📇 متن خلاصه‌شده تفسیر قرآن 🔺سوره بقره : جلسه ۷۹ 🔖 آیه: ۲۶ و ۲۷ 📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۶/۱۶ 👤 مفسر: علامه جوادی آملی ♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️ 🔰پس از تببین اهمیت تمثیل، به بررسی #اضلال_ابتدایی از سوی شیاطین جنی و انسی و #اضلال_کیفری از سوی خداوند پرداختیم. قران گوید اگر کسی از شیطان پیروی کند خودش تبدیل به شیطان می‌شود. در پایان آیه می‌بیینم که اگرچه خداوند اضلال را منحصر به گروه خاص فاسقین دانسته است اما هدایت را منحصر به گروه خاصی نمی‌داند. منظور از فاسقین مطلق افرادی است که از راه راست خارج شدند. 🔴 تفاوت خاسر و متضرر: در آیه بعد نیز از باب نمونه ۳ مورد از فاسقین را نام می‌برد نه اینکه فاسقین منحصر در این سه باشند. این سه گروه را در انتهای آیه ۲۷، #خاسر می‌نامد. خاسر کسی است که #سرمایه را می‌بازد لذا اینها سرمایه فطرت پاک اولیه را می‌بازند. 🚸🚸🚸 🔺 گروه اول کسانیند که #پیمان بین خود و خدا را نقض کردند لذا مشخص است که بین انسان و خدا یک پیمان از ابتدا وجود دارد. پیمان و تعهد را به #حبل یا طناب تشبیه کرده‌اند چنانکه طناب دو چیز را به هم متصل می‌کند پیمان نیز اینگونه است. حبل بریده می‌شود و پیمان نیز نکس و #نقض می‌شود. ♦️حال این #پیمان_اولیه چیست؟ 1⃣برخی گفتند این همان پیمان بین خدا و انسان در #عالم_ذر است. 2⃣برخی گفتند این همان پیمان اولیه خدا از طریق حجت باطنیه #عقل است «رسلً مبشرین و منذرین لئلّا یکون للناس علی الله حجةٌ بعد الرسل/نساء_۱۶۵» اگر این حجت باطنه یعنی عقل نبود مردم در قیامت احتجاج می‌کردند که چرا ما را که در برابرمان هزاران راه بود الان عذاب می‌کنی؟ 3⃣وجه سوم این است که این پیمان همان ارسال رسل و پذیرش #نبوت پیغمبران از سوی انسان‌هاست که بعداً نیز باید به تعهدشان پایبند باشند. 4⃣نظر چهارم نیز #کتب_الهی است و نقض‌کنندگان، اهل کتابی هستند که کتاب خود را فراموش کرده و نقض کردند. البته این وجه، در طول همان وجه سوم می‌گنجد. ✅ وجه اول در آیه ۱۷۲ سوره اعراف آمده است. آیا خداوند از صلب #حضرت_آدم، ذرات ریزی را خارج کرد و ارواح به آن ذرات ریز تعلق گرفتند و بعد، از این ارواح، تعهد گرفت؟ طبق نظر شیخ طوسی در تبیان و باقی مفسرین شیعه، این تفسیر نه عقلی است و نه مطابق با آیه. آیه گوید «و اذ اخذ ربک من بنی‌آدم من ظهورهم ذریتهم» یعنی از پشت #تمام_بنی‌آدم، ذریه آنها را خارج کرد و سپس از آنها پیمان گرفت نه اینکه همه انسانها را از پشت حضرت آدم خارج کند. 🔰معنای دوم که به #حجت_باطنه اشاره داشت فی‌نفسه درست است زیرا انسان‌ها اگرچه هنگام تولد از نظر «جسمی» برخی #مستوی_الخلقه (سالم) و برخی غیر مستوی‌الخلقه (مثلا کور) می‌باشند؛ اما آنکه انسان است و بر او تکلیف بار می‌شود همگی از نظر «روح» مستوی‌الخلقه می‌باشند زیرا #نفس است که اهمیت دارد و حقیقت انسان را تشکیل می‌دهد. همین روح است که مستوی‌الخلقه است «و نفسٍ و ما سوّاها». معنای مستوی‌الخلقه بودن نفس و روح نیز این است که خدا بوسیله آن، خوبی و بدی را به انسان الهام می‌کند تا عالم شود «فالهمها فجورها و تقواها» ⚠️روح همان #سرمایه_اولیه همه انسان‌ها است. ♦️در سوره روم می‌فرماید: «فاقم وجهک للدین حنیفاً فطرت الناس فطر الله علیها لا تبدیل لخلق الله» همه انسان‌ها با این #فطرت_اولیه بوده و خواهند بود و عوض نمی‌شوند. #تعهد_فطری را خداوند از انسان گرفت و گفت چیزی را که می‌دانی بد است انجام نده؛ چیزی را که می‌دانی خوب است انجام بده و چیزی را نیز که نمی‌دانی از #وحی بپرس. لذا عقل، بدون فتوا و ساکت نیست و در مرحله آخر نیز که نمی‌داند گوید من حکم می‌کنم که از شرع بپرس مانند چگونگی عبادت. اما #هوس جلوی این نور عقل را می‌گیرد. پس این عقل همان است که خدا داده و بهمین جهت از انسان تعهد گرفته که طبق آن عمل کند. ---------------------------------------------------------- 🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره 🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288 ---------------------------------------------------------- 📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈 ✅ @tafsire_tasnim1