#شرح_صحیفه_سجادیه
(ادامه شرح دعای ۴۰)
💠ما به این نقطه رسیدیم که جنابعالی از جاذبهی آرزوها خارج و با مرگ انس گرفته و رفیق شدهاید
💠اینجا حضرت میفرمایند:
🍃فَإِذَا أَوْرَدْتَهُ عَلَيْنَا وَ أَنْزَلْتَهُ بِنَا فَأَسْعِدْنَا بِهِ زَائِراً، وَ آنِسْنَا بِهِ قَادِماً، وَ لَا تُشْقِنَا بِضِيَافَتِهِ
او به زیارت ما که میآید و ما مزور هستیم، حال انس داشته باشیم و در این لحظات که او میهمان است و ما میزبان هستیم، میزبان سربلندی باشیم و کم نیاوریم و همهچیز آماده باشد
🍃وَ لَا تُخْزِنَا بِزِيَارَتِهِ، وَ اجْعَلْهُ بَاباً مِنْ أَبْوَابِ مَغْفِرَتِكَ، وَ مِفْتَاحاً مِنْ مَفَاتِيحِ رَحْمَتِكَ
ما در دیدار او بیچاره نشویم.
💠 گاهی انسان مؤمن را در لحظات پایانی در دستاندازها میاندازند که بابی از ابواب مغفرت الهی است؛ زیرا دارند او را شستوشو میدهند. مرگ، اولین پردهی بهشت را از مقابل چشم مؤمن برمیدارد و اولین درِ بهشت با کلید مرگ باز میشود.
🍃أَمِتْنَا مُهْتَدِينَ غَيْرَ ضَالِّينَ
زمان مرگ در مقام هدایت مستقر شده باشیم و اعوجاج و کجی و انحرافی در کار نباشد
🍃طَائِعِينَ غَيْرَ مُسْتَكْرِهِينَ
یک معنای این قسمت آن است که در حال طاعت باشیم. اما معنای دیگرش این است که وقتی او گفت بفرمایید، ما با سر برویم و کراهت نداشته باشیم.
🍃تَائِبِينَ غَيْرَ عَاصِينَ وَ لَا مُصِرِّينَ
قبل از مرگ توبه به معنای خاص کرده باشم.
💠معنای توبه خاص یعنی آخرین وضعیت من، توبهی مقبوله باشد. توبه ای که بعد از آن هیچ گناهی نباشد.
عاصین و مصرّین، به گناهان کبیره و صغیره برمیگردد
@tabyinchannel
#شرح_صحیفه_سجادیه
(ادامه شرح دعای ۵۴)
🍃يَا فَارِجَ الْهَمِّ، وَ كَاشِفَ الْغَمِّ
💠همّ و غم که حضرت از آن به خدای متعال پناهنده میشود، جزء مسائلی است که به ریشهشناسی و تجهیز انسان به منطق مدیریتی برای این هیجان عاطفی نیاز دارد.
در روانشناسی جدید، اینها معمولاً در محور هیجانها مورد بحث قرار میگیرد و از هیجان شادی و هیجان غم سخن میگویند.
💠از نظر توحیدی قاعده این است که مؤمن باید مالک هیجانهای خود باشد و بر هیجانهای نفسانی و روانی و عواطف خویش تسلط داشته باشد.
بدترین وضعیت این است که مؤمن مملوک هیجانها شود و آنها بر او مسلط شوند.
💠البته خیال نکنیم مالک شدن بر هیجانات امر آسانی است؛ چهاینکه در دعایی خطاب به خداوند عرضه میداریم:
🍃(أعوذُ بِکَ مِن سُلطان الهَمّ)
پروردگار من به تو پناه میبرم از اینکه همّ بر من مسلط شود و روی من بیفتد و نفس مرا بگیرد؛ همچنانکه انسان باید از تسلط غریزه به خدای متعال پناه ببرد.
همهی اینها باید مملوک مؤمن باشند و مالک آنها باشد.
💠 اگر انسان توانست مالک هیجانهای خود شود، به مقام شریف مالکیت بر خویشتن شرفیاب شده است که امیرالمومنین (ع) آن را به عنوان یک فرمان بر سالکان کوی حق تصریح کرد و فرمود:
🍃«املِکوا أنفُسَکُم»
مالک نفس خود و مسلط بر آن باشید و افسار نفستان به دست شما باشد.
