📌 زیر پوست شهر، روی پوست شهر1
این روزها در خیابان های تهران زنان بیشتری سیگار بدست، در کوچه و خیابان دیده می شوند. در برخی محلات هم سگ بازی و در غالب نقاط هم لباس های عجیب و غریب.
واقعیت آنست که #هویت_سازی مستمر یکی از رفتارهای اجتماعی ثابت در جامعه ی ماست و در هر دوره ای افراد سهی می کنند با ایجاد هویت جدید حضور خود را در جامعه نشان دهند.
این البته فقط اعلام حضور نیست، بلکه نوعی قدرت نمایی هم هست. در صورتی که این هویت های نوظهور و پراکنده بهم برسند و احساس هویت جمعی به آنها دست دهد، آنگاه هوس چیز های دیگر هم می کنند و هلم جرا.
قرارهای ثابت خانواده ها با حیوانات خانگی شان، شب گردی ماشین های لاکچری در اتوبانها و... رفته رفته اینان را به عنوان یک طبقه ی اجتماعی جدید تثبیت می کند.
نه اینکه اینها تابحال نبوده اند، اما دستیابی به #هویت_مشترک و #قدرت_نمایی لایه ی جدیدی از تحرکات این جماعت پنهان است.
اگر خوب نگاه کنیم انبوهی از این خرده فرهنگ ها را در کف جامعه خواهیم یافت که بسیاری شان آرزوهای بلند در سر دارند.
#تحلیل_اجتماعی
@taamollat
تأملات اجتماعی
📌 زیر پوست شهر، روی پوست شهر1 این روزها در خیابان های تهران زنان بیشتری سیگار بدست، در کوچه و خیابا
📌 زیر پوست شهر، روی پوست شهر2
به موازات هویت سازی های معارض در اجتماع، هویت سازی های همگرایی نیز بصورت پیوسته در حال رخ دادن است و افراد وفادار به هنجارهای رسمی، هویت ها و رفتارها و مناسک جدیدی را تولید می کنند.
در دهه اخیر پررنگ شدن مناسبت اربعین محتوای عزاداری محرم را دگرگون کرده و با افزودن شور آن، عملا باعث تقویت عزاداری ها، هیئات شده است.
این مسئله خود بتنهایی رشته ای از فعالیت های اجتماعی دیگر مانند موکب هایی با خدمات اجتماعی در بحرانها را در پی داشته که این مسئله هیئات مذهبی را با #هویت ی جدید روبرو کرده است.
به این خرده فرهنگ ها و رفتارهای آنها خوب بنگرید؛ و با دقت های خود موارد جدید را پیدا کنید.
شناخت و تحلیل این پدیده ها به رسالت طلبگی ما خیلی مربوط است؛ خیلی.
چگونه؟
عرض می کنم.
📌 کوله ی طلبگی1
🖋 یکی از لوازم حتمی طلبگی تسلط خوب بر متن و مفاهیم #قرآن است. طوریکه می توان ادعا کرد بدون تسلط بر قرآن، صدق عنوان طلبه بر شخص مجازی خواهد بود و نه حقیقی!
با اینحال پس از گذشت سالها، هنوز هم برنامه ی متقنی برای تسلط بر قرآن در حوزه ها به چشم نمی خورد.
برنامه های حفظ و یا آشنایی با مفاهیم برخی سوره ها اگرچه مفید و لازم است اما قطعا برای یک طلبه کافی نیست.
🔖پیشنهاد:
هر طلبه ای سعی کند در طول دوران طلبگی اش علاوه بر اجرای برنامه های مصوب مدرسه، خودش یک بار قرآن را از ابتدا تا انتها #مطالعه کند.
یک بار قرآن را با این دید بخواند که حرف این کتاب چیست و می خواهد کدام سوال بشر را پاسخ دهد.
