🔹 پاورقی: [۱].  فرائد الاصول، ج ۱، ص ۴۷ [۲] . ایشان در مباحث اجزای حکم امر به ظاهری از واقعی، واجب مشروط، تحجری و انقیاد، اخذ قطع به حکم در موضوع همان حکم، جمع بین حکم واقعی و ظاهری و… از بحث مراتب حکم تکلیفی استفاده کرده‌اند. [۳] . درر الفوائد، ص ۷۰ ـ ۷۱ [۴] . فرائد الاصول، ص ۸۱ [۵] . نهایة الدرایة، ج۳، ص ۲۵ [۶] . درر الفوائد، ص ۷۰ [۷] . نهایة الأصول، ص ۳۹۵ [۸] . أنوار الهدایة، ج۱، ص ۳۹ [۹] . نهایة الدرایة، ج ۳، ص ۲۴ ـ ۲۵ [۱۰] . فوائد الأصول، فائده اول [۱۱] . ر.ک: محقق اصفهانی، بحوث في الأصول، بخش طلب و اراده، ص ۱۴ ـ ۱۵ [۱۲] . فوائد الأصول، ص ۱۸ [۱۳] . کفایة الأصول، ص ۸۷ ـ ۸۸ [۱۴] . عوالی اللئالی، ج ۳، ص ۵۴۸ [۱۵] . فوائد الأصول، ص ۸۱ ـ ۸۲ [۱۶] . کفایة الأصول، ص ۸۱ـ۸۲ [۱۷] . درر الفوائد، ص ۷۲ [۱۸] . کفایة الأصول، ص ۳۲۰ـ۳۲۱ [۱۹] . همان، ص ۲۹۷ [۲۰] . نهایة النهایة في شرح الکفایة للمحقق الإیرواني، ج ۲، ص ۱۵ـ۱۶ [۲۱] . نهایة الدرایة، ج ۳، ص ۳، ص ۲۷ [۲۲] . فوائد الأصول، ص ۸۱ [۲۳] . کفایة الأصول، ص ۳۱۹ـ۳۲۰ [۲۴] . درر الفوائد، ص ۷۱ [۲۵] . کفایة الأصول، ص ۳۲۰؛ البته به تعبیر بعضی این کلام آخوند جواب سوم و مستقل از جواب‌های قبلی حساب نمی‌شود، بلکه استدراکی از جواب دوم است. [۲۶] . آخوند معلق علیه را «علم» قرار داده است. [۲۷] . نهایة الأصول، ص ۳۹۶ [۲۸] . نهایة الدرایة، ج ۳، ص ۷۳ـ۷۴؛ البته مرحوم اصفهانی صحت این تقسیم برای حکم فعلی را حتی بنابر این که حقیقت حکم بعث و تحریک اعتباری نیز باشد، مورد مناقشه قرار داده است که ما از ذکر آن خودداری کردیم. [۲۹] . همان، ص ۷۵ـ۷۶ [۳۰] . مصباح الأصول، ج ۲، ص ۷۲ و ۱۰۸ [۳۱] . نهایة الدرایة، ج ۲، ص ۲۲ـ۲۵ و ۳۰۸ـ۳۱۳. [۳۲] . محاضرات في أصول الفقه، ج ۴، ص ۲۴۹ [۳۳] . مصباح الأصول، ج ۲، ص ۱۰۸ـ۱۰۹ [۳۴] . منتقی الأصول، ج ۳، ص ۸۳ـ۸۴ [۳۵] . همان، ج ۴، ص ۹۸ [۳۶] . کفایة الأصول، ص ۲۶۷ [۳۷] . نهایة الدرایة، ج ۳، ص ۱۲۱ـ۱۲۲ [۳۸] . منتقی الأصول، ج ۴، ص ۱۵۸ [۳۹] . برای اطلاع بیشتر از این مبنا ر.ک: محاضرات، ج ۲، ص ۱۳۰ـ۱۳۱ [۴۰] . نهایة الأصول، ص ۳۹۵، أنوار الهدایة، ج ۱، ص ۳۹ [۴۱] . نهایة الدرایة، ج ۳، ص ۲۶ [۴۲] . فوائد الأصول، ص ۸۳ [۴۳] . درر الفوائد، ص ۷۰ [۴۴] . نهایة الدرایة، ج ۳، ص ۲۷ [۴۵] . منتقی الأصول، ج ۴، ص ۹۵ـ۹۶ [۴۶] . نهایة الدرایة، ج ۲، ص ۵۹ [۴۷] . نهایة الأصول، ص ۳۹۵ـ۳۹۶ [۴۸] . محجة العلماء، ج ۱، ص ۵ [۴۹] . مراد از اهلیت این است که شخص شأنیت طرف قرار گرفتن حکم را داشته باشد، لذا حائض چون اهلیت ندارد تکلیف به صلاة اصلاً به او تعلق نگرفته است. [۵۰] . مقالات حول مباحث الألفاظ، ص ۶۹ـ۷۱ [۵۱] . آل عمران: ۹۷ [۵۲] . مصباح الأصول، ج ۲، ص ۱۲ [۵۳] . بعضی بر این ثمره اشکال کرده اند که حاصل آن این است: جواز افتا، اثر «علم» به چنین انشایی است نه اثر خود این انشا و لکن می‌توان گفت هرچند جواز افتا اثر علم به انشا است ولی واضح است که تا انشایی نباشد علم به آن نیز معنا ندارد پس در عدم لغویت جعل این مرحله همین کافی است که جعل آن باعث می‌شود که در صورت تعلق علم به آن موجب جواز افتا شود. [۵۴] . نهایة الدرایة، ج ۳، ص ۱۳۳ [۵۵] . بحوث في علم الأصول، ج ۶، ص ۱۳۳ـ۱۳۴ [۵۶] . همان، ج ۲، ص ۱۹۴ـ۱۹۵ [۵۷] . همان، ج ۶، ص ۱۸۶ [۵۸] . برای اطلاع بیشتر ر.ک: همان، ص ۲۹۱ و ۲۹۷ـ۲۹۸ [۵۹] . دروس في علم الأصول (مجمع الفکر الإسلامي)، حلقه ثانیه، ص ۲۴ـ۲۵ [۶۰] . همان (جامعه مدرسین)، حلقه ثالثه، ج ۲، ص ۱۶ [۶۱] . همان، ص ۲۵۳ [۶۲] . همان، حلقه ثانیه، ج ۱ 🌐 https://b2n.ir/912593 @tafaqqoh