💠 البته حضرت راهش را هم بیان کرده و فرمودهاند:
🍃بِدَوامِ جهادها
اگر بخواهید به این نقطه برسید، باید وارد جهاد دائمی با خودتان شوید که ذیل فهرست جهاد اکبر تعریف میشود.
@tabyinchannel
#کانال_تبیین
#شرح_صحیفه_سجادیه
(ادامه شرح دعای ۵۴)
(جلسه سوم)
🍃يَا فَارِجَ الْهَمِّ، وَ كَاشِفَ الْغَمِّ، يَا رَحْمَانَ الدُّنْيَا وَ الاْخِرَةِ وَ رَحِيمَهُمَا،
🍃اى زداینده اندوه و برطرف کننده غم،اى رحمن دنیا و آخرت ورحمت آورنده در دو دنیا
💠انسان با چه قاعدهای میتواند بر هیجانهایش تسلط پیدا کند؟ با [عقل]
اگر توانستیم عقل را در وجود خودمان سلطان کنیم، نفس و وابستههای نفس، از تمایلات و شهوت و رغبت و ...، در اختیار ما قرار خواهد گرفت.
💠 منظور ما آن عقلِ تربیتشده توسط شرع است که هماهنگ با عقل کُل و کُلُّ العقل است و به ساحت قدس الهی از طریق اتصال به انسان کامل وصل شده است.
💠 وقتی با ولی خدا رفاقت و انس داشتیم و تحت ولایت او بودیم، عقل ما به کمال میرسد و شأنیت تسلط پیدا میکند.
💠در مملکت وجود ما، سلطان و مدیر کیست؟ اگر نفس مدیر باشد، کار تمام است. چنانچه عقل سلطان شد، سعادتمند هستی و اگر وضعیت وسط هستی، خدا عاقبت تو را به خیر کند.
بیشتر مردم در همین حالت میانه هستند؛ گاهی عقل جلو میآید و گاهی نفس.
اینجا هم باید دید بیشتر عقل یا بیشتر نفس، فرمانروایی میکند؟
💠جهتگیری کلی در زندگی انسان موحد و الهی این است که به سمتی برود که حاکمیت کامل در مملکت وجود او با حضرت عقل باشد و او بر کرسی فرمانروایی دست یابد؛ وقتی انسان به این نقطه برسد، به مقام امن و میِ بیغش و رفیقِ شفیق رسیده است.
💠مقام امن آنجا است که میتوان گفت شخص به جایی رسیده که عقل، در وجود او سلطان است.
رسیدن به این نقطه، جهاد میخواهد؛ جهادی از جنس جهاد اکبر
@tabyinchannel
#کانال_تبیین
#شرح_صحیفه_سجادیه
(دعای ۵۴)
💠 دو نوع غم و اندوه داریم؛ یکی غم و اندوه ممدوح و دیگری غم و اندوه مذموم
اینطور نیست که هر غم و اندوهی، منفی باشد که بخواهیم با آن مبارزه کنیم و آن را برطرف کنیم
💠اندوهی که ریشهی عقلانی داشته باشد، پیشبرنده و صیانتبخش و حفظکننده است و روایات آن را تجویز میکند ؛درست در نقطهی مقابل، اندوهی که ریشهی نفسانی دارد، آسیبزا و زمینگیرکننده است
💠 نمونههایی از حزن عقلانی، حزنی است که از توجه به عالم آخرت ناشی میشود. کسی که آخرتشناس میشود، محزون میشود. این حزن، درد نیست؛ بلکه شفا است. حزنی که حاصل فهم عالی انسان در مورد عالم ملکوت و جدا افتادن او از اصل خویش است، پسندیده است
💠انسان به حال کسانی که از دوری امام
عصر(عج) میسوزند حسرت میخورد؛ این حزن ناشی از معرفت و دارای مبنای کاملاً عقلانی است
💠در مقابل آن، حزن مذموم است که ریشهی نفسانی دارد و عمدتاً مربوط به از دست دادن منافع دنیایی و نفسانی یا ناشی از بدبینی به خدای متعال و رزّاق است. این حزن، از جنس بیماری و مولّد بیماریها است که بازدارنده است
💠با مبانی سکولاریستی و لیبرالیستی و مادیگرایانهی جوامع غربی، برخی امور در جامعهی ایرانی، محزون و غمانگیز شمرده میشود
لذا برای مقابله با آن، کنسرت و موسیقی و رقص و امثالهم را تجویز میکنند تا جامعهی ایرانی شاد شود.
