✅خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: ۲۷
🔖 آیه: ۸ و ۹
♦️مفسر: علامه جوادی آملی
✅بحث از جهاد اکبر، مراحل #نفس و تاثیر آن در این #جنگ_بی_پایان است.
🔰🔰🔰🔰
💠قرآن از سویی #هدیً_للناس(هدایت برای همه مردم) است و از سویی #هدیً_للمتقین (هدایت تنها برای با تقوایان). حال چگونه قابل جمع است؟
❎قرآن مردم را به سه دسته #متقین، #کفار و #منافقین تقسیم کرده و کفار و منافقین را در یک دسته کلی قرار می دهد. سپس گوید اگرچه ما این کتاب را برای هدایت همه انسانها فرستادیم اما تنها آنهایی که #سرمایه_فطری خود یعنی تقوا را حفظ کردند می توانند از این هدایت بهره برند و اینها جز گروه اول نیستند.
🔆قرآن مانند آفتاب است که نور بوده و برای همه راه را نشان میدهد اما تنها افراد بینا قابلیت بهره برداری ازین نور را دارند.
🍀🍀🍀🍀
🔰چگونه انسان عاقل نمی تواند از قرآن بهره گیرد؟
اگر شخص در جهاد اکبر(جنگ همیشگی با نفس) خودش را باخت، عقلش را اسیر شهوت و غضب کرده و #عقل_اسیر دیگر نمیتواند هدایت و حقیقت را از قرآن بفهمد.
👇👇👇👇
🎯توضیح کاملتر:
1⃣ اولا انسان مثل حیوان تک بعدی و تحت مدیریت #شهوت و #غضب نیست و از سوی نیز مانند فرشته، تک بعدی و تحت اشراف #تسبیح و تقدیس نیست.
انسان موجودیست که هم وجه #حیوانیت در اوست به نام شهوت و غضب و هم بعد #فرشتگی به نام عقل و تسبیح.
👍👍
2⃣ در درون انسان یک #جنگ_ناتمام بین نفس و عقل وجود دارد به نام #جهاد_کبیر.
نفس طبق آیه ۵۳ یوسف، انسان را امر به بدی میکند «اِنّ النّفس لأمّارة بالسّوء» و عقل طبق آیه ۴۰ نازعات، او را نهی از هوا و هوس میکند «و نهی النّفس عن الهویٰ»
حال در این جنگ، سه حالت برای انسان متصور است:
۱. انسان باخته و عقلش #اسیر هوس میشود.
۲. انسان شهید میشود.
۳. انسان پیروز شده و هوس خود را، به اسارت عقل خود درمی آورد.
👍👍
3⃣ سلاح انسان در این جنگ عظیم، فکر و #اندیشه اوست.
قرآن مکرراً میخواهد که انسان در جهان و خود تفکر کند تا اندیشه اش آزاد شود. اندیشه، راه درست را به انسان نشان میدهد و ازین راه نفس را رام خود میکند. اما اگر انسان از راه اندیشه، نفس را رام نکرد، نفس از راه اندیشه، انسان را اسیر خود میکند و بر او حاکم میشود.
🍄🍄🍄🍄
✅نفس در راه اسیر کردن انسان، مراحلی را پشت سر می گذارد!
❌۱. در مرحله اول، نفس، زشتی ها را برای انسان زیبا نشان میدهد و سپس آن را بصورت یک #نیاز_شدید (سُؤل که از سؤال و درخواست شدیدتر است) برای انسان در میاورد بدین صورت که انسان خود را حریص و مشتاق به آن زشتی میبیند. لذا به این مرحله از نفس، #نفس_مسوّله گویند یعنی نفسی که زشتی را به صورت یک زیبای مورد احتیاج شدید نشان می دهد.
خداوند گوید: «قد اوتیت سؤلک یا موسی/طه_۳۶» (ای موسی، به یقین، خواسته ات به تو عطا شد.)
