#پرسش_و_پاسخ_منطق
پاسخ پرسش سوم :
✅ پاسخ صحیح گزینه «ب» است.
✍️ توضیح:
❌ در گزینه الف، موضوع قضیه «إِنَّ إِبْراهيمَ لَحَليمٌ أَوَّاهٌ مُنيب»، حضرت ابراهیم است که یک شخص و مصداق متشخص است. پس قضیه شخصیه است. اما موضوع قضیه «إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ»، اگرچه ناظر به مصادیق و افراد صلاة است ولی بیانگر کمیت و تعداد این مصادیق نیست. پس قضیه مهمله است نه محصوره. جهت توضیح بیشتر درباره الف و لام در «الصلاة» عرض میکنیم ، «ال» در لغت عرب مشترک لفظی بین سه معنا است که برای هر کدام جداگانه وضع شده است:
«۱». بمعنای اصل طبیعت، که دلالت بر کلی مجرد از عموم و خصوص میکند؛(ال ماهیت)
«۲». بمعنای عموم و استغراق کل افراد است؛
«۳». به معنای تخصیص شخصی، که دلالت بر فرد معهود دارد (ال عهد). اما موضوع قضیه مهمله، قسم اول (اسم دارای «أل» دالّ بر اصل طبیعت) است. لذا در اینجا هم مراد طبیعت و ماهیت صلاة مقصود است. پس قضیه دوم مهمله است.
✅ گزینه ب، پاسخ صحیح است.
زیرا موضوع قضیه «اللَّهُ الصَّمَدُ»، فقط یک مصداق دارد که الله است. پس قضیه شخصیه است. و همچنین موضوع قضیه « الجَیشُ یُقتَلُ» یک مصداق دارد که جیش است. برخلاف نگاه ابتدایی و سطحی که موضوع را متشکل از مصادیق و افراد متعدد می بیند. برای توضیح بیشتر عرض میکنیم که وقتی موضوع، جمع یا اسم جمع باشد و محمول ، به همه آنها با هیئت جمعی (نه به یک یک آنها) اسناد داده شود، قضیه شخصیه خواهد بود و مراد از موضوع، مجموع افراد معیّن و متشخص است. و این نوع قضیه را «قضیه جمعی» نیز میگویند، مثل: «حواریون دوازده تن بودند»، «لشکر پراکنده شد»، «سقراط و افلاطون و ارسطو از اعاظم فلاسفه قدیم بودهاند». پس هر دو قضیه شخصیه هستند و پاسخ صحیح همین گزینه است.
❌ در گزینه ج، موضوع قضیه «كُلُّ الطَّعامِ كانَ حِلاًّ لِبَني إِسْرائيلَ إِلاَّ ما حَرَّمَ إِسْرائيلُ عَلى نَفْسِهِ»، همه مصادیق طعام است. پس قضیه محصوره است و استثناء بعد از آن بر تعیین نوع قضیه به اعتبار افراد تاثیری ندارد. همچنین قضیه دوم یعنی «فَمِنْهُمْ مَنْ آمَنَ بِهِ وَ مِنْهُمْ مَنْ صَدَّ عَنْهُ»، متشکل از دو قضیه است که با واو به هم عطف شده اند و موضوع هر دو قضیه بعضی از مردم هستند. پس قضیه محصوره است نه شخصیه.
❌ در گزینه د، موضوع قضیه «وَ مِنَ الْأَعْرابِ مَنْ يَتَّخِذُ ما يُنْفِقُ مَغْرَماً»، که «مِن» بعضیه بر آن داخل شده است، بعضی از مصادیق و افراد بادیه نشین است. پس قضیه محصوره است. اما موضوع قضیه « تُوَفَّى كُلُّ نَفْسٍ ما كَسَبَت»، تمام مصادیق نفوس بشر است. پس قضیه محصوره است نه طبیعیه.
ملاک قضیه طبیعیه دو شاخصه است:
«۱». میتوان کلمه «مفهوم» را قبل از موضوع آن اضافه کرد. مانند: «[مفهوم] الانسان نوعٌ»
«۲». نمی توان کلمه «کل» را قبل از موضوع آن اضافه کرد. مانند: «[کل] الانسان نوعٌ»
#ملاک_قضیه_حملیه_طبیعیه
#ملاک_قضیه_حملیه_مهمله
#ملاک_قضیه_حملیه_شخصیه
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
به ما بپیوندید 👇
آپارات | ایتا | تلگرام