@sokhanetarikh #فراخوان همایش بین المللی «مطالعات قرآنی و سیره نبوی (صلی الله علیه و آله) از منظر اروپائیان» 23 آبان 1402 برگزار می گردد و مهلت ارسال مقالات تا 31 شهریور می باشد. کانال سخن تاریخ 👉 https://eitaa.com/sokhanetarikh

@sokhanetarikh #مقاله واکاوی مضامین پنهان در تاریخ نگاری ایران قرون میانه نویسنده: مسعود صفری مقالۀ حاضربه بررسی مضامین پنهان در کتاب های تاریخی دوران میانه ایران می پردازد و هدف از نگارش مقاله پاسخ به این سه پرسش است که مضامین پنهان چیست؟ چگونه می توان وجود آن ها را در متون تاریخی اثبات کرد؟ اشکال مختلف مضامین پنهان در کتب تاریخی مذکور چه بوده است؟ منظور از مضامین پنهان پوشیده گویی و یا به تلویح سخن گفتن مورخان سنتی در متون تاریخی است. تحلیل محتوای متون تاریخی گویای آن است که مورخان سنتی گاهی از طریق مضامین پنهان پیام هایی را به خوانندگان انتقال می دادند. با وجود آن که توجه به مضامین پنهان می تواند درک ما را نسبت به محتوای متون تاریخی و کارکردهای تاریخ نگاری سنتی تعمیق بخشد، این مبحث تا کنون چندان مورد توجه پژوهشگران نبوده است. از این رو در این مقاله، کتب تاریخی دوران سامانی تا حملۀ مغول به عنوان متون مورد بررسی انتخاب شده اند تا از طریق واکاوی مضامین پنهان موجود در این آثار نشان داده شود که مورخان دنیای سنت چگونه ازاین طریق با مخاطبان خود ارتباط برقرار می کردند. یافته ها حکایت از آن دارد که مورخان سنتی از طریق مضامین پنهان، بسته به نیتشان پیام هایی را تلویحا به خوانندگان انتقال می داده اند. این پیام ها بیشتر ناظر به اموری مانند آموزش شیوه های صحیح ملکداری، نسب سازی و تجزیه و تحلیل وقایع می باشد. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://b2n.ir/a40046 کانال سخن تاریخ 👉 https://eitaa.com/sokhanetarikh

@sokhanetarikh #کتاب «درآمدی بر جایگاه علما در مناسبات قدرت؛ از دوره صفوی تا انقلاب مشروطه ایران» توسط انتشارات دانشگاه ایلام منتشر شد. سیدمحمد طاهری مقدم، کتاب را در سه فصل گردآوری کرده است: فصل اول علما و حکومت صفوی شامل زمینه‌های شکل‌گیری حکومت صفوی کسب مشروعیت سیاسی علما، سیاست صفویان و پیامدهای نظری و عملی آن و... فصل دوم دوره آشفتگی روابط دین و دولت، که شامل تکاپوهای نادر و تشکیل سلسله افشاریه، سیاست مذهبی نادر و تاثیر آن بر جایگاه علما، علمای شیعه، اهل حدیث و اهل رای، مکتب اخباری و... فصل سوم دوره قاجار افزایش قدرت علما شکل‌گیری نظریات جدید، که شامل برآمدن قاجارها، برقراری ثبات و امنیت، قاجارها و برقراری ارتباط با علما، علما به عرصه سیاست، سطوح فتاوای جهادیه با مدرنیسم، چالشی برای قدرت سلطنت و نظریه‌های علما، مداخله عملی علما در مناسبات قدرت در دوره ناصری و... وی در پیشگفتار چنین نوشته: پژوهش حاضر به بررسی مناسبات علمای شیعه با ساختار قدرت از ابتدای شکل‌گیری حکومت صفوی تا سال‌های پیش از انقلاب مشروطه ایران می پردازد... تلاش شده هم تحولات درونی نهاد مذهب صاحب منصبان دینی و هم عوامل بیرونی مؤثر بر آن مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. در واقع پژوهش حاضر مناسبات علما و فقهای شیعه با ساختار قدرت را همچون فرایندی چند وجهی در نظر گرفته است، از یک سو منازعات فکری درونی میان علما در حوزه قدرت و مشروعیت حکومت‌ها و همکاری و عدم همکاری با آنها را در میان می‌گذارد و دیگر مناسبات علما با ساختار قدرت در هر دو حوزه عمل و نظر را توأمان واکاوی می‌کند کانال سخن تاریخ 👉 https://eitaa.com/sokhanetarikh