✔️ یکی از رفقا زحمت کشیدند فایل ورد و پی دی اف مقاله #مراتب_حکم که توسط پژوهشگاه شهید صدر منتشر شده بود را برای انتشار در کانال آماده کردند. للّه درّه و علیه اجره. ⬇️⬇️⬇️ @tafaqqoh

🏷 #مقاله پژوهشی در مراتب حکم 🖊 استاد حسین بهادر دام عزه ✔️ پژوهشگاه شهید صدر 🌐 https://b2n.ir/912593 #pdf @tafaqqoh

🏷 #مقاله پژوهشی در مراتب حکم 🖊 استاد حسین بهادر دام عزه ✔️ پژوهشگاه شهید صدر 🌐 https://b2n.ir/912593 #word @tafaqqoh

📚 ترجمه فارسی نهج‌البلاغه 🖊 استاد محمد دشتی رحمه‌الله @tafaqqoh

🔖 دسترسی به #مقالات و یادداشت‌های لوحِ دیواری فقه الائمة علیهم السلام با موضوعات #فقهی، #اصولی، #رجالی و... 🌐 http://www.markazfeqhi.ir/main/boards/ 🏷 کتاب‌خانه دیجیتال مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام 🌐 http://www.markazfeqhi.ir/main/books/ @tafqqoh

🔸 اعتبار سند زیارت جامعه کبیره 🖊 استادِ محقق سید محمدجواد شبیری زنجانی حفظه الله زیارت جامعه کبیره در کتاب من لا یحضره الفقیه با این سند آمده: «رَوَى مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ الْبَرْمَكِيُّ قَالَ: حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ عَبْدِ اللَّهِ النَّخَعِيُّ قَال: ...‏»1️⃣ که در مشیخه چنین است: «و ما كان فيه عن محمّد بن إسماعيل البرمكي، فقد رويته عن: علي بن أحمد بن موسى، و محمّد بن أحمد السِناني، و الحسين بن إبراهيم بن أحمد بن هشام المكتّب رضي اللّه عنهم، عن محمّد بن أبي عبد اللّه الكوفي، عن محمّد بن إسماعيل البرمكي‏»2️⃣ همچنین این زیارت در عیون اخبار الرضا علیه السلام به نقل از چهار تن چنین روایت شده: «حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِمْرَانَ الدَّقَّاقُ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ وَ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ السِّنَانِيُّ وَ عَلِيُّ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْوَرَّاقُ وَ الْحُسَيْنُ بْنُ إِبْرَاهِيمَ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ هِشَامٍ الْمُكَتِّبُ قَالُوا: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ الْكُوفِيُّ 👈وَ👉 أَبُو الْحُسَيْنِ الْأَسَدِيُّ 👈قَالُوا👉: حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ إِسْمَاعِيلَ 👈الْمَكِّيُّ👉 الْبَرْمَكِيُّ قَالَ: حَدَّثَنَا مُوسَى بْنُ عِمْرَانَ النَّخَعِيُّ قَالَ: قُلْتُ لِعَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى بْنِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ علیهم السلام: عَلِّمْنِي يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ قَوْلًا أَقُولُهُ بَلِيغاً كَامِلًا إِذَا زُرْتُ وَاحِداً مِنْكُمْ ...»3️⃣ 💠 در این سند تحریف رخ داده و حرف عطف «واو» قبل از «ابوالحسین الاسدی» زائد بوده و کلمه «قالوا» بعد از آن، محرّف «قال» می‌باشد، و وصف «محمّد بن اسماعیل البرمکی» به «المکّی» نیز غریب است و به احتمال زیاد نیز، این وصف زائد بوده و جمع بین المکّی و البرمکی به خاطر جمع بین نسخه‌ی محرّف و نسخه‌ی صحیح می‌باشد. محمّد بن اسماعیل البرمکی در برخی اسناد، به الرازی توصیف شده است.4️⃣ در رجال نجاشی درباره‌ی وی آمده: «المعروف بصاحب الصومعة، ... سكن قم، و ليس أصله منها».5️⃣ 💠 به احتمال زیاد، عنوان صحیح راوی زیارت جامعه کبیره، «موسی بن عمران النخعی» است، چنان‌ که در کتاب عیون آمده و نیز در مزار ابن مشهدی6️⃣ به سندی مشابه سند تهذیب، با تبدیل «موسی بن عبدالله النخعی» به «موسی بن عمران النخعی» نقل شده است.7️⃣ محمّد بن اسماعیل البرمکی در روایت دیگری هم از موسی بن عمران النخعی درباره‌ی ائمّه اثنی عشر و حضرت مهدی علیهم السلام، حدیث نقل می‌کند.8️⃣ به هر حال، از محمّد بن ابی عبدالله الکوفی ابوالحسین الاسدی که در سند زیارت جامعه کبیره واقع است، در رجال شیخ طوسی با وصف «احد الابواب» یاد شده9️⃣ و در الغیبة شیخ طوسی هم آمده: «و قد كان في زمان السفراء المحمودين أقوام ثقات ترد عليهم التوقيعات من قبل المنصوبين للسفارة من الأصل. منهم أبو الحسين محمّد بن جعفر الأسدي رحمه الله‏»🔟 و سپس روایاتی را نقل کرده که از ناحیه‌ی مقدّسه علیه السلام در مدح وی صادر شده و از وی با تعبیر «فَإِنَّهُ مِنْ ثِقَاتِنَا» یاد شده است،1️⃣1️⃣ و در پایان آمده: «و مات الأسدي على ظاهر العدالة لم يتغيّر و لم يطعن عليه في شهر ربيع الآخر سنة اثنتي عشرة و ثلاثمائة.»2️⃣1️⃣ 💠 این نقل‌ها می‌رساند که وی از وکلای ناحیه‌ی مقدّسه علیه السلام بوده است. در کمال الدین با سند از محمّد بن ابی عبدالله کوفی نقل کرده که او خود را در شمار «مِمَّنْ وَقَفَ عَلَى مُعْجِزَاتِ صَاحِبِ الزَّمَانِ علیه السلام وَ رَآهُ مِنَ الْوُكَلَاء» برشمرده است.3️⃣1️⃣ 💠 نقل زیارت جامعه‌ی کبیره توسّط وکیل ناحیه‌ی مقدّسه علیه السلام، تأیید خوبی بر اعتبار این روایت به شمار می‌رود. تأییدات غیبی این زیارت نیز، همچون مکاشفه‌ی مرحوم مجلسی اوّل، بر اعتبار آن می‌‌افزاید.4️⃣1️⃣ 🌐 https://t.me/zobdatolfavaed/165 @tafaqqoh 🔽🔽🔽