این اقدام برای خودم حدود دوسال به طول انجامید؛ اما بسیار بسیار پرخیر وبرکت بود و هنوز بعد سالها سر سفره ی آن دو سال نشسته ام.
با یک دور مطالعه ی روان قرآن پنجره های بسیاری به روی آدمی گشوده می شود. همچنین با انبوهی از سوالات جدید مواجه می شوید که راهنمای شما برای مطالعات بعدی است.
تجربه ی این برادر کوچکتان را جدی بگیرید.😉
یاعلی
@taamollat
برگزاری وبینار «علوم انسانی اسلامی در اندیشه آیت الله خامنهای» در تاریخ دوشنبه 8 دی ماه 1399 از ساعت 10 الی 12
لینک ورود:
https://b2n.ir/900980
📌 تلنگر
📚بخش قابل توجهی از علوم و مفاهیمی که ما در روند رشد علمی خود به آنها نیاز داریم، نه در کتابها موجود است و نه در کلمات عالمان. بلکه در ارتکازات و لایه های پنهان ذهن آنها نهفته است؛ حتی با اینکه عالمان اندیشه ی خود را بر اساس آن مفاهیم سامان داده اند، اما گاهی خود آنان هم نسبت به این مفاهیم آگاهی ندارند.
برای دستیابی به این نقاط چاره ای نیست جز زانو زدن در محضر اساتید و غلتیدن در لابلای کتابها و مطالعه ی انبوه.
این یکی از مهمترین تجربیات دوران طلبگی ام بود. هنیئا لکم.
#تجربیات_طلبگی
#ارتکازات_علمی
@taamollat
تأملات اجتماعی
📌 تلنگر 📚بخش قابل توجهی از علوم و مفاهیمی که ما در روند رشد علمی خود به آنها نیاز داریم، نه در کتابه
این را برای آن دوستانی نوشتم که با شرح و ترجمه امتحانات را پاس می کنند و فکر می کنند همه چیز را فهمیده اند.
نخیر عزیز؛ حفظت شیئا و غاب عنک اشیاء
تأملات اجتماعی
⛳️ سرفصل های جلسه دانشجویی در دانشگاه امیرکبیر30آذر 99(جلسه ی سوم) 1. مفاهیم ذهنی انسانها بر دو دست
⛳️سر فصل های مباحث هیئت بسیج دانشجویی دانشگاه امیرکبیر، 8دی98
(جلسه ی چهارم)
1. حیات انسانی بدون اتکا به معرفتی از خود و جهان امکانپذیر نیست. آدمی برای اینکه بتواند انسانی زندگی کند حتما باید برای خودش توجیهی از خود و جهان دست و پا کند.
2. شناخت انسان از این امور مهم گاهی با امور غیر واقعی آمیخته می شود و او را به وادی جهل می کشاند. از اینرو همه ی تفسیرها از انسان و جهان واقعی نیست.
3. #قرآن کریم ملاک شناخت را #واقعیت معرفی می کند. با به رسمیت شناختن هه ی ابزار شناخت، انسان را به پای بندی به واقعیات هستی دعوت می کند. علاوه بر این قرآن برخی واقعیات دیگر را به انسان معرفی می کند که امکان شناخت آنها برای او فراهم نیست. (یعلمکم ما لم تکونوا تعلمون)
4. تفسیرهای نابجا از انسان و هستی گاها اثرات طولانی مدت و مخربی بر حیات بشر می گذارد.
یکی از دغدغه های استاد مطهری مبارزه با تفکر کسانی بود که خود را مقهور سنت ها و ساختارهای اجتماعی می دیدند و از اینجهت از کار و تلاش کناره می گرفتند. استاد مطهری یکی از علل انحطاط جوامع اسلامی را نگاه غلط به سرنوشت و نادیده گرفتن اراده ی انسان می داند. این یکی از نمونه های باور غلط انسان درباره ی خود و جهان، و نتایج اجتماعی آن است.
