❓ پرسش شماره : ۱۰
📝 موضوع : اعتقادی
🔖 عنوان : فراموشی خدا
🗣 پرسش :
اینکه در بعضى از آیات قرآن آمده است که خداوند در دنیا و یا آخرت، عدهاى را فراموش میکند، مگر خدا دچار فراموشى میشود؟!
✍️ پاسخ:
▪️ابتدا به بیان آیاتی که بر اساس آنها سؤال مذکور طرح شده میپردازیم، سپس با ادلهی عقلى، قرآنی و روایی به پاسخ سؤال میپردازیم:
① فَالْیَوْمَ نَنْساهُمْ کَما نَسُوا لِقاءَ یَوْمِهِمْ هذا
امروز آنها را فراموش میکنیم همانگونه که آنها لقای چنین روزی را فراموش کردند.
② وَ قیلَ الْیَوْمَ نَنْساکُمْ کَما نَسیتُمْ لِقاءَ یَوْمِکُمْ هذا
و گفته میشود امروز شما را فراموش میکنیم همانگونه که شما دیدار امروزتان را فراموش کردید.
③ قالَ کَذلِکَ أَتَتْکَ آیاتُنا فَنَسیتَها وَ کَذلِکَ الْیَوْمَ تُنْسى
همانگونه که نشانههای ما را نادیده میانگاشتی امروز تو نیز فراموش خواهی شد.
④ نَسُوا اللَّهَ فَنَسِیَهُم
خداوند را فراموش کردند و خدا هم آنها را فراموش کرد.
در این آیات خدای سبحان به وضوح بیان فرموده است که عدهای در پیشگاه او فراموش خواهند شد.
حال این سؤال مطرح میشود که آیا خداوند دچار فراموشی میشود؟ و آیا میتوان صفت فراموشی(به معنای عدم حضور امری در نزد خداوند) را به او نسبت داد؟
▪️پاسخی کلی :
عقاید اسلامی و باورهای دینی که البته مبتنی بر استدلال است، تمام صفات نقص(سلبیه)، از جمله فراموشی به این معنا را از خداوند سلب میکند و او را که درجات کمال و علم را دارد، مبرای از هرگونه نقص و فقدان میداند.
▪️پاسخی در خصوص فراموشی:
قرآن مجبد نیز به صراحت خدای تعالی را از این نقیصه منزه دانسته، و میفرماید:
① وَمَا كَانَ رَبُّكَ نَسِيًّا
پروردگار تو فراموش کار نیست.
② لَّا يَضِلُّ رَبِّي وَلَا يَنسَى
پروردگار من نه گمراه میشود و نه فراموش میکند.
حال سؤال این است پس آیاتی که فراموش کردن بندگان را به خداوند نسبت داده است، به چه معنا است؟!
بارجوع به روایات چنین میفهمیم که مراد از اینکه خداوند آنها را فراموش میکند این است که آنها را به حال خودشان وامیگذارد و از بهشت و ثواب و خیر بی بهره میگذارد.
اینک چند روایت به عنوان نمونه ذکر میشود :
①در حدیثی از امام رضا(علیه السلام) در تفسیر آیهی "فَالْیَوْمَ نَنْساهُمْ..."، آمده است:
نَتْرُکُهُمْ کَمَا تَرَکُوا الِاسْتِعْدَادَ لِلِقَاءِ یَوْمِهِمْ هَذَا أی فنجازیهم علی ذلک
یعنی آنان را ترک میکنیم؛ چون آنان قیامت و آمادگی برای آنروزها را رها کرده بودند، ما نیز در آنروز آنان را به حال خود رها میکنیم".
②امیرالمومنین علیه السلام میفرمایند: فَالْیَوْمَ نَنْسَاهُمْ کَمَا نَسُوا لِقَاءَ یَوْمِهِمْ هذَا أَیْ نَتْرُکُهُمْ فِی الْعَذَابِ کَمَا تَرَکُوا التَّأَهُّبَ وَ الْعَمَلَ لِلِقَاءِ هَذَا الْیَوْمِ
بعنی همانطورکه آن ها آمادگی برای این روز را رها کردند آن ها را در عذاب رها می کنیم.
③ امیرالمومنین علیه السلام میفرمایند:
یَعْنِی بِالنِّسْیَانِ أَنَّهُ لَمْ یُثِبْهُمْ کَمَا یُثِیبُ أَوْلِیَاءَهُ الَّذِینَ کَانُوا فِی دَارِ الدُّنْیَا
منظور از فراموشی این است که آنان را پاداش نداده، آنگونه که دوستان خود را پاداش داده است.
④ودر خصوص آیه قالَ كَذلِكَ أَتَتْكَ آياتُنا فَنَسيتَها وَ كَذلِكَ الْيَوْمَ تُنْسى ،امام صادق علیه السلام میفرمایند:
الْآیَاتُ الْأَئِمَّهًُْ (فَنَسِیتَها وَ کَذلِکَ الْیَوْمَ تُنْسی یَعْنِی تَرَکْتَهَا وَ کَذَلِکَ الْیَوْمَ تُتْرَکُ فِی النَّارِ کَمَا تَرَکْتَ الْأَئِمَّهًَْ (فَلَمْ تُطِعْ أَمْرَهُمْ وَ لَمْ تَسْمَعْ قَوْلَهُم.
«آیات ائمّه هستند. فَنَسِیتَها وَ کَذلِکَ الْیَوْمَ تُنْسی؛ یعنی همچنانکه آنها را رها کردی، امروز در آتش رها میشوی، چنانکه ائمّه (را رها کردی و امرشان را اطاعت نکردی و گفتارشان را نشنیدی.
