#تجهیزاتی_برای_جهانی_دیگر
«أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا وَأَنَّكُمْ إِلَيْنَا لَا تُرْجَعُونَ» [مؤمنون/115]
💠آیۀ فوق که در مقام توبیخ منکران بعث نازل شده، بیانگر این نکته است که انسان، دارندۀ استعدادها و ابزارهایی (همچون پیوستن به حق و ابدیت) است که در عالم دیگر برایش کاربرد دارد و اگر انسان با مرگش پایان یابد، خلق آن استعدادها و ابزارها عبث خواهد بود.
💠برای نمونه، جنین در مدتی که در رحم قرار دارد، برایش اعضا و جوارحی خلق میشود(همچون چشم و گوش) که برای آن عالَم کاربردی ندارد و اگر زندگی جنین محدود به دورۀ نهماهۀ در رحم باشد و هر جنین طبق قانون کلی طبیعت، بیدرنگ پس از تولد بمیرد، خلقت آن اعضا و جوارح عبث و بیهوده خواهد بود.
💠این آیه به ما میفهماند در انسان همچون جنین ابزاری است که در عالم دیگر(آخرت) برایش کاربرد دارد، و آن استعداد و ابزار پیوستن به حق و ابدیت و تبدیل نیروهای معنوی به نعمتهای بهشتی است. در واقع همان طور که زندگی در دنیا توجیه کنندۀ اعضا و جوارح جنین در رحم است، زندگی اخروی نیز توجیه کنندۀ ساختار وجدی انسان است.
💠به دیگر سخن هماکنون در متن و بطن خلقت انسان، عالَم دیگری بالقوه وجود دارد. اگر بنا نبود، این استعدادها فعلیت یابد، اساسا انسان خلق نمیشد.
📚[معادشناسی/32و33]
#معاد
#نکته_ها
🌐tajaabadi.ir
🆔@tajaabadi
#شبهه_ها
❓مراد از تبدیل زمین به زمینی دیگر در قیامت چیست؟ «يَوْمَ تُبَدَّلُ الْأَرْضُ غَيْرَ الْأَرْضِ وَالسَّمَاوَاتُ»[ابراهیم/48]
1️⃣مطابق آیات قرآن هر یک از موجودات عالم دنیا دارای دو نوع یا دو مرتبۀ وجود است؛ یک مرتبۀ آن، وجود مادی شیء و با آثار و ویژگیهای مادی، و مرتبۀ دیگر، وجود فرامادی و ملکوتی آن است.
2️⃣وجود مادی اشیاء، تدریجی، تغییرپذیر، مقید به زمان و مکان، فساد و زوال پذیر است؛ امّا وجود ملکوتی اشیاء، فاقد اوصاف یاد شده است.
3️⃣وجود ملکوتی اشیاء، از وجود مادی آنها منفصل نیست؛ بلکه نوعی اتحاد وجودی دارند، و دو چهره از یک موجودند.
4️⃣زمین نیز مانند هر موجود طبیعی دیگر، دارای دو مرتبۀ وجودی است؛ وجود مادی زمین، همین زمین مشهود با ویژگیهای مادی، و رتبۀ دیگر زمین، وجود ملکوتی و فراطبیعی زمین است که ویژگیها و محدودیتهای زمین مادی را ندارد.
✳️مقصود از تبدیل زمین دنیا به زمین آخرت این است که در قیامت پس از متلاشی شدن زمین مادی[الحاقه/14]، زمین آخرت که چهرۀ ملکوتی زمین دنیاست و به نوعی با آن اتحاد دارد، ظهور میکند.
📚معادشناسی، ص 47 و 48.
#معاد
🌐tajaabadi.ir
🆔@tajaabadi
✍️دگرگونی اندیشۀ انسان در قیامت (قسمت اول)
✅قرآن دگرگون شدن دل و اندیشۀ انسان را صفت ممتاز جهان آخرت دانسته است.[1] تعریف جهان آخرت با این وصف، نشانگر این نکته است که در جهان آخرت، حقایقی نمایان میشود که دل و اندیشۀ انسان را دگرگون میکند؛ حقایقی که ساختار جهان طبیعت و انسان، ظهور آنها در دنیا را ناممکن کرده، و تنها برخی از برگزیدگان الهی در دنیا به دریافت آنها دست یافته و ندای «لو کشف الغطاء ما ازددت یقینا»[2] سردادهاند.