❌ ۲. وقتی که انسان پس از مدتی زشتی ها را زیبا دید و حق و باطل برایش نامشخص شد، دیگر اسیر نفس میشود و نفس به او امر به زشتی ها می کند. لذا به این مرحله از نفس، #نفس_اماره یا امر کننده به زشتی گویند. در این مرحله است که عقل اسیر شده و دیگر قرآن برای او هدایت نیست بلکه ضرر دارد.
🔴🔴🔴🔴
🔷برخی آیات در مورد نفس مسوّله صحبت میکنند.
۱. حضرت یعقوب در آیه ۱۸ یوسف به برادران یوسف که او را در چاه انداخته و ادعای دریده شدنش توسط گرگ را داشتند می گوید: «بل سوّلت لکم انفسکم امراً» نفس های شما، این امر زشت(در چاه انداختن یوسف) را برایتان #زیبا و #حق نشان داده است!
👌👌
۲. آیه ۲۵ محمد، #ارتداد انسانها پس از دریافت و فهم حق و مسلمان شدنشان را ناشی از زیبا جلوه گر شدن این زشتی از سوی نفس مسوله آنها می داند. «انّ الذین ارتدّوا علی ادبارهم من بعد ما تبیّن لهم الهدیٰ، الشّیطان سوّل لهم و املی لهم»
🍁🍁🍁🍁
‼️تسویل ممکن است در #مومنان نیز رخ دهد. وقتی مومنی، حرف حق را از دیگری شنید اما نپذیرفت در اینجا نفسش به او گوید در برابرش #تسلیم_نشو چون اگر تسلیم شوی شکست خورده ای! و بدین صورت این امر زشت را زیبا جلوه می دهد.
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1117
📚📚📚📚📚📚📚📚📚📚📚📚
پیگیری جلسات تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 106
🔖 آیه: ۳۵ و ۳۶
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅ آیه ۳۵ بقره:
«وقلنا یا آدم اسکن انت وزوجک الجنة وکلا منها رغدا حیث شئتما ولا تقربا هذه الشجرة فتکونا من الظالمین»
و گفتیم: «ای آدم! تو با همسرت در بهشت سکونت کن؛ و از (نعمتهای) آن، از هر جا میخواهید، بهره ببرید؛ (اما) نزدیک این درخت نشوید؛ که از ستمگران خواهید شد.
✅ آیه ۳۶ بقره:
«فازلهما الشیطان عنها فاخرجهما مما کانا فیه وقلنا اهبطوا بعضکم لبعض عدو ولکم فی الارض مستقر ومتاع الی حین»
پس شیطان موجب لغزش آنها از بهشت شد؛ و آنان را از آنچه در آن بودند، بیرون کرد. و (در این هنگام) به آنها گفتیم: «همگی (به زمین) فرود آیید! در حالی که بعضی دشمن دیگری خواهید بود. و برای شما در زمین، تا مدت معینی قرارگاه و وسیله بهره برداری خواهد بود.»
1⃣نهی از تصرف در درخت ممنوعه، مولوی و تشریعی نیست پس حرام یا مکروه نیست. نهی تکوینی هم نیست چون برابر با امساک و عدم توان خوردن خواهد بود درحالیکه آدم توانست بخورد. لذا این #نهی_ارشادی است و به نفع خود آدم و حوا بود زیرا گفت در بهشتی که هستید هیچ زحمت و سختی ندارید؛ و نگفت که با خوردن آن از قرب من دور می شوید یا عذاب می بینید بلکه گفت اگر از این بهشت خارج شدید به زحمت میفتید.
2⃣اگر نهی خدا، #تشریعی و آمرانه بود باید ابتدا پیامبر می آمد تا تکلیف باشد در حالیکه در بهشت برزخی هنوز پیامبر نیامده بود لذا اصلا جای تکلیف نبود و ثانیاً اگر تشریعی بود پس از توبه آدم، باید به جای اولش بر می گشت در حالیکه خدا توبه او را پذیرفت اما او را به بهشت برزخی بازنگرداند.