برای کودکان پیشدبستانی ما نیز تجویزهایی در سند ۲۰۳۰ دارند
💠درک اینها از عالم الهی اساساً معیوب است؛ برای همین تجویزشان اعمی است و از قبیل نسخهای است که انسان بیخبر، جاهل، نادان و نابینا صادر میکند
@tabyinchannel
#شرح_صحیفه_سجادیه
🔰بعضي از صفات پسنديده داراي مرز دقيقي با صفات ناپسند هستند و اين نكته انسان را واميدارد كه حدود صفات را به خوبي بشناسد، تا از حد خارج نشود.
اين نكته در دعاهاي امام (عليه السّلام ) با ظرافت خاصي بيان شده است، كه به ذكر چند نمونه از آنها در دعاي بیستم صحیفه معروف به دعای #مكارم_الاخلاق بسنده میکنیم.
🍃و أعزَّني و لا تَبتَليني بالكِبر
🍃و عبّدني لكَ و لا تُفسِد عبادَتي بالعُجب
🍃وهب لي معالي الأخلاقِ و اعصمني من الفَخر
🔸بارالها به من عزت نفس عطا فرما و به كبر مبتلا مكن
🔸و توفيق عبادت ده و به خودپسندي، عبادت مرا فاسد مكن.
🔸و با دست من، خير بر مردم جاري كن و به منت نهادن، آن را ضايع مساز
#شرح_دعا
🔰گاهاً انسان میخواهد عزت نفس داشته باشد اما از حدّ خود تجاوز میکند و به کبر میرسد.
میخواهد عبودیت کند اما در این ورطه به عجب میرسد
میخواهد قناعت داشته باشد اما از حدّ خود میگذرد و به خساست میرسد.
میخواهد بخشنده باشد و سخاوت داشته باشد ؛ اما زیاده روی میکند و به اسراف میرسد ؛
میخواهد تواضع کند اما به ذلت میرسد میخواهد اهل مزاح و شوخی باشد ؛بی هیبت و بی شخصیت میشود
میخواهد باشخصیت و با هیبت باشد اما خشن و عبوس و ترشرو میشود و .....
🔹مرز بين اين صفات بسیار دقيق است، تنها با توفيق و دستگيري خداوند است كه انسان ميتواند مرزها را بشناسد و از حد خويش خارج نشود.
@tabyinchannel
#کانال_تبیین
#شرح_صحیفه_سجادیه
🔰بعضي از صفات پسنديده داراي مرز دقيقي با صفات ناپسند هستند و اين نكته انسان را واميدارد كه حدود صفات را به خوبي بشناسد، تا از حد خارج نشود.
اين نكته در دعاهاي امام (عليه السّلام ) با ظرافت خاصي بيان شده است، كه به ذكر چند نمونه از آنها در دعاي بیستم صحیفه معروف به دعای #مكارم_الاخلاق بسنده میکنیم.
🍃و أعزَّني و لا تَبتَليني بالكِبر
🍃و عبّدني لكَ و لا تُفسِد عبادَتي بالعُجب
🍃وهب لي معالي الأخلاقِ و اعصمني من الفَخر
🔸بارالها به من عزت نفس عطا فرما و به كبر مبتلا مكن
🔸و توفيق عبادت ده و به خودپسندي، عبادت مرا فاسد مكن.
🔸و با دست من، خير بر مردم جاري كن و به منت نهادن، آن را ضايع مساز
#شرح_دعا
🔰گاهاً انسان میخواهد عزت نفس داشته باشد اما از حدّ خود تجاوز میکند و به کبر میرسد.
میخواهد عبودیت کند اما در این ورطه به عجب میرسد
میخواهد قناعت داشته باشد اما از حدّ خود میگذرد و به خساست میرسد.
میخواهد بخشنده باشد و سخاوت داشته باشد ؛ اما زیاده روی میکند و به اسراف میرسد ؛
میخواهد تواضع کند اما به ذلت میرسد میخواهد اهل مزاح و شوخی باشد ؛بی هیبت و بی شخصیت میشود
میخواهد باشخصیت و با هیبت باشد اما خشن و عبوس و ترشرو میشود و .....
🔹مرز بين اين صفات بسیار دقيق است، تنها با توفيق و دستگيري خداوند است كه انسان ميتواند مرزها را بشناسد و از حد خويش خارج نشود.
@tabyinchannel