#قرآن #شبهه
@soalvajavab
📌 به جهت دسترسی آسان به سوالات و پاسخ آنها ، لینک ده سوال گذشته تقدیم میشود:
1⃣ پرسش شماره ۱
میان زهد(سادهزیستى) و پیشرفت چه ارتباطى است؟ آیا این دو قابل جمع هستند؟
2⃣ پرسش شماره ۲
چرا خداوند اراده نکرده که همه انسان ها هدایت شوند و به این خیر نائل آیند؟
3⃣ پرسش شماره ۳
«اضلال خداوند» در قرآن به چه معناست؟
4⃣ پرسش شماره ۴
آیا بین حالتی که حضرت علی(علیه السلام) در نماز انگشترشان را به سائل دادند، با حالتی که تیر را از پایشان در آوردند و آنحضرت متوجه نشدند، تناقضی وجود ندارد?
5⃣ پرسش شماره ۵
حقیقت " تحجّر " ، عوامل به وجود آمدن آن،آثار و راه از بین بردن آن را بیان کنید؟
6⃣ پرسش شماره ۶
آیا بین مختار بودن انسان و بین «ختم الله على قلوبهم» تنافی نیست؟
7⃣ پرسش شماره ۷
آیا «مشکات» از القاب حضرت زهرا(سلام الله علیها) است؟
8⃣ پرسش شماره ۸
در قرآن آمده است حضرت موسی(علیه السلام) با ضربهای که به مرد مصری زد او را کشت. این مسئله با عصمت آنحضرت چگونه سازگار است؟
9⃣ پرسش شماره ۹
چرا نام امامان(علیه السلام) به طور صریح در قرآن نیامده است؟
🔟 پرسش شماره ۱۰
اینکه در برخی آیات ،فراموشی به خدا نسبت داده شده است به چه معناست؟
@soalvajavab
❓ پرسش شماره :۱۱
📝 موضوع : اعتقادی
🔖 عنوان : مکر خدا
🗣 پرسش :
خدای متعال در قرآن میفرماید:
«وَ مَکَرُوا وَ مَکَرَ اللَّهُ وَ اللَّهُ خَیْرُ الْماکِرین»
«آنان مکر کردند، و خدا هم مکر کرد، و خدا بهترین مکرکنندگان است»
آیا در این آیه خداوند با تفاخر از مکاری خود سخن نمیراند؟ مگر مکر چیز بدی نیست؟!
✍ پاسخ:
منظور از «مکر کنندگان» در آیهی مورد بحث، بنیاسرائیل هستند که علیه حضرت عیسى(علیه السلام) برای کشتن او توطئه کردند.
▪️برای روشن شدن معنای این آیه نخست باید دید منظور از «مکر الهى» چیست؟
«مکر» در لغت عرب با آنچه در فارسى امروز از آن میفهمیم تفاوت بسیار دارد؛ زیرا در فارسى امروز «مکر» به نقشههاى شیطانى و زیانبخش گفته میشود، در حالیکه در لغت عرب هر نوع چارهاندیشى را «مکر» میگویند: «المکر صرف الغیر عما یقصده» (مکر این است که کسى را از منظورش باز دارند).
اعم از اینکه منظورش خوب باشد یا بد باشد.
▪️بر این اساس، مکر در اصطلاح قرآن اختصاص به نقشههاى شیطانى و زیانبخش که در فارسى امروز استعمال میشود ندارد، بلکه هم در مورد نقشههاى زیانبخش، و هم چارهاندیشیهاى خوب به کار میرود. به همین دلیل در قرآن مجید گاهى «مکر» با کلمه «خیر» ذکر شده است، مانند: «وَ مَکَرُوا وَ مَکَرَ اللَّهُ وَ اللَّهُ خَیْرُ الْماکِرینَ»و گاهى با کلمهی «سیئ» آمده است، مانند: «اسْتِکْباراً فِی الْأَرْضِ وَ مَکْرَ السَّیِّئِ وَ لا یَحیقُ الْمَکْرُ السَّیِّئُ إِلاَّ بِأَهْلِه». (دورى آنان از راه؛ به جهت استکبار و بلندپروازى در زمین و نیز به علت مکر بدى که داشتند بود، و مکر بد جز به اهل مکر برنمیگردد).
▪️منظور آیهی مورد بحث که «مکر» را به خدا نسبت میدهد؛ این است که دشمنان «مسیح» با طرحهاى شیطانى خود میخواستند جلوی این دعوت الهى را بگیرند، اما خداوند براى حفظ جان پیامبر خود و پیشرفت آیینش تدبیر کرد و نقشههاى آنها نقش بر آب شد.
▪️در همین راستا از امام رضا(علیه السلام) در مورد انتساب «خدعه»، «استهزاء» و «مکر» به خدا -که در قرآن ذکر شده است - سؤال شد؛ آنحضرت فرمود:
إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ لَا یَسْخَرُ وَ لَا یَسْتَهْزِئُ وَ لَا یَمْکُرُ وَ لَا یُخَادِعُ وَ لَکِنَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ یُجَازِیهِمْ جَزَاءَ السُّخْرِیَّهًِْ وَ جَزَاءَ الِاسْتِهْزَاءِ وَ جَزَاءَ الْمَکْرِ وَ الْخَدِیعَهًِْ
«خدای عزّ و جلّ نه استهزاء میکند نه خدعه و نه مکر، بلکه جزای استهزاء و مکر و خدعه را میدهد».
▪️پس مکر الهی مختص کسانی است که با خدا مکر و حیله میکنند و جزائی متناسب با عمل آنها است. این مکر درجاتی دارد که هیچکس نباید خود را از آن در امان ببیند؛چرا که نفس انسان بسیار فریبکار است.
▪️برای مثال انسان موقع انجام برخی اعمال دینی به خود مغرور میشود و خود را برتر از دیگران میداند و میخواهد این اعمال را دامی برای جذب کردن مردمان و صید آنان قرار دهد و با اینکار به خیال خود خدا را فریب میدهد و چون خدا او را به حال خود رها کند و با اسباب مختلفی مانع این فریبکاری نشود و این شخص را از خواب غفلت بیدار نکند در واقع جزای مکر او را با مکر داده است. بنابراین، مکر خدا مکری نیکو است؛ چرا که جزای مکر است، اما مکر انسان ریشه در پلیدی او دارد.