✅مرتبۀ وجودی جهان طبیعت به گونهای است که برخی حقایق، در آن پنهان یا مغفول بماند، و غیب با شهادت درآمیزد. به بیان دیگر، جهل و غفلت از پارهای حقایق، بخشی از هویت جهان طبیعت[3] و ستون نگهدارندۀ دنیاست. مولوی میسراید:
💠 استن این عالم ای جان، غفلت است
💠هوشیاری این جهان را آفت است
💠هوشیاری ز آن جهان است و چو آن
💠غالب آید پست گردد این جهان
➖➖➖➖➖➖➖
1. ق: 22 👈 «لَقَدْ كُنْتَ فِي غَفْلَةٍ مِنْ هَٰذَا فَكَشَفْنَا عَنْكَ غِطَاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ»
2.ارشاد القلوب، ج 2، ص 212.
3.المیزان، ج 12، ص 101؛ ج 13، ص 204 و همچنین رک: الانسان و العقیدة، ص 53.
📚معادشناسی، ص 51 و 52.
#معاد
#نکته_ها
🌐tajaabadi.ir
🆔@tajaabadi
استاد تاج آبادی
✍️دگرگونی اندیشۀ انسان در قیامت (قسمت اول) ✅قرآن دگرگون شدن دل و اندیشۀ انسان را صفت ممتاز جهان آخر
✍️دگرگونی اندیشۀ انسان در قیامت (قسمت دوم)
✅«يَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَارُ»[نور/37]
1️⃣ "تقلّب" به معنای وارونه، دگرگونی و تحول شدید است.[1]
2️⃣وظیفه و شأن قلب از نظر قرآن، ادراک و معرفت است. قرآن، ادراک و آگاهی از حقایق، و همچنین صفات و حالات درونیِ نشأت گرفته از شعور، مانند ترس و محبت را شأن و وظیفۀ قلب شمرده است.[2]
3️⃣عبارت "القلوب و الابصار" طبق قواعد ادبیات عرب، نشان دهنده عمومیت است.[3] بنابراین در قیامت، دل و دیدۀ همۀ انسانها دگرگون میشود؛ کافر باشند یا مؤمن.
✳️با توجه به این نکات، آیۀ مورد بحث دلالت دارد که چه منکران معاد و چه باورمندان، در روز قیامت به نوعی آگاهی و ادراک دست مییابند که در قیاس با آگاهی آنها در دنیا، به منزلۀ دگرگون و وارونه شدن دل و دیدۀ آنهاست.
✳️به دیگر سخن در روز قیامت، اندیشه و دیدگان انسان دگرگون میشود. انکار و تردید به حقایق پایان مییابد و ایمان و یقین افزون میشود.
✳️آیات دیگری نیز به این ویژگی ممتاز جهان آخرت اشاره دارند.[4]
➖➖➖➖➖➖➖
1. التحقیق فی کلمات القرآن، ج 9، ص 337.
2.المیزان، ج 2، ص 223 و 224؛ معارفی از قرآن، ج 1، ص 394.
3.ر.ک: المیزان، ج 15، ص 128.
4.ق: 22👈لقَدْ كُنْتَ فِي غَفْلَةٍ مِنْ هَٰذَا فَكَشَفْنَا عَنْكَ غِطَاءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ
غافر: 16👈 يوْمَ هُمْ بَارِزُونَ ۖ لَا يَخْفَىٰ عَلَى اللَّهِ مِنْهُمْ شَيْءٌ ۚ لِمَنِ الْمُلْكُ الْيَوْمَ ۖ لِلَّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ
غافر: 74👈قالُوا ضَلُّوا عَنَّا بَلْ لَمْ نَكُنْ نَدْعُو مِنْ قَبْلُ شَيْئًا ۚ كَذَٰلِكَ يُضِلُّ اللَّهُ الْكَافِرِينَ
📚معادشناسی، ص 52 تا 63.
