@sokhanetarik #مقاله نقش سامانیان در تحرکات سیاسی – نظامی طبرستان نویسنده: جواد هروی نقش ناپایدار سامانیان طی یک قرن بر طبرستان ، بی سبب و حتی بی نتیجه نبود. عنصر اصلی در سلطه سیاسی و نظامی امیران خراسان بر این ولایت، نابسامانی های گسترده پس از ظهور علویان ، تضعیف استیلای خلفای عباسی و به ویژه تبدیل طبرستان به پناهگاهی برای سرداران عاصی و مدعیان بر سامانیان بود. چنانچه استیلای نظامیان بر طبرستان در این روزگار را هر آیینه می توان در راستای سیاست ورزی و مقاصد دولت آل سامان برشمرد. در چنین هنگامه ای از آتش و خون ، بی شک شمشیر آخته سرداران دیلمی در کوره تفتیده وقایع طبرستان که از سوی سامانیان به تمهید و تدبیر دامن زده و آبدیده شده بود؛ ناباورانه ساختار دولت های دیالمه را پی ریزی نمود، تا نه تنها سرنوشت ایران؛ بلکه حیات سیاسی و نظامی سرزمین های اسلامی و خلافت را نیز دگرگون سازد. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=14077

@sokhanetarik #مقاله مطهری و جایگاه شر در حرکت تکاملی تاریخ نویسندگان: فاطمه جمشیدی و میثم سفیدخوش مفهوم تاریخ، که در دوران مدرن عظمتی فراسوی مجموعه ای از رخدادها پیدا کرده بود، در سده اخیر موضوع تأمل متفکران ایرانی بسیاری از جمله مرتضی مطهری نیز قرار گرفت. وی متأثر از نگرش های رومانتیک که در آن زمان رواج یافته بودند اعتقاد داشت که تاریخ دارای حرکت تکاملی است، اما از آنجا که متفکری مسلمان بود می کوشید تا این حرکت را مطابق آنچه خودش «جهان بینی اسلامی» می خواند تبیین کند. در این تبیین، مفهوم قرآنی خلیفهاللهی انسان و نیز دو مفهوم برنامه تشریعی و برنامه تکوینی خداوند برای انطباق آدمی با جریان تاریخ برجسته هستند. انسان، به عنوان خلیفه الهی در زمین، مسئول ساختن تاریخ است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=14279

@sokhanetarik #مقاله واکاوی دیدگاه آیت الله مطهری در مورد تمدن مدرن غرب و چگونگی تعامل با آن نویسندگان: علی اصغر طالب نژاد، سید محمدعلی تقوی و محمدجواد رنجکش چیستی تمدن مدرن غرب و چگونگی مواجهه با آن در شمار مهم ترین پرسش های نخبگان مسلمان طی دو قرن گذشته بوده اند. این پژوهش دیدگاه آیت الله مطهری در مورد مدرنیته و چگونگی تعامل با تمدن مدرن غرب را مورد بررسی قرار می دهد. پرسش های اصلی این پژوهش عبارت از آنند که آیا از دیدگاه مطهری دو تمدن اسلامی و غربِ مدرن امکان وام گیری از یکدیگر را دارند؟ و این وام گیری باید با چه شرایطی صورت گیرد؟ روش پژوهش در این تحقیق تفسیری مولف محور بوده و بر مبنای یک مدل نظری بسط یافته از مدل «دو رویه تمدن بورژوازی غرب» ارائه شده توسط عبدالهادی حائری انجام می شود. یافته های پژوهش نشان می دهد که مطهری در مجموع نگاهی بدبینانه به تمدن مدرن غرب دارد، اما پیشرفت آن در برخی از زمینه ها مانند دانش و فناوری و حتی استقرار عدالت در درون جوامع خود را می پذیرد. ایشان این تمدن را دارای نقاط ضعف بسیاری می داند که عمدتاً به مبانی فکری آن مربوطند و در رویه سیاسی آن نیز قابل مشاهده اند. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=14325

