⚡️☄⚡️☄⚡️☄⚡️☄⚡️
☄
⭕️آثار روانی #تهمت به دیگران از منظر قرآن کریم(بخش اول)
🔶 #تهمت به دیگران یکی از #گناهان_کبیره به شمار می آید که خدای متعال کننده این کار را مورد عذاب سختی قرار میدهد. در تهمت، شخصی را به دروغ به کار نادرستی نسبت میدهند، در حالیکه اینگونه نیست؛ ضمن اینکه تهمت زمینه ساز بی اعتمادی میان افراد یک جامعه نیز هست. در این نوشتار با آثار روانی تهمت به دیگران از نگاه قرآن کریم، و نیز با تعریف تهمت و تفاوت آن با بهتان و سوءظن و آثار آن بیشتر آشنا میشوید.
💠مقدمه
🔷یکی از مشکلات جامعه بشری که از دیرباز شایع بوده و آسیبهای فراوانی به زندگی وارد کرده است، بیماری نابود کننده ی #تهمت است. تهمت یکی از #گناهان_زبان است و پیامدها و آثار شوم و مخربی دارد؛ بدین سبب باید در راه درمان آن بسیار تلاش کرد.
💠تعریف تهمت
🔷تهمت از ریشه ی #وهم به معنای اظهار گمان بدی است که به دل انسان راه یافته است و سرچشمه ی آن سوءظن است.[۱]
💠تفاوت سوءظن با تهمت
🔷هرگاه کسی از رفتار، گفتار یا حالات دیگران برداشت بدی داشته باشد، ولی این برداشت را بروز ندهد و فقط در درونش پنهان بماند، به #سوءظن مبتلا شده است، ولی اگر برداشت ناشایستش را اظهار کند، به رفتار او #تهمت گفته میشود؛ پس تفاوت سوءظن و تهمت، در آشکار کردن گمانی است که از رفتار دیگری برداشت شده است.[۲]
💠تفاوت بهتان با تهمت
🔷در #بهتان، انسان میداند کسی که به او نسبت ناروا میدهد، کار اشتباهی انجام نداده است، ولی از روی غرض مانند دشمنی، کینه و حسد، صفت یا رفتار ناشایستی را به او نسبت میدهد؛ اما در #تهمت، انسان برداشت خود از رفتار دیگری را مد نظر قرار میدهد و او را متهم میسازد، درحالی که نمیداند این رفتار از او سر نزده است. برای نمونه اگر انسان، شخصی را با سلاح گرم کنار مقتولی ببیند و به او نسبت قتل بدهد، درحالی که میداند قاتل نیست، رفتارش #بهتان نامیده میشود و اگر نداند او قاتل نیست، به رفتارش #تهمت گفته میشود.[۳]
💠تاثیر تهمت بر شنونده آن
🔷در #تهمت، شنونده از تهمت زننده، اخباری را میشنود که بر حدس و گمان استوار است و از درستی و نادرستی آن آگاه نیست؛ حال آن که شنوده نفس ضعیف داشته باشد، تحت تاثیر تهمت قرار میگیرد و نگاهش در مورد متهم عوض میشود. حتی اگر با گوینده ی تهمت برخورد کند و تهمت او را برگرداند، امکان دارد از لحاظ اخلاقی و روانی تحت تاثیر قرار گرفته و اعتمادش به متهم کم شود.[۴] امام علی(ع) میفرمایند: «ای مردم! کسی که برادر دینی اش را اینگونه شناخت که او در دین محکم و استوار است و کردار و رفتارش در مسیر شرع قرار دارد، دیگر نباید درباره او به حرف دیگران گوش کند. همانا کسی که تیر می اندازد، گاهی تیرش به خطا میرود و آنچه که گفته میشود و نادرست است، از بین میرود و خداوند شنوا و گواه است. هوشیار باشید همانا بین حق و باطل به جز چهار انگشت فاصله نیست.»[۵]
پی نوشتها
[۱] اخلاق الهی، ج۴، ص۱۴۴
[۲] همان، ص۱۴۵
[۳] اخلاق الهی، ص۱۴۵
[۴] همان، ص۱۵۰
[۵] بحارالانوار، ج۷۲، ص۱۹۷
منبع: وبسایت راسخون
@tabyinchannel
#انتشار_بدون_لینک_جایز_نمیباشد
⚡️☄⚡️☄⚡️☄⚡️☄⚡️
☄
⭕️آثار روانی #تهمت به دیگران از منظر قرآن کریم(بخش دوم)
🔶 #تهمت_زدن آثار و نتایج متعددی دارد که به برخی از آنها اشاره می کنیم:
💠گناه آشکار
🔷قرآن مجید درباره #تهمت و بهتان تعبیر به #گناه_آشکار میکند. هم چنین امام صادق(ع) فرمود: «کسی که برادر مسلمان خود را #متهم کند، ایمان در دل او ذوب میشود، همانگونه که نمک در آب ذوب می شود.»[۱] شخصی که تهمت میزند #چندین_گناه مرتکب میشود. از طرفی دروغ میگوید که نسبت ناروا به دیگری میدهد و از سوی دیگر غیبت آن شخص را میکند. زیرا او را به چیزی که کراهت دارد و راضی نیست متصف میکند و از سویی انسان پاک و بی گناهی را متهم ساخته و آبرویش را می برد. بنابراین کسی که تهمت میزند بار گناهش بسیار سنگین می باشد و #تهمت همانند تیری است که به محض اصابت به هدف، آن را متلاشی میکند و شخصیت و آبروی متهم را بر باد میدهد و قلب او را برای همیشه جریحه دار میسازد، در نتیجه عذاب دردناکی در انتظار او خواهد بود. پیامبر اکرم(ص) میفرماید: «کسی که به مرد یا زن با ایمان #بهتان بزند یا درباره ی او چیزی بگوید که در او نیست، خداوند در روز قیامت او را بر کوهی از آتش قرار میدهد تا از مسئولیت گفتارش بیرون آید».[۲]