#معاد
#نکته_ها
🌐tajaabadi.ir
🆔@tajaabadi
📌تفاوت سخن گفتن در دنیا و آخرت(1)
💢شکلگیری کلام و تکلّم در دنیا، معلول ساختار جهان طبیعت و محدودیت انسانهاست. در دنیا سخنگفتن با الفاظ قراردادی رخ میدهد و با دلالت قراردادی، مکنونات ذهنی و قلبی متکلم برای مخاطب آشکار میشود.
💢در دنیا غیب با شهادت درآمیخته، حقایق آشکار نبوده و پنهانپذیر است. انسان نیازمند زندگی اجتماعی و آگاهکردن دیگران از مکنونات ذهنی و قلبی خود، و آگاهشدن از امور پنهان و نهفته(مکنونات) دیگران است و از آنجا که انسانها توان فهم و دریافت مستقیم و بدون واسطۀ یکدیگر را ندارند، تنها به وسیلۀ گفتوگو(با اصوات یا نوشتار و یا ...) از مکنونات یکدیگر آگاه میشوند.
💢در دنیا انسان از امور آشکار، مانند رنگها و مزهها مستقیماً به وسیلۀ حواس خود آگاه میشود؛ اما مکنونات ذهنی انسانها از طریق حواس طبیعی دستیافتنی نیست. از اینرو برای آگاهی از مکنونات ذهنی یکدیگر، به ابزار و وسیلۀ لازم نیازمندند و الفاظ و تکلم، یگانه وسیله برای این مهمّ است.
💢بنابراین اگر آگاهی از مکنونات ذهنی دیگران از طریق حواس ممکن بود، تکلّم در میان انسانها صورت نمیگرفت. همچنین اگر انسانها انفرادی زندگی میکردند و یا اینکه افکار و درونشان برای یکدیگر آشکار بود، نیازمند تکلّم نمیشدند.
اما تکلم در سرای دیگر ....(ادامه دارد)
➖➖➖➖➖➖➖
📚معادشناسی، ص 64 تا 68.
#معاد
#نکته_ها
🌐tajaabadi.ir
🆔@tajaabadi
استاد تاج آبادی
📌تفاوت سخن گفتن در دنیا و آخرت(1) 💢شکلگیری کلام و تکلّم در دنیا، معلول ساختار جهان طبیعت و محدودیت
📌تفاوت سخن گفتن در دنیا و آخرت(2)
💢در جهان آخرت، پنهانها نمایان میشود. زندگی اجتماعی برچیده شده، انسانها انفرادی زندگی میکنند.[1] به همین دلیل نیازی به سخن گفتن ندارند. اگر بر برخی از حالات در قیامت، واژۀ کلام اطلاق میشود، به معنای آشکار شدن مکنونات درونی فرد یا افرادی برای دیگران است، بدون آنکه الفاظی رد و بدل شود.
💢در جهان آخرت، (قبل از ورود به بهشت و جهنم) انسان مالکیت و اختیاری نسبت به تکلم خود ندارد؛ کلمات و جملات بدون اختیار انسان صورت میبندند.[2] (اگر چه پس از ورود به بهشت به اذن الله مالک و مختار خواهد شد)
✅حاصل سخن اینکه ماهیت سخنگفتن در جهان آخرت با ماهیت سخن گفتن در دنیا تفاوت بنیادین دارد. در دنیا سخنگفتن به قصد اظهار مکنونات ذهنی و قلبی متکلم است و متکلم با اراده و اختیار خود سخن میگوید و میتواند راست و یا دروغ سخن براند.
اما سخنگفتن انسانها در آخرت از این اوصاف، بیگانه است. سخنگفتن در قیامت برای اظهار مکنونات ذهنی و جهل زدایی از مخاطب، به وسیلۀ دلالتهای قراردادی نیست؛ چرا که اسرار و نهان انسانها در قیامت، آشکار و نمایان است. انسانها در انجام یا ترک سخن گفتن، اراده و اختیار ندارند و هر گاه خدا اراده کند، مضطرّ به سخنگفتناند.
➖➖➖➖➖➖➖
1.ر.ک: المیزان، ج 2، ص 123؛ ج 19، ص 229.
2. «يَوْمَ يَأْتِ لَا تَكَلَّمُ نَفْسٌ إِلَّا بِإِذْنِهِ» (هود: 105.)
📚معادشناسی، ص 64 تا 68.
#معاد
#نکته_ها
🌐tajaabadi.ir
🆔@tajaabadi