پس در واقع این مکرِ خود انسان است که بر سر او میشکند و همین معنای مکر الهی است.
▪️بنابر این، مکر همیشه و در همه جا بد نیست. هنگامى که این واژه در مورد خداوند به کار میرود به معناى خنثا کردن توطئههاى زیانبار است، و هنگامى که درباره مفسدان به کار میرود به معناى جلوگیرى از برنامههاى اصلاحى است.
#قرآن #شبهه
❓ پرسش شماره : ۱۲
📝 موضوع : قرآن
🔖 عنوان : جمع آوری قرآن
🗣 پرسش :
این مسئله مسلّم است که وقتى حضرت رسول اکرم(صلوات الله علیه و آله) آیات قرآن را براى مردم میخواندند، افرادى که کاتب وحى بودند، این آیات را مینوشتند، اما در چه زمانى جمعآورى آیات قرآنى و تدوین کلى آن صورت گرفته است؟ این مجموعهاى که هماکنون به نام «قرآن» در دست ما است، در چه زمانى پیدا شده است؟
✍ پاسخ:
درباره جمع قرآن نظریات مختلفی دیده میشود که مهمترین آنها بدین شرح است :
① قرآن در زمان خود پیامبر اسلام(صلوات الله علیه وآله) و با نظارت آنحضرت و در پرتو هدایت الهى جمعآورى شد، هر چند خود حضرت رسول(صلوات الله علیه وآله) شخصاً قرآن را ننوشته، یا جمعآورى آیات را انجام نداده است.
② قرآن موجود از سوی حضرت على(علیه السلام) و بعد از رحلت پیامبر(صلوات الله علیه و آله) جمعآورى و تدوین شد، و این کار در دورانى که حضرت على(علیه السلام) خانهنشین بودند، انجام پذیرفت.
③ قرآن بعد از رحلت پیامبر(صلوات الله علیه واله ) توسط برخى صحابه، غیر از امام علی(علیه السلام)، جمعآورى و تدوین شد.
بسیارى از علماى شیعه، بویژه متأخرین و محققان معاصر، معتقدند که قرآن در زمان پیامبر(صلوات الله علیه وآله) و با نظارت ایشان جمعآورى شد.
برخى از شیعیان نیز نظر دوم را پذیرفته و امام علی(علیه السلام) را گردآورنده آن دانسته اند.
اما بسیارى از اهلسنت رأى سوم را اختیار کرده و مستشرقین نیز معمولاً همین نظر را پذیرفته و اضافه کردهاند: قرآنى که حضرت على(علیه السلام) جمعآورى کرد، مورد اعتناى اصحاب واقع نشد.
چنانکه روشن است، بنابر نظر اوّل و دوم، جمع کل قرآن به خداوند مستند بوده و پیدایش سورهها و ترتیب آنها نیز در پرتو وحى الهى بود؛ زیرا رسول اسلام(صلوات الله علیه وآله) طبق آیه شریفه: «ما ینطق عن الهوى ان هو الا وحى یوحى»،هر چه میفرمود، به خصوص در امور دینى، با راهنمایى وحى بود، و امامان معصوم(علیهم السلام) نیز اگر نبى نبودند، ولى ادامه دهنده راه رسالت و داراى منصب الهى عصمت، و علم لدنى بودند.
کسانى که رأى سوم را پذیرفتهاند، نه تنها نخواهند توانست الهى بودن این دو؛ یعنى پیدایش سورهها و ترتیب آنها را اثبات کنند، بلکه در واقع آنرا نفى کرده و ذوق و سلیقه شخصى اصحاب را در این مسئله دخیل میدانند.
▪️مرحوم آيتاللّهخويي نظریه اول را پذیرفته اند و مینویسند:
جمع آوري قرآن به خلفا و دوران بعد از رحلت پيامبر اکرم (صلیاللهوآلهوسلم) امري است موهوم و پنداري است غلط و بي اساس كه با قرآن و سنت و عقل مخالف میباشد. قرآن در دوران خود پيامبر و به دستور و نظارت وي انجام گرفته است.
ایشان برای تقویت ديدگاه خود، امور ذيل را مطرح فرموده است:
① احاديث دلالتكننده بر جمع قرآن در غير زمان پيامبر(صلوات الله علیه وآله) با هم متناقض است. در بعضي نام ابوبكر و در برخي ديگر عمر و در بعضي هم عثمان ذكر شده است.
② اين احاديث با احاديث دلالت كننده بر جمع قرآن در زمان پيامبر(صلوات الله علیه و آله) تعارض دارد.
③احاديث يادشده با حكم عقل به وجوب اهتمام پيامبر در امر جمع و ضبط قرآن مخالف است.
④ روايات فوق با اجماع مسلمانان مبني بر ثبوت قرآن با تواتر هم مخالفت دارد.
⑤ جمع متأخر، طبعا نميتواند شبهه تحريف قرآن را به طور كامل از بين ببرد.
▪️جمع آوری قرآن که عثمان در زمان خود به کمک گروهی از صحابه انجام داد در حقیقت جمع آوری قرآن نبود بلکه «توحید المصاحف» بود، «توحید مصاحف» به معنای یکسان سازی نسخههای مصاحف قرآنی و پایان دادن به اختلاف مصاحف از نظر قرائت، ضبط کلمات و ترتیب سورهها و گردآوردن مردم بر مصحف واحد است.در زمان خلافت عثمان (سال ۲۵ق) از مناطق گوناگون خبر میرسید که تازه مسلمانانِ غیر عرب، قرآن را با قرائتهای مختلف میخوانند. از جمله حذیفة بن یمان (از اصحاب سرّ رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و یاران امیر مؤمنان (علیهالسلام)
و سعید بن عاص که از جنگ ارمنستان باز میگشتند، خود دیدند که مردم هر شهری قرآن را با قرائتی میخوانند و قرائت خود را از دیگر قرائتها برتر میدانند. از این رو، از عثمان خواستند برای جلوگیری از اختلاف، چارهای بیندیشد.