🔼🔼🔼 ⏺ پاورقی‌ها: 1️⃣ کتاب من لا یحضره الفقیه، ج2، ص609، ح3213 2️⃣ کتاب من لا یحضره الفقیه، ج4، ص512 3️⃣ عیون اخبار الرضا علیه السلام، ج2، ص272، ح1 4️⃣ الکافی، ج1، ص78، ح3 5️⃣ رجال النجاشی، ص341، رقم915 6️⃣ المزار الکبیر، ص523 7️⃣ در کتاب من لا یحضره الفقیه، ج2، ص609، ح3213 و در تهذیب، ج6، ص95، ح1 به اشتباه موسی بن عبدالله النخعی آمده است. 8️⃣ کفایة الاثر، ص43. البته در این چاپ، در این سند تحریف رخ داده و سند صحیح در اثبات الهداة، ج2، ص155 به نقل از کفایة الاثر آمده است. 9️⃣ رجال الطوسی، ص439، رقم6278/28: محمد بن جعفر الأسدي، يكنّى أبا الحسين الرازي، كان أحد الأبواب. 🔟 الغیبة للطوسی، ص415 1️⃣1️⃣ الغیبة للطوسی، ص415 2️⃣1️⃣ الغیبة للطوسی، ص417 3️⃣1️⃣ کمال الدین، ج2، ص442، ح16 4️⃣1️⃣ لوامع صاحبقرانی، ج8، ص665: ... چون نظرم به حضرت افتاد، شروع نمودم در خواندن اين زيارت جامعه، و در حفظ داشتم تا جميع را بر آن حضرت خواندم، و غرضم زيارت بود با مدّاحى حضرات، و چون تمام شد حضرت فرمودند: «نعمت الزّيارة» خوب زيارتى است، عرض نمودم و اشاره كردم به قبر كه: زيارت جدّ شماست. حضرت تقرير فرمودند. ... روضة المتّقین، ج5، ص451-452: رأيت في الرؤيا الحقّة تقرير الإمام أبي الحسن علي بن موسى الرضا صلوات الله عليه لي و تحسينه عليه، و لمّا وفقني الله تعالى لزيارة أمير المؤمنين عليه السلام و شرعت في حوالي الروضة المقدسة في المجاهدات و فتح الله تعالى علي ببركة مولانا صلوات الله عليه أبواب المكاشفات التي لا يحتملها العقول الضعيفة رأيت في ذلك العالم (و إن شئت قلت بين النوم و اليقظة) عند ما كنت في رواق عمران جالسا إني بسرِ من رأى و رأيت مشهدهما في نهاية الارتفاع و الزينة و رأيت على قبرهما لباساً أخضر من لباس الجنِة لأنِه لم أر مثله في الدنيا، و رأيت مولانا و مولى الأنام صاحب العصر و الزمان عليه السلام جالساً، ظهره على القبر و وجهه إلى الباب، فلمّا رأيته شرعت في هذه الزيارة بالصوت المرتفع كالمدّاحين، فلمّا أتممتها قال صلوات الله عليه: «نعمة الزيارة» قلت‏: مولاي، روحي فداك، زيارة جدّك. - و أشرت إلى نحو القبر-. فقال: نعم.‏ 📚 منبع: حواشی استاد سید محمدجواد شبیری زنجانی حفظه الله بر کتاب «ایمان و رجعت» جدّشان مرحوم آیةالله سید احمد زنجانی، صص 220 - 222 🌐 https://t.me/zobdatolfavaed/166 @tafaqqoh