3⃣شیطان از چه راه انسان را فریب می دهد؟ ابتدا می کوشد او را #غافل کند چون اگر انسان حقیقتی را فراموش کرد براحتی آن را از دست می دهد و زیر پا می گذارد. نسیان هم امری #عدمی است و علم امری وجودی است پس نسیان، فاعل نمی خواهد که بگوییم شیطان باعث نسیان است بلکه شیطان لهو و لعب و زندگی دنیوی را در ذهن انسان زنده نگه می دارد تا انسان پس از مدتی حقیقت را فراموش کند. پس نسیان ناشی از انس با #زینتهای_دنیوی است که باعث می شود از یاد آخرت غافل شود.
4⃣تمام تلاش دنیا، تزیین #حیات_دنیا است تا آخرت فراموش شود و بدین صورت براحتی انسان بدام شیطان می افتد. حال اگر انسان فراموش نکرد سعی خواهد کرد او را از راه #اندیشه گرفته و دچار جهل مرکب کند بدین صورت که او را گرفتار خیالات می کند و چیز دیگری که از آن حقیقت کم ارزشتر است را مهمتر جلوه می دهد تا از اهم باز بمانند.
5⃣شیطان لحظه ای انسان را بحال خود تنها نمی گذارد حتی در خواب، زیرا شیطان خواب ندارد لذا نمی گذارد انسان رویای خوب ببیند. لذا گفتند در همه لحظات بیاد خدا باشید زیرا شیطان منتظر یک لحظه است و حال آنکه او از #درون انسان می جوشد نه از بیرون پس او از جایی که ما نمی بینیم به سمت ما تیر میزند.
6⃣آدم چه چیزی را فراموش کرد که باعث شد میوه را بخورد؟ مربوط به کدام #عهد است؟ آدم نهی از خوردن میوه درخت را فراموش نکرد بلکه از #عداوت_شیطان با انسان، غافل شد زیرا خود شیطان گفت که نهی خدا از خوردن میوه بخاطر این است که تو در بهشت جاودان شده یا ملک می شوی و گفت من دوست تو هستم.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190
📇 خلاصه تفسیر سوره #بقره
📆 جلسه: 140
🔖 آیات: ۵۰ تا ۵۳
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
✅ آیه ۵۰ سوره مبارکه بقره:
«واذ فرقنا بکم البحر فانجیناکم واغرقنا آل فرعون وانتم تنظرون»
و (به خاطر بیاورید) هنگامی را که دریا را برای شما شکافتیم؛ و شما را نجات دادیم؛ و فرعونیان را غرق ساختیم؛ در حالی که شما تماشا میکردید.
✅آیه ۵۱ سوره بقره:
«واذ واعدنا موسی اربعین لیلة ثم اتخذتم العجل من بعده وانتم ظالمون»
و (به یاد آورید) هنگامی را که با موسی چهل شب وعده گذاردیم؛ (و او، برای گرفتن فرمانهای الهی، به میعادگاه آمد؛) سپس شما گوساله را بعد از او (معبود خود) انتخاب نمودید؛ در حالی که ستمکار بودید.
✅ آیه ۵۲ بقره:
«ثم عفونا عنکم من بعد ذلک لعلکم تشکرون»
سپس شما را بعد از آن بخشیدیم؛ شاید شکر (این نعمت عفو را) بجا آورید.
✅ آیه ۵۳ بقره:
«واذ آتینا موسی الکتاب والفرقان لعلکم تهتدون»
و (نیز به خاطر آورید) هنگامی را که به موسی، کتاب و وسیله تشخیص (حق از باطل) را دادیم؛ تا هدایت شوید.
🔹🔹🔹🔹
1⃣شمارش نعمتهای الهی بر بنی اسراییل بیشتر بدین خاطر است که آنها را به #تفکر وادار کند زیرا اگر آنها اهل تدبر بودند بعد از آن همه اعجاز، تن به پرستش #گوساله_سامری نمی دادند.
2⃣معجزه از دو راه قابل شناخت است: #مشاهدات_درونی و #تفکر_عقلی. اگر انسان معجزه را با این دو شناخت هیچوقت از حق رو بر نمیگرداند اما اگر معجزه را با #حس شناخت چون حس توان فرق گذاشتن(فرقان) بین «حق و باطل» را ندارد ممکن است انسان در برابر «شبیه معجزه» نیز خضوع کند و آن را معجزه بپندارد.
