💠 زیادهی در متن به دلیل درج اشتباه از حاشیه
در مکتوبات قدیمی، گاهی عبارتی از متن، ساقط و در حاشیهی کتاب نوشته می شده است. گاهی علامتی که نشان دهد این عبارت از کجای متن ساقط شده وجود نداشته و ناسخ بعدی در تشخیص این مکان اشتباه می کرده و عبارت حاشیه را در مکان اشتباهی از متن قرار می داده است. اما ناسخ دیگری این عبارت را در مکان صحیح قرار می داده است.
در نسخ بعدی، ناسخ به تصور سقوط عبارت از متن، علاوه بر عبارت درست، آن زیادهی اشتباه را نیز نقل می کرده و در نتیجه، یک عبارت در دو جای متن ذکر می شده که یکی از آنها زائد است.
برای مثالی از این امر ن.ک. المبسوط، ج۴، ص۷۷، در مورد عبارت «لتساویهم في القرابة»
برگرفته از درس خارج فقه مورخ ۹۶/۷/۲۲
#مناشئ_تحریف
@Taraaif