@sokhanetarik #مقاله کاربست رازداری در سیره معاشرتی امام صادق (علیه السلام) در راستای حفظ شیعیان از آسیب های اجتماعی با تکیه به روایات کتاب وسائل الشیعه نویسندگان: صفرعلی قانونی و نعمت الله صفری فروشانی یکی از ابعاد سیره امام صادق(ع)، سیره معاشرتی حضرت با شیعیان است. امام(ع) در سیره معاشرتی خود با شیعیان، به آسیب شناسی اجتماعی آنان پرداخت و در راستای حفظ شیعیان از چنین آسیب هایی، با کاربست رازداری و تقیه و کتمان سِر، به بایسته ها و راهکارها و آثار و پیامدهای این آسیب ها اقدام نمود. این نوشتار، عهده دار نقش رازداری در سیره معاشرتی امام صادق(ع) در جهت حفظ شیعیان از آسیب های اجتماعی با تکیه به روایات کتاب وسائل الشیعه است. برای این هدف، با روش توصیفی تحلیلی و با ارجاع به منابع روایی تاریخی، به آسیب شناسی اجتماعی شیعیان پرداخته شده و سپس، به بایسته ها و راهکارها و پیامدها پرداخته ایم. بررسی و تحلیل روایات باب تقیه، کتمان سِر و اذاعه از کتاب وسائل الشیعه شیخ حرّ عاملی (۱۱۰۴ق)، نشان داد برخی از آسیب های اجتماعی شیعیان، عبارت است از: عدم وحدت و همزیستی مسالمت آمیز بین مسلمانان، عدم ظرفیت اصحاب و عدم رازداری اصحاب که امام صادق(ع) با شناسایی این آسیب ها با راهبرد رازداری، به رفع و درمان در جهت حفظ شیعیان پرداخت. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=14376

@sokhanetarik #مقاله سنخ شناسی و تبیین رفتاری مسلمانان در همراهی با پیامبر (صلی الله علیه و آله) درغزوه خندق براساس سوره احزاب نویسندگان: شهلا بختیاری و هدیه تقوی غزوه خندق به دلیل شرایط روحی و روانی حاکم بر آن، از غزوات حساس و سرنوشت ساز در تاریخ اسلام است. با ورود احزاب به مدینه و پیمان شکنی بنی قریظه، لزوم یکدستی در مقابل مشرکان احساس می شد؛ اما در مقابل نوع رفتار مسلمانان یکدست نبود. خداوند در سوره احزاب به بیان انواع رفتاری مسلمانان در شش گونه پرداخته که نوع همراهی آن ها در سه سنخ همراه فعال، نیمه فعال و منفعل قابل تقسیم بندی است. در این مقاله با روش توصیفی ـ تبیینی ابتدا گونه های رفتاری مسلمانان در غزوه خندق شناسایی، سپس به علت کاوی تنوع رفتاری آنان پرداخته شده است. به نظر می رسد تنوع رفتاری مسلمانان در این غزوه با نوع نگرش آنان و میزان گرایش به ارزش های دینی حاکم بر جامعه اسلامی سال پنجم هجرت در ارتباط است. این مسئله به پیدایش گونه های رفتاری و تعلل برخی از آن ها در همراهی با پیامبر (صلی الله علیه و آله) در غزوه خندق منجر شد. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=14389

@sokhanetarik #مقاله بایسته های اخلاقی مدیریت اماکن مذهبی با رویکرد نهج البلاغه (مورد مطالعه: مدیریت حرم مطهر حضرت معصومه (علیها السلام)) نویسنده: محمدحسین رحمتی و نفیسه بلاغت نیا پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر شاخصه های اخلاقی بر عملکرد مدیران، با محوریت نهج البلاغه که تجلی گاه دستورالعمل های نظری و عملی امام علی(علیه السلام) می باشد، درصدد است این موضوع را نشان دهد که اعمال صحیح مدیریت اخلاقی در سازمان های اجرایی و مذهبی به خصوص مشاهد مشرفه، افزون بر نهادینه کردن ارزش های اخلاقی، نتایج مثبت زیادی را به دنبال خواهد داشت که مهم ترین آن رسیدن سازمان به اهداف استراتژیک خود می باشد. برای پاسخ به سؤال تحقیق، در ابتدا مؤلفه های اخلاق فردی و اجتماعی با استفاده از نهج البلاغه استخراج گردید و سپس تأثیر آنها بر مؤلفه های کلیدی عملکرد که بر ابعاد ایجاد اعتماد و تعهد و برقراری عدالت تأکید داشتند، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. یافته های این مطالعه نشان داد بین اخلاق و عملکرد رابطه معناداری وجود دارد؛ مؤلفه های ایجاد اعتماد و تعهد در حرم حضرت معصومه(علیها السلام) در وضعیت مطلوبی قرار دارد؛ اما مؤلفه های برقراری عدالت در وضعیت مناسبی قرار ندارند. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=14427

