✅خلاصه تفسیر سوره مبارکه حمد 📆 جلسه: ۳۷ ♦️مفسر: علامه جوادی آملی ♦️موضوع: مباحث کلی سوره حمد ☪ سوره حمد حاوی تمام معارف قرآن است هم از این جهت که #اصول_سه_گانه توحید، معاد و نبوت را در خود دارد و هم از نظر تشریع و مشخص کردن راههایی که انسان طی می کند و مشخص شد که در مسیر بین مبدا و معاد، جز #صراط_مستقیم، راه دیگری نیست و انسانهایند که این راه را کج و منحرف ساخته و در جهنم سقوط میکنند. 💡انتخاب راه، با انسان و حرکت دهنده در آن مسیر، با خداست. طبق آیه ۱۴۸ بقره، برای هر کسی، وجهه و قبله ای وجود دارد «لکلٍّ وجهةٌ» اما خداوند او را در مسیری که انتخاب کرده به پیش میبرد «هو مولّیها». لذا خداوند به انسان گوید راهت را درست انتخاب کن «فاستبقوا الخیرات» خدا بهشتیان را آنقدر ترفیع میدهد تا به بهشت برسد و جهنمیان را آنقدر به سمت پایین و #درکات میبرد که به جهنم برسند که در آیه ۱۱۵ نساء آمده است. 😔 قرآن و روایات گویند #مجرم و گناهکار در قیامت، سرش پایین است و حتی آمده که اینها سرشان در قیامت رو به پشت است چون به طرف دَرَکات حرکت می کنند. 🔅با توجه به اینکه خدا انسانها را در مسیر به جلو میبرد در سوره حمد گوید «اهدنا الصراط المستقیم» یعنی ما را هدایت کن و به حال خودمان وانگذار. خدا هیچکس را گمراه نمیکند بلکه همینکه #فیض_هدایت را از انسان گرفته و او را به حال خود بگذارد او گمراه خواهد شد. پس در پیدا کردن راه، انسان نیاز به هدایت الهی دارد اما وقتی مسیر انتخاب شد دیگر حرکت در آن به دست خداست. #نگاه_توحیدی #نفی_ثنویت #نفی_تثلیث 🚊 صراط مستقیم کجاست؟ آیا راه بهشت و جهنم مستقل و جدا از همند یا اینکه یکی از این دو، بر سر راه دیگریست؟ ▪️جهنم، بر سر راه بهشت است و جز صراط مستقیم راه دیگری نیست. 🔹در مورد قیامت، آیه ۷۱ مریم گوید: «هیچکدام از شما نیستید مگر آنکه وارد جهنم میشوید و این قضای حتمی خداست. سپس ما متقیان را نجات داده و ظالمان را به زانو در جهنم متوقف میکنیم» پس آیه گوید که جهنم بر سر راه بهشت است و همه باید وارد آن شده و از آن بگذرند که جهنمیان در آن متوقف میشوند. اگرچه مشخص نیست که منظور از ورود متقیان به جهنم، دخول در آن است یا اشراف بر آن. 🔹در مورد دنیا نیز به همین صورت است زیرا طی صراط مستقیم و عمل به دین جز با پا گذاشتن بر روی #آتش_شهوات و گذر از آن ممکن نیست. حرامِ دنیا همان آتش قیامت است که اگر انسان به #مقام_یقین برسد در دنیا نیز، محرمات الهی را آتش جهنم میبیند. ✅ @tafsire_tasnim1