🔸 تحریف برخی ناسخین در عبارتی از زیارت جامعه کبیره / لزوم تبحّر برای حدس تصحیفات و تحریفات در متون روایی 🎙 استادِ محقق سید محمدجواد شبیری زنجانی حفظه الله 💠 در بحث فلسفه‌ی علم، یکی از توانایی‌های نظریّه‌ی علمی را، قدرت پیش‌بینی می‌دانند. در بحث #تصحیف و #تحریف نیز قدرت پیش‌بینی سقط، اهمّیّت زیادی در کشف سقط دارد و این قدرت برای آشنایان به اسناد و تصحیفات و تحریفات، در مرتبه‌ی بالایی وجود دارد. 💠 به تناسب، ذکر این مطلب سودمند است که زمانی از حاج آقای والد1️⃣ درباره‌ی معنای «حُجَجِ اللَّهِ عَلَى أَهْلِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ وَ الْأُولَى‏»2️⃣ در زیارت جامعه‌ کبیره سؤال کردم. ایشان فرمودند: باید در این‌جا بین نسخه بدل و نسخه اصلی جمع شده باشد، زیرا در مقابل آخرت، گاه دنیا قرار گرفته و گاه اولی قرار می‌گیرد. برای روشن شدن این امر، باید تمام نسخ موجود از جامعه‌ کبیره را مشاهده کرد. بنده با مراجعه به نسخ زیارت، مشاهده کردم که «حُجَجِ اللَّهِ عَلَى أَهْلِ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ وَ الْأُولَى‏» نقل کتاب من لا یحضر الفقیه است ولی در عیون اخبار الرضا علیه السلام «حُجَجِ اللَّهِ عَلَى أَهْلِ الْآخِرَةِ وَ الْأُولَى‏»3️⃣ است و دنیا در آن وجود ندارد.4️⃣ 💠 هر چند در اصطلاحات قرآنی، در مقابل آخرت، گاهی اولی قرار می‌گیرد، امّا در استعمالات متأخّر، مانند استعمالات روایی، به طور متعارف در مقابل آخرت، دنیا قرار می‌گیرد، و همین باعث می‌شود ناسخ با دیدن کلمه‌ی آخرت، به دنیا منتقل شده و دنیا را بنویسد، یا در حاشیه، اولی به دنیا تفسیر شده باشد و در نسخ بعدی، این تفسیر به گمان حذف شدن، به متن اصلی منتقل شده باشد.5️⃣ برای حاج آقای والد که به نسخ آشنایی دارند، در نگاه اوّل، حدس و گمان به تحریف ایجاد شد و اگر کسی غیر از ایشان بود، شاید برای او حدس هم تحقّق پیدا نمی‌کرد. ⏺ پاورقی‌ها: 1️⃣ حضرت آیةالله سید موسی شبیری زنجانی حفظه الله 2️⃣ کتاب من لا یحضره الفقیه: ج2، ص610 3️⃣ عیون اخبار الرضا علیه السلام: ج2، ص273 4️⃣ علی مشکینی اردبیلی، در پاسخ به سؤالی در این باره می‌نویسد: در برخی از نسخه‌ها عبارت این است: «و حجج الله علی أهل الآخرة و الأولی» و ظاهراً این نسخه بهتر و درست‌تر است و روی نسخه‌ی اوّل نیز ممکن است تکرار نباشد و مراد از «اهل الآخرة»، نیکان و گروندگان به آخرت، و مراد از «اولی» اهل دنیا و بَدان باشد. ... محقّق نراقی در مشکلات العلوم، معانی دیگری بر این جمله ذکر فرموده که از بطون معانیِ این جمله محسوب می‌شوند. (کشکول حکمت: ص128) 5️⃣ شارحان زیارت جامعه کبیره، در تفسیر «الاولی» همگی هم‌نظر نیستند و احتمالاتی را ذکر کرده‌اند. #نگارنده طی تحقیقی، برخی نظرات آن‌ها را ذکر می نماید: 1- علّامه محمّد تقی مجلسی (م 1070 ق) چند احتمال برای آن ذکر کرده است: به معنای دنیا برای تأکید یا رعایت سجع؛ به منزله‌ی صفت برای حجج یعنی اوّلین حجج الهیّه؛ برای تفضیل یعنی آن‌ها اکمل حجج الله هستند. (روضة المتّقین: ج5، ص463) ایشان در لوامع صاحبقرانی آن را به معنای عالم قبر نیز تفسیر کرده‌ است. (لوامع صاحبقرانی: ج8، ص690) 2- علّامه محمّد باقر مجلسی (م 1110 ق) آن را به معنای دنیا می‌داند و معتقد است که تکرار آن برای تأکید دنیا می‌باشد. البته ایشان به عنوان احتمالی دیگر، مراد از اولی را عالم میثاق می‌داند. (ملاذ الأخیار: ج9، ص253؛ بحار الأنوار: ج99، ص136) 3- سیّد محمّد بن عبدالکریم طباطبایی (م حدود 1160 ق) جدّ سیّد بحرالعلوم، تمامی احتمالات موجود در کلام مجلسیین به جز عالم قبر را ذکر کرده است. (الأعلام اللامعة فی شرح الجامعة: ص126-127) 4- شیخ احمد أحسایی (م 1241 ق) با خلاف ظاهر دانستن اکثر احتمالات بالا، معتقد است بنا به برخی شواهد روایی «ایّام الله ثلاثة: یوم القائم علیه السلام و یوم الموت (یا یوم الکرّة) و یوم القیامة»، مراد از اولی، رجعت آل محمّد علیهم السلام یا قیام حضرت قائم علیه السلام یا اعمّ از این دو می‌باشد. (شرح الزیارة الجامعة الکبیرة: 1/277) 5- سیّد عبدالله شبّر (م 1242 ق) و فقیه معاصر سیّد علی حسینی صدر در تفسیر مراد از اولی، به دو احتمال پیش گفته در کلام مجلسی دوم یعنی به معنای دنیا برای تأکید، یا عالم ذرّ اکتفا می‌نمایند. (الأنوار اللامعة فی شرح الزیارة الجامعة: ص76؛ فی رحاب الزیارة الجامعة: ص 138) 6- شیخ جواد کربلایی (م 1432 ق) در شرح مبسوط خود پیرامون زیارت جامعه کبیره، علاوه بر احتمالات مذکور در کلام آخوند ملا محمّد تقی (مجلسی اوّل)، از احتمالی دیگر با عنوان موجودین در عالم ارواح و ذرّ نیز یاد می‌کند. (الأنوار الساطعة فی شرح الزیارة الجامعة: ج2، ص254) 🌐 https://t.me/zobdatolfavaed/183 @tafaqqoh 🔽🔽🔽