@sokhanetarik #مقاله تحلیل و نقد تاریخی گزارش امین الاسلام طبرسی از غزوة خیبر نویسنده: سعید طاووسی مسرور این پژوهش به بررسی چگونگی گزارش طبرسی به عنوان یک سیره نویس شیعه از غزوة خیبر از طریق نقد تاریخی گزارش وی در تطبیق با دیگر منابع سنی و شیعی پرداخته است. برای این بررسی، اجزای گزارش طبرسی با دیگر منابع سنی و شیعی تطبیق شده و با استفاده از این روش، ضمن مشخص کردن منابع طبرسی و نقاط قوت و ضعف گزارش وی، تأثیرات تفاوت نگاه سیره نویسان شیعی و سنی و یا تفاوت منابع آنان برنحوه نقل وقایع این غزوه نشان داده شده است. برآمد این بررسی نشان می دهد که هرچند طبرسی مانند دیگر سیره نویسان شیعی به ناچار در تدوین کتاب خود از منابع اهل تسنن بسیار بهره برده، اما نگاه او به سیرة نبوی و غزوات پیامبر (صلی الله علیه و آله) شیعی است چنان که می توان گزارش وی از غزوة خیبر را تحلیل شیعی گزارش منابع اهل تسنن دانست؛ به این شکل که اولاً با دید انتقادی از منابع اهل تسنن استفاده کرده و مطالب خود را از بین نوشته-های مختلف آنان گزینش کرده و ثانیاً عصاره آثار و متون شیعی پیش از خود را در متن آورده است. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=14463

@sokhanetarik #مقاله بررسی سیاست های اقتصادی بیزانس و اثرات آن بر شام و مصر نویسندگان: حمید اسدپور، مهدی سنگ سفیدی و هادی بیاتی این مقاله درصدد بررسی و تحلیل سیاست های اقتصادی دولت بیزانس و تأثیر این سیاست ها در شام و مصر می باشد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که سازمان جدید مالکیت اراضی کشاورزی، خود محوری مالکان بزرگ و فشار مالی را بر خرده مالکان در شام و مصر افزایش داد. ایجاد انحصار در تجارت های پر سود نیز باعث ورشکستگی تجّار و افزایش نارضایتی در شام و مصر شد. سیاست گذاری بر اساس نظام مالیاتی امپراطوری روم باعث شد تا ضعف های این نظام که زمینه را برای تشدید فشار بر حوزه های حکومت محلی فراهم می کرد و وابستگان مالکان بزرگ و کلیسا را در وضعی بهتر قرار می داد، وارد نظام مالیاتی بیزانس شود و نارضایتی را افزایش داده، خزانه دولت را با کاهش درآمد مالیات در شام و مصر مواجه نماید. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=14514

