🌸 #دین_شناسی – 17
🔹 #عقل_و_دین – 1
یکی از مهمترین مباحث دین شناسی، رابطه عقل و دین است.
رابطه عقل و دين و نسبت بين آن دو، از مشهورترين و عميق ترين مباحث تاريخ تفكر انسان است.
به رابطه عقل و دین، رابطه #عقل_و_وحی، #عقل_و_شرع، #عقل_و_نقل و گاهی رابطه #عقل_و_ایمان گفته می شود.
1. آيا عقل در دين، ایمان و شريعت جايگاهی دارد يا ندارد؟ اگر جايگاهی دارد، در کجاست؟
2. آيا عقل در کنار و همراه دين است؟ يا قبل از دین است؟ يا بعد از دين است؟ یا در عرض دین است؟
3. آيا عقل در تبيين اعتقادات دينی نقشی دارد؟
4. آيا عقل مقدّم بر ايمان است يا ايمان مقدم بر عقل است؟
5. آیا عقل می تواند جزئیات امور دینی را بفهمد؟ یا خودش می فهمد که برخی امور را نمی تواند بدون ابزار (وحی و دین)، بفهمد؟
🔹عقل و دين در تفكر اسلامی
در تاريخ تفكر اسلامی در ارتباط با تبيين نسبت بين عقل و دين، سه گروه ظهور كرده اند:
1⃣ظاهرگرايان؛ کسانی كه به عقل، اعتباری نمی دهند؛ آنها جمود بر ظواهر دينی را حتی در اصول اعتقادات دارند و هرگونه تفکر، تعمّق و تدبّر يا انديشه عقلی در معانی دينی را محكوم و مردود می دانند.
2⃣عقل گرايان محض؛ کسانی که معتقدند همه معارف دينی با عقل درك می شود.
3⃣عقل گرايان نقل پذير؛ اين گروه با اعتقاد به هماهنگی بين عقل و دین، می گويند: عقل، منبع و ابزار معرفت انسان است، وحی و دین نيز از منابع و ابزارهای معرفت و شناخت انسان است و هر دو از حقيقت عينی و خارجی گزارش می كنند. از اينرو، گزارش آنها هماهنگ با يكديگر است. البته هر کدام محدوده ای دارند. عقل گاهی مستقیم و بدون واسطه، مطلبی را می فهمد و گاهی نیازمند ابزار (مانند حس و تجربه یا وحی و دین) است و باید با واسطه، مطلبی را بفهمد. در واقع، عقل، می فهمد که برخی امور را به تنهایی نمی تواند بفهمد و نیازمند دین است.
⭕️مباحث عقل و دین، در چندین شماره، تقدیم خواهد شد...
⚜استاد وحيد واحدجوان⚜
🔸اختصاصي🔸
💢کانال سخن عرفان
🆔 @sokhanerfan