5. جامعه ی ما هنوز در گیر و دار این دو گانه (اراده یا ساختار) به سر می برد. گاهی به سمت غلبه ی اراده بر ساختار می افتد و گاهی وزنه ی ساختارها را سنگین تر می بیند. مقهور شدن در برابر ساختارهای اجتماعی یکی از مسائلی است که قرآن آن را رد می کند. (نساء،97)
6. در نظام فهم دین باید دقت نمود که مفاهیم دینی و قرآنی اساسا باید به صورت مجموعی و نظام مند ملاحظه شود.
7. توحید به عنوان محور تمام واقعیات موجود در هستی، رشته ای از مفاهیم دیگر را نیز همراه خود دارد که بدون آنها، این مفهوم جایگاه حقیقی خودش را نخواهد یافت.
برخی از این مفاهیم عبارتند از: توحید عملی، عمل و اقدام، آگاهی، صبر و استقامت و... (فصل دوم کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی)
❓توحید و دنباله های آن چگونه زندگی آدمیان را شکل می دهد؟
#توحید
#نظام_سازی_توحیدی
@taamollat
دنیا اگر ارزشی داشته باشد، به آدم های خوب آنست. اگر دنیا از بندگان خوب خدا خالی باشد، چه ارزش دلبستگی دارد؟
همنشین بودن با بندگان خوب خدا آنقدر شیرین است که خداوند یکی از پاداش های اهل طاعت را همنشینی با دوستان خود در بهشت قرار داده.
وَمَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَأُولَٰٓئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَآءِ وَالصَّالِحِينَ ۚ وَحَسُنَ أُولَٰٓئِكَ رَفِيقًا
دنیا بدون حاج قاسم و حاج قاسم ها رنگ و بویی ندارد.
باید گذشت از این دنیا بآسانی...
@taamollat
انا لله و انا الیه راجعون
نوشتن درباره ی مردی که نمونه ی مشابه ندارد کمی سخت است. اگر چه اسم ایشان را از سالهای دورتر شنیده بودم، اما اقامت در قم و شرکت در جلسات درس اخلاق ایشان و رفت و امد به موسسه و ملاقات های نزدیکتری که گاها حاصل می شد شناخت نزدیکتری از ایشان نصیبمان کرد.
فارغ از جنبه های علمی ایشان که حقیقتا جذاب و پرکشش بود، مهمترین جاذبه ی شخصیتی ایشان جمع کردن بین بعد علمی، انقلابیگری معقول و در عین حال شجاعانه و پرداختن به نیازهای نرم افزاری و فکری انقلاب بود که به نظر می رسد هیچ کس در حوزه به وسعت ایشان به اهمیت این موضوع پی نبرد و کار نکرد. به قول یکی از دوستان ایشان جوانمرگ نشد و هر کار را که باید و میخواست انجام داد. جریان یاریگری فکری انقلاب اسلامی را در حوزه رسمیت داد و انبوهی از شاگردان را در این راه تربیت کرد. و کفی به فخرا.
به این تلاش علمی و اجتماعی عظیم یک چیز دیگر را نیز باید افزود و آن توجه به امور معنوی بود که ایشان حقیقتا در این حوزه نیز سرآمد بود. شخصیت معنوی و مراقبه ی دائمی ایشان در حرکات و سکناتش مشهود بود.
حال معنوی ایشان در حرم حضرت معصومه (س)، حقیقتا دیدنی بود. در رواق بیرونی روضه برای دقایق طولانی روی پا می ایستاد و به حال مسکنت سر بر دیوار می گذاشت و نجوا می کرد. این حالت گاهی آنقدر طول می کشید که برای ما که به نظاره نشسته بودیم خسته کننده بود؛ اما برای ایشان خیر.
از بعد دیگر ایشان علاوه بر دوستان و شاگردان انبوه دشمنان بسیاری هم داشت و این هم قطعا یکی از نقاط برجسته ی شخصیت ایشان بود؛ که در راه بیان حق و دفاع از انقلاب هیچ تعارف و مسامحه نمی کرد.