منشا این قرائتها، مصحفهایی بودند که برخی صحابه جمع آوری کرده بودند و با توجه به اعتبار و جایگاه اجتماعیِ گردآورندگان آنها، در میان مسلمانان جایگاهی ویژه پیدا کرده بودند.
از این رو عثمان چاره کار را در این دید که مصحف واحدی تهیه و نسخه برداری کند و در اختیار مسلمانان قرار دهد.
#قرآن
@soalvajavab
❓ پرسش شماره :۱۳
📝 موضوع : امامت
🔖 عنوان : دین و کتاب جدید
🗣 پرسش :
آیا امام مهدی(علیه السلام) هنگام ظهور دین جدید و کتاب جدیدی غیر از قرآن می آورد؟
✍ پاسخ:
در مرحله اول باید گفت اساساً واژه «دین جدید»در منابع روایی وجود ندارد.
شاید مستشکل به این روایت از امام صادق(علیه السلام) تمسک میکنند که حضرت فرمودند:
إِذَا خَرَجَ يَقُومُ بِأَمْرٍ جَدِيدٍ وَ كِتَابٍ جَدِيدٍ وَ سُنَّةٍ جَدِيدَةٍ وَ قَضَاءٍ جَدِيدٍ
هنگامى که قائم خروج کند، امر تازه،کتاب جدید، روش تازه و داورى تازه اى با خود مى آورد
.
▪️ قبل از بیان پاسخ،توجه به دوروایت دیگر ما را در فهم مراد از روایت مورد بحث کمک میکند:
▫️ابو بصیر از ایشان چنین نقل می کند که «به امام صادق علیه السّلام عرض کردم: مرا از کلام امیر المؤمنین علیه السّلام که می فرماید: «اسلام به غریبی آغاز شد و در آینده نیز بدان حال که شروع شده باشد باز خواهد گشت پس خوشا بحال غریبان» آگاه فرما، حضرت فرمود: ای ابا محمّد قائم هنگامی که قیام کند دعوت نوینی را آغاز خواهد کرد همان گونه که رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله دعوت فرمود.
▫️امام صادق فرمود:
حضرت مهدی همان کاری را که رسول خدا انجام داد، انجام میدهد. بدعتهای موجود را خراب میکند، چنانکه رسول خدا(صلوات الله علیه وآله) اساس جاهلیت را منهدم نمود.
▪️حالادر توجیه این تعابیر(امر،روش،کتاب و قضاوت جدید)چند نکته را میتوان ارائه بدهیم:
① "جدید"، در فارسی محاورهای ما، یعنی «نو، تازه»، در حالی که معنای کلمه آن "دوباره" میباشد، چنان که باز در همین فارسی میگوییم: «تجدید یک سنت قدیمی، یا تجدید بیعت، یا تجدید دیدار».
پس، بازگرداندن یک امری که متغیر شده، به همان حالت و حقیقت اول را "جدید – تجدید" میگویند.
② دین اسلام از جانب خدای متعال جامعترین و کاملترین دین آسمانی است و تا روز قیامت ثابت و تغییرناپذیر است. همۀ اوصیای الهی و ائمهی اطهار(علیهم السلام) موظف به حفظ و گسترش آن در بین مردم میباشند.
اما از آنجا که در زمان غیبت امام زمان(علیه السلام) این وظیفه به مراجع تقلید محول شده است، و از آنجا که فقهاء موظفاند براساس ادلهای که در اختیار دارند، حکم خدا را بیان کنند، در این روند در بسیاری از موارد به احکام ظاهری(نه واقعی) فتوا میدهند؛ زیرا دسترسی به تمام احکام واقعی فقط برای امام معصوم ممکن و میسر است.
هنگامی که امام عصر(علیه السلام) ظهور میکند، تمام احکام ظاهری تبدیل به احکام واقعی میگردد؛ از اینرو تصور می شود که آنحضرت دین جدید آورده، در حالی که حضرت مهدی دین جدیدی غیر از اسلام و کتابی غیر از قرآن نمیآورد.
③ علاوه بر اینکه در دوران غیبت عدهای از منحرفان و معاندان، احکامی از قرآن و اسلام را بر طبق میل خود تأویل و تغییر میدهند که بسیاری از حدود و احکام چنان فراموش میشوند که گویا اصلاً از اسلام نبوده است.
④ قرائتهای گوناگون از دین خطرناکترین حربهای است که در عصر غیبت با آن مواجه میشویم، هنگامی که امام زمان(علیه السلام) ظهور میکند نه با بتپرستان جاهل بلکه با عالمنمایانی رو برو میشود که قرآن را تفسیر به رأی میکنند و قرائتهای گوناگون از دین، آنچنان رواج مییابد که همۀ مردم آنرا میپذیرند.
اگر امام زمان(علیه السلام) ظاهر شوند و به آنان بگوید شما از حقیقت و گوهر دین به دور افتادهاید و آیات قرآن و احادیث پیامبر را بر خلاف واقع تفسیر و تأویل کردهاید و حقیقت نورانی اسلام را رها کرده به بعضی ظواهرش قناعت کردهاید، چنین دین و برنامهای برایشان تازگی داشته و از آن وحشت میکنند و آن را اسلام نمیدانند؛ زیرا اسلام را جور دیگری تصور کرده بودند.