3⃣بنی اسراییل بر همین اساس چند گروه بودند: کسانی که با #تفکر_عقلی یا #مشاهدات_درونی به موسی ایمان آوردند در زمان سامری به وی خضوع نکردند اما آن گروهی که با #حس به معجزات موسی ایمان آوردند به گوساله سامری نیز ایمان آوردند و پس از دیدن معجزات موسی، به وی گفتند خدا را به ما نشان بده و خدایی دیدنی برای ما بیاور تا ببینیم چون معیار شناختمان #حس است! اینها خطر حس گرایی است.
4⃣ «عقل» است که (حق و باطل) و (معجزه و سحر) را از هم باز می شناسد. اگر کسی نه با مشاهدات درونی ایمان آورد(مانند اویس قرنی) و نه با تفکر عقلی(مثل علما) با #حس هم دنبال موسی میرود هم سامری. لذا قرآن گوید انسان یا باید راه #مشاهدات_درونی را بپیماید را راه #تفکر_عقلی.
5⃣خدا گوید: (فرقنا بکم البحر) یعنی ما برای شما، دریا را شکافتیم نه به توسط شما. همچنین خدا گوید فرعون را ما از شهر خارج کردیم(فاخرجناهم من کنوز و کریم) و به او گفتیم از شهر خارج شو نه اینکه خودش خواسته باشد. لذا گاهی #اندیشه انسان سبب هلاکت وی است و اگر خدا بخواهد کسی را بگیرد با #اندیشه اش میگیرد نه با اجبار فیزیکی. زیرا فکر انسان هم «سرباز» خداست(لله جنود السماوات والارض) پس کسی امکان ایستادن در برابر خدا را ندارد.
6⃣توضیح بیشتر در آیه ۵۲ شعراء است. فرموده: به موسی گفتیم از شهر خارج شو اما بدان افرادی دنبال شما خواهد آمد. لذا وقتی فرعون فهمید موسی و یارانش از شهر خارج شده دستور داد تمام نظامیان تحت امرش جمع شوند تا با تمام توان به سراغ موسی بروند. فرعون گفت اینها در برابر ما، «گروه اندکی» هستند اگر چه بخودی خود زیاد باشند(لشرذمة قلیلون) اما با همین کمی ما را عصبانی کرده اند.
7⃣عدد #۴۰ آثار خاصی دارد. انسان حسنه را باید طوری انجام دهد که بین راه و در فشار قبر از دستش نیفتد! لذا حدیث است که کسی که ۴۰ روایت که برای جامعه اسلام نافع است را برای امت اسلامی حفظ کند و آنها را در جامعه #اقامه و پیاده کند (نه اینکه ذهناً حفظ کند) در قیامت فقیه محشور شده و حق شفاعت دارد نه اینکه هر کس در دنیا فقیه بود آنجا هم فقیه محشور میشود! عمل خیر از کسی قبول میشود و پاداش ده برابر میگیرد که بتواند آن را تا قیامت بالا بیاورد (من جاء بالحسنة فله عشر امثالها) نه اینکه فقط در دنیا آن را انجام دهد(من فعل بالحسنه!) و بعدا از دستش بدهد.
8⃣مهم #عمل است نه درس! کار خیر باید برای شخص «ملکه» شده باشد تا بالا برود. چنانکه شخص بعد از یک بیماری علومی را فراموش کند. شاید شخص با سالها تدریس، مدرس خوبی باشد اما چون به علمش عمل نکرده، در #فشار_قبر همه را فراموش کند.
9⃣روایت معروف دیگری از پیامبر است که گوید (من اخلص لله اربعین صباحاً تنفجر ینابیع الحکمة من قلبه الی لسانه) اگر کسی #۴۰_صبح با اخلاص بسر برد چشمه های حکمت بر قلب و زبانش جاری میشود که نشانه شب زنده داری و محاسبات شبانه وی است.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴eitaa.com/tafsire_tasnim1/1542
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
تفسیر بزرگ تسنیم👇
✅ eitaa.com/joinchat/1076887553Cfdb847e190