در یک کلام یک الگوی برجسته از #انقلابیگری_حوزوی.
جای او به این زودی ها پر نخواهد شد؛ یعنی کسی را به این جامعیت و با این ویژگی ها سراغ نداریم. انشالله حوزه های علمیه بتوانند میراث این استاد برجسته و عالم ربانی را حفظ کنند و استمرار بخشند. حشره الله مع اولیائه.
@taamollat
مروری بر فعالیت های فکری و اجتماعی آیت الله مصباح (ره) در قبل و بعد از انقلاب اسلامی👆👆👆
📌 تجربه ی علمی
🔹اکنون و در این ایام طلبه های زیادی را می شناسم که با دغدغه ی علوم انسانی درس می خوانند و در پی باز تعریف وضعیت انسان در عصر انقلاب هستند.
اخیرا این نکته به ذهنم رسید و با اساتید نیز مطرح کردم که : پس از اشراف بر مبانی علوم انسانی مانند موضوع و روش و غایت و... ، فعالان این حوزه عمیقا نیازمند اطلاع از همه ی دانش های انسانی هستند؛ بدان معنا که تخصص در یکی از رشته های علوم انسانی نمی تواند ما را در شناخت و تحلیل علوم انسانی یاری کند.
چرا؟
چون هر یک از علوم انسانی نشانگر نوع خاصی از #اعتباریات انسانی در یک حوزه ی خاص است.
روشن است که یک دانشمند علوم انسانی باید نسبت به همه ی اقسام این اعتبارات (از روانشناسی و ارتباطات گرفته تا اقتصاد و جامعه شناسی) اشراف نسبی داشته باشد تا بتواند علوم انسانی را خوب درک کند. وللکلام تتمه
#علوم_انسانی
@taamollat
📌 بسم الله الرحمن الرحیم
به یاری خدا از این هفته دور جدیدی از تدریس جامعه شناسی را در یکی از حوزه های علمیه ی تهران آغاز کردم.
پس از چند دور تدریس و آزمودن عرصه این دوره را با رویکردی کاملا حوزوی ارائه خواهم نمود.
منظور از رویکرد حوزوی آنست که جامعه شناسی را درکنار سایر علوم حوزوی و به عنوان ابزاری در دست حوزه و روحانیت ملاحظه می کنیم.
بطورکلی دانش جامعه شناسی غیر از کاربردهای فراوان در عرصه تبلیغ، یکی از نیازمندی های اصلی فرایند اجتهاد است.
بدان معنا که با شناخت مسائل و پیچیدگیهای اجتماع مسائل نو و تازه را در برابر مجتهد قرار می دهد تا او با رجوع به قرآن و سنت و سایر منابع پاسخ دینی آن را یافته و جمعه را از بن بست برهاند.
با این نگاه علم الاجتماع یکی از ضرورت های اصلی برای یک روحانی است. چه اینکه بدون شناخت جامعه تلاش علمی او در حوزه بی ثمر خواهد ماند.
#حوزه
#جامعه_شناسی
@taamollat
📌 تاملی در نظریه ی ثبوت و وجود ذهنی
(به قول استاد سابقمان، به خاک کف پای مرحوم علامه طباطبایی عرض می کنم):
✅حکمای مسلمان در باب احکام وجود بحثی دارند تحت عنوان "الشیئیة تساوق الوجود". این بحث در حقیقت جوابی است به ادعای متکلمین که ثبوت را اعم از وجود می دانستند.
متکلمین برای توجیه معدومات -که وجود ندارند اما موضوع و محمول قضایا قرار می گیرند دست به دامن بحث ثبوت شدند و گفتند معدومات اگرچه وجود ندارند، اما نحوه ای ثبوت دارند. در نتیجه ثبوت اعم از وجود و عدم است. اموری هست که ممکن است معدوم باشد اما ثبوت داشته باشد.