@sokhanetarikh #مقاله کاربست روش متن‌پژوهی در بررسی انتقادی گرایش مذهبی هشام کلبی نویسندگان: زهراء روح اللهی امیری و ابراهیم صالحی حاجی آبادی یکی از آفات پژوهش، سوگیری‌های پیشین مبتنی بر شهرت یک مطلب و یا پذیرش بی‌چون‌وچرای باور پیشینیان در باره دیدگاه‌‍‌های یک مؤلف است. در این گونه موارد، بازخوانی متون برجای‌مانده از یک مؤلف، به‌عنوان گویاترین سند بازنمایی اعتقادی او، می‌تواند بسیار راهگشا باشد. پژوهش پیش‌رو، با بهره‌گیری از روش متن‌پژوهی، به بازخوانی گرایش‌های اعتقادی هشام کلبی پرداخته است. در پرتو این پژوهش و با توجه به آثار به‌جای‌مانده از هشام و بررسی آن در سه محور: بررسی تعابیر مربوط به خلفا، گزارش‌های تاریخی مؤلف و روابط و شرایط سیاسی او، این نتیجه به دست آمده است که برخلاف دیدگاه رایج در باب غالی بودن هشام کلبی در منابع فریقین، وی نه‌تنها شیعه غالی نبوده، بلکه حتی تشیع او نیز محلّ تردید است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://b2n.ir/p24240 کانال سخن تاریخ 👉 https://eitaa.com/sokhanetarikh

@sokhanetarikh #نشست «تاریخ اجتماعی واژگان فرهنگ و تمدن (دومین جلسه)» با ارائه حجت الاسلام دکتر علی الهی تبار 4 تیر 1402 ساعت 10 الی 12 در سالن جلسات مجتمع جامع به صورت حضوری و برخط برگزار می گردد. لینک پخش آنلاین: https://vc.miu.ac.ir/tarikh کانال سخن تاریخ 👉 https://eitaa.com/sokhanetarikh

@sokhanetarikh #نشست حسن حضرتی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران: من با رو به زوال بودن رشته تاریخ مخالفم. اما مسائلی وجود دارد که این رشته را تهدید می‌کند اما اگر شیوه آموزش تاریخ به همین روال ادامه پیدا کند با تغییرات جهان کنونی و گسترده‌تر شدن فضای مجازی این شیوه تدریس تاریخ دیگر چندان کارایی ندارد. حال آنکه برای جلوگیری از زوال رشته تاریخ در دانشگاه باید مهارت محور باشد. برای مشاهده متن کامل گزارش به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://b2n.ir/j54890 کانال سخن تاریخ 👉 https://eitaa.com/sokhanetarikh

@sokhanetarikh #مصاحبه محمد رحمانی، نویسنده: عدم توجه به تکثر اجتماعی در سال 60 و خوداکثریت‌پنداری مجاهدین موجب شد وقتی وارد فاز مبارزه شدند آن توهم بشکند و ضربه بخورند.. برای مشاهده متن کامل مصاحبه به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://b2n.ir/s46475 کانال سخن تاریخ 👉 https://eitaa.com/sokhanetarikh

@sokhanetarikh #نشست «جت طایفه‌ای در شرق هرمزگان: خوانشی قوم‌نگاری از منظر تاریخ اجتماعی» 4 تیر 1402 در پژوهشگاه علوم انسانی برگزار می گردد. کانال سخن تاریخ 👉 https://eitaa.com/sokhanetarikh