🔼🔼🔼 7- برخی دیگر از اندیشمندان، منظور از اولی را، تنها عالم ذرّ تفسیر کرده‌اند. (سیّد حسین درودآبادی همدانی (م 1344 ق) از شاگردان آخوند ملّا حسینقلی همدانی، الشموس الطالعة من مشارق الزیارة الجامعة: ص212؛ سیّد علی میلانی، مع الأئمّة الهداة فی شرح الزیارة الجامعة الکبیرة: ج1، ص277؛ محمّد تقی نقوی قائنی، شرح زیارت جامعه کبیره: ص125) 8- شیخ عبدالله جوادی آملی در شرح مبسوط خود پیرامون شرح زیارت جامعه می‌نویسد: ... برخی معتقدند کلمه «و الاولی» در این فقره زیارت، اشتباه نسخه‌برداران است، لیکن اگر اشتباه نسّاخ نبوده، در متون اصلی آمده باشد، چند وجه درباره‌ی آن می‌توان گفت: 1. عالم ذرّ یا سایر عوالم قبل از عالم دنیا؛ 2. دوران رجعت؛ 3. عالم برزخ که قبل از عالم قیامت است؛ 4. برای رعایت سجع آمده است. نیز محتمل است عنوان آخرت و اولی، تفصیل وضع دنیا باشد؛ یعنی اهل بیت علیهم السلام، حجّت اهل دنیا، اعمّ از گذشته و آینده و سابق و لاحق هستند؛ هرچند مناسب این احتمال، حذف حرف واو بعد از کلمه‌ی دنیا است. (ادب فِنای مقرّبان: ج2، ص125) 🔉 منبع: درس خارج اصول استاد سید محمدجواد شبیری زنجانی حفظه الله تاریخ: 10 مهر 1398 🌐 https://t.me/zobdatolfavaed/184 @tafaqqoh

🔉 #دریافت_صوت دروس نهایة الحکمة استاد شیخ عبدالکریم فرحانی حفظه الله 🔹 سال تحصیلی ۸۷ - ۸۶ ٫ ۱۲۰ جلسه 🌐 https://b2n.ir/631026 🔸 سال تحصیلی ۸۸ - ۸۷ ٫ ۵۰ جلسه 🌐 https://b2n.ir/281434 🔹 سال تحصیلی ۸۹ - ۸۸ ٫ ۷۰ جلسه 🌐 https://b2n.ir/325540 🔸 سال تحصیلی ۹۰ - ۸۹ ٫ ۸۹ جلسه 🌐 https://b2n.ir/523761 ✔️ ویژگی‌های تدریس استاد بزرگوار: ۱. رعایت سیرِ برهانی مباحث و بازگرداندن نظریات به بدیهیات ۲. بیان ارتباط مباحث کتاب با هم و با علوم دیگر ۳. ایجاد سؤال و ارجاعات پژوهشی و پیگیری آن‌ها ۴. توجه به اختلاف تعبیر و تقریر مرحوم علامه و دیگر حکما به ویژه مرحوم ملاصدرا در مباحث مختلف ۵. بررسی آراء حکمای بعد از علامه طباطبایی رحمه‌الله مانند شهید مطهری، آیةالله جوادی آملی، آیةالله مصباح یزدی، استاد فیاضی حفظهم الله و... 🏷 Farhani.net @tafaqqoh

