📌فقه و اجتماع ⛳️ به دوستان طلبه ام در کلاس جامعه شناسی پیشنهاد کرده ام که همینطور که دارند #فقه می خوانند، تلاش کنند تا از طریق مطالعات تاریخی توان و ظرفیت این دانش را برای اداره ی #جامعه بررسی کنند. دور هم جمع شدن مردم در شهر یا روستا نیازمند قاعده و قانون است. این قوانین ممکن است از عرف، یا سیره ی عقلایی و یا علم نشات بگیرد. اما تجربیات تاریخی نشان می دهد که دانش فقه در برهه هایی توانسته است به عنوان دکترین اداره ی جامعه عرض اندام کند. کتاب جامع المقاصد مرحوم محقق ثانی، نه صرفا کتابی فقهی، بلکه قانون نامه ای برای اداره ی ایران عصر صفوی بود. ❓حال چند سوال: -آیا فقه اساسا چنین ظرفیتی برای #قانونگذاری اجتماعی و شکل دهی مناسبات اجتماعی دارد؟ یا اینکه صرفا چند حکم و فتوای فردی ساده است؟ -در عصر کنونی که #نهادها نقش پررنگی در اداره ی جوامع دارند و با آمیختگی خود، امر اجتماعی را بیش از پیش پیچیده کرده اند، آیا باز هم دانش #فقه توان #مدیریت_اجتماعی را دارد؟ -بطور مشخص سوالمان این است که آیا می توانیم انبوه روایات و معارف موجود را در راه پاسخ به سوالات عصر کنونی بازتعریف کنیم؟ این سوالات برای طلبه ی امروز باید خیلی جدی باشد. @taamollat

📌 جایگاه شناسی فقه حکیم طوسی در کتاب وزین اخلاق ناصری کنش های انسانی را به دو دسته تقسیم می کند: -کنش های طبعی که از طبیعت آدم ها بر میخیزد و طبیعتا بین همه ی انسانها مشترک است. -کنش های قراردادی که خود دو دسته اند: - کنش هایی که از سوی نبی یا ولی ایجاد می شوند و منشا الهی دارند. (شریعت) - کنش هایی که بر اساس قرارداد میان خود مردم ایجاد می شوند. (آداب و رسوم) 🔻اگر کنش های دسته اول(کنش های طبعی) را جدا کنیم، کنش های شرعی و آداب و رسوم قابل #شناخت، #پیش_بینی و #مدیریت هستند. ما در دانش #فقه و طی فرایند #اجتهاد سعی می کنیم کنش های شرعی انسان ها را بر اساس اوامر شرعی و همچنین اقتضائات زمانه کشف نماییم. #فقه #فقه_اجتماعی #مدیریت_اجتماعی @taamollat

📌 بعدالتحریر مدیریت سنت ها و آداب و رسوم هم از مسائل بسیار مهم در مدیریت_اجتماعی است که مع الاسف زیر سایه ی گسترده ی فقه به فراموشی سپرده شده و از آن بدتر اینکه گاهی به احکام فقهی تحویل شده است. به عبارت دیگر با اداب و رسوم معامله ی رفتار فقهی شده که امری بسیار خطاست. (در آینده در این باره بیشتر خواهم نوشت انشاءالله) #مدیریت_اجتماعی @taamollat

✅ سخنان سیدالقائد با #خبرگان همیشه حاوی مسائلی مهم و زیربنایی در باب حکومت اسلامی و جمهوری اسلامی است. از اینجهت این دیدار سالانه را همیشه باید جدی گرفت. بر همین منوال، سخنان امروز ایشان (19اسفند1400) حاوی نکات بسیار مهمی در باب #مدیریت_اجتماعی بود. در این باره نکاتی خواهم نوشتن، بعون الله @taamollat

📌 نکاتی درباره سخنان رهبری در دیدار خبرگان (1400/12/19) 1. اولین نکته قابل ذکر، توجه به جایگاه قانونی رهبری در نظام اسلامی است. مطابق قانون اساسی یکی از وظایف اصلی رهبری، سیاستگذاری کلان امور کشور است. سایر وظایف او نیز از جهت کلیت و شمول همینقدر دامنه دارد. از اینجهت کلمات ایشان را در همین چارچوب باید فهم کرد؛ یعنی چارچوبه هایی کلی برای حرکت کلی جامعه، در ضمن توجه به آزادی مردم و رشد عقلانی جامعه. مطالب امروز ایشان -بمانند بسیاری از سخنان دیگر- حاوی نکات مهم راهبردی در حرکت و #مدیریت_اجتماعی بود. 2. امروز رهبری از عناصر قدرت گفتند و گفتند که در مواجهه با دشمن نباید از هیچکدام از عناصر و مولفه های قدرت به نفع دیگری عقب نشینی کرد. ریشه ی این حرف به لزوم کسب و حفظ قدرت در عرصه ی روابط بر می گردد؛ و منظور آنست که اگر از یکی از مولفه ها به نفع یکی دیگر عقب نشینی کردید، در سایر مولفه ها نیز مجبور به عقب نشینی خواهید شد. اگر مولفه ای از عناصر قدرت است، باید با چنگ و دندان از آن حفاظت نمود. چند هفته قبل نیز رهبری از دفاع ترکیبی سخن گفتند. این دقیقا بدان معناست که عناصر اصلی جامعه (مثل عناصر قدرت) کاملا در هم تنیده اند، و حفاظت و دفاع از آنها باید کاملا یکپارچه و متمرکز باشد. آرایش دفاعی در اقتصاد، الزاما موجب حفاظت از فرهنگ و سیاست و... نمی شود و بر عکس. نوع ورود و تحلیل ایشان نشان از درک عمیق ایشان از #پیچیدگی_اجتماعی دارد. 3. نکته ی جالب توجه و مهم دیگر در سخنان امروز، توجه به مسئله ی پشتیبانی مردمی در حرکت انقلاب است که ابزار آن همین "جهاد تبیین" است. حرکت انقلاب اگر مبتنی بر اجبار بود نیازی به تبیین و دفع حملات رسانه ای نداشت. اهمیت به تبیین و الزامات آن نشان می دهد که از نقش مردم در انقلاب نباید غفلت نمود. @taamollat

