نعمت داده شدگان چه کسانی هستند؟ وَمَنْ يُطِعِ اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَأُولَٰئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاءِ وَالصَّالِحِينَ ۚ وَحَسُنَ أُولَٰئِكَ رَفِيقًا (نساء 69) هرکس از خدا و رسول اطاعت کند با نعمت داده شدگان همراه شود که عبارتند از انبیاء، صدیقین، شهدا و صالحان و چه خوب رفیقان هستند. انبیا موسسان دین هستند. صدیقین حافظان و مروجان دین، شهدا شاهدان اعمال و مرزداران دین و صالحین محصول دین هستند. امام علی علیه السلام: صراط الذین انعمت علیهم یعنی بگویید خدایا ما را به راه کسانی هدایت فرما که به آنها نعمت دین و اطاعتت را داده ای، نه نعمت مال و سلامتی. چه بسا کسانی که به نعمت مال و سلامتی مُتنعّم هستند ولی کافر یا فاسقند. (معانی الاخبار) مُنعم کسی است که موفق شده بین شناخت حق و عمل خیر جمع برقرار کند. @tafsirqorani

ضالین گمراهان عادی هستند. مغضوب علیهم گمراهان لجوج یا منافق، کسانی که علاوه بر کُفر، راه لجاجت و دشمنی با حق را می پیمایند، در گمراهی دیگران نقش مؤثر دارند و در صورت امکان پیامبران و رهبران الهی را آزار می دهند. مغضوب علیهم مطلق عاصیان و گناهکارانند و ضالین کسانی هستند که جاهل به خداوند هستند، راه گم کردگان بی خرد و دنیا طلب. @tafsirqorani

۱-انسان در تلاوت سوره ی حمد با «بِسْمِ اللّٰهِ» از غیر خدا قطع امید می‌کند. ۲-با «رَبِّ الْعٰالَمِینَ» و «مٰالِکِ یَوْمِ الدِّینِ» احساس می‌کند که مربوب و مملوک است و خودخواهی و غرور را کنار می‌گذارد. ۳-با کلمه«عالمین»میان خود و تمام هستی ارتباط برقرار می‌کند. ۴-با «الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ» خود را در سایه لطف او می‌داند. ۵-با «مٰالِکِ یَوْمِ الدِّینِ» غفلتش از آینده زدوده می‌شود. ۶-با گفتن «إِیّٰاکَ نَعْبُدُ» ریا و شهرت طلبی را زایل می‌کند. ۷-با «إِیّٰاکَ نَسْتَعِینُ» از ابرقدرت‌ها نمی هراسد. ۸-از «أَنْعَمْتَ» می‌فهمد که نعمت‌ها به دست اوست. ۹-با «اهْدِنَا» رهسپاری در راه حقّ و طریق مستقیم را درخواست می‌کند. ۱۰-در «صِرٰاطَ الَّذِینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ» همبستگی خود را با پیروان حقّ اعلام می‌کند. ۱۱-با «غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ» و «لاَ الضّٰالِّینَ» بیزاری و برائت از باطل و اهل باطل را ابراز می‌دارد. @tafsirqorani

سوره مبارکه بقرة

وجه تسمیه: داستان گاو بنی اسرائیل در این سوره آمده است. خداوند تبارک در آیات ابتدایی سوره موضوع و هدف قرآن را بیان می فرماید: موضوع انسان است، نه از جهت سازمان جسمی یا روانی، بلکه ذات و حقیقت انسانیت. ضمیر خیرخواه حق جو که صلاح و فساد آن، منشأ صلاح و فساد نفس و اخلاق و اعمال می شود. هدف هدایت است و غایت و نتیجه این هدایت، رستگاری. @tafsirqorani

امام سجاد علیه السلام: الم ذلک الکتاب یعنی این کتابی که بر تو نازل شده از همین حروفی است که با آن سخن می گویید. پس اگر راست می گویید مانند آن را بیاورید. امام صادق علیه السلام: الم حرفی است از حروف اسم اعظم الهی که در قرآن متفرق نازل شده و هرگاه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم یا امام علیه السلام خدا را به آن اسم بخوانند اجابت می شوند. سعیدبن جبیر: حروف تهجی اوایل سوره ها، اسماء الهی متفرق و متشتت هستند. اگر مردم می توانستند آنها را خوب تألیف و ترکیب کنند، اسم اعظم الهی را می دانستند. الم، حم، ن، وقتی با هم جمع شوند می شود الرحمن. لکن ما نمی‌توانیم و نمی دانیم آنها را چگونه با هم جمع کنیم. @tafsirqorani

ذلک الکتاب لاریب فیه هدیً للمتقین ذلک (اشاره به دور)، برای تعظیم قبل از الکتاب آمده است. لاریب فیه: با صراحت اعلام می‌کند اضطراب‌ها، شکها و بداندیشی ها منشاء قرآنی ندارد. بلکه منشاء آنها علل نفسانی و انحراف های فکری و کوتاهی از واقع بینی و عوامل سیاسی و اجتماعی است. ذهن های محدود بشری در اثر مقدمات غلطِ علمی یا تلقین ها و تقلید ها محدود می گردد و شک می کند. چرا هدایت قرآن را مخصوص متقین قرار داده در حالی که قرآن راهنمای همه افراد بشر است؟ اختصاص هدیً به اهل تقوا به خاطر آن است که فقط کسی که از عقل خود زنگار زدایی کرده، می‌تواند با تأمل در قرآن بهره ببرد. این کتاب مانند غذای صالح است برای حفظ صحت، مادامی که صحتی در کار نباشد نفعی نمی‌برد. همان طور که آدم نابینا از نور خورشید بهره‌ای نمی‌برد، کسی که چشم دلش کور شده نمی تواند از نور معنوی قرآن بهره‌مند شود. شوره زار حتی اگر باران فراوان بر آن ببارد، سبز نمی‌شود. انسان هم تا از لجاجت و تعصب پاک نشود، نمی تواند بذر هدایت را بپذیرد. به همین دلیل هدایت قرآن را خاص پرهیزگاران کرده اند. @tafsirqorani

امام صادق علیه السلام: کتاب أمیرالمؤمنین علی علیه السلام است که هیچ شکی در او نیست و هدیً للمتقین شیعیان پرهیزکار ما هستند.