📚 تقریر دروس نهایة الحکمة استاد شیخ عبدالکریم فرحانی دام عزه ✔️ این تقریر پیاده شده صوت دروس است که البته نواقص مختصری هم دارد. از آن جا که روش استاد بزرگوار تعمیق و تدقیق مطالب در جلسات مشاوره علمی است، نمی توان این تقریر را جامع مطالب و کلام نهایی ایشان به حساب آورد اگرچه مقرر محترم برخی ارجاعات و منابع تکمیلی را در مواردی به تقریر اضافه کرده است. 🔖 دوست سفرکرده به دیار باقی مرحوم شیخ محمدعلی کرامت _ از اقدم و افضل تلامذه استاد فرحانی _ که دغدغه جدی تدوین و نشر دروس حضرت استاد را داشتند، آستین همت بالا زدند و با شروع از #نهایة_الحکمة، مجلد اول «مفتاح النهایة در شرح نهایة الحکمة» را به چاپ رساندند؛ امّا افسوس که کوتاهی عمر شریفشان مانع از تکمیل کار شد! امیدوارم عزیزانی این راه نا تمام را به اتمام برسانند. @tafaqqoh

📚 #دریافت برخی #مقالات برگرفته از دروس و مشاورات استاد شیخ عبدالکریم فرحانی دام عزه به قلم شاگردان ✔️ بررسی نظریه محقق نائینی رحمه الله در اعتباریات 🌐 http://farhani.net/wp-content/uploads/taher-alizadeh.pdf ✔️ ملاک مسأله اصولی و چالش های پیش رو 🌐 http://farhani.net/wp-content/uploads/mohamdreza-farid.pdf ✔️ درآمدی بر مبحث ضد 🌐 http://farhani.net/wp-content/uploads/alireza-shakeri-nasab.pdf ✔️ بررسی مسأله تلازم دلالات و نظریه حصّه با توجه به تزاحم میان واجب موسع و مضیق به عنوان ثمره مسأله ضد 🌐 http://farhani.net/wp-content/uploads/HASAN-GHANE.pdf ✔️ نقد انتساب استفاده از قاعده الواحد به مرحوم آخوند قدّس سرّه 🌐 http://farhani.net/wp-content/uploads/sajad-habibzadeh.pdf ✔️ شرط کلیت در مقدمات برهان و بررسی جریان برهان در جزئیات 🌐 http://farhani.net/wp-content/uploads/amir-hosein-sroori.pdf ✔️ نوع و گستره نقش وجود در حمل های ماهوی با توجه به اصالت وجود 🌐 http://farhani.net/wp-content/uploads/ahmad-hoseini.pdf ✔️ تقریر دروس خارج فقه کتاب البیع سال تحصیلی 96 - 95 🌐 http://farhani.net/wp-content/uploads/KHAREJ-FEQH-SAL-95-96.pdf ✔️ تقریر دروس خارج اصول سال تحصیلی 96 - 95 🌐 http://farhani.net/wp-content/uploads/KHAREJ-OSOOL-SAL-95-96.pdf ✔️ تقریر دروس خارج فلسفه (اسفار) سال تحصیلی 91 - 90 🌐 http://farhani.net/wp-content/uploads/ASFAR-90-91.pdf ✔️ تقریر دروس بدایة الحکمة 🌐 http://dl.farhani.net/KHARJ/FALSAFE/96-97/bedaye.pdf @tafaqqoh

📚 تقریر دروس خارج اصول استاد شیخ عبدالکریم فرحانی دام عزه (سال اول) ✔️ موضوع علم و موضوع و تعریف علم اصول 🔖 در این جلسات بررسی جامعی نسبت به حقیقت علم، تمایز علوم، تقیسمات علوم، موضوع علم و سرّ نیازمندی به آن، عرض ذاتی و اقسام محمول، جامع مسائل علوم اعتباری، موضوع علم اصول، تعریف علم اصول، ارتباط مسائل علم اصول با هم، موضوع علم فلسفه و... صورت گرفته که برای محققین عرصه های #فلسفه_علم، #فلسفه_علم_اصول و #روش_شناسی مفید و کاربردی است. @tafaqqoh

📚 #مقاله معناپژوهی جامع حصر در موضوع له «انّما» (از مقالات برتر جشنواره علامه حلی رحمه الله) 🖊 محمدصادق عظیمی قزوینی زید عزه (طلبه مدرسه علمیه حقانی قم) ✔️ از آنجایی که این موضوع به ظاهر در علوم مختلف خصوصا بلاغت و اصول بسیار مورد بحث قرار گرفته است، ذکر نکاتی که این پژوهش را منحصر به فرد کرده خالی از لطف نیست: ۱. جامع بودن: در این مقاله از ۸۷ منبع که قاطبه‌ی آن ها از منابع دسته اول در علوم لغت، نحو، بلاغت، تفسیر قرآن، اصول شیعه و #اهل_سنت بوده استفاده شده است. ۲. به صورت بسیار مفصل روی #مخالفین معنای #حصر مثل امام خمینی و حاج آقا مصطفی رحمهما الله و ... مانور داده شده است. ۳. کاملا سعی بر آن بوده که با ملاکات اصول فقه شیعه به اثبات وضع از طریق علائم #حقیقت و #مجاز پرداخته شود و الگویی #عملی از کسب معانی موضوع له ارائه شود. ۴. برای اثبات وضع - بر خلاف غالب منابع - به صرف ادعا بسنده نکرده و در قسمت قابل توجهی از پژوهش به اثبات تفصیلی #اطراد معنای حصر به وسیله استعمال های متعدد پرداخته است. 🔖 #دریافت_مقاله از پایگاه اطلاع رسانی جشنواره علامه حلی رحمه الله: 🌐 http://jhelli.ir/uploads/1106438.pdf @tafaqqoh

