت فرهنگ اسلامي را روشنتر و زمينه شکوفايي آن را فراهمتر کرده است.
🔹حوزههاي علميه ما اگر از محدوديتهاي مصنوعي که خود براي خود به وجود آوردهاند خارج گردند و با استفاده از پيشرفت علوم انساني جديد به احياي فرهنگ کهن خود و آراستن و پيراستن آن بپردازند و آن را تکميل نمايند و به پيش سوق دهند (که آمادگي تکامل و پيشروي دارد) ميتوانند از اين انزواي حقارتآميز علمي خارج شوند و کالاهاي فرهنگي خود را در زمينههاي مختلف معنوي، فلسفي، اخلاقي، حقوقي، رواني، اجتماعي، تاريخي با کمال افتخار و سربلندي به جهان دانش عرضه نمايند.
🔹بديهي است که انجام چنين رسالت مقدسي نيازمند به شوراها و طرحهاي متعدد، هر کدام براي مدت معين است.
📚آینده انقلاب اسلامی ایران ص 203
#اندیشه_مطهر
#تحول
@almorsalat
🌐ادامه دارد....
هدایت شده از مدرسه مجازی المرسلات
♻️ وظایف حوزه های علمیه (4)
✳️وظايف فعلي
🔰شهید آیت الله مطهری
💢 آنچه فعلا در امکان آقايان مدرسين است و از هم اکنون بايد شروع به کار شود:
1. کلام جديد. با توجه به اين که کلام علمي است که دو وظيفه دارد: يکي دفاع و ردّ شبهات و ايرادات به اصول و فروع اسلام، و ديگر بيان يک سلسله تأييدات براي اصول و فروع اسلام (کلام قديم تماما متوجه اين دو قسمت است) و با توجه به اين که در عصر ما شبهاتي پيدا شده که در قديم نبوده و تأييداتي پيدا شده که از مختصات پيشرفتهاي علمي جديد است و بسياري از شبهات قديم در زمان ما بلاموضوع است همچنان که بسياري از تأييدات گذشته ارزش خود را از دست داده است، از اين رو لازم است کلام جديدي تأسيس شود.
🔺در کلام جديد حداقل مسائل زير مورد بحث قرار ميگيرد:
الف. فلسفه دين، علل پيدايش آن از نظر روانشناسان و جامعهشناسان، نظريات مختلفي که در اين زمينه داده شده و همه نقض و طرد شده است، مسئله فطرت ديني و بحث عميق انساني درباره فطرت و فطريات، آينده دين و مذهب، مهدويت در اسلام.
ب. وحي و الهام از نظر علوم رواني جديد (مسئله نبوت).
ج. بررسي مجدد ادلّه توحيد با توجه به ايرادات و شبهاتي که ماديين جديد بر براهين توحيد از آن جمله برهان نظم و برهان حدوث و برهان وجوب و امکان و غيره کردهاند و با توجه به تأييدات جديد در همه آن زمينهها، و همچنين بحث اساسي درباره شبهات ماديين در همه زمينهها خصوصا در زمينه عدل الهي و عنايت الهي.
د. بحث امامت و رهبري از جنبه اجتماعي با توجه به مسائل مهمي که امروز در مسائل مربوط به مديريت و رهبري گفته شده است و با توجه به مسائل مربوط به جنبه معنوي امامت و انسان کامل در هر زمان.
ه. مسائل خاص حضرت رسول و قرآن و شبهاتي که در اين زمينه شده است.
2. فلسفه تاريخ با توجه به مکاتب قديم و جديد از نظريه ابن خلدون گرفته تا نظريه توينبي در زمان حاضر و مخصوصا نظريه مارکسيسم. در اين بخش، ازاسلام و مقتضيات زمان نيز بحث ميشود.
3. فلسفه اخلاق مشتمل بر بيان همه فلسفههاي اخلاق قديم و جديد، مذهبي و غيرمذهبي و تدوين يک فلسفه اخلاق متقن اسلامي و به طور کلي بحثي در تعليم و تربيت اسلامي.
4. اقتصاد اسلامي با تبيين مشخصات اقتصاد سرمايهداري و اقتصاد سوسياليستي و وجوه اشتراک و افتراق اقتصاد اسلامي با هر يک از آنها.
5. فلسفه اجتماع از نظر تطبيقي و بيان اصول اجتماعي اسلام و جامعه ايدهآل اسلامي.
📚 آینده انقلاب اسلامی ایران ص 207
#اندیشه_مطهر
#تحول
@almorsalat
هدایت شده از مدرسه مجازی المرسلات
💢 تحجر فقهی و فقیه متحجر
🔰آیت الله العظمی امام خامنه ای
💠 #تحجّر اين است كه، كسى كه مى خواهد كار بزرگى را با اين عظمت(انقلاب اسلامی) انجام دهد، نتواند #نيازهاى_زمان و لوازم هر لحظه لحظه زندگى يك ملت را از قرآن بشناسد و بخواهد در يك وضعيت ايستا و بدون انعطاف، حكم نمايد و كار كند و پيش برود. اين، امكانپذير نيست.