⑤تازگى کتاب(کتاب جدید) به مفهوم آن نیست که کتاب آسمانى جدید بر او نازل مى شود، چرا که امام قائم است و حافظ دین، نه پیامبر و آورنده آئین و کتاب جدید; بلکه قرآن اصیل فراموش شده را چنان از زوایاى تحریف هاى معنوى و تفسیرهاى نادرست بیرون مى کشد که مى توان نام کتاب جدید بر آن گذاشت.
⑥ معنای کتاب نیز الزاماً به "قرآن کریم" اختصاص ندارد، اگر چه قرآن همراه ایشان که به عموم ایفاد مینمایند، همان قرآنی است که امیرالمؤمنین علیه السلام، به ترتیب نزول آیات، به اضافه شأن نزول، و تفسیر و تأویل آیات تدوین نموده بودند.
⑦ قضاوت کردن امام مهدی علیه السلام، به سان قضاوت حضرت داود علیه السلام، مبتنی بر علم و اشراف خودشان به حقایق امور میباشد،لذا از این جهت قضاوت جدیداست.
⑧مطابق برخی روایات، بخشی از احکام به جهت نبود شرایط و مقتضیات در عصر معصومان بیان نشده و تنها علمش نزد اهل بیت (علیهمالسلام) باقی مانده است و در عصر ظهور آن احکام بیان خواهد شد.
#قرآن #امام_زمان_علیه_السلام
@soalvajavab
❓ پرسش شماره :۱۴
📝 موضوع : اخلاقی
🔖 عنوان : دلیل بر حرمت استمناء
🗣 پرسش :
بر اساس کدام یک از حدیث ها و آیات قرآن و... استمناء حرام گشته است لطفا کاملا شرح دهید.
✍ پاسخ:
«استمناء» به معنی خود ارضایی یعنی این که انسان با خودش کاری کند که از او منی بیرون بیاید، این عمل دارای انواعی است؛ مثل بازی کردن با دست، گوش کردن به سخن و صدای زن نامحرم، رد و بدل کردن حرف های عاشقانه، در خیال آوردن و فکر کردن به مسائل شهوت انگیز، نگاه کردن به عکس یا فیلم یا مناظر شهوت آلود و.... اگر کسی با اختیار یکی از این اعمال را به قصد خروج منی انجام دهد و منجر به خروج منی از انسان بشود، استمناء و حرام است.
▪️خداوند متعال در قرآن مجید در سوره مؤمنون و معارج ضمن بیان صفات مؤمنین و صفات اهل بهشت، بیان می کند:
«و آنها که دامان خویش را (از بىعفّتى) حفظ مىکنند،جز با همسران و کنیزان (که در حکم همسرند آمیزش ندارند)، چرا که در بهرهگیرى از اینها مورد سرزنش نخواهند بود!و هر کس جز اینها را طلب کند، متجاوز است! » و از این آیات حرمت استمناء استفاده می شود چرا که «استمناء» نیز بهره گیری جنسی از غیر راههایی است که در آیه مجاز شمرده شده است.
▪️علاوه روایات زیادی از ائمه معصومین(علیهم السلام) بر حرام بودن آن دلالت دارد. از این عمل در روایات با عناوین و اسامی مختلفی مثل دلک (مالیدن آلت با دست )،بازی با آلت (عَبِثَ بِذَکَرِهِ )، الْخَضْخَضَةِ، النَّاکِحُ نَفْسَهُ (ازدواج با خود) و نَاکِحُ الْکَفِّ (ازدواج با کف دست) تعبیر شده است.در اینجا به چند روایت اشاره می کنیم:
① امام صادق (علیه السلام) در باره مردی که با چهارپایان نزدیکی می کند یا از راه مالیدن آلت تناسلی با دست جنب می شود فرمود :این کارها و شبه آن زنا هستند.
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام فِی الرَّجُلِ یَنْکِحُ بَهِیمَةً أَوْ یَدْلُکُ فَقَالَ کُلُّ مَا أَنْزَلَ بِهِ الرَّجُلُ مَاءَهُ مِنْ هَذَا وَ شِبْهِهِ فَهُوَ زِنًا
② امام صادق (علیه السلام) فرمود : مردی را پیش حضرت علی(علیه السلام) آوردند که با آلت خود بازی کرده (و به این طریق خود را ارضا می کرد)، حضرت آنقدر بر روی دست های او زدند که دستانش قرمز شد و سپس با بوجه بیت المال او را متأهل نمودند.
عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام أَنَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام أُتِیَ بِرَجُلٍ عَبِثَ بِذَکَرِهِ فَضَرَبَ یَدَهُ حَتَّى احْمَرَّتْ ثُمَّ زَوَّجَهُ مِنْ بَیْتِ الْمَالِ
③امام صادق (علیه السلام) در جواب مردی که در باره "خضخضه"( استمناء با دست ) از او سؤال کرد، فرمود: این کار از گناهان بزرگ است و ازدواج با کنیزان از چنین کاری بهتر است.
عَنْ رَجُلٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ سَأَلْتُهُ عَنِ الْخَضْخَضَةِ فَقَالَ هِیَ مِنَ الْفَوَاحِشِ وَ نِکَاحُ الْأَمَةِ خَیْرٌ مِنْهُ.
④ابو بصیر گوید از امام صادق (علیه السلام) شنیدم که فرمود: خداوند در روز قیامت با سه گروه حرف نمی زند و به آنان نظر نمی کند و آنان را از گناهان پاکیزه نمی سازد و برای آنان عذابی دردناک است ، یک از آن گروه کسانی هستند که با خود نکاح ( استمناء ) کرده اند.
سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام یَقُولُ ثَلَاثَةٌ لَا یُکَلِّمُهُمُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ لَا یَنْظُرُ إِلَیْهِمْ وَ لَا یُزَکِّیهِمْ وَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ النَّاتِفُ شَیْبَهُ وَ النَّاکِحُ نَفْسَهُ وَ الْمَنْکُوحُ فِی دُبُرِهِ.