@sokhanetarik #مقاله علت حضور نیافتن جریان روشن فکری در نهضت تحریم تنباکو نویسنده: ابوذر مظاهری مقدم نهضت تحریم تنباکو را می توان اولین نهضت بیداری ایرانیان در تاریخ معاصر دانست. این نهضت در عصری به وقوع پیوست که ایران اسلامی به وسیله استبداد و استعمار دچار ضعف و نابسامانی شدیدی شده بود. در این نهضت، با اینکه اقشار و گروه های گوناگون اجتماعی شرکت داشتند، جریان روشن فکری (گروه تحصیل کرده اروپایی) به رغم گفتمان اصلاحاتی که همیشه مدعی آن بوده است، نقش ناچیزی ایفا کرد. در این اثر، سعی شده است علل این حضور نیافتن بررسی شود. به نظر می رسد کج فهمی و تحلیل نادرست این جریان از واقعیت های جاری ایران در این دوره عامل اصلی این حضور کم رنگ بود. درک و موضع نادرست این جریان در برابر سه طرف اصلی درگیر در این نهضت (یعنی: مردم و فرهنگ سیاسی آنها؛ استبداد و دستگاه سلطنت قاجاری؛ استعمار و میزان نفوذ آن) موجب شد این جریان نتواند در نهضتی که به راستی آن را «مادر نهضت های معاصر ایران» می توان دانست، نقش ایفا کند. آنها می توانستند با تکیه بر بیداری مردم و استفاده از ظرفیت های فرهنگی سیاسی آنها، به جای خرافی خواندن اعتقادات و تحقیر فرهنگ سیاسی دینی مردم، و نیز با تکیه بر نگاه واقع بینانه نسبت به ماهیت استبدادی حکومت ایران و اصلاح گری واقعی به جای داشتن یک نگاه ضداستبدادی متأثر از شرایط غرب و نیز با بی اعتمادی به استعمار و کشورهای بیگانه، به جای خوش بینی به خیرخواهی آنها و خوش حالی از حضور آنها در ایران در کنار دیگر اقشار مردم، نقش مهم و بسزایی در این نهضت ایفا کنند. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=14529

@sokhanetarik #مقاله رویارویی سیاسی نظامی حسن صباح با سلجوقیان نویسندگان: اللهیار خلعتبری و حسن باستانی راد حسن صباح نخستین داعی دیلمان (رودبار- الموت)، در زمان اقتدار سلطنت سلجوقی، خلافت عباسی و خلافت فاطمیان مصر، نهضت نزاری را بنیان گذاری کرد (۴۸۳ق/۱۰۹۰م). او با تاسیس نهضت نزاری در قلاع درون قلمرو سلجوقیان، در رویارویی سیاسی، نظامی و حتی مذهبی با آن ها قرار گرفت. حسن صباح روش های نوینی در اداره جامعه اسماعیلی ایران به کار گرفت که در قلعه های فراز قله ها و رشته کوه های شمال، غرب و شرق ایران استواری یافت و تا یورش مغولان حیات سیاسی خود را ادامه داد. در این مقاله سعی می شود تلاش های سیاسی و نظامی نزاریان در دوره حسن صباح در رویارویی با سلجوقیان با در نظر داشتن اوضاع سیاسی سال های ۴۸۳ق/۱۰۹۰م تا ۵۱۸ق/۱۱۲۴م، دوره اقتدار و رهبری او، بیان شود. برای مشاهده متن کامل خبر به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=14562

@sokhanetarik #مقاله روش های تبلیغی امام رضا (علیه السلام) نویسندگان: عنایت الله شریفی، محمدحسین خوانین زاده، و حسام الدین خلعتبری بی تردید امام رضا (علیه السلام) به عنوان امام و پیشوای معصوم از روش هایی در تبلیغ و هدایت افراد جامعه استفاده کرده است . این پژوهش در صدد است به روش توصیفی و تحلیلی به این سؤال اساسی پاسخ دهد که امام رضا (علیه السلام) با چه روش هایی توانسته است آیین اسلام و مذهب شیعه را تبلیغ کند. نگارنده تلاش کرده است که روش های تبلیغی امام رضا (علیه السلام) را بر اساس آیه ۱۲۵ سوره نحل در سه بعد شناختی ، عاطفی ورفتاری مورد بررسی قرار دهد. منظور از روش های شناختی ، روش هایی است که امام رضا(علیه السلام) می خواهد آگاهی مردم را درباره مبانی نظری و باورها تقویت کند که مهم ترین این روش ها تبین مبانی و جهان بینی اسلام ، کاربست برهان و استدلال و خردورزی و عقل گرایی است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://sokhanetarikh.com/?p=14577