📌 باز هم پیچیدگی پدیده ی اجتماعی 🔹 یکی از مصادیق پیچیدگی پدیده ی اجتماعی همین وضعیت امروز ماست. گاهی اوقات جامعه حرفی و گرهی در ذهنش دارد اما نمی تواند بر زبان بیاورد. نه اینکه بترسد، نه؛ ادبیاتش را بلد نیست، یا لفظش را ندارد یا اینکه مطلب را بدرستی نمی تواند تحلیل کند. برانداز یا حتی ضد نظام هم نیست، مقابله با اغتشاش را هم قبول دارد، اما می فهمد که یک جای کار یک جوری است. مشکل کجاست خودش هم دقیقا نمی داند و نمی داند که چرا با این مقابله و محاکمه دلش ارام نمی شود. در اینجاها کار خیلی سخت است. جامعه شناسان و روان شناسان باید به کمک حاکمیت بیایند تا زاویه دید مردم را بهتر ببیند و مردم را هم یاری دهند که حرف فروخورده و مبهمشان را رسا بگویند. الان در جریان اعدام محسن شکاری با همین وضعیت روبرو هستیم. غیر از بدخواهان و براندازان داخل و خارج که طبیعتا مخالف برخورد هستند، برخورد قشر عمومی جامعه نیز با این قضیه عادی نیست. قشر عمومی جامعه که مخالف اغتشاش و ناامنی و طرفدار مقابله است در ذهنش گره ها و ابهاماتی هست که خود نمی تواند حل کند. در تصمیم گیری های اجتماعی، خصوصا در حوادث و بحران ها، باید آن لایه های پنهان را هم لحاظ کرد. و الا از همانجا ضربه می خوریم. #پیچیدگی_اجتماعی #لایه_های_پنهان #مدیریت_اجتماعی @taamollat

📌حکمت دانی و دولت داری 🔹اوایل کار دولت فعلی، یکی از اساتید فاضل می فرمود: برای این دولت نگرانم. پرسیدم چرا؟ فرمود: "دولت چنانکه استاد اخلاق می خواهد فیلسوف پشتیبان هم می خواهد." حرف خیلی عمیق بود ولی آن زمان شاید بدرستی فهم نشد. در حکمرانی مواضعی هست که تشخیص مصلحت آسان نیست. علوم متداول هم چندان بکار نمی آید. چون علوم جزیی اند و طبیعتا نمی توانند کلیت جامعه و مسائل آن را تحلیل کنند. از افقی خیلی فراتر از جامعه و کف خیابان باید به پدیده ها و امروز و آینده نگریست و تصمیم گرفت. در حوادث اجتماعی نوعا اینگونه است که غالب پدیده ها دارای ابعاد خیر و شر بصورت توامان است. یعنی یک تصمیم از جهاتی درست و از جهاتی نادرست است. تشخیص مصلحت و اینکه چگونه باید عمل کرد که در طولانی مدت به صلاح جامعه تمام شود (اگرچه در کوتاه مدت ممکن است مضراتی داشته باشد) از علوم جزیی ساخته نیست. دانش حکمتی باید و دانشمند حکیمی که احاطه ی کلی بر جمیع معارف داشته و وقایع را حکیمانه بنگرد و نظر دهد. معنای این حرف، امروز که با پدیده های چند بعدی سر و کار داریم بیشتر آشکار می شود. امروز جامعه با مسائلی ازین دست دچار است: -فضای مجازی - فهم اجتماعی -تورم و تحریم -اغتشاش و ناامنی -آموزش، تربیت و عقلانیت -مجازات -و.... در زمانی که فیلسوف اجتماعی نداریم و یا فیلسوفان مان پا پیش نمی گذارند، از نگاه ها و تصمیمات کوتاه مدت باید هراسناک بود. #حکمت_عملی #فلسفه_ی_اجتماع #مدیریت_اجتماعی #حکمرانی @taamollat