بسم الله الرحمن الرحیم
🔰مردم، عقلانیت، نظام حقوقی
|صفحه ۱ از ۲|
نویسنده سرمقاله روزنامه شرق، با استفاده از یک تلقی عرفی از مفهوم حیا یا شرم، آن را بستر اساسی پایبندی به قانون و اخلاق میداند. به گونهای که اگر شرم درونی نباشد، هزاران قانون و قاعده مکتوب و غیرمکتوب برای تنظیم رفتار بشر کافی نیست. همچنین بین پیامدهای فقدان شرم با میزان قدرت و امکانات رابطه مستقیم میبیند. از سوی دیگر، معتقد است بحرانهای اقتصادی و فرهنگی میتواند کار را به آنجا برساند که ضمانت اجرایی درونی قدرتمندی مانند شرم هم ناکارآمد شود، چه برسد به قانون یا اخلاق! و بالاتر آنکه، از بین رفتن شرم به خصوص آنجا که در طبقاتی از قدرت اتفاق بیفتد، میتواند موجب اضمحلال نظم حقوقی برخاسته از شرم باشد و آنگاه سیل رذائل اخلاقی است که در جامعه فراگیر میشود.
🔻در راستای نقد این سرمقاله، چندنکته قابل توجه است:
💢١. بر اساس تعالیم الهی، #عقل ریشه تمامی فضایل و جهل ریشه تمامی رذائل است. حیا و دینداری با وجود عقل شکوفا شده و فرامینشان مورد تبعیت قرار میگیرد. شرم و حیا، نه یک احساس زودگذر، بلکه یک ملکه رفتاری است که منجر میشود انسان از روی عقل و وحی، حریم و خط قرمزی را برای خود تعریف کند و تحت هیچ شرایطی نقض آن را بر خود جایز نبیند.
💢٢.مکانیسم ذکر شده برای اضمحلال حیا یا شرم و به تبع آن نابودی نظم حقوقی، صحیح نیست. حیای فطری بشر، آن هنگام که با عمل به دین شکوفا میشود، از آنجا که خود را در محضر پروردگار عالم میبیند، به گناه آلوده نمیکند، و شرایط سخت و آسان(سراء و ضراء) تاثیری در میزان حیاورزی او ندارد. اساسا تقوا که حیا یکی از مراتب آن است، در شرایط مختلف زندگی انسان برای او نسخه عملیاتی دارد و او را وانمیگذارد. حیا اگر در لحظات حساس بخواهد کارآمدی نداشته باشد، اساسا ملکه نشده است.
💢٣.خاصیت نظام اسلامی آن است که عدالت و دوری از فساد، در ساختار و نهاد حاکمیتی ریشهدار است و اشکالات ناشی از سوء اختیار مدیران و مسئولان، به ایراد سیستمی و سازمانیافته منتهی نمیشود.
این نکته در سرمقاله با سیاهنمایی ذکر شده و کشف فساد، به غلط به ساختار قدرت نسبت داده شده، حال آنکه اگر #فساد_سیستمی بود، اساسا توسط مسئولان مورد برخورد قانونی، قاطع و شفاف قرار نمیگرفت. این نقطه قوت نظام اسلامی، نباید به عنوان نقطه ضعف قلمداد و دستمایه سیاهنمایی قرار بگیرد.
💢۴. گفتنی است که ٣٢سال مسئولانی با مشی لیبرال-تکنوکرات از جناح نویسنده سرمقاله شرق، روی کار بودهاند و امثال ایشان اینک باید نسبت به اقدامات تمام این سالها پاسخگو باشند، نه قاضی! به خصوص زمانی که برخی نامها در برخی پروندههای فساد وجود دارد.
#نقد
#انتخابات
🔺@tabeen113