💠معناى #تحجّر آن است كه، كسى كه مى خواهد از مبانى اسلام و #فقه اسلام، براى بناى جامعه استفاده كند، به ظواهر احكام اكتفا نمايد و نتواند كشش طبيعى احكام و معارف اسلامى را، در آن جايى كه قابل كشش است، درك كند و براى نياز يك ملت و يك نظام و يك كشور كه نياز لحظه به لحظه است، نتواند علاج و دستور روز را نسخه كند و ارائه دهد. اين، بلاى بزرگى است.
💠اگر در رأس نظامهاى سياسى اى كه براساس اسلام، يا تشكيل شده است، يا در آينده تشكيل خواهد شد، چنين روحيه اى وجود داشته باشد، يقيناً اسلام بدنام خواهد شد و منبع لا يزال معارف و احكام اسلامى نخواهند توانست جامعه را پيش ببرند.
💠امام، خود را از اين آفت مبرّا كرد. به خاطر طول سالهايى كه فقهاى شيعه و خودِ گروه شيعه، در دنياى اسلام به قدرت و حكومت دسترسى نداشتند و #فقه_شيعه، يك فقهِ غير حكومتى و فقهِ فردى بود، امام بزرگوار، فقه شيعه را به سمت #فقه_حكومتى كشاند.
💠همچنان كه اهل فن اطّلاع دارند، در ميان كتب فقهى شيعه، بسيارى از مباحثى كه مربوط به اداره كشورند مثل مسأله حكومت، مسأله حسبه و چيزهايى كه با كارهاى جمعى و داشتنِ قدرت سياسى ارتباط پيدا مى كند چند قرن است كه جايشان خالى است. بعضى از آنها، از اوايل هم در كتب فقهى شيعه، مورد تعرّض قرار نگرفته است؛ مثل همين مسأله حكومت. بعضى مسائل مثل مسأله جهاد كه يك مسأله اساسى در فقه اسلام است چند قرن است كه از كتب فقهى استدلالى شيعه، بتدريج كنار گذاشته شده و در اغلب كتب فقهى استدلالى، مورد توجه قرار نگرفته است.
علّت هم معلوم است. فقهاى شيعه، در اين مورد تقصير يا قصورى نكرده اند. براى آنها، اين مسائل مطرح نبوده است. شيعه، حكومت نداشته است. فقه شيعه، نمى خواسته است جامعه سياسى را اداره كند. حكومتى در اختيار او نبوده است كه جهاد بخواهد آن حكومت را اداره كند و احكامش را از كتاب و سنّت استنباط نمايد. لذا فقه شيعه و كتب فقهى شيعه، بيشتر #فقه_فردى بود؛ فقهى كه براى اداره امور دينى يك فرد، يا حدّ اكثر دايره هاى محدودى از زندگى اجتماعى، مثل مسائل مربوط به خانواده و امثال آن كاربُرد داشت.
💠شايد بشود به جرأت گفت كه فقه شيعه، عميقترين فقه هاى اسلامى است. يعنى كتب فقهىِ فقهاى اماميّه، از لحاظ عمق، از همه كتب فقهى اى كه ما ديده ايم، به طور معدّل عميقتر و دقيقتر است؛ امّا اين مباحث و اين گرايش در زمينه هاى مختلف، در آن وجود نداشته است.
💠امام بزرگوار، فقه شيعه را از دورانى كه خود در تبعيد بود، به سمتِ #فقه_اجتماعى و فقه حكومتى و فقهى كه مى خواهد نظام زندگى ملتها را اداره كند و بايد پاسخگوى مسائل كوچك و بزرگ ملتها باشد، كشاند. اين، يعنى نقطه مقابل آن آفتى كه گفتيم #تحجّر است. حتّى در اواخر سالهاى عمرِ بابركت امام بزرگوار، مسائلى كه به ظاهر جزئى مى نمود اما با توجّه به اينكه يك خط و يك سَمتگيرى را به فقهاى شيعه نشان مى داد، بسيار مهم بود پيش آمد و ايشان بازهم نشان داد كه آن كسى كه مى خواهد نظام را اداره كند؛ آن فقهى كه مى خواهد يك ملت يا مجموعه عظيمى از انسانها و ملتها را اداره كند، بايستى بتواند #شرايط_زمان را بشناسد و پاسخ هر نيازى را در هنگام آن نياز، به آن بدهد و نمى تواند در زمينه هاى سياسى، اقتصادى، فرهنگى و همه مسائلِ زندگى مردم، نقطه اى را بى پاسخ بگذارد. (76.03.14)
#فقه
#کلام_ولی
#در_مدرسه_امام_خمینی
@almorsalat
هدایت شده از احسان چینی پرداز
My Recordingجلسه اول هاشمی(1).mp3
زمان:
حجم:
26.11M
جلسه اول استاد هاشمی