📚 #مقاله نقد و بررسی صحت تقسیم کلمه به اسم، فعل و حرف در علم صرف (از مقالات برتر جشنواره علامه حلی رحمه الله) 🖊 مرتضی دشتی اردکانی زید عزه (طلبه مدرسه علمیه حقانی قم) 🔖 #دریافت_مقاله از پایگاه اطلاع رسانی جشنواره علامه حلی رحمه الله: 🌐 http://jhelli.ir/uploads/asar9501055.pdf @tafaqqoh

✔️ #چکیده_مقاله نقد و بررسی صحت تقسیم کلمه به اسم، فعل و حرف در علم صرف 🖊 مرتضی دشتی اردکانی زید عزه @tafaqqoh

✔️ #مقالات برگزیده ادوار مختلف جشنواره علامه حلی رحمه الله 🌐 http://jhelli.ir/page/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C+%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%86+%D8%AF%D9%88%D8%B1%D9%87+%D9%87%D8%A7%DB%8C+%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA%D9%87 @tafaqqoh

🔊 #دریافت_صوت دروس کفایة الاصول استاد احمد فربهی دام عزه ✔️ این کانال دربردارنده صوت تدریس کفایه از ابتدای کتاب (شروع از سال تحصیلی 98 - 97) تا اجتماع امر و نهی (24 دی 98) است: 🌐 sapp.ir/kefaye_farbehi 🔖 ظاهراٌ امسال بناست بخش سوم کفایه را در دارالعلم امام حسن علیه السلام تدریس کنند. (ساعت 7 صبح / مدرس 8) @farbehi @shavahedfarbehi @tafaqqoh

🔰 مبانی و اصول حکمی تربیت اسلامی ◾️برای دسترسی آسان به صوت سخنرانی‌های استاد امینی‌نژاد در دهه اول محرم که با موضوع "مبانی و اصول حکمی تربیت اسلامی" صورت گرفت، می‌توانید از آدرس‌های زیر استفاده نمایید؛ ▫️جلسه اول: https://eitaa.com/nafahat_eri/369 ▫️جلسه دوم: https://eitaa.com/nafahat_eri/371 ▫️جلسه سوم: https://eitaa.com/nafahat_eri/373 ▫️جلسه چهارم: https://eitaa.com/nafahat_eri/387 ▫️جلسه پنجم: https://eitaa.com/nafahat_eri/390 ▫️جلسه ششم: https://eitaa.com/nafahat_eri/392 ▫️جلسه هفتم: https://eitaa.com/nafahat_eri/411 ▫️جلسه هشتم: https://eitaa.com/nafahat_eri/413 ▫️جلسه نهم: https://eitaa.com/nafahat_eri/422 ▫️جلسه دهم: https://eitaa.com/nafahat_eri/427 #محرم_1442 #استاد_امینی_نژاد #دسترسی_آسان 💢 مؤسسه آموزشی پژوهشی نفحات https://eitaa.com/nafahat_eri @tafaqqoh

🔖 #دریافت_مقاله منطق کوانتومی؛ منطقِ صادقِ کاذب! 🖊 استاد محسن انبیایی (دکتری فلسفه دین موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی رحمه الله) 🌐 http://marefatfalsafi.nashriyat.ir/sites/marefatfalsafi.nashriyat.ir/files/6_16.pdf ✔️ چکیده نیروبرد (مکانیک) کوانتومی در طلیعه قرن بیستم جانشین نیروبرد سنتی شد. برای معادله موج شرودینگر که در این نیروبرد جدید، دارای جایگاهی همچون جایگاه قوانین حرکت نیوتن در نیروبرد سنتی است، تعبیرهای فلسفی بسیاری ارائه شده که تعبیر منطق کوانتومی یکی از این تعابیر است. بنیان‌گذاران منطق کوانتومی مدعی‌اند که بر اساس مشاهداتشان در سطح کوانتومی، منطق سنتی که پیش‌ از این به‌ عنوان معیار سنجش استدلال صحیح از ناصحیح بوده است، فاقد کارایی مناسب است و باید آن را با یکی از تقاریر منطق کوانتومی جایگزین ساخت. در این مقاله ضمن معرفی مختصر نیروبرد کوانتومی و تعبیر منطق کوانتومی از این نیروبرد، حتی‌الامکان از ورود به مباحث صوری منطق کوانتومی احتراز می‎شود و با روش تحلیلی، امکان جایگزینی منطق سنتی با چنین منطقی بررسی می‎شود. بر اساس این تحقیق مشخص شد که منطق کوانتومی را باید صرفاً یک صورت‌بندی ریاضیاتی دانست، نه یک منطق جایگزین، چراکه اولاً منوط به یک تعبیر خاص از معادله شرودینگر است و ثانیاً به‌وضوح از منطق سنتی برای ابطال آن استفاده کرده است. همچنین نتیجه‌ای که از کاربست این منطق بر دو منطق سنتی و کوانتومی حاصل می‌شود، صادق و کاذب بودن هم‌زمان هر دو منطق است، نه کاذب بودن منطق سنتی و صادق بودن منطق جایگزین. @tafaqqoh