⑤از امام صادق (علیه السلام) در باره خضخضه"( استمناء با دست ) سؤال شد، در جواب فرمود: گناه بزرگی است که خداوند متعال در کتابش (قرآن) از آن نهی کرده است و کسی که چنین کاری را انجام دهد مثل این است که با خود ازدواج کرده باشد و اگر من بدانم که کسی این کار را انجام داده است با او غذا نمی خورم! سؤال کننده عرض کرد: ای پسر رسول خدا نهی خداوند متعال در کتابش را برای من بیان کنید ! حضرت فرمود: این آیه که می فرماید : کسی که از غیر این (راه های مجاز های شرعی برای نیاز های جنسی خود) استفاده کند ظلم کرده است... .
سُئِلَ الصَّادِقُ ع عَنِ الْخَضْخَضَةِ فَقَالَ إِثْمٌ عَظِیمٌ قَدْ نَهَى اللَّهُ تَعَالَى عَنْهُ فِی کِتَابِهِ وَ فَاعِلُهُ کَنَاکِحِ نَفْسِهِ وَ لَوْ عَلِمْتُ مَنْ یَفْعَلُ مَا أَکَلْتُ مَعَهُ فَقَالَ السَّائِلُ فَبَیِّنْ لِی یَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ مِنْ کِتَابِ اللَّهِ نَهْیَهُ فَقَالَ قَوْلُ اللَّهِ فَمَنِ ابْتَغى وَراءَ ذلِکَ فَأُولئِکَ هُمُ العادُونَ
⑥پیامبر اکرم (صلوات الله علیه وآله) فرمود: کسی که با کف دست خود ازدواج کند (استمناء با دست ) از رحمت خدا به دور است.
قَالَ النَّبِیُّ نَاکِحُ الْکَفِّ مَلْعُونٌ
#قرآن #خصال
@soalvajavab
❓ پرسش شماره : ۱۵
📝 موضوع : اخلاقی
🔖 عنوان : ثروت اندوزی
🗣 پرسش :
اگر روایاتی که در نکوهش ثروتاندوزی آمده صحیح باشد، پس ثروتمندی انسانها حتی برخی از علما چگونه قابل توجیه است؟
✍ پاسخ:
ثروتمندشدن اگر از راههای مشروع باشد، از نظر اسلام هیچ اشکالی ندارد. شیوهای که اسلام برای تعدیل ثروت میپذیرد جلوگیری افراد مستعد برای رسیدن به ثروتهای زیاد نیست، بلکه برای آنها وظایف و تکالیف مالی مقرر میکند.
قرآن ثروتمندانی مانند حضرت سلیمان(علیه السلام)،حضرت داوود و ذو القرنین را نام میبرد که اهل ایمان بودند. و در مقابل از ثروتمندان کافری، مانند قارون نیز یاد میکند.
در قرآن آمده است: افزونطلبی شما را به خود مشغول داشته و از خدا غافل نموده است، تا آنجا که برای شمردن مردگان به زیارت قبور رفتید.
▪️ثروتاندوزی اگر انسان را از یاد خدا غافل کند، مذموم است و در اسلام از آن نهی شده است. دلبستن به ثروت و ایثار دنیا بر آخرت صحیح نیست. ولی اگر این ثروت فراوان در راه خدا مصرف شود، بسیار پسندیده و قابل ستایش میباشد که حضرت خدیجه(سلام الله علیها) از اینگونه ثروتمندان بود که ثروت خود را برای پیشرفت اسلام و گسترش آن مصرف کرد.
قرآن نیز کسانی را که ثروتاندوزی میکنند و آنرا در راه خدا مصرف نمیکنندبه عذاب دردناک بشارت میدهد.
الَّذِينَ يَكْنِزُونَ الذَّهَبَ وَ الْفِضَّةَ وَ لا يُنْفِقُونَها فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَلِيمٍ
در ذیل همین آیه رسول خدا(صلوات الله علیه وآله) میفرماید: هر مالی که زکات آن پرداخت شود، مشمول این آیه نیست.
اگر انباشت ثروت از طرق شرعی باشد و عنوان احتکار پیدا نکند و تکالیف مالی آن مانند زکات و خمس مراعات شود، هیچ اشکالی ندارد.
▪️با توجه به مطالبی که بیان شد، روشن میشود که اگر عالمی ثروتمند شد، هیچ اشکالی ندارد. آنچه مذموم است، دل بستن عالم به دنیا است. اگر دنیاپرستی و مالپرستی برای مردم عادی روا نباشد - که روا هم نیست - برای عالمان دینی به طریق اولی شایسته نیست؛ از اینرو است که حضرت عیسی(علیه السلام) فرمود:
دینار بیماری دین است و عالم طبیب دین است، پس زمانی که دیدید طبیب بیماری را به خود چسبانده است، نسبت به او بدبین باشید و بدانید که خیرخواه دیگران نیست.
الدِّينارُ داءُ الدِّينِ ، والعالِمُ طَبيبُ الدِّينِ ، فإذا رَأيتُمُ الطَّبيبَ يَجُرُّ الدّاءَ إلى نَفسِهِ فَاتَّهِموهُ ، وَاعلَموا أ نَّهُ غَيرُ ناصِحٍ لِغَيرِهِ
#شبهه #پیامبران
@soalvajavab
❓ پرسش شماره : ۱۶
📝 موضوع : تشبیه
🔖 عنوان : تشبیه مومن به یک درخت!
🗣 پرسش :
در روایات،مومن به کدام درخت تشبیه شده است؟ و وجه شبه را هم بیان کنید؟
✍ پاسخ:
در روایتی،پیامبراکرم ِ(صلوات علیه وآله)،مومن را به «درخت خرما» تشبیه کردند.