حکما با رد این نظریه شیئیت را مساوق وجود دانسته و برای معدومات نیز نحوه ای وجود به نام وجود ذهنی را اثبات کردند.
شاید بتوان این دو قول را به یک دیدگاه برگرداند و دعوا را لفظی دانست. هنوز نمی دانم. اما کلما تفکرت في المسئلة اجد محامل قیمة لنظریة المتکلمین.
منها: آیة الشریفة اذ یقول: " هوالاول و الآخر... و هو بکل شیئ علیم"
علمه تعالی یشمل الممکنات المعدومة بلاریب. فهذا لایتحقق الا بنحو من الثبوت (بلاوجود) للممکنات المعدومة.
فاذن الثبوت اعم من الوجود.
و منها: قول البعض بان الواقعیة اوسع من الوجود.
و لیت شعری افهم هذه المطالب؛ و في کلها تامل.
#تاملات_فلسفی
@taamollat
CamScanner ۰۱-۱۳-۲۰۲۱ ۱۳.۰۳.pdf
4.07M
طرح مقدماتی بازسازی علوم انسانی"
گفتاری منشر نشده از آیت الله #مصباح_یزدی در فروردین 1362
موضوع: گزارش فعالیت های بسیارگسترده و عمیق از "طرح مقدماتی بازسازی علوم انسانی"
و پاسخ علمی، اخلاقی و غیر مستقیم به بسیاری از شبهات و تهمت ها
منبعی بسیار غنی درباره شناخت عمیق آیت الله مصباح از تحول بنیادین علوم انسانی و مراحل مختلف تحول علوم انسانی
این متن به خوبی نادرستی برخی از خاطرات غلط، خیالی و سطحی از اندیشه عمیق آیت الله مصباح یزدی در مواجهه بنیادین و اساسی با علوم انسانی در دهه 60 را نشان می دهد.
آیت الله خامنه ای:
🔹مسبوقید که در #قم یک مجموعهای با کمک اساتید دانشگاه جمع شدند تا کارهایی را در زمینهی علوم انسانی ریشه گرفته در باورها و مبانی اسلامی تهیه کنند؛ منتها کارهای ابتدایی و اولی بود. اگر آن اهمیت و آن تلاش در طول این بیست و چند سال ادامه پیدا میکرد، ما امروز از این جهت وضع بهتری داشتیم؛ اما ادامه پیدا نکرد.
بیانات در دیدار با شورای بررسی کتب علوم انسانی- ۸۵/۱۱/۲
#مصباح_یزدی
#علوم_انسانی
@usul121
📌حوزه و فهم جهان امروز
1. زندگی ما انسانها، برآیند فهم ماست از هستی، انسان، معرفت، روابط بین انسانها و باید و نبایدهایی که از هستی های موجود حاصل می کنیم.
ما انسانها تعیین موضع درباره ی هر یک از این پدیده ها را به یکی از #علوم سپرده و سپس نتایج بررسیهای آن علوم را ملاک ساخت زندگی فردی و اجتماعی خود قرار داده ایم.
بنابر این بیراه نیست اگر بگوییم، زندگی ما انسانها دستپخت علومی ست که آنها را پذیرفته و به رسمیت شناخته ایم.
2. با اینکه زندگی ما به نحو غیر ملموسی آمیخته با نوع فهم ما از عالم است، اما در مقام آموزش، از آمیختن این علوم با یکدیگر و نشان دادن تاثیر و تاثرآنها بازمانده و به علوم، بصورت جزایر پراکنده و بی ارتباط با هم نگریسته ایم.