@sokhanetarikh #مقاله واکاوی مقوله مجازات میل کشیدن و نابینا کردن نخبگان سیاسی از سلجوقیان تا قاجار نویسندگان: علی بحرانی پور، علی قاسمی و خاطره اسمی زاده از اقدامات مهم و حیاتی هر سلسله ایجاد امنیت و ثبات است. در ایران نیز سلسله‌های حکومتگر برای برقراری امنیت و تداوم سیاسی اقداماتی را انجام می‌دادند و طبیعتاً پدیده‌هایی چون شورش‌های اجتماعی و یا اقداماتی که امنیت شخص شاه را به خطر می‌انداخت مجازات سختی را در پی داشت. یکی از این مجازات که غالباً در مورد شاهزادگان یاغی به اجرا درمی‌آمد، مجازات میل کشیدن و نابینا کردن بود که در منابع متقدم ایران دوره‌ی اسلامی و قبل از آن بسیار به چشم می‌خورد. این نوع شکنجه تا اواسط دوره‌ی قاجار ادامه پیدا کرد. با بررسی شرایط سیاسی و فرهنگی در تاریخ ایران می‌توان گفت که ازآنجاکه شخص شاه مبدأ اکثر تصمیم‌گیری‌ها بود و دستگاه قضایی مدرن وجود نداشت اکثر مجازات بدون ضابطه مشخص و به شیوه‌های گوناگون از سوی شاه اجرا می‌شد. این مقاله با الگو گیری از نظریه مراقبت و تنبیه میشل فوکو می‌کوشد تا ضمن رمزگشایی تاریخی روند مجازات میل کشیدن، فرضیه زیر را تعیین تکلیف کند که به نظر می‌رسد با توجه به میزان ناامنی و شورشی که در آن برهه وجود داشت این شیوه (با معیارهای فرهنگی گذشته) در پیشگیری از شورش و ناامنی توسط شاهزادگان امری منطقی به‌حساب می‌آمده است. پژوهش تاریخی حاضر، به روش توصیفی - تحلیلی انجام ‌گرفته است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://b2n.ir/d41591 کانال سخن تاریخ 👉 https://eitaa.com/sokhanetarikh

@sokhanetarikh #نشست حسن تقوایی، کارشناس تاریخ معاصر: تغییر ایدئولوژی سازمان مجاهدین در سال 54 و دوگانه اسلام و مارکسیسم، آنان را با بحران هویت روبه‌رو ساخت. ساواک از همین ضعف استفاده کرد و به مجاهدین ضربات سنگینی وارد کرد. برای مشاهده متن کامل گزارش به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://b2n.ir/t84354 کانال سخن تاریخ 👉 https://eitaa.com/sokhanetarikh

@sokhanetarikh #نشست محمد مهدی اسلامی، پژوهشگر: جامعه ما در حال حاضر به نظر می‌رسد دچار یک ضعف معرفتی در بحث تاریخ شده‌ است. رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی همانطور که با فیک‌نیوز و اخبار جعلی، جو رسانه‌ای را مختل کرده‌اند، با اشاعه برخی انگاره‌ها و روایت‌های غلط، تمهیدات تحریف تاریخ را فراهم آوردند. در چنین وضعیتی یکی از راه‌های خوب برای مقابله با تحریف تاریخ، رجوع افراد به کتابخانه‌ها و مراکز اسنادِ الکترونیک است. در حال حاضر بسیاری از کشورها بخش قابل توجهی از اسناد را به شکل الکترونیک در اختیار کاربران قرار داده‌اند. در ایران هم برخی نهادها به چنین فضایی روی آورده‌اند و به راحتی می‌توان به شکل برخط، اسناد و مدارک تاریخی را مورد بررسی قرار داد. برای مشاهده متن کامل گزارش به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://b2n.ir/b12456 کانال سخن تاریخ 👉 https://eitaa.com/sokhanetarikh

