4.81M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
انعکاس اخبار تعطیل نشدن مدرسه علمیه معصومیه و ادامه تدریس اساتید مدرسه از طریق سایت مدرسه به شکل مجازی در شبکه #قرآن
@talabegitaejtehad
هدایت شده از کانال سرود و نماهنگ « آوانوا »
50.34M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
دسته دوم، اصولیانی مانند امام خمینی ره هستند که در شمارش پیشنیازهای اجتهاد، اصول فقه را بسیار مهم میدانند اما بالاترین اولویت را به "معرفت کتاب و سنت و انس با آن" اختصاص میدهند. «معرفت کتاب و سنت»، در ظاهر کلمات ایشان، نه تنها ضروری بلکه با تعبیر "اهم و الزم"، جایگاه ویژهای یافته است. ایشان در عبارتِ «معرفت کتاب و سنت و انس با آن»، ظاهرا کلمهی «انس» را به کلمهی «معرفت» عطف کردهاند تا نشان دهند که معرفت کتاب و سنت لازم است اما اگر به مرتبه انس نرسد، کافی نیست. برای همین است که در ادامه نوشته است: «آنچه برای طالب مستنبط مهم است، "انس" با اخبار صادر شده از اهل بیت است چرا که این اخبار، برای علم فقه، چون سنگ زیرین آسیاب است که چرخ اجتهاد بر روی آن میچرخد. ایشان برای اثبات در اولویتبودگی کتاب و سنت در منظومه اجتهاد، به روایاتی مانند «أنتم أفقه الناس إذا عرفتم معاني كلامنا» () نیز استناد کردهاند (خمینی 1426ق، الاجتهاد و التقليد، ص: 9 تا 13). این سخن امام خمینی بیشباهت به سخن ابنعاشور نیست که در مقدمه تفسیر خود میگوید: «ما بر خلاف جلال الدین سیوطی، فقه را از مقدمات تفسیر قلمداد نکردیم چون فهم قرآن وابسته به مسائل علم فقه نیست چرا که فقه متأخر از قرآن و فرع آن است و تنها جایی که مفسر به فقه نیاز پیدا میکند، وقتی است که بخواهد تفسیرش را توسعه بدهد» (ابنعاشور 1420، ج 1، ص: 24).
چنین سطحی از توجه روششناختی به قرآن، در روش فقهی آیتالله خامنهای مد ظله نیز دیده میشود. آیتالله هاشمی شاهرودی ره، در دیباچه کتاب مهادنهی آیتالله خامنهای نوشته است: «این اثر افزون بر دقت و ژرفنگری با این ویژگی روششناختی نیز از آثار دیگر تمایز یافته که همه یا اکثر استدلالهای کتاب به شدت مبتنی بر قرآن کریم است.» (خامنهای 1418ق، المهادنة، ص: 7) آیتالله خامنهای درباره مهجوریت قرآن در دانش فقه، آورده است: «این انزوای قرآن در حوزههای علمیه و عدم انس ما با قرآن، برای ما خیلی مشکلات درست کرده است و بعد از این هم خواهد کرد و به ما تنگنظری خواهد داد. من یک وقت در سالهای قبل از انقلاب در مشهد در درس تفسیر، به طلبهها میگفتم که ما از اولِ "بدان ایّدک اللَّه"، تا وقتی که ورقۀ اجتهادمان را میگیریم، میتوانیم حتّی یکبار به قرآن مراجعه نکنیم! یعنی وضع درسی ما اینطوری است که اگر طلبهای از ابتدا حتّی یکبار به قرآن مراجعه نکند، میتواند همین رشتۀ ما را از اول تا آخر سیر کند و مجتهد بشود! چرا؟ چون درس ما اصلاً از قرآن عبور نمیکند. متأسفانه حالا هم که نگاه میکنم، میبینم همانطور است...» (31/6/1370) (بيانات در آغاز درس خارج فقه :: Leader.ir) این گلایهی آیتالله خامنهای، شباهت بسیار زیادی به گلایه علامه طباطبایی ره از کمتوجهی به قرآن در دانش فقه دارد (المیزان ج 5، ص: 276). جایگاه قرآن در اجتهاد را میتوان در مجموعه مباحث نظام اقتصادی اسلام از منظر شهید صدر ره و نیز در کتاب "الإنصاف في مسائل دام فيها الخلاف" به نظاره نشست.
توجه ویژه به جایگاهِ «انس با قرآن و حدیث» به معنای کمتوجهی به جایگاه دانش اصول در منظومه اجتهادی این گروه نبوده است. چه امام خمینی ره خود در بیان ضرورت دانش اصول نیز بیانی را به کار گرفته است که نشان میدهد در اندیشه ایشان، پس از قرآن و حدیث، اولویت دوم، به دانش اصول فقه اختصاص یافته است چون دانش اصول نیز "یکی از مهمات" قلمداد شده اما با اینحال از افراط در تحصیل آن نیز پرهیز داده شده و نگاه استقلالی به این علم، غیرموجّه و غیرلازم شمرده شده است.
محمد عشایری منفرد
5 رمضان المبارک 1446/ نجف اشرف
#استاد_عشایری
#روش_شناسی
#روش_شناسی_اجتهاد
#تفسیر_قرآن
#قرآن
#اصول_فقه
💯 کانال استاد محمد عشایری منفرد (حفظه الله)
🆔https://eitaa.com/ashayerimonfared