3. بطور مشخص علوم حوزوی ارتباط تنگاتنگی باهم دارند و هر رایی در یک علم بطور قهری دنباله ها و نتایجی در علوم دیگر دارد. به عبارتی علوم اسلامی -چه بخواهیم و چه نخواهیم- در یکدیگر اثرگذارند. و بنابر انچه در نکته ی 1گفته آمد برآیند علوم است که زندگی ما را می سازد.
نتایج فهم ما از قرآن در فهم فلسفی و مسائل آن اثرگذار است و برعکس. روش فلسفه نیز علم کلام را متاثر می کند و همه ی اینها بایکدیگر شکل دهنده ی فقه ما هستند. بدون شک تاریخ نیز مهمترین تاثیر را بر فهم تمام علوم دارد و....
4. با اینحال ما در حوزه های علمیه این علوم را ناظر به یکدیگر فرا نمی گیریم و النهایة از فهم و تحلیل زندگی اجتماعی نیز باز می مانیم.
❓چه باید کرد؟
@taamollat
🏴🏴🏴 منبر فاطمیه
🔹 موضوع منبر فاطمیه ی امسال را، با توجه به فرازهای اول خطبه ی فدکیه صدیقه طاهره (س)، "توانایی دین در جامعه سازی و شکل دهی زندگی اجتماعی" قرار داده ام.
خطبه ی فدکیه ظرفیت بالایی برای این مباحث دارد. مانند:
💠 ظرفیت های دین برای ساخت اجتماع و اداره ی زندگی مادی مردم
💠 نقش امام و ولی در امر ساخت جامعه ی اسلامی با عطف نظر به دوران رسول خدا (ص)
💠 فلسفه ی استمرار ولایت رسول خدا در نهاد امامت با عطف نظر به غایت حرکت انبیا(ظهور تامه ی حق در عصر ظهور
-و ....
💠 انبوهی از آیات قرآن نیز می تواند در این موضوع بکار گرفته شود.
این موضوعات بنیادین در بین عامه خریدار ندارد؛ اما مخاطبین این جلسه از لحاظ علمی و اجتماعی وضعیت خوبی دارند و امیدوارم با بحث همراهی کنند؛
والله هوالموفق و المعین
#فاطمیه
#خطبه_ی_فدکیه
#جامعه_سازی
@taamollat
تأملات اجتماعی
https://hawzah.net/fa/Article/View/95994/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE-%D9%88-%D8%AA%D8%B1%D8%AA%DB
📚 "تاریخ و ترتیب حوادث منتهی به شهادت حضرت زهرا (س)".
🖋 مقاله ی جالبی است. ملاحظه کنید.
📌 #حمل که ما در منطق درباره ی آن چیزهایی خوانده ایم، یکی از شگفت انگیزترین رفتارهای #ذهن آدمی است.
در این عملیات ذهن، بر اساس قواعدی، "این همانی" پدیده ها را یافته و بر اتحاد آنها حکم می کند.
اقسام حمل نیز خود بحث شیرین و جذابیست. خصوصا بحث حمل ذاتی و حمل شایع که گره گشای بسیاری از مسائل هستی شناسانه و معرفت شناسانه است.
علاوه بر این، این تقسیم، ذهن آدمی را از بسیاری مغالطات و اشتباهات می رهاند.
گمان نمی کنم کسی این مطلب را به شیوایی و دلپذیری استاد شهید مطهری ره -در ج5م.آ، ص234 الی237- توضیح داده باشد.
ببینید و #لذت_علمی ببرید. هنیئا لکم🌷
@taamollat
تأملات اجتماعی
📌 #حمل که ما در منطق درباره ی آن چیزهایی خوانده ایم، یکی از شگفت انگیزترین رفتارهای #ذهن آدمی است.
📌 استاد مطهری مدعی است بحث تقسیم حمل به اولی و ذاتی اول بار توسط ملاصدرا مطرح شده و این دقت نظر عمیق باعث جلوگیری از بسیاری خطاهای معرفتی گردیده است.
📚شرح مبسوط منظومه، م.آ. ج9، ص291