📜#زبان_سنگسری (ISO/DIS ۶۳۹–۳)، زبانی مخصوص و عضوی از گروه زبان‌های سمنانی شاخهٔ شمال‌غربی، غربی و زبان‌های ایرانی است که خود شاخه‌ای از زبان‌های هندوایرانی و آن نیز به نوبه خود شاخه‌ای از زبان‌های هندواروپایی است. در برخی منابع زبان سنگسری مستقلاً عضوی از شاخهٔ شمال‌غربی زبان‌های ایرانی قرار گرفته‌ است و با زبان سمنانی، سرخه‌ای و لاسگردی نزدیکی و شباهت خاصی دارد. همچنین زبان سنگسری در موارد عدیده مشابهت به خوارزمی قدیم دارد برای مثال در گاهنمای سنگسری «نو سال» همان است که در تقویم سغد قدیم به نام نوسرد و در تقویم خوارزم آن روزگار به نام «ناوسارجی» خوانده میشده‌است. 📌دکتر #احمد_صداقتی در کتاب نوجویانه‌ی «#دیپایین_سنگسری» به ابداع شیوه‌ی نگارشی پرداخته است که برپایه و بنیاد دبیره‌ی اوستایی است. روش او راه تازه‌ای برای نگارش واکه‌های(:حروف) هشت‌گانه‌ی زبان سنگسری است. پس او را باید آغازگر و بنیان‌گذار این شیوه‌ی نگارشی دانست. روش پیشنهادی احمد صداقتی برای نگارش زبان سنگسری در کتاب «دیپایین سنگسری» فراهم آمده و چاپ شده است. صداقتی «دیپایین» را به چم «شیوه‌ی نگارش» به‌کار بُرده است. کتاب «دیپایین سنگسری» خودآموزی برای آشنایی و آموزش زبان سنگسری است. تصویرهای فراوان کتاب، نوآموزان را یاری می‌رساند تا به شیوه‌ی دبیره‌ی اوستایی، به زبان سنگسری بنویسند و از پس ریزه‌کاری‌های این زبان دیرینه برآیند. 📌در زبان سنگسری #واژه‌های بسیاری وجود دارد که با واژه‌های اوستایی همانند می‌باشد که به طور مثال چند واژه ی زیر ذکر می‌گردد: کَس: کوچک (که) مَس: بزرگ (مَه) مونگ: ماه اِسِه: اکنون هَپو: آب (کودکانه) تَ: مال تو لوژِنگ: هواکش، روزن شته واش: نوعی گیاه سمی اِسپِه: سگ ورف/وفر: برف دَس: ده گوت: سراپرده، خیمه اینو: پیر و ناتوان وَرک: گرگ نسوم: زمین پست، دور از تابش آفتاب گوراسکا: سوراخ و حوش پیمه: زمین (از پیمودن) مشتی مچی: به اندازهٔ یک مشت اَ: من پَس: گوسفند 📌بسیاری از واژه‌های #پهلوی #اشکانی همانند یا مشابه واژه‌های سنگسری است. مثلاً: شپ: جهش گریو: گردن (گریبان) تر: ناحیه کرند: کنند واش: گیاه، علف از: من ورگ: برگ واخت: گفته واژندم: به من می‌گوید وَر: حصار، محوطه 📌از دلایل ساکن شدن #سکاها در #سنگسر وجود واژه‌های فراوان زبان سکایی در زبان #سنگسری است. مثلاً واژه‌های: چفت: آغل زرژ: کبک پشه: پدر 📌همچنین پاره‌ای از واژه‌های سنگسری حکایت از اعتقادات و اعمال #زرتشتی در قدیم دارد. از جمله: شوی: پیراهن مقدس سدره: شپیک ستره: سدره یا همان پیرهن مقدس زنافر: مقدار کم اهمیت، تنافور فتات: کاملاً شسته شده، پاتیات شستشوی همراه با اوراد یا تطهیر مذهبی 🖊گردآورنده: محسن داداش پور باکر #مهندسی فرهنگی قزقانچای https://eitaa.com/soltan_mohammadreza