@sokhanetarikh #کتاب «نقش علمای شیعه در دوره اول قاجار (با تأکید بر جنگ‌های ایران و روس)» اثر نصرالله پورفیاض به همت مؤسسه بوستان کتاب منتشر شد. این پژوهش با روش کتابخانه ای به بررسی و تحلیل حوادث تاریخی و نظریات متفاوت مورخان در مورد حوادث دوره اول قاجار پرداخته و با بیان مبانی نظری و عملی علمای اصولی مذهب تشیع، چگونگی تحولات تاریخی، سیاسی و دینی آن دوره را بررسی کرده است. کتاب «نقش علمای شیعه در دوره اول قاجار (با تأکید بر جنگ‌های ایران و روس)» برای تبرئه علمای درباری وابسته یا تخطئه بعضی خادمان کشور نوشته نشده، بلکه برای بیان واقعیات تاریخی و مبارزه چندجانبه علمای راستین شیعه در تدوین مبانی حکومت شیعه و مبارزه با فرقه‌های انحرافی و میسیونر های مسیحی نگاشته شده است تا درایت آنها در ارائه مبانی دینی، سیاسی و حکومتی شیعه طبق آیات و روایات برای ایجاد انسجام ملی ایرانیان و تثبیت مبانی و ساختار حکومت شیعی در ایران، به ویژه نجات کشور از سلطه استعمار و وابستگان آنها روشن شود. در این راستا سعی شده است از بیان خدمات افراد خدوم و مستقل ایرانی با اندیشه متفاوت به این مرز و بوم دریغ نشود. این کتاب در چهار فصل تألیف شده است؛ در فصل اول با عنوان «حکومت دوره اول قاجار و روحانیت» به ساختار حکومت قاجار و نحوه به قدرت رسیدن آن و سازمان روحانیت پرداخته شده است. در فصل دوم با عنوان «واکنش روحانیت و قاجار در برابر کشورهای استعمارگر در دوره اول قاجار» تعامل و تقابل کشورهای اروپایی با قاجار در طول جنگ‌های ایران و روس و نحوه برخورد و همکاری علما با قاجار توضیح داده شده است. در فصل سوم با عنوان «جنگ اول ایران و روس» به بیان جنگ اول ایران و روس و اقدامات قاجار و روحانیت و عملکرد و اصلاحات عباس میرزا پرداخته شده است. «جنگ دوم ایران و روس» عنوان چهارمین و آخرین فصل از کتاب حاضر است که در آن به جنگ دوم ایران و روس و اقدامات روحانیت و قاجار و سپس تأثیرات این جنگ‌ها و مسائل سیاسی و اجتماعی بعدی اختصاص یافته است. کانال سخن تاریخ 👉 https://eitaa.com/sokhanetarikh

@sokhanetarikh #مقاله مغیره بن سعید و ظهور اندیشه حروفی گری در عصر امویان نویسنده: روح الله بهرامی عراق در عصر امویان محل ظهور و بروز اندیشه ها و آراء مختلف سیاسی و فکری متنوعی بود. پیشینه تاریخی، ترکیب اجتماعی، مرکزیت سیاسی و اقتصادی، آن را به عنوان کانون مهم بروز این گونه افکار و اندیشه ها درآورده بود. یکی از مهم ترین این آراء و اندیشه ها، غلو و حروفیگری بود. این نوشتار، چگونگی ظهور آراء و نمادهای رمزی و حروفی و سرچشمه ی حلول این افکار را در اندیشه ی مغیره بن سعید و نیز شکل گیری جریان مغیریه را بررسی نموده، با بهره گیری از روش های تحلیل تاریخی و فرقه شناسی به تبار شناسی اندیشه ها و واکاوی آراء این جریان سیاسی- مذهبی پرداخته است و پیوند میان این گونه اندیشه ها را با آراءگِنوسی ایرانیان و تمدن های بین النهرین و نظریات رمزی، حروفی و عددی نو افلاطونیان و فیثاغورثیان آشکار ساخته و نشان داده که مغیره بن سعید نخستین کسی است که افکار رازورانه و باطنی متأثر از افکار گنوسی بین النهرین را با آراء، اندیشه ها و برداشت های عددی، حروفی و رمزی پیوند داده، با این اقدام اولین جریان و مکتب حروفی را در عهد امویان به وجود آورده است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://b2n.ir/t57045 کانال سخن تاریخ 👉 https://eitaa.com/sokhanetarikh