💠عیب جویی و کفر
🔷کسی که با برادر دینی خود تظاهر دوستی میکند و اعتماد او را به خود جلب میکند، ولی در باطن با او دشمن است و لغزشها و اشتباهات و نقاط ضعف او را به خاطر میسپارد تا در فرصتی مناسب او را بی آبرو کند، سرانجام خود را به مرز #کفر نزدیک میکند. امام صادق(ع) میفرماید: «دورترین حالات انسان از خدا این است که با کسی طرح دوستی بریزد و لغزش های او را به خاطر بسپارد تا روزی او را رسوا سازد.»[۳]
💠عذاب دردناک
🔷کسانی که به جای انتقاد سالم و سازنده، فقط به فکر آشکار کردن عیوب مردم باشند تا از اعتبار آنان بکاهند، مرتکب گناهی بزرگ شده اند که به خاطر آن عذابی دردناک پیش رو خواهند داشت.[۴] قرآن کریم در این باره میفرماید: «إِنَّ الَّذِینَ یُحِبُّونَ أَن تَشِیعَ الْفَاحِشَةُ فِی الَّذِینَ آمَنُوا لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ وَاللَّهُ یَعْلَمُ وَأَنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ؛ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﺷﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﻥ ﺗﻬﻤﺖ ﺑﺰﺭﮒ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻫﻞ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺷﺎﻳﻊ ﺷﻮﺩ، ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻭ ﺁﺧﺮﺕ ﻋﺬﺍﺑﻰ ﺩﺭﺩﻧﺎﻙ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﺷﺖ، ﻭ ﺧﺪﺍ میداند ﻭ ﺷﻤﺎ نمیدانید».[نور،۱۹] بر هر انسان مسلمانی به حکم اخلاقی واجب است زمانی که از برادر دینی خود اشتباهی دید، در پنهان به او تذکر دهد تا در صدد رفع آن گناه برآید، نه اینکه بعد از دیدن خطا و اشتباه، آبروی او را ببرد و خود را مستحق عذاب آتش کند. چون با این کار، رابطه خود و او را خراب کرده و نزد دیگران غیر قابل اعتماد جلوه میکند.
💠نشانه بی ایمانی
🔷برای هر چیزی نشانه ای است. امور باطنی نشانه هایی دارد، یکی از نشانه های ایمان، ترک تهمت است و گرفتاری به تهمت، نشانه ی بی ایمانی است. انسان مومن، به دیگران نسبت ناروا نمیدهد، چنین شخصی آرامش را از خود و آن فرد سلب می کند. امام علی(ع) میفرماید: «مومن با برادر مومنش فریبکاری نمیکند و به او خیانت نمی ورزد و او را خوار نمیسازد و به او تهمت نمیزند.»[۵]
💠توبیخ
🔷کسی که به دیگری به ویژه همسرش #نسبتی_ناروا دهد، از سوی خدا مورد #توبیخ قرار میگیرد. همچنان که در قرآن آمده: «وَإِنْ أَرَدتُّمُ اسْتِبْدَالَ زَوْجٍ مَّکَانَ زَوْجٍ وَآتَیْتُمْ إِحْدَاهُنَّ قِنطَارًا فَلَا تَأْخُذُوا مِنْهُ شَیْئًا أَتَأْخُذُونَهُ بُهْتَانًا وَإِثْمًا مُّبِینًا؛ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺧﻮﺍﺳﺘﻴﺪ ﻫﻤﺴﺮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﻫﻤﺴﺮ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻛﻨﻴﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﺴﺮ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﻣﺎﻝ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﻳﺪ، ﭼﻴﺰﻯ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﺍ ﭘﺲ ﻣﮕﻴﺮﻳﺪ. ﺁﻳﺎ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﻪ ﺗﻬﻤﺖ ﻭ ﮔﻨﺎﻫﻰ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﭘﺲ ﻣﻰﮔﻴﺮﻳﺪ؟!»[نساء،۲۰]
🔺نتیجه گیری
🔹با توجه به مطالبی که در مقاله عنوان شد، نتیجه میگیریم #تقوای_زبان در زمان ما کم شده است. خصوصا اگر کسی نظرش با دیگری مخالف باشد به خودش اجازه میدهد هر تهمتی را به او نسبت دهد. چنانچه تقوای زبان ما کم شود، لطف خداوند هم بر ما کم میشود. وقتی مردم احترام و حیثیت یکدیگر را رعایت نکنند، خدا نیز آبروی آنها را حفظ نخواهد کرد و لطف بی کرانش را از ما دریغ خواهد کرد.
پی نوشت:
[۱] اخلاق عملی، ص۸۶
[۲] اخلاق عملی، ص۸۷
[۳] همان، ص۸۸
[۴] همان
[۵] الخصال، ج۲، ص۶۲۲
منبع: وبسایت راسخون
@tabyinchannel
#انتشار_بدون_لینک_جایز_نمیباشد