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ(صلوات علیه وآله)؛
الْمُؤْمِنُ کَمِثْلِ شَجَرَةٍ لَا یَتَحَاتُّ وَرَقُهَا شِتَاءً وَ لَا قَیْظاً قِیلَ یَا رَسُولَ اللَّهِ وَ مَا هِیَ قَالَ النَّخْلَةُ
مومن به سان درختی است که برگ آن نه در زمستان میریزد و نه درتابستان.
عرض شد ؛آن درخت چیست؟
فرمودند؛
درخت خرما
▪️وجه شبه:
وجوهی ذکر شده است که مهمترین آنها این است که :
همانطور که برکت و منفعت درخت خرما در تمام اجزاء آن اعم از خرما، هسته، چوب، لیف و اجزاء دیگرش وجود دارد و همانطور که درخت خرما در تمام احوالش از زمانی که خرما پدید میآید تا زمانی که خرما خشک میشود به انواع مختلف مثمر ثمر است، منفعت و برکات مؤمن نیز در جمیع احوال و برای همۀ افراد فراگیر است.
#تشبیه
@soalvajavab
❓ پرسش شماره : ۱۷
📝 موضوع : فقهی
🔖 عنوان : استفاده مردان از گوشواره
🗣 پرسش :
استفاده از گوشواره برای مردان چگونه است؟ اگر جائز نیست پس چرا در روایت آمده است که در گوش امام حسن و حسین علیهماالسلام هنگامی که نوزاد بودند گوشواره بوده است؟
✍ پاسخ:
قبل از پاسخ به سوال ،روایتی که در ضمن پرسش به آن اشاره شد را ذکر میکنیم:
مرحوم کلینی در کافی از حسين بن خالد نقل میکند که ایشان میگوید:
از امام رضا (عليه السلام) پرسيدم: شاد باش گفتن به خاطر فرزند، چه هنگامى است؟
امام رضا (عليه السلام) فرمود: «هنگامى كه حسن بن على (عليه السلام) متولّد شد، جبرئيل (عليه السلام) روز هفتم براى شاد باش گفتن به پيامبر (صلى الله عليه و آله) فرود آمد و به او فرمان داد تا بر وى، نام و كنيه بگذارد و سرش را بتراشد و برايش عقيقه كند و گوشش را [براى گوشواره] سوراخ كند. براى تولّد حسين (عليه السلام) نيز همين گونه بود. جبرئيل (عليه السلام) روز هفتم نزد پيامبر (صلى الله عليه و آله) فرود آمد و ايشان را به همين كارها فرمان داد.حسن و حسين (عليهما السلام)] هر دو، در سمت چپ جلوى سرشان، زُلف داشتند و سوراخ گوش راست در نرمه گوش و سوراخ گوش چپ، در بالاى آن بود. پس گوشوارهاى كه عربْ" قُرْط" مىنامند، در گوش راست و گوشوارهاى كه" شَنْف" مىنامند، در گوش چپشان بود».
▪️حکم استفاده از گوشواره برای مردان:
استفاده مردان از گوشواره با سه شرط اشکال ندارد :
① از جنس طلا نباشد زیرا پوشیدن طلا به هر نحو (زینت و غیر زینت) برای مردان حرام است.
② از زینت هایی که مختص به زنان است نباشد.
لازم به ذکر است که اختصاص یا عدم اختصاص یک زینت خاص به مرد یا به زن به عرف و عادات رایج در هر محیط و اجتماع بستگی دارد زیرا ممکن است یک زینت در یک کشور یا در یک شهر یا در یک محیط خاص اختصاص به زنها داشته باشد ولی در جاهای دیگر اینطور نباشد و مرد و زن مشترکا از آن استفاده کنند.
③ باید جزء لباس شهرت حساب نشود.
بنابراین آنچه که در روایت فوق الذکر اشاره شده است-بر فرض صحت روایت-باید حمل بر آن شود که در آن زمان گوشواره نه جزء زینتهای مختص بانوان بوده است و نه جزء لباس شهرت به حساب می آمده است اما در زمان ما باید این دو نکته احراز شود .که برخی از مراجع مانند آیت الله مکارم تصریح میکنند که در عرف فعلی در مورد پسرها معمول نیست بنابر این انجام آن اشکال دارد.
#احکام #شبهه
@soalvajavab
❓ پرسش شماره : ۱۸
📝 موضوع : اعتقادی
🔖 عنوان : معنای نور بودن خداوند
🗣 پرسش :
در قرآن آمده است: «خداوند نور آسمانها و زمین است». آیا منظور نور محسوس است؟ اگر نیست به چه معنا است؟
✍ پاسخ:
بدون شک، اینکه در قرآن از خداوند تعبیر به "نور" شده است منظور نور حسى نیست. نور محسوس، مخلوقى از مخلوقات خداوند است.
اما در عین حال اطلاق کلمه "نور" بر خداوند نیز صحیح است؛ زیرا که در قرآن و روایات، چنین اطلاقى صورت گرفته است ولى باید توجه داشت که اگر میگوییم "خدا نور است"، مقصود نور حسى و مادى نیست، بلکه باید بیان دیگری داشته باشیم:
① به این معنا است که ذات الهى، ذات پیدا و پیدا کننده است، روشن و روشن کننده است، پیدایی و روشنایی هر چیزی از پرتو ذات او است، ولى او خود پیدا و روشن است، چیزى او را پیدا و روشن نساخته است؛ از اینرو میتوانیم بگوییم: "خدا نور است".
برخی از مفسران قرآن چنین بیانی دارند که :
«چون وجود و هستى هر چیزى باعث ظهور آن چیز براى دیگران است، پس مصداق تام نور، همان وجود است، و از سوى دیگر؛ چون موجودات امکانى وجودشان به ایجاد حق تعالى است، پس خداوند متعال کاملترین مصداق نور است. او است که ظاهر بالذات و ظاهر کنندۀ ما سواى خویش است، و هر موجودى به وسیله او ظهور مییابد و موجود میشود. پس خداى سبحان نورى است که به وسیله او آسمانها و زمین ظهور یافتهاند».