@sokhanetarikh #مقاله تحلیل رویکرد ارتباطات امام باقر (علیه السلام ) با فرقه زیدیه ( با بهره گیری از روش تحلیل گفتمان روایی پدام (PDAM) نویسندگان: عاطفه خانی، حسین خاکپور و هادی زینی در دوران پرفرازونشیب امام باقر (ع) جریان‌ها و فرقه‌های مختلفی در میان شیعه و اهل سنت شکل گرفت. تلاش این فرقه‌ها، اثبات حقانیت خود و تضعیف جایگاه طرف مقابل است؛ ازاین‌رو، رویارویی فرقه‌های شیعه با امامان معصوم (ع) از جایگاه مهمی برخورد است. رویکرد امام باقر (ع) با فِرق انحرافی یکی از ضروریات مهم تاریخی است که به‌شدت با مسئله امامت، حاکمیت و حکومت اسلامی مرتبط بوده، قابل تعمیم در برخورد با جریان‌های نوظهر معاصر بوده و نیازمند تحلیل گفتمان است، یکی از مهم‌ترین فرقه‌ها شیعه زیدیه است. در مقاله پیش رو به روش توصیفی – تحلیلی، با استفاده از روش تحلیل گفتمان پدام _ با بهره‌گیری از توانایی‌های این گفتمان در قالب متغیرها و مقوله‌های عملیاتی_ نحوه برخورد امام (ع) با زیدیه، مورد تحلیل و بررسی قرارگرفته است و همچنین با توجه به شیوه برخورد امام (ع) با سران و پیروان زیدیه این نتیجه به دست آمد که بیشترین درصد رویکرد رفتاری امام، رویکرد دفعی است. برای مشاهده متن کامل مقاله به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://b2n.ir/n11491 کانال سخن تاریخ 👉 https://eitaa.com/sokhanetarikh

@sokhanetarikh #کتاب «گفتمان تمدن اسلامی در ایران دوره پهلوی» به قلم رسول جعفریان، استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران منتشر شد. تاریخ تمدن، یک شاخه نسبتا جدید در شاخه‌های درس تاریخ است، به این معنا که پیشینه طولانی ندارد. در واقع، در کنار تاریخ سیاسی یا شاخه‌هایی که در وضع رجال- تاریخ و مانند اینها بوده، تمدن تاریخی به عنوان موضوع یک بررسی مستقل تاریخی نبوده است و شاید بشود گفت، نخستین بار، آن هم نه از دید تاریخی بلکه از دید جامعه‌شناسی، ابن‌خلدون آن را مطرح کرده است. در فرهنگ تاریخ ما مسلمانان، نگاه تمدنی به تاریخ نبوده و غالبا همان نگاه‌های سیاسی و احیانا اجتماعی غیرپویا به تاریخ گذشته وجود داشته است. نگاه تمدنی، نگاهی است که تاریخ را در چارچوب پیشرفت بررسی کند و از همه عواملی که در این زمینه وجود داشته ، سخن می‌گوید. آنچه سبب می‌شود تا ما بگوییم نگاه تمدنی نداشته‌ایم، این است که اصطلاحات لازم برای این کار در میان ما نبوده است. حتی کلمه تمدن که در لغت به معنای شهرنشینی است و در دوره جدید به معنای تکامل و پیشرفت و ترقی به کار می‌رود، در گذشته ادبی ما، تنها در معنای لغوی بکار رفته و به معنای اصطلاحی آن توجه نشده است. در فاصله میان دو انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی حس تمدن‌خواهی، بخشی از احساساتی بود که در مسلمانان و از جمله ایرانیان پدید آمد. این حس به تدریج سبب پدید آمدن گفتمانی شد که به‌ویژه از حوالی سال 1300 خورشیدی به این سوی شکل گرفت و آثار فراوانی با گرایش‌های مختلف نوشته شد؛ آثاری که هر کدام روی بخشی از مباحث و مولفه‌های تمدن اسلامی و از جمله نقد تمدن غرب تمرکز داشت. بخشی از این آثار ترجمه و شماری تألیف بود. گفتمان یاد شده در ساختن اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران پیش از انقلاب بسیار موثر و از عوامل حرکت جامعه به سمت انقلاب 1357 بود. در این کتاب سعی شده این گفتمان بر اساس نوشته‌های موجود شامل کتاب و مقاله بررسی و نشان داده شود این نویسندگان چگونه در درون این گفتمان راه خود را در تعقیب اهدافی که داشتند، دنبال می‌کردند. کانال سخن تاریخ 👉 https://eitaa.com/sokhanetarikh

