✅ خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد 📆 جلسه : ۲۱ 🔺 مفسر: علامه جوادی آملی ♦️موضوع: رابطه عبادت با عبد 1⃣ عبادت هدف #آفرینش است، نه هدف آفریننده. 🔺تا جلسه قبل بحث بر سر رابطه عبادت و معبود بود و حالا عبادت با عبد. (و ما خلقت الجنّ و الانس الّا لیعبدون) [ذاریات-۴۶] عبادت، هدف خلق است لذا انسان است که باید به هدفش برسد نه خداوند. اگر انسان و جن به هدفشان یعنی عبادت نرسیدند مانند هسته ای هستند که سر از خاک درنیاورده و در خاک پوسیدند. 2⃣خدا #حکیم است پس کارش هدف دارد و نیز #غنی و #کامل است پس نیازی به هدف برای خود ندارد. 🔺خدای سبحان چون #غنی_محض و #کمال_نامحدود است پس فرض ندارد که کاری برای مخلوقی انجام دهد که اگر آن مخلوق به هدف آن کار نرسید خدا به هدفش نرسیده باشد و شکست بخورد. 🔺خدا نقصی ندارد که بخواهد با انجام کاری و به قصد رسیدن به یک هدف، به کمالی برسد. شاهد آن آیه ۸ سوره ابراهیم است: «و قال موسی اِن تکفُروا انتم و من فی الارض جمیعاً اِنّ الله لغنیٌ عن العالمین» اگر همه جهانیان هم کافر شوند برای خدا تفاوتی نمی کند و اینطور نیست که خدا به مقصدش نرسد. مانند جایی که انسان به قصد خیر، برای سکونت دیگری خانه ای بسازد که در اینجا هدف ساختن، استفاده آن شخص دیگر است و اگر در آن سکونت نکرد ضرری به سازنده نمیرسد. 3⃣ ثبوت عبادت به #بقای آن است و اگر از جایی قطع شد شخص دیگر به هدفش نمیرسد. پیامبر میفرمایند: «ان صلاتی و نسکی و محیای و مماتی لله رب العالمین» یعنی در همه حال همه اعمالم برای خداست. 4⃣ عبادت یک هدف واسط برای رسیدن به یقین است، نه اینکه خود هدف غایی و اصلی باشد. 🔺آیه آخر سوره حجر گوید: «و اعبُد ربّک حتی یعطیَک الیقین» یقین به عنوان هدف غایی، تام و اصلی انسان تنها از طریق عبادت قابل دستیابیست. البته معنایش این نیست که اگر به یقین نرسیدی دیگر عبادت لازم نیست! چون آیه تنها هدف را نشان میدهد نه اینه حد عبادت را اعلام کرده و بگوید اگر به یقین رسیدی دیگر عبادت نیاز نیست چون با قطع عبادت انسان به کفر و ارتداد کشیده میشود. 5⃣ رابطه خلق انسان، عبادت و یقین مانند بذر، درخت و میوه است. #درخت زندگی #tree_of_life 🔺بذر انسان با خلقش کاشته میشود تا از طریق عبادت خدا به درخت تبدیل شده و نهایتا به میوه یقین دست یابد. اگر عبادت نکرد بصورت #بذر در خاک میپوسد، اگر عبادت کرد اما لذت نبرد و به صفای دل و یقین و شهود نرسید تنها #درختی سبز شده که می آراید اما بار ندارد (ویلٌ للمطففین-وای بر نمازگذاران) و تنها پس از یقین است که #میوه می دهد. 6⃣ یقین حاصل از عبادت متفاوت از یقین ناشی از بحث و درس یا مشاهده معجزه است. 🔺فرعون هم معجزه دید و یقین به درستی ادعای موسی کرد اما چون #نور ناشی از عبادت در قلبش نبود، کفر آن یقین را پوشاند و نهایتا خدا را انکار کرد. یقین آیه آخر حجر، یقین با عبادت است که نور بوده، راه را روشن ساخته و انسان را بدون شک از گناه و جهنم نجات می دهد. 7⃣ هدف انسان به تبع یقین، دارای درجات و بدون نهایت است پس انسان باید مرتبا در پی عمیق شدن یقین و درجه خود باشد. 🔺حضرت فرمود: «کلّ الناسِ الهاهم التکاثر» (همه مردم در حال تکاثر و جمع آوریند.) انسان در هر شغل و جایگاهی گرفتار #تکاثر است که می تواند جمع آوری و افزایش مال، فرزند، شهرت، شاگرد، پای منبری (حتی اعضای کانال و گروه!) باشد. 🔺«ثم کلّا سوف تعلمون» همگی اینها بعدا در قیامت خواهند فهمید که چقدر اشتباه فکر می کردند. 🔺«کلّا لو تعلمون علم الیقین لترونَّ الجحیم» اگر انسان به علم یقین (ناشی از عبادت و نور) دست یافت بهشت را و جهنم ناشی از تکاثر مال و فرزند و غیره را خواهید دید. #علم_الیقین 🔰متن کامل جلسه: 🆔 https://goo.gl/D76rJk ______________ ♻️کانال تفسیر تسنیم ♻️ @tafsire_tasnim1