#دریافت_مقاله مناشئ الانصراف 🖊 الاستاذ الشیخ ولید العامری دام عزه ✔️ مجلة دراسات علميّة / العدد السادس الصادرة في ١٤٣٥ ه - ق 🔖 در این مقاله بحث جامعی نسب به منشاءهای ممکن برای #انصراف مثل کثرت استعمال، کثرت وجود و... ارائه شده است. هم‌چنین بخش زیادی از مقاله به بحث قرینه مناسبت حکم و موضوع اختصاص یافته است. https://t.me/drasat1432 @tafaqqoh

🔊 #دریافت_صوت دروس سال جاری سطوح عالی ✅ مدرس فقهی امام محمد باقر علیه السلام https://eitaa.com/dars_madras_emb ✅ مدرسه تخصصی فقه امام کاظم علیه السلام https://eitaa.com/hosoon_tabestan99 https://eitaa.com/hosoon_sal99 ✅ مدرسه فقهی علی بن موسی الرضا علیه السلام https://eitaa.com/dorouss ✅ موسسه عالی فقه و علوم اسلامی https://eitaa.com/tamhidi_mfos_ir ✅ مرکز هدایت تحصیلی آیة الله حق شناس رحمه الله 🔸 گروه دروس پایه 7 https://eitaa.com/joinchat/1566375999C9c02af7659 🔸 گروه دروس پایه 8 https://eitaa.com/joinchat/2868510772C35c50e1ebc 🔸 گروه دروس پایه 9 https://eitaa.com/joinchat/2837512244C9337b68b7e 🔸گروه دروس پایه 10 https://eitaa.com/joinchat/2757820468C330e989252 @tafaqqoh

📚 #دریافت_کتاب تجذیر المسألة الاصولیة ✔️ قواعد و فوائد و مباحث نافعة فی عملیة الاستدلال الفقهی؛ تقریراً لابحاث الشیخ الاستاذ باقر الایروانی حفظه الله 🖊 السید علی الموزانی دام عزه 🌐 https://b2n.ir/tajzir 🔖 این کتاب تقریر بخشی از دوره چهارم درس خارج اصول استاد شیخ باقر ایروانی دام ظله (سال ۱۴۳۶ ه.ق) در حوزه علمیه نجف اشرف است. موضوعات مطرح شده در کتاب مسائل پرکاربردیست که لابلای مباحث مختلف فقهی و اصولی ذکر شده‌اند و در کتب متداول علم اصول به شکلی جامع مورد بحث قرار نگرفته‌اند! ✔️ کتاب در سه بخش تنظیم شده‌است: 🔲 بخش اول: تمهیدی در آشنایی با علم اصول؛ شامل تعریف علم اصول، مقدار نیاز فقیه به علم اصول، وجه تمایز مسائل علم اصول از دیگر علوم و... . و مدخلی در آشنایی با حکم شرعی؛ شامل حقیت حکم و جعل، اقسام حکم و... . 🔲 بخش دوم: قواعد؛ شامل ۱۶ قاعده به این ترتیب: اصالة عدم الزیادة، اصالة الحس فی الاخبار، وجوب الفحص اذا لزمت المخالفة الکثیرة، الرخصة المعلّقة علی عنوان وجودی، حرمة التسبیب الی الحرام، التفصیل قاطع للشرکة، مناسبات الحکم و الموضوع، الفحوی و الاولویة، لو کان لبان، مرجعیة العرف، حذف المتعلق دلیل العموم، ترک الاستفصال دلیل العموم، دوران الاحکام مدار الاسماء و العناوین، اذا جاء الاحتمال بطل الاستدلال، دوران الحکم مدار العلّة دون الحکمة و المورد لا یُخصّص الواردَ 🔲 بخش سوم: فوائد؛ شامل ۸ فائده به این ترتیب: فکرة الاشتباه فی التطبیق، ورود الدلیل مورد الامضاء، مذاق الشارع، تبعیة الدلالة الالتزامیة للمطابقیة فی الحجیة و عدمها، تآثیر الزمان و المکان علی عملیة الاستنباط، منطقة الفراغ، کیف یفهم الفقیه النصّ و التفقّه فی الدّین #اصول_کاربردی @tafaqqoh

💠 پرسش و پاسخ از حضرت آیت الله خوشوقت ره ❓س: الآن که #جنگ نیست، چگونه می‌‌توان مثل #شهدا #زندگی کرد؟ ✅ ج: #امام_صادق ع فرمود: «اگر شما #مذهب_تشیّع را حفظ کنید، اگر در #رختخواب هم بمیرید، #شهید هستید». ⬅️بنابراین الآن #باب_شهادت باز است. هر کس توانست این #ولایت را حفظ کند، اگر در #بستر هم بمیرد، شهید است ان‌شاءالله. 🔰کانال رسمی حضرت آیت الله خوشوقت تهرانی (ره) 🆔 @Khoshvaght_ir