@sokhanetarikh #نشست طاها طاهری، پژوهشگر و استاد: آغازین نقطه جریان مخالفت و مبارزه باند رجوی، با عضوگیری گروه مجاهدین در زندان و جلسات و آموزش‌های آنان در داخل زندان شروع شده و رفتار منافقین پس از انقلاب بازتولید و بازتاب آنچه بوده که در زندان شکل می‌گیرد. پیش از انقلاب مجاهدین 4 عملیات ترور جهت کشتن افسران آمریکایی به سفارش سرویس‌های خارجی و دستور شوروی انجام دادند. به واقع ساختار این تشکیلات بر اساس کار حرفه‌ای جاسوسی برای سرویس‌های خارجی است. برای مشاهده متن کامل گزارش به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://b2n.ir/n07498. کانال سخن تاریخ 👉 https://eitaa.com/sokhanetarikh

@sokhanetarikh #یادداشت دکتر محمدحسین رجبی دوانی عمر بن عبدالعزیز در امامت امام باقر علیه‌السلام که به قدرت می‌رسد سب و لعن به ساحت مقدس امیرالمومنین علیه‌السلام را که معاویه لعنه‌الله باب کرده بود، ممنوع اعلام کرد و فدک را به نوادگان امام مجتبی علیه‌السلام بازگردانید و برای طالبیان و علویان از بیت المال حقوق تعیین کرد و خود را چاکر و فردی مخلص نسبت به امیرمومنان علیه‌السلام می‌دانست. امام باقر علیه‌السلام با عمر بن عبدالعزیز یک مناظره مکتوب دارد. طبق نقل تاریخ روزی عمر بن عبدالعزیز از امام سجاد علیه‌السلام یاد کرد و گفت که زینت دین و پیشوای عابدان از دنیا رفت. به او گفتند که از او فرزندی باقی مانده است که چیزی از پدر کم ندارد عمر بن عبدالعزیز برآن شد که امام باقر علیه‌السلام را بیازماید. لذا نامه‌ای به حضرت نوشت و از حضرت درخواست رهنمودی کرد. امام باقر علیه‌السلام در پاسخ مواردی مطرح کردند که برای عمر بن عبدالعزیز سنگین بود. لحن امام مقداری تند و سرزنش آمیز بود. عمر بن عبدالعزیز وقتی این پاسخ را دریافت کرد ناراحت شد و چون می‌دانست که از امام علیه‌السلام نامه‌ای خطاب به خلیفه پیشین سلیمان بن عبدالملک در بایگانی دربارخلافت وجود دارد آن نامه را درخواست کرد و وقتی دید که امام چگونه با الفاظی محترمانه سلیمان را مورد خطاب قرار داره است بیشتر ناراحت شد و در نامه‌ای به امام علیه‌السلام اینگونه عنوان کرد که... برای مشاهده متن کامل یادداشت به آدرس زیر مراجعه نمایید: https://b2n.ir/m41435 کانال سخن تاریخ 👉 https://eitaa.com/sokhanetarikh

@sokhanetarikh #فراخوان دومین همایش ملی مکران‌شناسی با تأکید بر مردم‌شناسی و فرهنگ بلوچ‌ها 24 آبان‌ماه 1402 برگزار می‌شود. آخرین مهلت ارسال چکیده مقالات تاریخ 15 مهرماه 1402 و آخرین مهلت دریافت مقالات تاریخ 10 آبان‌ماه 1402 می باشد. کانال سخن تاریخ 👉 https://eitaa.com/sokhanetarikh