از مطالب گذشته روشن شد که اگر میگوییم "خدا نور آسمانها و زمین" است، به این معنا است که خدا مُظْهِر و روشن کننده و پدید آورنده آسمانها و زمین است. و تعبیر به آسمانها و زمین به معناى تمام عالم هستى و همۀ مخلوقات علوى و سفلى و غیب و شهادت است.نه اینکه فقط منظور همین آسمان بالاى سر و زمین زیر پایمان باشد. پس معناى آیه این است: خداوند نور تمام جهان است.
و تعبیر به "نور" و نه "پدید آورنده"، براى متوجه نمودن به این مطلب است که همانطور که "نور" خودش ظاهر است و نیاز به ظاهر کننده ندارد، و مُظْهِر و روشنى بخش سایر اشیا است، خداوند متعال هم، نیاز به ظاهر کننده و پدید آورنده ندارد، و موجودى ظاهر و روشن و واضح و بدیهى است، و استدلال براى وجود او، نیاز به واسطه نیست و مظهر و پدید آورندۀ سایر موجودات جهان هستى است.
امام علی(علیه السلام) در دعاى کمیل میفرماید: "و بنور وجهک الذى اضاء له کل شیء"؛سوگند به نور چهرهات که همه چیز به آن روشن است.
اگر نور چهرۀ تو و ذات تو نباشد همه چیز تاریک است؛ یعنى هیچ چیز نیست و همه چیز در تاریکى عدم است. اگر نور ذات تو نباشد همۀ اشیا در تاریکى "نیستى" باقى خواهند ماند، نه اینکه اشیا در یک تاریکى نظیر تاریکى شب هستند. پس باید گفت: خداوند متعال نور محض است و در مقابل او هیچ چیز نور نیست و همه نورها در مقابل او "ظلمت" هستند؛ چون تنها وجودى که در ذات خود پیدا و پیدا کننده است فقط خدا است؛ سایر اشیا اگر پیدا و پیداکننده هستند در ذات خودشان تاریک هستند و خدا آنها را "پیدا" و "پیدا کننده" کرده است.
② یعنی هادی است برای اهل آسمانها و زمین
عبّاسبنهلال گوید: از امام رضا دربارهی آیه: اللهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ، سؤال کردم و امام در جواب فرمود: «خداوند، هدایتکننده آسمانیان و زمینیان است»
#قرآن
@soalvajavab
❓ پرسش شماره :۱۹
📝 موضوع : قرآن
🔖 عنوان : تفاوت «مخلِصین» و «مخلَصین»
🗣 پرسش :
«مخلِصین» و «مخلَصین» چه کساني هستند و چه تفاوتی با هم دارند؟
✍ پاسخ:
با دقت در آيات «قرآن مجيد» اين نكته مهم به دست مى آيد كه «مُخلِص» (به كسر لام) يعنى كسى كه خود و اعمال و نيت خود را خالص كرده، غالباً در مواردى به كار رفته كه انسان در مراحل خودسازى بوده است، در حالى كه «مخلَص» (به فتح لام) يعنى خالص شدگان، بر كسانى اطلاق شده كه از نظر ايمان و معرفت و عمل به مقام والايى رسيده اند كه از قلمرو نفوذِ وسوسه هاى شيطانى خارج شده و مصونيت يافته اند و ابليس در مقابل آنها سپر انداخته است، چنانكه «قرآن» از قول ابليس نقل مى كند: «فَبِعِزَّتِكَ لَأُغْوِيَنَّهُمْ اَجْمَعِينَ إِلَّا عِبادَكَ مِنْهُمُ الْمُخْلَصِينَ» (به عزتت سوگند كه همه آنها را جز بندگان مخلصت! گمراه خواهم كرد).
در حقيقت ناخالصى هاى وجود انسان بر دو گونه است:
بخشى از آن قابل تشخيص و رفع است، و بخشى از آن به قدرى باريك و مخفى است كه يا بر انسان پوشيده است و يا اگر هم آشكار گردد قدرت براى برطرف ساختن آن را ندارد، هنگامى كه انسان در راه اخلاص قدم بگذارد و بخش اوّل از ناخالصى ها را كه توان اوست از روح و جان و اعمال خود برچيند، خداوند بزرگ به لطف و كرمش بخش دوّم را از او بر مى چيند، اينجاست كه شايسته نام «مخلَص» (خالص شده) خواهد بود.
#قرآن
@soalvajavab
❓ پرسش شماره : ۲۰
🗣 پرسش :
آیا حیوانات وحشی از همان بدء خلقت ،به شکل «وحشی» آفریده شده اند یا به مرور زمان و در پی اتفاقی وحشی شده اند؟
✍ پاسخ:
در روایتی از امام صادق علیهالسلام چنین آمده است که با کشته شدن جناب هابیل ،حیوانات هم وحشی شده اند.
حضرت چنین میفرمایند:
«کَانَتِ الْوُحُوشُ وَ الطَّیْرُ وَ السِّبَاعُ وَ کُلُ شَیْءٍ خَلَقَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مُخْتَلِطاً بَعْضُهُ بِبَعْضٍ فَلَمَّا قَتَلَ ابْنُ آدَمَ (علیه السلام) أَخَاهُ نَفَرَتْ وَ فَزِعَتْ فَذَهَبَ کُلُّ شَیْءٍ إِلَی شَکْلِهِ»
قبل از کشتهشدن هابیل بدست قابیل همهی حیوانات وحشی و پرندگان و درندگان و سایر حیوانات به نحو مختلط با هم زندگی میکردند، امّا بعد از آن از یکدیگر رمیده و وحشت کردند و هریک بهصورت نوعی جداگانه در آمد.
#حیوانات #پیامبران
@soalvajavab